Προφανώς και ο ΖΩ θέλει ύφεση στο "στε" από τη φράση "γαστέρα", αλλά και γενικώς σε όλη τη φράση. Δεν σχετίζεται όμως ηχητικά με τον ΓΑ η φράση, αλλά με τον ΔΙ. Άλλωστε ΔΙ κάνουμε ισοκράτημα στη συγκεκριμένη φράση (στη συλλαβή "στέ"), όπως το έχουν και όλα τα βιβλία που έχουν σημειωμένα τα ισοκρατήματα (βλ. ενδεικτικά λειτουργία Καραμάνη και Χρυσάνθου) και όχι ΓΑ.
Τώρα, το ύψος του ΖΩ ύφεση δεν χρειάζεται και τόσο διεξοδική ανάλυση, αν είναι ή όχι ατζέμ (ΖΩ εναρμόνιος), αν έχει συμπεριφορά άγια κλπ. Έχει τόση ύφεση όση απαιτεί τον εκάστοτε μέλος. Σαν μπούσουλα, η Επιτροπή του 1883 έχει στο πόνημά της το ΖΩ ύφεση στον α' και τον πλ. α' χαμηλότερα από τα αντίστοιχα του δ' και του πλ. δ' (6 και 8 μόρια αντίστοιχα). Δεν κάνει όμως περαιτέρω ανάλυση για το αν τα μεγέθη αυτά αναφέρονται σε κάθοδο του μέλους από ψηλότερο φθόγγο ή σε περιπτώσεις που φτάνουμε στο ΖΩ από χαμηλότερο. Θα μου πείτε, διαφέρει; Ναι, μπορεί να διαφέρει: γιατί αν πούμε ΔΙ-ΖΩ' ύφεση, μπορεί να είναι το τρίχορδο αυτό σκληρό διατονικό και να θέλει σκληρό ΖΩ ύφεση (τρίχορδο νιχαβέντ στα μακάμια, μικρή τρίτη φυσικής κλίμακας), ενώ αν πεις ΝΗ'-ΖΩ-ΚΕ-ΔΙ μπορεί να είναι τετράχορδο μαλακό διατονικό (τετράχορδο ραστ στα μακάμια) και να θέλει μαλακό ΖΩ ύφεση, πιο κοντά στο φυσικό.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση η φράση βασίζεται πάνω στον ΔΙ και το ΖΩ γενικώς είναι με ύφεση. Στο αρχικό ερώτημα επομένως, αν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι υπάρχει εναρμόνια φθορά (ατζέμ), εγώ θα έλεγα ότι, αν κάτι τέτοιο είναι πρακτικό στην εκτέλεση, ας το θεωρήσουμε κι έτσι. Ο Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος λ.χ. στη λειτουργία του έχει βάλει εναρμόνια φθορά και μετά τη λύνει. Ο Καραμάνης δεν το κάνει. Κι ούτε το πρωτότυπο κείμενο έχει. Άλλωστε και στον Άγια υπάρχουν φορές που η φράση δομείται στον ΔΙ και ο ΖΩ θέλει ύφεση, ακόμα και όταν φτάνει το μέλος στον ΝΗ. Ο Σουρλαντζής στη λειτουργία του το έχει αρκετές φορές. Φυσικό θέλει το ΖΩ όταν η φράση δομείται περισσότερο πάνω στον ΚΕ. Υπάρχουν μερικές περιπτώσεις οριακές, που ο ένας ψάλτης θεωρεί ότι επικρατεί το τρίχορδο ΔΙ-ΖΩ' και κάνει ΖΩ ύφεση, ενώ ο άλλος το τρίχορδο ΚΕ-ΝΗ' και κάνει ΖΩ φυσικό, όπως συμβαίνει στο Θεοτόκε Παρθένε του α' ήχου του Μπερεκέτη στη φράση "ΠαρΘΕνε", όπου έχουμε εκτελέσεις και με ΖΩ φυσικό (θεωρώντας τη φράση ως προϊδέαση του καθαρά διατονικού "Παρθένε" που έπεται με βάση τον ΚΕ) αλλά και με ΖΩ ύφεση (θεωρώντας ότι η φράση "Παρθέ" ανήκει περισσότερο στο στάδιο πριν επικρατήσει ο ΚΕ).
Ακόμα και στην υπό συζήτηση περίπτωση πάντως, αν θέλει κανείς να το αναλύσει ακόμα περισσότερο, τα "ε" που ακολουθούν αμέσως μετά το "στε", είναι γενικώς στο ΖΩ ύφεση, όμως όταν πάμε προς τα πάνω η φωνή το κάνει ελάχιστα πιο τσιμπημένο το ΖΩ, ενώ όταν κατεβαίνουμε ελάχιστα πιο χαμηλό. Τέτοιο τσιμπήμενο ΖΩ ύφεση έχουμε και στον Γ' ήχο στην περίπτωση της διαρκούς ύφεσης του ΚΕ, η οποία έχω εξηγήσει ότι είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτήν της εναρμόνιας φθοράς, ακριβώς γιατί οι φράσεις με διαρκή ύφεση βασίζονται περισσότερο στον ΚΕ και το γεγονός αυτό στον Γ' ήχο "σηκώνει" στον ΖΩ πιο ψηλά. Αυτή είναι η λεπτή διαφορά εναρμόνιας φθοράς και διαρκούς ύφεσης, η οποία φαίνεται και στα διαστήματα που δίνει ο Χρύσανθος στην "Εισαγωγή", όπου η κλίμακα με τη διαρκή ύφεση έχει ΚΕ-ΖΩ λίγο μεγαλύτερο από την καθαρά εναρμόνια κλίμακα.
Ξεφύγαμε όμως και όλες αυτές οι αναλύσεις είναι περιττές. Απλώς λέμε εδώ ότι το ΖΩ είναι με ύφεση καθ' όλη τη διάρκεια της φράσης "γαστέρα" και τελειώνουμε. Το πόσο μεγάλη θα είναι δεν είναι τόσο κρίσιμο, μια και αυτό κατευθύνεται αυτομάτως από τη φωνή και είναι περισσότερο θέμα αισθητικής, χωρίς να χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη προσοχή στο μέλος. Το θέμα για τη σωστή εκτέλεση είναι να μη γίνει φυσικός ο ΖΩ, τίποτε άλλο. Κι ούτε χρειάζεται να καταφύγει κανείς σε περίπλοκες θεωρίες για το απλό αυτό πράγμα.