...θιάσον συγκροτήσαντας, πνευμάτικον στερέωσον...;

Μανώλης Παπαδάκης

Πρωτοψάλτης Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Εξω Μουλιανών
οι πρακτικοί ιεροψάλτες κάνουν συχνά-πυκνά παρατονισμούς και δικαιολογημένα λόγω των λανθασμένων ακουσμάτων τους από παλαιότερους πρακτικούς ιεροψάλτες..μια απ'αυτές που ίσως έχετε ακούσει κι εσείς είναι στις καταβασίες Ανοίξω το στόμα μου στην λέξη Πνευμάτικον στερέωσον...
 
Last edited:

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
οι πρακτικοί ιεροψάλτες κάνουν συχνά-πυκνά ανατονισμούς και δικαιολογημένα λόγω των λανθασμένων ακουσμάτων τους από παλαιότερους πρακτικούς ιεροψάλτες..μια απ'αυτές που ίσως έχετε ακούσει κι εσείς είναι στις καταβασίες Ανοίξω το στόμα μου στην λέξη Πνευμάτικον στερέωσον...

Έχω την εντύπωση ότι πρώτος το διόρθωσε αυτό (και άλλα τέτοια) ο μακαρίτης Σακελλαρίδης. Όπως έλεγα πρόσφατα σε κάποιον "Κι εσύ ψάλλεις Σακελλαρίδη και δεν το ξέρεις!" :):rolleyes:
 

haris1963

παλαιότατο μέλος
...μια απ'αυτές που ίσως έχετε ακούσει κι εσείς είναι στις καταβασίες Ανοίξω το στόμα μου στην λέξη Πνευμάτικον στερέωσον...
Έχω την εντύπωση ότι πρώτος το διόρθωσε αυτό (και άλλα τέτοια) ο μακαρίτης Σακελλαρίδης. Όπως έλεγα πρόσφατα σε κάποιον "Κι εσύ ψάλλεις Σακελλαρίδη και δεν το ξέρεις!" :):rolleyes:

Τι εννοείς, Παναγιώτη, για το συγκεκριμένο; Για τα «άλλα τέτοια» δεν ξέρω, πιθανόν... :p

Πάντως, στο Ειρμολόγιο έκδοσης 1825 (των Πέτρων), σωστά είναι τονισμένη αυτή η λέξη («πνευματικόν»). Μάλλον, κι ο Σακελλαρίδης Πέτρο έψαλλε (και δεν το ήξερε :rolleyes::D)
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Τι εννοείς, Παναγιώτη, για το συγκεκριμένο; Για τα «άλλα τέτοια» δεν ξέρω, πιθανόν... :p

Πάντως, στο Ειρμολόγιο έκδοσης 1825 (των Πέτρων), σωστά είναι τονισμένη αυτή η λέξη («πνευματικόν»). Μάλλον, κι ο Σακελλαρίδης Πέτρο έψαλλε (και δεν το ήξερε :rolleyes::D)

Από την Εισαγωγή στη "Μελοποίηση χορικών και κομμών της Αντιγόνης"!

Προφανώς και ο Πέτρος (Βυζάντιος) ήθελε να διορθώσει μια κακή στίξη, η οποία όμως προκαλείται (=έρχεται στο στόμα του εκτελεστή και μάλιστα του πρακτικού) από το ίδιο το μέτρο του ποιήματος!
 

Attachments

  • Εισαγωγή περί μέτρου-ρυθμού 003.jpg
    684.4 KB · Views: 81
T

Tzanakos_B

Guest
νευματικόν στερέωσον
Τι εννοείς, Παναγιώτη, για το συγκεκριμένο; Για τα «άλλα τέτοια» δεν ξέρω, πιθανόν... :p

Πάντως, στο Ειρμολόγιο έκδοσης 1825 (των Πέτρων), σωστά είναι τονισμένη αυτή η λέξη («πνευματικόν»). Μάλλον, κι ο Σακελλαρίδης Πέτρο έψαλλε (και δεν το ήξερε :rolleyes::D)

