Στίχοι αποστίχων Παρακλητικής εσπερινού και όρθρου - Τετάρτη εσπέρας και Πέμπτη πρωί

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Παίρνοντας ἀφορμή ἀπό ἐδῶ
Οἱ στίχοι τῶν ἀποστίχων τῇ Τετάρτῃ (τοῦ Θωμᾶ, τῶν Μυροφόρων καὶ τῆς Σαμαρείτιδος) ἑσπέρας εἶναι οἱ συνήθεις «Πρὸς σὲ ἦρα τοὺς ὀφθαλμοὺς μου...» κ.λ.π. (χφφ. Μ. Λαύρας Δ-41 πεντηκοστάριο ια' αἰ. φφ. 44v, 76r, Λειμῶνος 81 πεντηκοστάριο ια'-ιβ' αἰ. φφ. 31v, 69r, 151v, πεντηκοστάρια ἐκδ. 1525, 1687, 1820, Πανθέκτη ἐκδ. 1817 τ. 2 σσ. 1682, 1696, 1732), καὶ ὄχι «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν...» καὶ «Θαυμαστὸς ὁ Θεός...» κατὰ ὑπερβολικὴ προέκταση τῆς τάξεως τῶν Σαββάτων.
παρατήρησα ὅτι στό νέον Ἐγκόλπιον σ. 49 (καθώς καί στό ΣΤ σ. 104) ὁρίζονται γιά τό ἑσπέρας τῆς Τετάρτης οἱ στίχοι «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν...» καὶ «Θαυμαστὸς ὁ Θεός...».
Ὁ Ἐμμανουήλ Ἀβραμίδης ἔχει παρατηρήσει:
Σελίδα 49 στίχος 26 – σελίδα 50 στίχος 2· σελίδα 126 στίχοι 5 – 9
Ειδικοί στίχοι για τα αποστολικά απόστιχα δεν προβλέπονται. Λέγονται τα κοινά των καθημερινών (Ο Ρήγας βάζει ειδικούς στίχους).
Κι ἐγώ θεωρῶ ὅτι δέν πρέπει νά ἀλλάζονται οἱ στίχοι ἀπό Κυριακή ἑσπέρας μέχρι Πέμπτη ἑσπέρας σέ ἑσπερινούς τῆς τάξεως «τῶν καθημερινῶν».

ΥΓ. Ὑπ᾿ ὄψιν ὅτι στίς γενικές τυπικές διατάξεις τῶν Διπτύχων γιά τίς καθ᾿ ἡμέραν ἀκολουθίες μετά Παρακλητικῆς δέν ἀναφέρεται κάποια ἀλλαγή γιά Τετάρτη ἑσπέρας.


 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Συμπλήρωσα στόν τίτλο καί γιά τά ἀπόστιχα τοῦ ὄρθρου καί μετακίνησα τό θέμα μέ μόνιμη ἀνακατεύθυνση ἀπό τόν ἑσπερινό, ἐπειδή τό ἴδιο ὁρίζεται καί γιά τά ἀπόστιχα τῶν αἴνων τῆς Παρακλητικῆς τήν Πέμπτη πρωί (Ἐγκόλπιον σ. 126 καί ΣΤ σ. 106) μέ στίχους «Οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται...» καί «Τοῖς ἁγίοις τοῖς ἐν τῇ γῆ...».
Αὐτή ἡ ἰδιαιτερότητα ξεκινάει ἀπό τό ΤΓΡ καί τήν προσέλαβε καί ὁ μακαριστός π. Κ. Παπαγιάννης. Πλήν ὅμως δέν βρίσκουμε τέτοια διάταξη σέ ἄλλα τυπικά, οὔτε στό Ὡρολόγιον καθώς καί στίς γενικές τυπικές διατάξεις τῶν Διπτύχων γιά τίς καθ᾿ ἡμέραν ἀκολουθίες μετά Παρακλητικῆς.
Γιατί τότε νά μήν ἀλλάζουμε στίχους καί γιά τά σταυρώσιμα τῆς Τρίτης ἑσπέρας, Τετάρτης πρωί, Πέμπτης ἑσπέρας καί Παρασκευῆς πρωί;
Οἱ ἀρχαῖοι αὐτοί στίχοι (Πρὸς σὲ ἦρα τοὺς ὀφθαλμούς μου..., Ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς..., Ἐνεπλήσθημεν τὸ πρωῒ τοῦ ἐλέους σου... καί Καὶ ἔστω ἡ λαμπρότης Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἐφ' ἡμᾶς...) πρέπει νά παραμένουν ἀναντικατάστατοι ἀπό Κυριακή ἑσπέρας μέχρι Παρασκευή πρωί στίς ἀκολουθίες τῶν καθημερινῶν μετά Παρακλητικῆς, ὅταν, ὅπως διαβάσαμε στό θέμα τοῦ Πεντηκοσταρίου, πού ἔδωσε ἀφορμή καί γιά τή δημιουργία αὐτοῦ τοῦ θέματος (πού σήμερα ἐπεκτείναμε καί στόν ὄρθρο)

Ἀκόμη καὶ σὲ ἀναστάσιμα στιχηρὰ προτίθεται ὁ στίχος τῆς ἀρχαίας λιτῆς (ἀποστίχων) «Πρὸς σὲ ἦρα τοὺς ὀφθαλμοὺς μου...», τῇ Τρίτῃ καὶ Πέμπτῃ ἑσπέρας.

 
Top