Χρονική αγωγή των αντιφώνων της ακολουθίας των Παθών

dimitris

Παλαιό Μέλος
Ίσως πάλι να συντόμευαν (και) λόγω του μάκρους των Πατριαρχικών ακολουθιών [1] . Την ίδια κάπως υπερβολικά συντομη χρονική αγωγή ακούμε και σε άλλες Πατριαρχικές ακολουθίες της εποχής. Ίσως και ο Πατριάρχης να τους έλεγε "σύντομα" (καθόλου άγνωστο και στις μέρες μας από ιεράρχες και δη ηλικιωμένους).
Παλαιότερα έλεγαν τον κανόνα Μ.Εβδομάδας διπλό κ.α. κομμάτια (δεν γνωρίζω το τυπικό).
Δε νομίζω όμως να είχαν σύντομη χρονική αγωγή για να συντομεύουν.
Γιατί τότε δεν είχαν ραδιόφωνο και τηλεόραση και ο λαός της εκκλησίας πήγαινε να καθίσει στον Ναό με τις ώρες να ακούσει κάποιον καλλίφωνο ψάλτη, όπως κάθεται σήμερα με τις ώρες μπροστά στην τηλεόραση να ακούσει κάποιον τραγουδιστή ή να δει μια ταινία.
Κάπου πιστεύω ότι θα έβγαινε ο Πατριάρχης να απολογηθεί στο εκκλησίασμα :
-Δυστυχώς φίλοι μου τελειώσαμε, παρακαλούμε να αποχωρήσετε για να πάνε και οι ψάλτες να κάνουν γαργάρα με κάποιο βότανο. :D
Είναι και ένας λόγος που οι ψάλτες είχαν καλό μισθό τότε έναντι του σημερινού των 200 ευρώ κατά μέσον όρο.
(Ίσως αυτό να αποτελεί και επιβεβαίωση ότι μια αυτοκρατορία δεν πεθαίνει πάντοτε από την χατζάρα των Χαζάρων αλλά κι από την μικρή "μάχαιρα του πνεύματος" που βρίσκεται πάντοτε εντός των τειχών).
 

ggs

Νέο μέλος
μουσικόν τριώδιον υπό θρ. στανίτσα
σελίδα 339:

χρονική αγωγή Μ.Πέμπτη: αντίφωνα: 200

Μέτρον άριστον! Θεωρώ ότι οι άρχοντες Πρωτοψάλτες και Λαμπαδάριοι θα πρέπει να έχουν το μουσικό αισθητήριο ώστε να αποδίδεται ο κανόνας με προσήκουσες τονικές βάσεις, καθαρότητα και ορθή απόδοση λόγου, αλλά και μουσική δωρικότητα, χωρίς να ταλαιπωρείται το (όρθιο?) εκκλησίασμα, ιδίως κατά το μακροσκελή ωστόσο ιδιαίτερα ηδύμελπο όρθρο της Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής. Η παράδοση των αείμνηστων χοραρχών Σπ. Περιστέρη και Ευ. Τζελά, επί λιτών διασκευών του επίσης αειμνήστου Ν. Χρυσοχοϊδη, αποτελεί κατά την ταπεινή μου γνώμη, καθαρό οδηγό. Επαφίεται στην κρίση σας...
 

ARGITAN

Παλαιό Μέλος
Μέτρον άριστον! Θεωρώ ότι οι άρχοντες Πρωτοψάλτες και Λαμπαδάριοι θα πρέπει να έχουν το μουσικό αισθητήριο ώστε να αποδίδεται ο κανόνας με προσήκουσες τονικές βάσεις, καθαρότητα και ορθή απόδοση λόγου, αλλά και μουσική δωρικότητα, χωρίς να ταλαιπωρείται το (όρθιο?) εκκλησίασμα, ιδίως κατά το μακροσκελή ωστόσο ιδιαίτερα ηδύμελπο όρθρο της Αγίας και Μεγάλης Παρασκευής. Η παράδοση των αείμνηστων χοραρχών Σπ. Περιστέρη και Ευ. Τζελά, επί λιτών διασκευών του επίσης αειμνήστου Ν. Χρυσοχοϊδη, αποτελεί κατά την ταπεινή μου γνώμη, καθαρό οδηγό. Επαφίεται στην κρίση σας...