Συνάδελφοι , για να το ψάλλει κάποιος έτσι παράτονον ...πνευμάτικον στερέωσον πρέπει να είναι η` αγράμματος , η` να εκτελεί κάποια παλιά θέση , που με το '' μέτρο '' το έχει έτσι... Σχετικό σχόλιο έσει γίνει στο Ειρμολόγιν έκδοση ΖΩΗΣ , και για άλλα παρόμοια. Εγώ θα το πάω λιγο πιό περα , βασιζόμενος στο νόημα της φράσις , όπως το απέδιδε και ο αείμνηστος Σπ. Περιστέρης. Το νόημα της φράσις είνα. '' Τους σους υμνολόγους θεοτόκε , ως ζώσα και άφθορος πηγή , θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν, στερέωσον....κ.λ.π. , δηλαδή η φράσις .. θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν... πρέπει να ψαλλεί όλη μαζί και μετά το στερέωσον , έτσι το έμαθα , έτσι το ψάλλω χρόνια...!! Β. ΤΖΑΝ.
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
νευματικόν στερέωσον

Συνάδελφοι , για να το ψάλλει κάποιος έτσι παράτονον ...πνευμάτικον στερέωσον πρέπει να είναι η` αγράμματος , η` να εκτελεί κάποια παλιά θέση , που με το '' μέτρο '' το έχει έτσι... Σχετικό σχόλιο έσει γίνει στο Ειρμολόγιν έκδοση ΖΩΗΣ , και για άλλα παρόμοια. Εγώ θα το πάω λιγο πιό περα , βασιζόμενος στο νόημα της φράσις , όπως το απέδιδε και ο αείμνηστος Σπ. Περιστέρης. Το νόημα της φράσις είνα. '' Τους σους υμνολόγους θεοτόκε , ως ζώσα και άφθορος πηγή , θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν, στερέωσον....κ.λ.π. , δηλαδή η φράσις .. θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν... πρέπει να ψαλλεί όλη μαζί και μετά το στερέωσον , έτσι το έμαθα , έτσι το ψάλλω χρόνια...!! Β. ΤΖΑΝ.

Μάλλον για εσάς έλεγε ο Παναγιώτης! Τέλος πάντων, πέρα από την πλάκα, αυτήν την αλλαγή έκανε ίσως πρώτος ο Σακελλαριδης. Χωρίς δηλαδή να μεταβάλει το μέλος ιδιαίτερα (μάλιστα η συλλαβή θι είναι στην άρση αλλά τονίζεται με το να βρίσκεται σε υψηλότερο φθόγγο) ένωνει τις φράσεις και κάνει στάση στο πνευματικόν. Θεωρώ δε ότι δεν είναι αταίριαστο διότι πολλές φορές αλλάζουν τα τροπάρια για να τονιστεί το νόημα (βλ. την α' ωδή των Χριστουγέννων). Απλώς εδώ έχουμε το κάπως πιο ασυνήθιστο φαινόμενο να ταιριάζουν τα τροπαρια ακριβώς με το μέλος του ειρμoύ και όχι ο ίδιος ο ειρμός. Αυτά όλα ισχύουν φυσικά για τη νεότερη μελωδία και όχι την παλιά βυζαντινή. Εκεί είναι χωράφια του κ. Αρβανίτη.
 

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΙΑΚΟΣ

Ο Χριστός δέν φορούσε φίμωτρο.
νευματικόν στερέωσον

Συνάδελφοι , για να το ψάλλει κάποιος έτσι παράτονον ...πνευμάτικον στερέωσον πρέπει να είναι η` αγράμματος , η` να εκτελεί κάποια παλιά θέση , που με το '' μέτρο '' το έχει έτσι... Σχετικό σχόλιο έσει γίνει στο Ειρμολόγιν έκδοση ΖΩΗΣ , και για άλλα παρόμοια. Εγώ θα το πάω λιγο πιό περα , βασιζόμενος στο νόημα της φράσις , όπως το απέδιδε και ο αείμνηστος Σπ. Περιστέρης. Το νόημα της φράσις είνα. '' Τους σους υμνολόγους θεοτόκε , ως ζώσα και άφθορος πηγή , θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν, στερέωσον....κ.λ.π. , δηλαδή η φράσις .. θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν... πρέπει να ψαλλεί όλη μαζί και μετά το στερέωσον , έτσι το έμαθα , έτσι το ψάλλω χρόνια...!! Β. ΤΖΑΝ.
Η παρατήρηση είναι πολύ ορθή.
 
