Η μουσική γραφή της κλασικής Οθωμανικής μουσική,στην σημερινή της μορφή, χρησιμοποιεί το πεντάγραμμο με κλειδί του Σολ και έχει σύστημα διέσεων και υφέσεων διαφορετικών από αυτών της Ευρωπαϊκής Μουσικής.
Χρησιμοποιεί το πυθαγόρειο σύστημα χωρισμού του τόνου σε εννέα κόμματα και έτσι προκύπτουν διαστήματα από 1/9 μέχρι 9/9,καθώς και 12/9 και 13/9.Στο σύστημα αυτό χρησιμοποιεί αυστηρά το ''δις διαπασών'' της αρχαίας Ελληνικής μουσικής που είναι η συνήθης έκταση της ανθρώπινης φωνής.
Επίσης στο σύστημα αυτό υπάρχουν 24 διαστήματα μέσα σε μια οκτάβα κι ο κάθε τόνος(μπερντές),έχει μια ιδιαίτερη ονομασία π.χ.ρε(γεγκιάχ),μι (χουσεϊνι)κ.ο.κ.
Το διάστημα 9,8 και 5 θεωρούνται τόνοι και αντιστοιχούν με τους μείζονα,ελάσσονα και ελάχιστο τόνο της Βυζ.Μουσικής.Το διάστημα 4 αντιστοιχεί με το ημιτόνιο και το διάστημα 12,13 με το τριμητόνιο.Οι αντιστοιχίες Οθωμανικής μουσικής με Βυζαντινή δεν είναι απόλυτες,αλλά στην πράξη αποδεικνύονται ίδιες.
Στον κατάλογο που ακολουθεί,σημειώνω τους ήχους(makam) που χρησιμοποιούνται στο τραγούδια και τις συνθέσεις αυτής της μουσικής.
Σαρανταέξι ήχοι,σε σύνολο εκατό περίπου makam που χρησιμοποίησε αυτή η μουσική κατά την διάρκεια της πορείας της στους τελευταίους αιώνες.
Α)Ήχος Πλάγιος Του Τετάρτου
1)Rast,ήχος Πλ. του δ'
2)Rehavi,ήχος Πλ. του δ' επιφωνών με στάση στο κάτω Δι(ρε)
3)Sâz-Kâr,ήχος πλάγιος του δ' διφωνών,με συχνή φθορά Β' ήχου στο Δι(ρε)
4)Mâhûr,ήχος πλάγιος του δ' επτάφωνος,με συχνή φθορά Γ' ήχου στο πάνω Νη(σολ)
5)Gerdâniye,ήχος πλάγιος του δ' επτάφωνος,με ατελή ή τελική κατάληξη στον Πα(λα)
6)Sûz-Nâk,ήχος πλάγιος του δ',με χρώμα στην τετραφωνία από όπου και αρχίζει
7)Nihâvend,ήχος πλάγιος του δ' του σκληρού διατονικού με ύφεση στον Βου(σι) και στο Ζω(φα)
8)Pencgâh,ήχος πλάγιος του δ' με χρόα κλιτού στην τετραφωνία.
9)Kürdîlihicâzkâr,ήχος πλ.δ' επτάφωνος με ύφεση στο Πα(λα),Βου(σι) και στο Κε(μι)
10)Hicâzkâr,ήχος πλάγιος του δ' επτάφωνος όλος Χρωματικός.....
Χρησιμοποιεί το πυθαγόρειο σύστημα χωρισμού του τόνου σε εννέα κόμματα και έτσι προκύπτουν διαστήματα από 1/9 μέχρι 9/9,καθώς και 12/9 και 13/9.Στο σύστημα αυτό χρησιμοποιεί αυστηρά το ''δις διαπασών'' της αρχαίας Ελληνικής μουσικής που είναι η συνήθης έκταση της ανθρώπινης φωνής.
Επίσης στο σύστημα αυτό υπάρχουν 24 διαστήματα μέσα σε μια οκτάβα κι ο κάθε τόνος(μπερντές),έχει μια ιδιαίτερη ονομασία π.χ.ρε(γεγκιάχ),μι (χουσεϊνι)κ.ο.κ.
Το διάστημα 9,8 και 5 θεωρούνται τόνοι και αντιστοιχούν με τους μείζονα,ελάσσονα και ελάχιστο τόνο της Βυζ.Μουσικής.Το διάστημα 4 αντιστοιχεί με το ημιτόνιο και το διάστημα 12,13 με το τριμητόνιο.Οι αντιστοιχίες Οθωμανικής μουσικής με Βυζαντινή δεν είναι απόλυτες,αλλά στην πράξη αποδεικνύονται ίδιες.
Στον κατάλογο που ακολουθεί,σημειώνω τους ήχους(makam) που χρησιμοποιούνται στο τραγούδια και τις συνθέσεις αυτής της μουσικής.
Σαρανταέξι ήχοι,σε σύνολο εκατό περίπου makam που χρησιμοποίησε αυτή η μουσική κατά την διάρκεια της πορείας της στους τελευταίους αιώνες.
Α)Ήχος Πλάγιος Του Τετάρτου
1)Rast,ήχος Πλ. του δ'
2)Rehavi,ήχος Πλ. του δ' επιφωνών με στάση στο κάτω Δι(ρε)
3)Sâz-Kâr,ήχος πλάγιος του δ' διφωνών,με συχνή φθορά Β' ήχου στο Δι(ρε)
4)Mâhûr,ήχος πλάγιος του δ' επτάφωνος,με συχνή φθορά Γ' ήχου στο πάνω Νη(σολ)
5)Gerdâniye,ήχος πλάγιος του δ' επτάφωνος,με ατελή ή τελική κατάληξη στον Πα(λα)
6)Sûz-Nâk,ήχος πλάγιος του δ',με χρώμα στην τετραφωνία από όπου και αρχίζει
7)Nihâvend,ήχος πλάγιος του δ' του σκληρού διατονικού με ύφεση στον Βου(σι) και στο Ζω(φα)
8)Pencgâh,ήχος πλάγιος του δ' με χρόα κλιτού στην τετραφωνία.
9)Kürdîlihicâzkâr,ήχος πλ.δ' επτάφωνος με ύφεση στο Πα(λα),Βου(σι) και στο Κε(μι)
10)Hicâzkâr,ήχος πλάγιος του δ' επτάφωνος όλος Χρωματικός.....