Ο Όρθρος των Χριστουγέννων (κείμενο-μετάφραση) για φυλλάδιο

Ως γνωστόν, χάριτι Θεού το μεγαλύτερο και πιο δύσκολο νοηματικά μέρος του Όρθρου των Χριστουγέννων, δηλαδή οι δύο κανόνες, έχει αναρτηθεί ήδη στο φόρουμ σε νεοελληνική μετάφραση. Γι' αυτό συζητώντας πριν από λίγες μέρες με τον Νίκο Δεσπότη είχαμε τη σκέψη και λάβαμε την ευλογία να στηριχτούμε σε αυτά και να φτιάξουμε για την ενορία την ακολουθία ολόκληρου του Όρθρου με αντιστοίχηση του πρωτότυπου κειμένου με τη μετάφρασή του.

Ο πεζός κανόνας είναι μετάφραση του π. Νεκταρίου Μαμαλούγκου, ο ιαμβικός κανόνας είναι έμμετρη δική μου. Η διάταξη και μορφοποίηση της πρωτότυπης ακολουθίας είναι παλαιότερη αναρτημένη εργασία του Κ. Βαγενά. Όσο για τα υπόλοιπα κείμενα, τα μετέφρασα ο ίδιος εν σπουδή χωρίς έμμετρες ή ποιητικές αξιώσεις και λαμβάνοντας υπ' όψιν και κάποιες παρατηρήσεις του π. Μαξίμου. Δεν είναι ούτε ποιητική μετάφραση, ούτε ερμηνευτική απόδοση, είναι βοήθημα μελέτης περισσότερο, που αφήνει μάλιστα αμετάφραστα τα υμνογραφικά λογότυπα (π.χ. Κύριε δόξα σοι κ.λπ.).

Το κείμενο είναι σε αρχείο word, ώστε ο καθένας που επιθυμεί να μπορεί να διορθώσει σημεία που δεν του αρέσουν ή να μορφοποιήσει διαφορετικά το κείμενο. Ευπρόσδεκτες φυσικά όλες οι παρατηρήσεις, ώστε το φυλλάδιο αυτό να βελτιώνεται σταδιακά.

Σας παρακαλώ, αν νομίζετε ότι αξίζει τον κόπο και ότι μπορούν να βοηθηθούν κι άλλοι, ενημερώστε και τον ναό όπου διακονείτε μήπως θέλουν να τυπώσουν και να μοιράσουν στον κόσμο. Ο στόχος είναι να μελετήσουν την ακολουθία οι πιστοί (αλλά και οι ψάλτες) πριν τα Χριστούγεννα, ώστε να μπορέσουν να εμβαθύνουν καλύτερα στα νοήματα εκείνη τη μέρα.

Καλά Χριστούγεννα!

Επειδή η παραπάνω διάταξη των σελίδων είναι για συρραφή της μιας σελίδας μετά την άλλη (σαν σημειώσεις), ενώ η διάταξη σε φυλλάδιο είναι πιο εύκολη και καλαίσθητη για τον χρήστη, έχουμε κι άλλη μορφή του word, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε φυλλάδιο.

Το αρχείο ΟΡΘΡΟΣ ΓΙΑ ΦΥΛΛΑΔΙΟ είναι δίστηλο, αλλά χωρίς κεντραρίσματα του κειμένου, έτσι μπορεί να τσακιστεί η σελίδα στη μέση.

Στην περίπτωση που σκοπεύετε να κάνετε φυλλάδιο είναι πιο εύχρηστο να τυπώσετε ξεχωριστά τα μονἀ και τα ζυγά ημισέλιδα (επισυνάπτονται τα αρχεία ΖΥΓΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ / ΜΟΝΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ, με κατάλληλη σελιδαρίθμηση) και να τα κολλήσετε σε νέα φύλλα Α4 αλλά με διαφορετική διάταξη, αυτήν που δίνουμε παρακάτω, έτσι ώστε όταν τσακιστούν στη μέση και συρραφούν (όρθια) να δημιουργήσουν ενα μακρόστενο φυλλάδιο (29x11.5).

Για διευκόλυνση σημειώνω τον ακόλουθο οδηγό για τοποθέτηση των ημισέλιδων. Το πάνω-πάνω φύλλο είναι το εξωτερικό του φυλλαδίου και το κάτω-κάτω το τελευταίο εσωτερικά, εκεί που θα γίνει η συρραφή.