Συμφωνώ απόλυτα.Παν μέτρον άριστον.Καλύτερα να έλεγαν ή και να λένε λιγότερα από τους Κανόνες κ.λπ. (μαλιστα χωρίς διπλασιασμούς ή και τριπλασιασμούς), για να ακούγονται τα μέλη φυσιολογικά και όχι σαν να έβαλε κανείς την κασέτα σε γρήγορη ταχύτητα...
Πράγματι η χρονική αγωγή του αείμνηστου Σπ.Περιστέρη ήταν υποδειγματική.
 
  • Like
Reactions: ggs

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Συμφωνώ απόλυτα.Παν μέτρον άριστον.Καλύτερα να έλεγαν ή και να λένε λιγότερα από τους Κανόνες κ.λπ. (μαλιστα χωρίς διπλασιασμούς ή και τριπλασιασμούς), για να ακούγονται τα μέλη φυσιολογικά και όχι σαν να έβαλε κανείς την κασέτα σε γρήγορη ταχύτητα...
Πράγματι η χρονική αγωγή του αείμνηστου Σπ.Περιστέρη ήταν υποδειγματική.

Ὅλα τὰ τροπάρια ἔχουν τὴ θέση τους στὴν ἀκολουθία, ὅπως καὶ ὅλες οἱ χρονικὲς ἀγωγὲς, ἀπὸ τὴν ταχύτερη στὴν ἀργότερη, ἀρκεῖ ὁ ψάλτης νὰ γνωρίζει τὶ ταιριάζει καὶ ποῦ καὶ γιατί.

Ἡ ἐναλλαγὴ τῆς χρονικῆς ἀγωγῆς κρατᾶ «ὄρθιο» τὸν ἀκροατὴ καὶ δίνει ρυθμὸ στὴν πορεία τῆς ἀκολουθίας. Λ.χ. ταχέως τὰ τροπάρια εκάστης ὠδῆς, ἀργότερα ὁ εἱρμὸς καταβασία στὸ τέλος αὐτῆς.

Καὶ ἡ ἐπανάληψη δὲν εἶναι πάντα κουραστικὴ, ἀλλὰ ὠφελεῖ κάποτε βοηθῶντας τὸ λαὸ στην ἀπομνημόνευση τῶν ὕμνων, ἰδιαίτερα τῆς Μεγ. Ἑβδομάδος.
 

ARGITAN

Παλαιό Μέλος
Ὅλα τὰ τροπάρια ἔχουν τὴ θέση τους στὴν ἀκολουθία, ὅπως καὶ ὅλες οἱ χρονικὲς ἀγωγὲς, ἀπὸ τὴν ταχύτερη στὴν ἀργότερη, ἀρκεῖ ὁ ψάλτης νὰ γνωρίζει τὶ ταιριάζει καὶ ποῦ καὶ γιατί.

Ἡ ἐναλλαγὴ τῆς χρονικῆς ἀγωγῆς κρατᾶ «ὄρθιο» τὸν ἀκροατὴ καὶ δίνει ρυθμὸ στὴν πορεία τῆς ἀκολουθίας. Λ.χ. ταχέως τὰ τροπάρια εκάστης ὠδῆς, ἀργότερα ὁ εἱρμὸς καταβασία στὸ τέλος αὐτῆς.

Καὶ ἡ ἐπανάληψη δὲν εἶναι πάντα κουραστικὴ, ἀλλὰ ὠφελεῖ κάποτε βοηθῶντας τὸ λαὸ στην ἀπομνημόνευση τῶν ὕμνων, ἰδιαίτερα τῆς Μεγ. Ἑβδομάδος.

Ασφαλώς και ο άνθρωπος δε είναι μηχανή,οπότε το ψάλσιμο θα πρέπει να έχει και μια σχετική πλαστικότητα ως προς τη χρονική του αγωγή.βοηθούσης σίγουρα και της εναλλαγής, εκτός βέβαια από την έκφραση.Συμφωνώ επομένως.Δεν συμφωνώ στην αγχώδη ταχύτητα,όπως π.χ. αυτή που έχει κακώς επικρατήσει να ψάλλεται το " Αγιος" και το " Σε υμνούμεν" στη λειτουργία του Μ.Βασιλείου...
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Ασφαλώς και ο άνθρωπος δε είναι μηχανή,οπότε το ψάλσιμο θα πρέπει να έχει και μια σχετική πλαστικότητα ως προς τη χρονική του αγωγή.βοηθούσης σίγουρα και της εναλλαγής, εκτός βέβαια από την έκφραση.Συμφωνώ επομένως.Δεν συμφωνώ στην αγχώδη ταχύτητα,όπως π.χ. αυτή που έχει κακώς επικρατήσει να ψάλλεται το " Αγιος" και το " Σε υμνούμεν" στη λειτουργία του Μ.Βασιλείου...

