Νοσολογικές οντότητες που αφορούν την άσκηση ψαλτικής:Οι αρρώστιες των ψαλτάδων

Ψάλτης εν Χίω

Νέο μέλος
Γιατρός δεν είμαι! Όμως εδώ και χρόνια σκέφτομαι ότι για το συνάφι μας ισχύει όχι μόνο το "δουλειά πολλή, φαϊ λίγο, προκοπή καμμία" αλλά ότι είμεθα ευεπίφοροι σε συγκεκριμένες βλάβες που προκαλεί στον οργανισμό μας ο..ιεροψαλτικός οίστρος. Αφορμή ήταν η πρόσκληση του καλού και δημοφιλούς ιεροψάλτη Αθ. Βουρλή, καθηγητή στη Θεολογική να ψάλει στη Χίο, στον καθεδρικό ναό του Αγ.Γεωργίου που πανηγύριζε. Αλλοίμονο, αισθάνθηκε ζάλη και προσκομίσθηκε προχθές στο νοσοκομείο Χίο με υψηλή αρτηριακή πίεση.Ο καλός αυτός καθηγητής έχει γράψει και άρθρο για την ευεργετική επίδραση του ψαλσίματος στην υγεία. Θα επιχειρηματολογήσω για την διττή επίδραση του στις ζωές μας. Πλείστοι ψάλτες έχουν πάθει, φίλτατοι συνάδελφοι, εγκεφαλικά. Υποπτεύομαι ότι ειδικά το ψάλσιμο σε ανάρμοστες για τη φωνή μας υψηλές βάσεις αυξάνει την αρτηριακή πίεση! Ύστερα, δεν πιστεύω ότι υπάρχει κανένας που να μην γνωρίζει ότι ειδικά οι νέοι ψάλτες αλλά και όσοι εκτίθενται σε μεγάλα ακροατήρια υποφέρουν από αγχώδεις διαταραχές και συχνά κάνουν χρήση αλκοόλ για να μειώσουν πρόσκαιρα τα συμπτώματα του άγχους βάζοντας όμως μακροπρόθεσμα τη ζωή τους σε κίνδυνο. Ελάχιστοι δείχνουμε να γνωρίζουμε την σημασία της τακτικής αερόβιας φυσικής άσκησης.
Παρόλη την παραπάνω κακοδαιμονία, αλλά και την κώφωση, τη φωνητική κόπωση, τους πολύποδες, τις λοιμώξεις του αναπνευστικού, την πολυφαρμακία των ψαλτάδων και πλείστα άλλα που αφορούν κι άλλους επαγγελματίες φωνής υπάρχουν και οι αναμφισβήτητα θετικές επιδράσεις του ψάλλειν στην υγεία. Έρευνες που έχουν γίνει στις ΗΠΑ συνδέουν τη συμμετοχή των εγχρώμων σε εκκλησιαστ. χορωδίες με την αυξημένη μακροζωία. Χρειαζόμαστε σκοπούς στη ζωή μας, κατασκευάζουμε ενεργητικά νοήματα και το ψαλτήρι και η καθημερινή μας παρουσία σ'αυτό μας εφοδιάζει με καρτερία, απαντοχή, στόχους και υψηλά νοήματα.
 

Αθωνίτης

Παλαιό Μέλος
Χριστός ανέστη.
Ευχαριστούμε για τα ωφέλιμα που παραθέτετε πραγματικά χρειάζεται προσοχή και σύνεση.
Που μπορώ να βρώ το βιβλίο του κ.Σωχου???
 

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Η αλήθεια είναι ,πρέπει να ομολογήσω, ότι πολλοί -ιδίως νέοι- όταν έχουν και μια τενόρικη φωνή μπαίνουν στον πειρασμό να δοκιμάσουν τα όριά τους (εγώ δυστυχώς δεν εξαιρούμαι από αυτό) με αποτελέσματα εν πολλοίς βλαβερά για την υγεία. Και εγώ έχω όταν έχω πάει σε πολύ υψηλές νότες, νιώθω για λίγο την πίεση να ανεβαίνει.Βέβαια, πολλοί που έχουν ήδη κάποιο πρόβλημα υγιείας επιβαρύνεται με το πολύ ψάλσιμο. Ο αοίδιμος π. Πανάρετος Μακρυγιάννης για παράδειγμα, έχω ακούσει ότι μετά από κάθε λειτουργία έπεφτε κάτω λόγω του προβλήματος που είχε με το ζάχαρο. Τί να πω, κανονικά χρειάζεται φωνητική, προσοχή στη διατροφή, συγκράτηση στο ποτό, όχι κάπνισμα... αλλά...
 