Last edited by a moderator:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Τι εννοείς, Παναγιώτη, για το συγκεκριμένο; Για τα «άλλα τέτοια» δεν ξέρω, πιθανόν... :p

Πάντως, στο Ειρμολόγιο έκδοσης 1825 (των Πέτρων), σωστά είναι τονισμένη αυτή η λέξη («πνευματικόν»). Μάλλον, κι ο Σακελλαρίδης Πέτρο έψαλλε (και δεν το ήξερε :rolleyes::D)

Πές τα γιατὶ κάποιοι θεωροῦν πὼς κομίζουν γλαύκας ἐς ... Ἀθήνας ...

Νὰ ἐπισημάνω ἐπίσης πὼς τὸ θέμα ἀναφερόταν σὲ πρακτικοὺς ψάλτες ὄχι σὲ μουσικὰ κείμενα ...

Τώρα τὶ διόρθωσε ὁ Σακελαρίδης καὶ τὶ χάλασε, ἀποτελεῖ ἄλλο ἀνέκδοτο ...
 
T

Tzanakos_B

Guest
Πές τα γιατὶ κάποιοι θεωροῦν πὼς κομίζουν γλαύκας ἐς ... Ἀθήνας ...

Νὰ ἐπισημάνω ἐπίσης πὼς τὸ θέμα ἀναφερόταν σὲ πρακτικοὺς ψάλτες ὄχι σὲ μουσικὰ κείμενα ...

Τώρα τὶ διόρθωσε ὁ Σακελαρίδης καὶ τὶ χάλασε, ἀποτελεῖ ἄλλο ἀνέκδοτο ...

Δέν ανήκω σε αυτούς που '' κομίζουν γλαύκας ές Αθήνας.. '' [ πρώτη φορά το βλέπω γραμμένο έτσι ] !!! .. Δέν θα αναφερθώ σε παλαιότερο σχόλιο του Δομέστικου , γιά την απαγγελία του Αποστόλου , το θεωρώ ατυχές ... και όχι κακοπροαίρετον... Επί του προκειμένου θέματος , δέν αφορά μόνον τους '' Πρακτικούς '' ψάλτες , αλλά και τους γνωρίζοντας ΕΚΚΛ. Βυζ. Μουσικήν. Η απλή [ πεζή ] ανάγνωσις ενός κειμένου βασίζεται στο σωστό τονισμό των λέξεων , αλλά και ένα κόμμα [ , ] μπορεί να αλλάξει το νόημα μιάς φράσις Π.Χ. Ο κύριος είπε , ο Κώστας ειναι βλάκας .... Η Ιίδια φράση με αλλαγή του κόμματος... Ο κύριος , είπε ο Κώστας , ειναι βλάκας.... Στην εκκλ. βυζ. μουσική μας εφαρμόζεται το τονικό σύστημα με τους Ρυθμούς δίσημο και τρίσημο... Στην περίπτωση του '' ..θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν στερέωσον... '' γιά να αποδοθεί το νόημα της φράσεως μουσικά , σημειώνω ... θίασον / συγκροτήσαντας πνευματκοον στε / ρεεωωσοοον....κ.τ.λ. Ο τρισημος ρυθμός μας βοηθεί πάντα να τονίζουμε μελικα και νοηματικά το Μέλος. Ικανοποιήθηκες κ. Δομέστικε..?? Αυτά προσέχουν οι νεώτεροι Μελοποιοί και Ψάλτες... Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Δέν ανήκω σε αυτούς που '' κομίζουν γλαύκας ές Αθήνας.. '' [ πρώτη φορά το βλέπω γραμμένο έτσι ] !!! .. Δέν θα αναφερθώ σε παλαιότερο σχόλιο του Δομέστικου , γιά την απαγγελία του Αποστόλου , το θεωρώ ατυχές ... και όχι κακοπροαίρετον... Επί του προκειμένου θέματος , δέν αφορά μόνον τους '' Πρακτικούς '' ψάλτες , αλλά και τους γνωρίζοντας ΕΚΚΛ. Βυζ. Μουσικήν. Η απλή [ πεζή ] ανάγνωσις ενός κειμένου βασίζεται στο σωστό τονισμό των λέξεων , αλλά και ένα κόμμα [ , ] μπορεί να αλλάξει το νόημα μιάς φράσις Π.Χ. Ο κύριος είπε , ο Κώστας ειναι βλάκας .... Η Ιίδια φράση με αλλαγή του κόμματος... Ο κύριος , είπε ο Κώστας , ειναι βλάκας.... Στην εκκλ. βυζ. μουσική μας εφαρμόζεται το τονικό σύστημα με τους Ρυθμούς δίσημο και τρίσημο... Στην περίπτωση του '' ..θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν στερέωσον... '' γιά να αποδοθεί το νόημα της φράσεως μουσικά , σημειώνω ... θίασον / συγκροτήσαντας πνευματκοον στε / ρεεωωσοοον....κ.τ.λ. Ο τρισημος ρυθμός μας βοηθεί πάντα να τονίζουμε μελικα και νοηματικά το Μέλος. Ικανοποιήθηκες κ. Δομέστικε..?? Αυτά προσέχουν οι νεώτεροι Μελοποιοί και Ψάλτες... Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ

Κύριε Τζανάκο, νομίζω ότι ο Δομέστικος αναφερόταν στα σχόλια του μηνύματος #2.
 
T

Tzanakos_B

Guest
Κύριε Τζανάκο, νομίζω ότι ο Δομέστικος αναφερόταν στα σχόλια του μηνύματος #2.

Αγαπητέ Νεοκλή , συμφωνώ ότι ο Δομέστιχος αναφερόταν στα σχόλια του μηνύματος , αλλά η αποστροφή ότι μερικοί κομίζουν γλαύκα ες Αθήνας , ήταν απαξιωτική και αφορούσε κι εμένα... [ Υπάρχουν και παλαιότερα σχόλιά του , παρόμοια ] ... Εγώ , δέν αναφέρθηκα σε πρόσωπα , αλλα έφερα κάποια παραδείγματα και ακούσματα για να βοηθήσω την συζήτηση επί του θέματος... Δέν έχω κάτι με τον συνάδελφο .. θα ήταν έξω από τον χαρακτήρα μου ..!! Φιλικά . Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ
 

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Δε χρειάζεται να χαλάσουμε το μέτρο για να τονίσουμε σωστά τη λέξη. Αρκεί να τονίσουμε διακριτικά και τη συλλαβή «κον». Άλλωστε στα σύντομα μέλη κατ' εμέ προέχει ο ρυθμός του κομματιού και όχι ο τονισμός των λέξεων ή το συντακτικό απαραιτήτως. Γι' αυτό και δε θα έλεγα ποτέ «θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν* στερέωσον» όπως λένε κυρίως οι της Αθηναϊκής σχολής επειδή θέλουν ντε και καλά να κρατήσουν το συντακτικό.

Κατ' εμέ πάντως, το χειρότερο κακό στην ψαλτική δεν το έχουν κάνει οι πρακτικοί/αγράμματοι, αλλά οι μορφωμένοι/μουσικοί οι οποίοι θέλουν να τη χωρέσουν στα καλούπια των δικών τους αντιλήψεων καθώς θεωρούν εαυτούς αυθεντίες πάνω στο αντικείμενο και φτιάχνουν κανόνες βγαλμένους καθαρά από το κεφάλι τους.

Υ.Γ. Λέει κανείς τις σύντομες καταβασίες από μουσικό κείμενο; Εγώ πάντως πάντα απ' έξω τις λέω όπως και οι περισσότεροι νομίζω. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι λέω ό,τι μου έρχεται στο μυαλό· γνωρίζω τα μουσικά κομμάτια, αλλά εκείνη τη στιγμή δε θέλω ντε και καλά να υποταγώ πλήρως στη γραμμή που έχει το χ μουσικό κείμενο. Άλλωστε οι σύντομες καταβασίες κατά κύριο λόγο πιστεύω ότι ανήκουν στην προφορική παράδοση της βυζαντινής μουσικής.
 
T

Tzanakos_B

Guest
Δε χρειάζεται να χαλάσουμε το μέτρο για να τονίσουμε σωστά τη λέξη. Αρκεί να τονίσουμε διακριτικά και τη συλλαβή «κον». Άλλωστε στα σύντομα μέλη κατ' εμέ προέχει ο ρυθμός του κομματιού και όχι ο τονισμός των λέξεων ή το συντακτικό απαραιτήτως. Γι' αυτό και δε θα έλεγα ποτέ «θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν* στερέωσον» όπως λένε κυρίως οι της Αθηναϊκής σχολής επειδή θέλουν ντε και καλά να κρατήσουν το συντακτικό.

