Μεγάλες Ώρες Μεγάλης Πέμπτης και Μεγάλου Σαββάτου

Greg Anagnostopoulos

Greg Anagnostopoulos

Μέλος
Όπως αναφέρει ο αείμνηστος καθηγητής Ι. Φουντούλης " ως γνωστόν η λειτουργική ημών παράδοσις γνωρίζει ακολουθίας μεγάλων ωρών μόνο δια την Μεγάλην Παρασκευήν , την παραμονή των Χριστουγέννων και την παραμονή των Θεοφανείων. Εις τον κώδικα της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών 7 του ΙΑ' αιώνος εύρηνται και ακολουθίαι μεγάλων ωρών και δια την Μεγάλην Πέμπτην και το Μέγα Σάββατον ".
Θα μπορούσε κάποιο από τα εκλεκτά μέλη του forum που έχει πρόσβαση στα χειρόγραφα να παραθέσει το εν λόγω χειρόγραφο ώστε να δούμε το κείμενο των Μεγάλων Ωρών της Μεγάλης Πέμπτης και του μεγάλου Σαββάτου ; νομίζω πως θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε περισσότερα στοιχεία για αυτές τις ακολουθίες. Ευχαριστώ εκ των προτέρων !
 
MTheodorakis

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


«Αἱ ὧραι τῆς μεγάλης ε’.


Ὥρα α’.
Ψαλμὸς ε’, λε’ καὶ μ’.
Τροπάριον, ἦχος πλ. δ’.
Ὤ πῶς Ἰούδας ὁ ποτέ σου μαθητὴς
τὴν προδοσίαν ἐμελέτα κατὰ σοῦ!
Συνεδείπνησε δολίως, ὁ ἐπίβουλος καὶ ἄδικος·
πορευθεὶς εἶπε τοῖς ἱερεῦσι·
Τί μοι παρέχετε
καὶ παραδώσω ὑμῖν ἐκεῖνον,
τὸν τὸν νόμον λύσαντα
καὶ βεβηλοῦντα τὸ Σάββατον.
Μακρόθυμε Κύριε, δόξα σοι.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Τί σὲ καλέσωμεν.


Ὥρα γ’.
Ψαλμὸς να’, νβ’ καὶ ν’.
Τροπάριον, ἦχος βαρύς.
Ποῖός σε τρόπος Ἰούδα,
προδότην τοῦ Σωτῆρος εἰργάσατο;
μὴ τοῦ χοροῦ σε τῶν Ἀποστόλων ἐχώρισε;
μὴ τοῦ χαρίσματος τῶν ἰαμάτων ἐστέρησε;
μὴ συνδειπνήσας τοῖς ἄλλοις,
σὲ τῆς τραπέζης ἀπώσατο;
μὴ τῶν ἄλλων νίψας τοὺς πόδας,
τοὺς σοὺς ὑπερεῖδεν;
Ὤ πόσων ἀγαθῶν, ἀμνήμων ἐγένου!
Καὶ σοῦ μὲν ἡ ἀχάριστος στηλιτεύεται γνώμη, αὐτοῦ δὲ ἡ ἀνείκαστος μακροθυμία κηρύττεται, καὶ τὸ μέγα ἔλεος.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Θεοτόκε σὺ εἶ ἡ ἄμπελος.


Ὥρα στ’.
Ψαλμὸς ια’, ιγ’ καὶ 90.
Τροπάριον, ἦχος γ’.
Ὁ ῥαπισθεὶς ὑπὲρ γένους ἀνθρώπων, καὶ μὴ ὀργισθείς,
ἐλευθέρωσον ἐκ φθορᾶς τὴν ζωὴν ἡμῶν Κύριε, καὶ σῶσον ἡμᾶς.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Ὅτι οὔκ ἔχομεν παῤῥησίαν.


Ὥρα θ’.
Ψαλμὸς νη’,...καὶ πε’.
Τροπάριον, ἦχος πλ. δ’.
Ὅτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταί.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Ὁ δι’ ἡμᾶς γεννηθείς.




Αἱ ὧραι τοῦ ἁγίου καὶ μεγάλου Σαββάτου.

Ὥρα α’.
Ψαλμὸς ε’, θ’ καὶ ιε’.
Τροπάριον, ἦχος β’.
Ὅτε κατῆλθες πρὸς τὸν θάνατον.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Τί σὲ καλέσωμεν.


Ὥρα γ’.
Ψαλμὸς κγ’, κθ’ καὶ ν’.
Τροπάριον, ἦχος β’.
Ὁ εὐσχήμων Ἰωσήφ.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Θεοτόκε σὺ εἶ ἡ ἄμπελος.


Ὥρα στ’.
Ψαλμὸς πα’, γ’ καὶ 90.
Τροπάριον, ἦχος β’.
Ὁ συνέχων τὰ πέρατα
τάφῳ συσχεθῆναι κατεδέξω Χριστέ,
ἵνα τῆς τοῦ ᾍδου καταπώσεως,
λυτρώσῃ τὸ ἀνθρώπινον
καὶ ἀθανατίσας ζωώσῃς ἡμᾶς
ὡς Θεὸς ἀθάνατος.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Ὅτι οὔκ ἔχομεν παῤῥησίαν.