Βασίλης Κιαμηλίδης

Βασίλης Κιαμηλίδης
Χριστός ανέστη.
Ευχαριστούμε για τα ωφέλιμα που παραθέτετε πραγματικά χρειάζεται προσοχή και σύνεση.
Που μπορώ να βρώ το βιβλίο του κ.Σωχου???

Αληθώς Ανέστη ο Κύριος!!!!
Επισυνάπτεται παρακάτω από τον κ. Σουλδάτο Στέφανο, στον οποίο και οφείλονται πολλές ευχαριστίες, όχι μόνον για αυτά που μας δώρισε, αλλά και για αυτά που θα μας δωρήσει στο μέλλον διαπιστώνοντας τις ανάγκες μας.
Χριστός Ανέστη!!!!
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια
 
Last edited:

souldatos

Στέφανος Σουλδάτος
Το βιβλίο του κ. Σώχου μπορείτε να το βρείτε και στην ιστοσελίδα του:
http://www.melodima.gr/mousiki/sohos/index.php?pg=biblio
Είναι εμφανισιακά καλύτερο από αυτό που ανέβασε ο Βασίλης, καθώς έχει παραχθεί κατευθείαν από το αντίστοιχο word document, και όχι από σκανάρισμα.

Πάντως και αρκετοί καθηγητές στο πολυτεχνείο έχουν προβλήματα με το λαιμό τους. Ένας μάλιστα έχει κάνει και εγχειρήσεις επανειλημμένα, ενώ άλλοι βήχουν όλη την ώρα και τους ακούς που ζορίζονται. Δεν είναι τυχαίο που ο Σώχος κάνει φωνητική και σε καθηγητές καθώς και παρουσιαστές ραδιοφώνου. Αν έχουν πρόβλημα αυτοί που απλά μιλάνε, φανταστείτε εμείς που ζοριζόμαστε να βγάλουμε ψηλές και χαμηλές...
 
Last edited:

Βασίλης Κιαμηλίδης

Βασίλης Κιαμηλίδης
Το βιβλίο του κ. Σώχου το έχω ανεβάσει ολόκληρο εδώ, όπως μου ζήτησε ο ίδιος παλιότερα:
http://www.melodima.gr/mousiki/sohos/index.php?pg=biblio

...

Στέφανε συγνώμη!!! είναι έτσι όπως το γράφεις.
Εγώ απλά το μετέτρεψα σε εικόνες, το επεξεργάσθηκα, ( έκοψα τα κενά, και τις σκιές ώστε τα γράμματα να είναι μεγαλύτερα και να μην χρειασθώ καινούρια γιαλιά, (έχω υπερμετρωπία γαρ) ), και μάζεψα τις ασκήσεις για το ζέσταμα σε 7 σελίδες ώστε να είναι πιο εύκολες στην πράξη για εμάς που γνωρίζουμε μόνον Βυζαντινή παρασημαντική.
Το βιβλίο του κ. Σώχου το μελετώ , και είμαι ωφελημένος πολύ.
Φέτος που κάνω κάποιες στοιχειώδης ασκήσεις προετοιμασίας, από το Σάββατο του Λαζάρου που άρχισα μέχρι τώρα, δεν ένοιωσα καμμία απολύτως φωνητική ή σωματική κούρασι, αντίθετα, ήμουν στην καλύτερη μέχρι σήμερα φωνητική μου κατάσταση.
Πιστεύω πως με την περαιτέρω μελέτη και εφαρμογή του θα είμαι πολλαπλά ωφελημένος.
Βασίλης Κιαμηλίδης
 

souldatos

Στέφανος Σουλδάτος
Εγώ απλά το μετέτρεψα σε εικόνες, το επεξεργάσθηκα, ( έκοψα τα κενά, και τις σκιές ώστε τα γράμματα να είναι μεγαλύτερα και να μην χρειασθώ καινούρια γιαλιά, (έχω υπερμετρωπία γαρ) )