Κατ' εμέ πάντως, το χειρότερο κακό στην ψαλτική δεν το έχουν κάνει οι πρακτικοί/αγράμματοι, αλλά οι μορφωμένοι/μουσικοί οι οποίοι θέλουν να τη χωρέσουν στα καλούπια των δικών τους αντιλήψεων καθώς θεωρούν εαυτούς αυθεντίες πάνω στο αντικείμενο και φτιάχνουν κανόνες βγαλμένους καθαρά από το κεφάλι τους.

Υ.Γ. Λέει κανείς τις σύντομες καταβασίες από μουσικό κείμενο; Εγώ πάντως πάντα απ' έξω τις λέω όπως και οι περισσότεροι νομίζω. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι λέω ό,τι μου έρχεται στο μυαλό· γνωρίζω τα μουσικά κομμάτια, αλλά εκείνη τη στιγμή δε θέλω ντε και καλά να υποταγώ πλήρως στη γραμμή που έχει το χ μουσικό κείμενο. Άλλωστε οι σύντομες καταβασίες κατά κύριο λόγο πιστεύω ότι ανήκουν στην προφορική παράδοση της βυζαντινής μουσικής.

Κύριε Π. Γαλάνη , διάβασα το βιογραφικό σας , επειδή λοιπόν γνωρίζετε , προφανώς πολύ καλά την γλώσσα μας , θα σας έλεγα , ως παλιός ψάλτης , που έχω ακούσει πολλές εκτελέσεις του συγκεκριμένου τροπαρίου του κανόνος των χαιρετισμών , ουσιαστικά τα ίδια λέτε με αυτά που έγραψα εγώ και άλλοι έμπειροι ψάλτες.... Το θίασον / συγκροτήσαντας πνευματικόν / στερεωσον... κ.τ.λ. το μεν θίασον θα εκτελεστεί με ρυθμον τρισημον , το δε συγκροτήσαντας πνευματικόν , στερέωσον... μπορει να εκτελεστεί ,όπως υποστηρίζετε όλον μαζί , με ρυθμόν τετράσημον αλλά εάν εις την λέξιν πνευματικόν , γινει πνευματι / κοον στε/ ρεεωωωσον.... τονίχεται καλύτερα το νόημα του κειμένου. Γιαυτό εχουμε τον ρυθμόν να αποδίδει μουσικά το νόημα των ύμνων..!! Είστε νέος και έχετε πολλα ακόμη να μάθετε...!!!! Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ
 
T

Tzanakos_B

Guest
Κύριε Π. Γαλάνη , διάβασα το βιογραφικό σας , επειδή λοιπόν γνωρίζετε , προφανώς πολύ καλά την γλώσσα μας , θα σας έλεγα , ως παλιός ψάλτης , που έχω ακούσει πολλές εκτελέσεις του συγκεκριμένου τροπαρίου του κανόνος των χαιρετισμών , ουσιαστικά τα ίδια λέτε με αυτά που έγραψα εγώ και άλλοι έμπειροι ψάλτες.... Το θίασον / συγκροτήσαντας πνευματικόν / στερεωσον... κ.τ.λ. το μεν θίασον θα εκτελεστεί με ρυθμον τρισημον , το δε συγκροτήσαντας πνευματικόν , στερέωσον... μπορει να εκτελεστεί ,όπως υποστηρίζετε όλον μαζί , με ρυθμόν τετράσημον αλλά εάν εις την λέξιν πνευματικόν , γινει πνευματι / κοον στε/ ρεεωωωσον.... τονίχεται καλύτερα το νόημα του κειμένου. Γιαυτό εχουμε τον ρυθμόν να αποδίδει μουσικά το νόημα των ύμνων..!! Είστε νέος και έχετε πολλα ακόμη να μάθετε...!!!! Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ

Θα ήθελα ακόμη να προσθέσω ότι πολλοί ολίγοι ψάλτες ψάλλουν από στήθους , σύντομα μέλη... Πάντα υπάρχει ο κινδυνος της αυθαίρετης εκτέλεσις.. Οταν μάλιστα σμψαλλουμε με αλλους , είναι καθήκον να ψαλλουμε απο διφθέρας.. Τα ειρμολογικά μαθήματα , τα πλέον γνήσια κλασσικά είναι όλα γραμμένα στα μουσικά βιβλία..!! Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ
 