1ο φυλλο
μπροστα κενο / κενό (εδώ μπορεί να μπει και μια εικόνα της Γεννήσεως ως εξώφυλλο)
πισω 1 / κενό
2ο φύλλο
μπροστα κενό / 2
πίσω 3 / 16
3ο φυλλο
μπροστα 15 / 4
πισω 5 / 14
4ο φύλλο
μπροστα 13 / 6
πισω 7 / 12
5ο φυλλο
μπροστα 11 / 8
πισω 9 /10

Η σελίδα με τους αριθμούς 9 και 10 είναι ακριβώς η σελίδα όπου θα μπει η συρραφή (στη μέση). Το αποτελέσμα είναι ένα εύχρηστο 20σέλιδο μακρόστενο φυλλάδιο.

Ο πατήρ Νεκτάριος Μαμαλούγκος μού έστειλε τη μετάφραση του Όρθρου σε πολυτονικό και την ανεβάζω να υπάρχει και αυτή (σε δύο μορφές) για όποιον ενδιαφέρεται. Τον ευχαριστώ πολύ!
Επίσης, διαπίστωσα ότι η πολυτονική γραμματοσειρά που είχαμε στα αρχεία word (Galatia) δεν είναι από τις κοινές, επομένως πολλοί που δεν την έχουν θα βλέπουν το κείμενο με παραλλαγμένη μορφοποίηση. Γι' αυτό επισυνάπτω και τα αντίστοιχα pdf.

Καλά Χριστούγεννα!

Για όποιον τυχόν ενδιαφέρεται, ανεβάζω ξανά τη μετάφραση του Όρθρου των Χριστουγέννων, ελαφρώς τροποποιημένη όμως σε περιεχόμενο, αλλά και σε μορφή. Κύρια μέριμνα ήταν να διευκολύνω τη μελέτη, γι' αυτό έχω προσπαθήσει να υπάρχει οπτικο-μετρική αντιστοιχία ανάμεσα στους στίχους κειμένου και μετάφρασης, όπου ήταν δυνατό, ακόμα και στη σειρά των λέξεων.
Για τον σκοπό αυτό, επίσης, παρενέβην πιο δραστικά στην κάπως πιο ερμηνευτική και γι' αυτό εκτενέστερη μετάφραση των τμημάτων του πεζού κανόνος, την οποία είχα λάβει από τον π. Νεκτάριο. (Αν όμως κάποιος θέλει μια πιο «ερμηνευτική» απόδοση, χωρίς τις αβαρίες που επιβάλλει ο στενός χώρος του στίχου, θα πρέπει να ανατρέξει σε κείνην, παρά σε αυτήν εδώ).
Η υποδομή, το αρχαίο κείμενο, το στήσιμό του σε ενότητες, μεγάλο μέρος του υλικού, καθώς και ο περισσότερος πολυτονισμός (αλλά όχι τα λάθη του) οφείλονται στον π. Νεκτάριο, στον οποίο δικαίως η εργασία αφιερώνεται.

Καλά Χριστούγεννα!

ΥΓ Το αρχείο του word, διαθέσιμο για όποιον θέλει να τροποποιήσει για τις δικές του ανάγκες το κείμενο, έχει συμβατική γραμματοσειρά, διαφορετική απο του pdf.

Υπενθύμιση αυτής της εργασίας (κυρ. στο μήνυμα 4) για όσους τυχόν ενδιαφέρονται ή δεν την έχουν υπ' όψη τους.
Καλά Χριστούγεννα!
ΣΗΜ Το νεοελληνικό κείμενο ίσως έχει θέματα στον πολυτονισμό του, συχωρέστε με.

Γιώργος Μ. said:

Υπενθύμιση αυτής της εργασίας (κυρ. στο μήνυμα 4) για όσους τυχόν ενδιαφέρονται ή δεν την έχουν υπ' όψη τους.
Καλά Χριστούγεννα!

Click to expand...

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κατανοούμε σε βάθος το νόημα των υπέροχων ποιητικών κειμένων που ψάλλουμε τις άγιες αυτές ημέρες.
Κι εδώ η συνεισφορά σας είναι πραγματικά ανεκτίμητη.
Ο τρισήλιος άγιος Θεός να σας έχει καλά.
ΑΚ

Ευχαριστώ κ. Καλογιάννη για τα πάντα καλά σας λόγια.
Μην παραλείψω να αναφέρω τη συμμετοχή σε αυτές τις εργασίες (με διάφορους τρόπους) πρωτίστως του π. Νεκταρίου Μαμαλούγκου, όπως επίσης του π. Μαξίμου και του Κ. Βαγενά. Και βέβαια τις (μόνιμες) ευχαριστίες στον π. Leo Shefe και τους συνεργάτες του για τα ελεύθερα λειτουργικά κείμενα.