:eek: Πρέπει να σου πήρε ώρες αυτό!
Αν δεν το πρόσεξες ήδη, στη σελίδα του κ. Σώχου που έγραψα παραπάνω, υπάρχει το βιβλίο σε doc μορφή. Σε 10 δεπτερόλεπτα θα έχεις κάνει αλλαγή γραμματοσειράς, σβήσιμο της πλαϊνής σκιάς από το menu view->headers&footers (μενού προβολή->κεφαλίδες και υποσέλιδα) και ότι αλλαγές σε βολεύουν στα μάτια.

Μέχρι πέρσι, το βιβλίο πωλούνταν για 35 ευρώ. Μετά όμως από αλλεπάλληλα προβλήματα υγείας, μου ζήτησε ο κ. Σώχος να του φτιάξω μια ιστοσελίδα για να το προσφέρει δωρεάν.


Το βιβλίο του κ. Σώχου το μελετώ , και είμαι ωφελημένος πολύ. Φέτος που κάνω κάποιες στοιχειώδης ασκήσεις προετοιμασίας, από το Σάββατο του Λαζάρου που άρχισα μέχρι τώρα, δεν ένοιωσα καμμία απολύτως φωνητική ή σωματική κούρασι, αντίθετα, ήμουν στην καλύτερη μέχρι σήμερα φωνητική μου κατάσταση.

Χμ, η αλήθεια είναι ότι ένα μεγάλο μέρος της απόδοσής μας έχει να κάνει με την ψυχολογία μας :) Αδυνατώ όμως να πιστέψω ότι βελτιώνεσαι κάνοντας τις ασκήσεις χωρίς δάσκαλο. Το θέμα δεν είναι απλά να πεις την άσκηση, αλλά να έχεις το δάσκαλο να σε διορθώνει στην τοποθέτηση, στο σχήμα του στόματος κλπ.



Δείτε ΟΛΟΙ ένα απόσπασμα από το βιβλίο που αναφέρεται στους ψάλτες. ΠΡΟΣΕΞΤΕ και την τελευταία παράγραφο που μιλάει για τις επιτροπές αξιολόγησης ψαλτών και τα συνδικαλιστικά:

"Εδώ μου δίνεται η ευκαιρία να επισημάνω κάτι πολύ παράξενο και ματαιόδοξο που συμβαίνει σε όλους σχεδόν τους καλλιτέχνες, τόσο του κλασσικού τραγουδιού, όσο και της ψαλτικής. Θα μεταφέρω γεγονότα απ' την πολυετή μου πείρα ως τραγουδιστής της Όπερας, αλλά και από το στασίδι ακούγοντας εξαίρετους Ιεροψάλτες.

Κανένας τους δεν είναι ευχαριστημένος από το είδος της φωνής του. Αν είναι μπασοβαρύτονος, θέλει να ήταν τενόρος, αν είναι τενόρος, θέλει να ήταν μπασοβαρύτονος. Αν είναι μεσόφωνος, mezzo ή contralto, θέλει να ήταν υψίφωνος και μάλιστα coloratura και τα αντίστροφα. Στους ψάλτες, ο μπασοβαρύτονος ή ο βαρύτονος θέλει σώνει και καλά να φθάσει όχι απλώς τις κορυφαίες νότες του οξύφωνου (τενόρου) που ψάλλει στο απέναντι αναλόγιο (δεξί ή αριστερό), αλλά θέλει να κάνει και τα τρίγοργα και όλα εκείνα τα άπειρα μελωδικά στολίδια που έχει η Βυζαντινή Μουσική στην ίδια ταχύτητα και στο ίδιο ύψος με τον οξύφωνο, που έχει όλες τις φυσικές δυνατότητες να το πράξει.

Τούτο γίνεται για δύο λόγους:
1. Κατ' ανάγκην, όταν πρέπει ν' ανταποκριθεί ο αριστερός ψάλτης στη μελωδική και τη ρυθμική γραμμή του δεξιού ψάλτη, ο οποίος έχει σ' αυτό το θέμα, τον πρώτο λόγο (έτσι είναι το τυπικό της Εκκλησίας).
2. Από άφατο εγωισμό. Αν είναι οξύφωνος, θέλει σώνει και καλά να δώσει τις βαθιές νότες του μπασοβαρυτόνου ψάλτη που είναι στο απέναντί του αναλόγιο.