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Κύριε Π. Γαλάνη , διάβασα το βιογραφικό σας , επειδή λοιπόν γνωρίζετε , προφανώς πολύ καλά την γλώσσα μας , θα σας έλεγα , ως παλιός ψάλτης , που έχω ακούσει πολλές εκτελέσεις του συγκεκριμένου τροπαρίου του κανόνος των χαιρετισμών , ουσιαστικά τα ίδια λέτε με αυτά που έγραψα εγώ και άλλοι έμπειροι ψάλτες.... Το θίασον / συγκροτήσαντας πνευματικόν / στερεωσον... κ.τ.λ. το μεν θίασον θα εκτελεστεί με ρυθμον τρισημον , το δε συγκροτήσαντας πνευματικόν , στερέωσον... μπορει να εκτελεστεί ,όπως υποστηρίζετε όλον μαζί , με ρυθμόν τετράσημον αλλά εάν εις την λέξιν πνευματικόν , γινει πνευματι / κοον στε/ ρεεωωωσον.... τονίχεται καλύτερα το νόημα του κειμένου. Γιαυτό εχουμε τον ρυθμόν να αποδίδει μουσικά το νόημα των ύμνων..!! Είστε νέος και έχετε πολλα ακόμη να μάθετε...!!!! Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ

Εκεί που διαφωνώ είναι σε ολόκληρη τη φιλοσοφία η οποία θεωρεί ότι για να αποδοθεί το «νόημα» του ύμνου πρέπει οπωσδήποτε να ταυτίσθει ο μουσικός τονισμός με τον γραμματικό ή οι παύσεις να ακολουθούν απόλυτα τη σύνταξη των λέξεων. Εγώ πιστεύω ότι στα σύντομα κομμάτια αν γίνει αυτό σχολαστικά, έχουμε ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν είναι στρωτό στην ακοή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο «κατ' έννοιαν» τονισμός του γνωστού κοντακίου «Τῇ Ὑπερμάχῳ» στον τόμο 1 της «Ζωής», κομμάτι το οποίο ευτυχώς δεν έχω ακούσει μέχρι στιγμής να ψάλλεται. Εκεί που καταλαβαίνω να γίνει μία αλλαγή, είναι στη φράση «μείνωμεν Χριστόν βλέψαι» στο τέλος του εξαποστειλαρίου όπου αν τονισθεί τελείως με βάση το μέτρο ο Χριστός γίνεται ...Χρίστος. Και πάλι όμως, όχι τόσο υπερβολικά όπως κάνουν τόσοι πολλοί.

Θα ήθελα ακόμη να προσθέσω ότι πολλοί ολίγοι ψάλτες ψάλλουν από στήθους , σύντομα μέλη... Πάντα υπάρχει ο κινδυνος της αυθαίρετης εκτέλεσις.. Οταν μάλιστα σμψαλλουμε με αλλους , είναι καθήκον να ψαλλουμε απο διφθέρας.. Τα ειρμολογικά μαθήματα , τα πλέον γνήσια κλασσικά είναι όλα γραμμένα στα μουσικά βιβλία..!! Β. ΤΖΑΝΑΚΟΣ

Πώς ακριβώς θα κάνουμε «αυθαίρετη εκτέλεση»; Εγώ πάντως τους περισσότερους που έχω δει, μπορεί να έχουν μουσικό κείμενο μπροστά, αλλά σπανίως λένε ακριβώς αυτό το οποίο γράφει το βιβλίο. Ας φέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα· είναι πρωΐ και θέλω να πω τις καταβασίες της Παναγίας και δε θέλω οπωσδήποτε στο «και λόγον» να κάνω την άνοδο στο άνω νη που έχουν τα περισσότερα κομμάτια επειδή δεν είμαι ζεσταμένος και θέλω να ανέβω στο δι. Γιατί να είμαι εξαναγκασμένος να έχω κάθε φορά ένα διαφορετικό μουσικό κείμενο; Όταν είναι να συμψάλλεις με πολλούς σε ένα πανηγύρι π.χ. το καταλαβαίνω, αλλά οι περισσότεροι δεν λειτουργούμε συνήθως με τέτοιους όρους.
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Εκεί που διαφωνώ είναι σε ολόκληρη τη φιλοσοφία η οποία θεωρεί ότι για να αποδοθεί το «νόημα» του ύμνου πρέπει οπωσδήποτε να ταυτίσθει ο μουσικός τονισμός με τον γραμματικό ή οι παύσεις να ακολουθούν απόλυτα τη σύνταξη των λέξεων. (...) Εκεί που καταλαβαίνω να γίνει μία αλλαγή, είναι στη φράση «μείνωμεν Χριστόν βλέψαι» στο τέλος του εξαποστειλαρίου όπου αν τονισθεί τελείως με βάση το μέτρο ο Χριστός γίνεται ...Χρίστος. Και πάλι όμως, όχι τόσο υπερβολικά όπως κάνουν τόσοι πολλοί.....