Ὥρα θ’.
Ψαλμὸς 91, 94 καὶ πε’.
Τροπάριον, ἦχος β’.
Ὅτε κατῆλθες πρὸς τὸν θάνατον.
Δόξα, καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Ὁ δι’ ἡμᾶς γεννηθείς ἐκ Παρθένου
καὶ σταύρωσιν ὑπομείνας ἀγαθέ»

(Ἰ. Φουντούλη Αἱ Μεγάλαι Ὧραι τῆς Μεγάλης Πέμπτης, Μεγάλης Παρασκευῆς καὶ τοῦ Μεγάλου Σαββάτου κατὰ τὸν ὑπ’ ἀριθμ. 7 κώδικα τῆς ἐν Ἀθήναις Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης, ψαλτήριον ἀρχαὶ ια’ αἰ. φφ. 11v-12r, ἔκδ. Ἐπιστημονικὴ Ἐπετηρὶς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης 7, 1962 σσ. 219-243. πρβλ. Τυπικὸν Κασούλων τοῦ ἔτους 1173 σσ. 222, 223, 239-240).
 
Last edited:
π. Μάξιμος

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Μπράβο σου Μανόλη πού ἀντέγραψες τίς ὧρες ἀπό τήν ἐργασία τοῦ μακαριστοῦ καθηγητοῦ. Τό ἴδιο ἔχει κάνει καί ὁ μακαριστός π. Κων. Παπαγιάννης στό ΣΤ, συμπληρώνοντας τόν ἐκπεσόντα ψαλμό στήν θ΄ τῆς Μ. Πέμπτης (πού δέν ἔχει ὁ ἀντιγραφέας στόν μνημονευόμενο κώδικα, εἴτε εἶχε φθαρεῖ τό χφ ἀπ᾿ ὅπου ἀντέγραφε ἤ ὄντως ὑπῆρχε κενό).
Ἄν ἔχεις καταγράψει καί τῆς Μ. Παρασκευῆς ἄς τίς παραθέσεις, γιά νά φανεῖ ὅτι πρόκειται γιά μιά πρώιμη καί ἀρχαϊκή μορφή τῶν μεγάλων ὡρῶν, πού συνίσταται ἁπλῶς στήν ἐπιλογή διαφορετικῶν ψαλμῶν καί τροπαρίων τῶν συνήθων ὡρῶν καί δέν ἔχουν οὔτε ἰδιόμελα οὔτε παλαιοδιαθηκικά καί καινοδιαθηκικά ἀναγνώσματα.

Μπράβο σου πού ἔχεις ἀνακαλύψει παρόμοιες ὧρες στό Τυπικὸν Κασούλων (τοῦ ἔτους 1173 σσ. 222, 223, 239-240), κάτι πού δέν γνώριζε ὁ νεαρός τότε μακαριστός καθηγητής καί πού πιστεύω ὅτι θά ἦταν καί διαφορετικός ὁ προβληματισμός του περί τῆς προελεύσεως αὐτῶν, χωρίς νά σημαίνει ὅτι προέρχονται ἀναγκαστικά ἀπό τήν Κάτω Ἰταλία.

 
MTheodorakis

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


«Αἱ ὧραι τῆς μεγάλης Παρασκευῆς.

Ὥρα α’.
Ψαλμὸς ε’, β’ καὶ λε’.
Τροπάριον, ἦχος γ’.
Ὁ ῥαπισθεὶς ὑπὲρ γένους ἀνθρώπων.
Δόξα καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Τί σὲ καλέσωμεν.


Ὥρα γ’.
Ψαλμὸς κα’, λδ’ καὶ ν’.
Τροπάριον, ἦχος δ’.
Ἐξηγόρασας ἡμᾶς.
Δόξα καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Θεοτόκε σὺ εἶ ἡ ἄμπελος.


Ὥρα στ’.
Ψαλμὸς ξθ’, πζ’ καὶ 90.
Τροπάριον, ἦχος α’.
Σταυρωθέντος σου Χριστέ.
Δόξα καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Ὅτι οὐκ ἔχομεν παῤῥησίαν.


Ὥρα θ’.
Ψαλμὸς νη’, ξη’ καὶ πε’.
Τροπάριον, ἦχος πλ. δ’.
Βλέπων ὁ ληστής.
Δόξα καὶ νῦν.
Θεοτοκίον. Ὁ δι’ ἡμᾶς γεννηθείς».
 
Greg Anagnostopoulos

Greg Anagnostopoulos

Μέλος
Πραγματικά εκφράζω ΘΕΡΜΟΤΑΤΕΣ ευχαριστίες προς τον κύριο Θεοδωράκη για την άμεση ανταπόκρισή του ( σας βγάζω το καπέλο !!! ) Παρεπιπτόντως ποιος είναι ο εκπεσών ψαλμός στην θ' της Μεγάλης Πέμπτης που αναφέρει ο π. Κων/νος Παπαγιάννης ;
 
MTheodorakis

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


Τὸ τυπικὸ τῆς μονῆς τοῦ ἁγίου Νικολάου τῶν Κασούλων δὲν προβλέπει τοὺς ἴδιους ψαλμοὺς μὲ τὸ χφ. ΕΒΕ 7 γιὰ τὶς ὧρες, ὁ δὲ π. Κ. Παπαγιάννης ἁπλὰ προτείνει τὸν ψαλμὸ ξθ', ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ πρῶτος ψαλμὸς τῆς στ' ὥρας τῆς Μ. Παρασκευῆς, χωρὶς αὐτὸ νὰ μὲ βρίσκει σύμφωνο. Εἶναι ἁπλὰ μιὰ λύση.
 
You must log in or register to reply here.
Top