Φυσικά μια τέτοια κατάσταση όχι απλώς δεν οδηγεί σε μια ευγενή άμιλλα, ώστε το εκκλησίασμα να συμπροσεύχεται, αλλά αντιθέτως αγανακτεί με το φωνητικό ανταγωνισμό των ιεροψαλτών αφ' ενός και αφ' ετέρου τη φωνητική καταδίκη και των δύο ιεροψαλτών, που προκαλούν οι ίδιοι στον εαυτό τους.

Σ' αυτή την απαράδεκτη κατάσταση φταίει πρώτα το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, το οποίο έχει άγνοια, μερική ή ολική, περί τα μουσικά πράγματα και παντελή άγνοια περί της φωνητικής μουσικής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να προσλαμβάνει ιεροψάλτη που συνήθως είναι αντίθετης κατηγορίας φωνής από τον ψάλτη (δεξιό ή αριστερό) που έχει ήδη ο Ναός. Υποδεικνύω μια σωστή ενέργεια στα Εκκλησιαστικά Συμβούλια των Ι. Ναών που θέλουν να έχουν δύο Ιεροψάλτες (δεξιό και αριστερό). Όταν «δοκιμάζεται» ο υποψήφιος ιεροψάλτης, στην επιτροπή να συμμετέχει οπωσδήποτε ή ένας ιερέας «μουσικός» ή πεπειραμένος ιεροψάλτης άλλου Ναού ή ένας καθηγητής Ωδείου της Φωνητικής Μουσικής, ο οποίος θα ακούσει και τον διορισμένο Ιεροψάλτη που έχει ο Ναός και τον υποψήφιο, ώστε να συμφωνούν οι φωνές και των δύο, δηλαδή οξύφωνος με οξύφωνο ή βαρύτονος με βαρύτονο.

Ακόμη είναι απαραίτητο στην Επιτροπή να συμμετέχει και ένας συνδικαλιστικός εκπρόσωπος του Σωματείου των Ιεροψαλτών για να είναι νομότυπη η πρόσληψη, τόσο από πλευράς Συμβουλίου του Ι. Ναού, όσο και από πλευράς τυπικών προσόντων των υποψηφίων." Ον. Σώχος
 

Βασίλης Κιαμηλίδης

Βασίλης Κιαμηλίδης
:eek: Πρέπει να σου πήρε ώρες αυτό!
Αν δεν το πρόσεξες ήδη, στη σελίδα του κ. Σώχου που έγραψα παραπάνω, υπάρχει το βιβλίο σε doc μορφή. Σε 10 δεπτερόλεπτα θα έχεις κάνει αλλαγή γραμματοσειράς, σβήσιμο της πλαϊνής σκιάς από το menu view->headers&footers (μενού προβολή->κεφαλίδες και υποσέλιδα) και ότι αλλαγές σε βολεύουν στα μάτια.

Μέχρι πέρσι, το βιβλίο πωλούνταν για 35 ευρώ. Μετά όμως από αλλεπάλληλα προβλήματα υγείας, μου ζήτησε ο κ. Σώχος να του φτιάξω μια ιστοσελίδα για να το προσφέρει δωρεάν.
.......