Συμφωνώ με το πρώτο. Το δεύτερο όμως είναι εντελώς άλλη περίπτωση, καθώς αναφέρεται στον τονισμό μιας λέξης. Νομίζω ότι τέτοιοι παρατονισμοί πρέπει να αποφεύγονται και συνήθως είναι πολύ εύκολο, με ανεπαίσθητες αλλαγές στο μέλος.
 

Κων/νος Βαγενάς

Κωνσταντίνος
Εκείνο που παραβλέπουμε πολλοί είναι ότι αλλαγές στη μελωδία των τροπαρίων έχουμε ήδη από τα κλασσικά βιβλία. Αναγκάζομαι να επικαλεστώ αυτού του είδους την αυθεντία διότι επικρατεί μια αντίληψη πως ό,τι γράφτηκε μέχρι και τον Ιωάννη είναι καλό ενώ οι αλλαγές των μεταγενέστερων είναι α πριόρι ως επί το πλείστον λανθασμένες. Δεν υποστηρίζω ότι οι άκριτες επεμβάσεις είναι θεμιτές ούτε ότι πρέπει ψυχαναγκαστικά να αλλάζουμε τα πάντα. Κάποιες αλλαγές όμως, αν γίνουν μάλιστα με σωστό τροπο ώστε να ανταποκρίνονται στην παράδοση του μέλους και να μην γίνονται αντιληπτές ως ξένο σώμα, είναι και επιτρεπτές και ευκταίες.
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Εκείνο που παραβλέπουμε πολλοί είναι ότι αλλαγές στη μελωδία των τροπαρίων έχουμε ήδη από τα κλασσικά βιβλία. Αναγκάζομαι να επικαλεστώ αυτού του είδους την αυθεντία διότι επικρατεί μια αντίληψη πως ό,τι γράφτηκε μέχρι και τον Ιωάννη είναι καλό ενώ οι αλλαγές των μεταγενέστερων είναι α πριόρι ως επί το πλείστον λανθασμένες. Δεν υποστηρίζω ότι οι άκριτες επεμβάσεις είναι θεμιτές ούτε ότι πρέπει ψυχαναγκαστικά να αλλάζουμε τα πάντα. Κάποιες αλλαγές όμως, αν γίνουν μάλιστα με σωστό τροπο ώστε να ανταποκρίνονται στην παράδοση του μέλους και να μην γίνονται αντιληπτές ως ξένο σώμα, είναι και επιτρεπτές και ευκταίες.

Δλδ.;
 

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Για να μιλήσουμε επί συγκεκριμένων πραγμάτων, φέρνω στο μυαλό μου την προσπάθεια του Παναγιωτόπουλου-Κούρου να τονίσει αυστηρά «κατ'έννοιαν» τα τροπάρια του κανόνα του Ακαθίστου Ύμνου, η οποία κατ' εμέ στέφθηκε με παταγώδη αποτυχία. Έχω συμψάλει με ανθρώπους οι οποίοι έψαλλαν τον κανόνα από αυτό το βιβλίο και από τότε που ήμουν μικρότερος, με ξένιζε αυτή η μελοποίηση και δεν μπορούσα να «συμφιλιωθώ» με αυτές τις γραμμές. Μεγαλώνοντας και καταλαβαίνοντας περισσότερα πράγματα, κατάλαβα ότι με αυτήν την προσέγγιση ο συγκεκριμένος μουσικός μπορεί να έμεινε πιστός στον τονισμό και στο συντακτικό, αλλά στέρησε από τον κανόνα το πιο βασικό του χαρακτηριστικό· τον ρυθμό και την ροή του μέλους. Με αυτήν την ισοπεδωτική νοοτροπία εγὠ πάντως είμαι αντίθετος.
 
Last edited:
Top