Κύττα, στὸ συγκεκριμένο παράδειγμα, αὐτὸ ὀφείλεται στὴν ἀπειρία πολλῶν ψαλτῶν. Ἀντὶ νὰ ἐφαρμόσουν ταχεία χρονικὴ ἀγωγὴ, ἐφαρμόζουν «τὰ παραμαζεύω κι ὅποιον πάρει ὁ ... Χάρος» ἐπειδὴ θεωροῦν πὼς πρέπει ντὲ καὶ καλὰ νὰ ψάλλουν ΟΛΗ τὴ σύνθεση. Δὲν ἔχουν ἀντιληφθεῖ πὼς ἁπλὰ ὅταν τελειώσει ὁ ἱερέας, ἀπαγγέλεις χύμα ὅσο δὲν πρόλαβες καὶ ὅλα καλά, χωρὶς ἀγχωτικὴ ταχύτητα ἀλλὰ τὴν μόνο ὅση χρειάζεται.
 

ARGITAN

Παλαιό Μέλος
Κύττα, στὸ συγκεκριμένο παράδειγμα, αὐτὸ ὀφείλεται στὴν ἀπειρία πολλῶν ψαλτῶν. Ἀντὶ νὰ ἐφαρμόσουν ταχεία χρονικὴ ἀγωγὴ, ἐφαρμόζουν «τὰ παραμαζεύω κι ὅποιον πάρει ὁ ... Χάρος» ἐπειδὴ θεωροῦν πὼς πρέπει ντὲ καὶ καλὰ νὰ ψάλλουν ΟΛΗ τὴ σύνθεση. Δὲν ἔχουν ἀντιληφθεῖ πὼς ἁπλὰ ὅταν τελειώσει ὁ ἱερέας, ἀπαγγέλεις χύμα ὅσο δὲν πρόλαβες καὶ ὅλα καλά, χωρὶς ἀγχωτικὴ ταχύτητα ἀλλὰ τὴν μόνο ὅση χρειάζεται.

Δεν νομίζω ότι έχει σχέση η απειρία ψαλτών.Ετσι τα ψάλλανε ο Στανίτσας και πάει λέγοντας,έτσι τα λένε και οι νεώτεροι.Μήπως και σε εκείνο το ταλαίπωρο " Αγαπήσω σε Κύριε" που ακούμε και από από πατριαρχικούς μάλιστα, σε συλλείτουργο,δεν το λένε με την ίδια ταχύτητα; Οπότε και σιγά σιγά επιβάλλεται ως η πρέπουσα!Όμως αν θέλουνε σώνει και καλά να τελειώσουν το κείμενο του ύμνου μαζί με τον ιερέα,τί το πιο απλό να το ψάλλουν όχι με την αργή μελοποιία του,αλλά με τη σύντομη,ή να το περικόψουν, ή να πούν όσο κείμενο περίσσεψε χύμα.Δε χάλασε ο κόσμος...Είναι προτιμότερο από το να καταστρέφεται όλο το μέλος στο όνομα δήθεν της ικανότητας του ψάλλειν ταχέως ή και της ευστροφίας του όποιου καλλιφώνου.Εγώ,τουλάχιστον δεν θυμάμαι κανένα από τους παλιούς γνήσιους παραδοσιακούς ψάλτες (εννοώ σε Μονές και σε τόπους με αληθινή και ανόθευτη από εξωτερικές επιδράσεις παράδοση) να τα ψάλλουν με τέτοια ταχύτητα,διαίτερα εάν μετρούσαν με τον παλιό παραδοσιακό και γιατί όχι σωστό τρόπο, του θέση και άρση κάθε χρόνος.
Και δεν είναι μόνο αυτό ,αγαπητέ μου φίλε.Είναι και πολλά άλλα, εντελώς αντιμουσικά στοιχεία, που περνούνε σιγά σιγά στους νέους,από παλιότερους ακόμα και μεγαλόσχημους, στο όνομα της παράδοσης (δεν μπορώ να προσδιορίσω ποιας ακριβώς),με αποτέλεσμα αντί να κρατούμε τη σωστή ,να ολισθαίνομε στην υπερβολή.
 
Top