Στέφανε Χριστός Ανέστη!!!!
Το βιβλίο το είδα πρώτη φορά εδώ αναρτημένο από τον κ. Λιναρδάκη σε pdf, τώρα είδα ότι το έχεις αναρτήσει και σε doc.
Το κατέβασα τώρα σε doc, και θα εφαρμόσω τις οδηγίες σου.
Εύχομαι και θα προσεύχομαι και για τον Μέγα Δωρητή κ. Ουνούφριο Σώχο, διότι εκτός των άλλων είναι ο μόνος εξ όσων γνωρίζω που διαθέτει δωρεάν το εξαίρετο αυτό βιβλίο φωνητικής, και φυσικά και για σένα μέσω του οποίου έγινε η δωρεά στο διαδύκτιο.
Αρχικό μήνυμα απο Βασίλης
Το βιβλίο του κ. Σώχου το μελετώ ........
Κάνω ασκήσεις σωματικής προετοιμασίας κυρίως και όχι φωνητικής, και η ορθότητα των ασκήσεων κρίνεται από την αποτελεσματικότητα στην πράξη. Μελέτη κάνω, εμβαθύνω όσο μπορώ. Ενώ πρόσφατα εφάρμοσα τα σχετικά με τα κολπώματα του Γαληνού, και την Μεγάλη Παρασκευή το πρωί ήμουνα σε άριστη κατάσταση και εκτός μικροφώνου και εν κινήσει έφθασα στον άνω Γα΄ όχι πνιγμένο και πιεσμένο αλλά όπως το ήθελα.
Δεν είναι θέμα ψυχολογίας μόνον. Προετοιμάζομαι με σωματικές ασκήσεις, και ετοιμάζω τη φωνή μου γνωρίζοντας προτού φθάσω στον Ναό, την κατάστασή μου.
Χριστός Ανέστη!!!! και πάλιν θερμές ευχαριστίες στους κ.κ. Ουνούφριο Σώχο και στον μαθητή του Στέφανο Σουλδάτο
Ετοιμάζομαι τώρα για την εκκλησία.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια.
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Όντως η Μ. Εβδομάδα είναι δύσκολη περίοδος και φωνητικά και γενικά. Εγώ πίνω καθημερινά διαλυμένο σε ένα δισκίο αναβράζον πολυβιταμινούχο προς τόνωση. Σε όλες τις ακολουθίες και ειδικά στην πιο δύσκολη ακολουθία (12 Ευαγγέλια) έχω πάντα νερό για μικρές γουλιές. Ευτυχώς δεν είχα ποτέ ιδιαίτερο φωνητικό πρόβλημα εκτός από την εποχή που ήμουν αριστερός σε ιδιαίτερα οξύφωνο ψάλτη.
 

Βασίλης Κιαμηλίδης

Βασίλης Κιαμηλίδης
Όντως η Μ. Εβδομάδα είναι δύσκολη περίοδος και φωνητικά και γενικά. Εγώ πίνω καθημερινά διαλυμένο σε ένα δισκίο αναβράζον πολυβιταμινούχο προς τόνωση. Σε όλες τις ακολουθίες και ειδικά στην πιο δύσκολη ακολουθία (12 Ευαγγέλια) έχω πάντα νερό για μικρές γουλιές. Ευτυχώς δεν είχα ποτέ ιδιαίτερο φωνητικό πρόβλημα εκτός από την εποχή που ήμουν αριστερός σε ιδιαίτερα οξύφωνο ψάλτη.

'Ετσι, αλλά και καλύτερα να είσαι πάντοτε Παναγιώτη. Αυτό σημαίνει ότι ψάλλεις και υγειινά.
Το νερό ( ή και σε ένα γυάλινο μπουκαλάκι αγιασμό ) θα πρέπει να έχουμε πάντα μαζί μας, ώστε στην περίπτωση που για τον οποιονδήποτε λόγο στεγνώσει το στόμα μας , άμεσα να ενυδατωθεί.
Από ειδικό Ιατρό, η περίπτωση αυτή παρομοιάζεται, με την έλλειψη λαδιού της μηχανής του αυτοκινήτου, οπότε η μηχανή καταστρέφεται!!!!, έτσι και οι φωνητικές μας χορδές, αλλά και όχι μόνον αυτές θα καταστραφούν, διότι τότι είναι το λάδι για την μηχανή είναι το σάλιο για τον Ιεροψάλτη τον Ιερέα κλπ. .
Δεν ψάλλουμε, δεν ομιλούμε ποτέ με στεγνή την στοματική μας περιοχή,
Κίνδυνος πολύ μεγάλος!!!!.
Ευλογημένη ψαλμωδία σε όλους τους Ιεροψάλτες.
Χριστός Ανέστη !!!!!
Βασίλης Κιαμηλίδης
 

teofilos3

Γεώργιος Παλιούρας
Όταν κλείνει ο λαιμός εκτός απο την αφωνία με τι άλλο φαρμακευτικό ή πρακτικό τρόπο ανοίγει άμεσα.Έχω ακούσει για κορτιζόνη κ.λ.π.Έχετε αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις.
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Όντως ΚΑΝΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟ δεν πρέπει να λαμβάνεται χωρίς συμβουλή γιατρού ή τουλάχιστον φαρμακοποιού. Συνάδελφος σε γειτονική χώρα χρησιμοποίησε ισχυρό αναλγητικό για να ανακουφιστεί από πόνους της μέσης-μην ξεχνάμε το πρόβλημα της ορθοστασίας :(:( και παρά λίγο να πάθει γαστρορραγία!
Εγώ (αν και σε 1-2 ιερείς δεν είχε αρέσει αυτό) στην περιφορά του επιταφίου βγαίνω όχι με ράσο αλλά με μπουφάν, καμπαρτίνα ή άλλο ανάλογο ρούχο σύμφωνα με την κατάσταση του καιρού-ενδεχομένως και κασκόλ) και αποφεύγω να ψάλλω όσο μπορώ κατά την διάρκεια της περιφοράς. Γνωρίζω συναδέλφους που δεν βγαίνουν καθόλου φοβούμενοι άσχημο κρυολόγημα.
Όντως πρόληψη, σύνεση, προσοχή και αποφυγή επιδείξεων και ενθουσιασμών
Και όποιος ακούσει διάφορα από ευσεβιστές ενορίτες, επιτρόπους κλπ. να τους στείλει σε μένα! :D Ως ορίτζιναλ "Βλάχος" (βλαχόφωνος δηλαδή) μπορώ να τους βάζω στη θέση τους με ειδική μέθοδο! ;):p
 

teofilos3

Γεώργιος Παλιούρας
Όντως ΚΑΝΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟ δεν πρέπει να λαμβάνεται χωρίς συμβουλή γιατρού ή τουλάχιστον φαρμακοποιού. Συνάδελφος σε γειτονική χώρα χρησιμοποίησε ισχυρό αναλγητικό για να ανακουφιστεί από πόνους της μέσης-μην ξεχνάμε το πρόβλημα της ορθοστασίας :(:( και παρά λίγο να πάθει γαστρορραγία!
Εγώ (αν και σε 1-2 ιερείς δεν είχε αρέσει αυτό) στην περιφορά του επιταφίου βγαίνω όχι με ράσο αλλά με μπουφάν, καμπαρτίνα ή άλλο ανάλογο ρούχο σύμφωνα με την κατάσταση του καιρού-ενδεχομένως και κασκόλ) και αποφεύγω να ψάλλω όσο μπορώ κατά την διάρκεια της περιφοράς. Γνωρίζω συναδέλφους που δεν βγαίνουν καθόλου φοβούμενοι άσχημο κρυολόγημα.
Όντως πρόληψη, σύνεση, προσοχή και αποφυγή επιδείξεων και ενθουσιασμών
Και όποιος ακούσει διάφορα από ευσεβιστές ενορίτες, επιτρόπους κλπ. να τους στείλει σε μένα! :D Ως ορίτζιναλ "Βλάχος" (βλαχόφωνος δηλαδή) μπορώ να τους βάζω στη θέση τους με ειδική μέθοδο! ;):p

Εγώ αγαπητέ ranagiotis τόσο κατα την περιφορά του επιταφίου όσο και κατατην ώρα της αναστάσεως(αναγνωση ευαγγέλιου κ,λ,π,) πριν βγούμε απο την εκκλησία φοράω μέσα απο το ράσο μια ζακετα με φερμουάρ χειμωνιάτικη με πολύ κλειστό λαιμό και έτσι προφυλλάσσομαι και στην περιφορά του επιταφίου τα εγκώμια τα λέει μια γυναικεία χορωδία που έχουμε στο Ναό.
Ευχαριστώ για τις πληροφορίες.
Γιώργος Παλιούρας
 

ilias nektarios

Παλιο-μέλος... και μισό!
Oσον αφορά την κόπωση,νομίζω οτι καλυτερο φαρμακο,δεν είναι αλλο,παρα ο...ύπνος!....:)Και γενικά η ξεκούραση!...Αλλο πιο αποτελεσματικό φάρμακο,δεν έχω βρει.
Μέχρι και τους φαρμακοποιους,αδιαβαστους τους πιάνεις κάποιες φορές στα της φωνητικής κόπωσης.(χωρις παρεξήγηση)
 
Top