Μια σημαντική παρατήρηση της επιτροπής του 1881

Lakedaimonios

Ευάγγελος Θεοδώρου
Προχθές είχα μια συζήτηση με ένα φίλο, σχετικά με τα ακούσματα που έχουμε όλοι μας "εξ απαλών ονύχων". Και αναρωτιόμουν αν είναι δυνατόν να μπορεί ένας νέος να ακούσει και να εκτελέσει κλίμακες της πατρώας μας μουσικής όταν το αυτί μας έχει "κεντρωθεί", με ακούσματα κομμένα και ραμμένα στα δυτικά πρότυπα και μέτρα...

Σήμερα διαβάζοντας απο το βιβλίο "Στοιχειώδης διδασκαλία της εκκλησιαστικής μουσικής" που εξέδωσε η γνωστή επιτροπή το 1888 στο πρόλογο βρήκα αυτά τα εκπληκτικά που μεταφέρω αυτούσια:

" ... Το δεύτερον εκ των μνησθέντων αιτίων εστί το μάλλον επιδράσαν επι της ιεράς ημών μουσικής. Η εισβολή και κατα μικρόν επικράτησις του ευρωπαικού μέλους, του οποίου και τα μη συγκεκραμένα τονιαία διαστήματα εισί κατα πολύ διάφορα των της ανατολική μουσικής, διέφθειρε και εξακολουθεί λεληθότως διαφθείρουσα το ους ημών, η δε εκτέλεσις ανατολικών ασμάτων επι οργάνων διηρημένων εις ευρωπαϊκά μάλιστα συγκεκραμένα ημιτόνια, ηλλοίωσαν ουσιωδώς την φύσιν αυτών. Ο έχων την ακοήν εξωκειωμένην προς τα ευρωπαϊκά ημιτόνια, εισερχόμενος εν τω ναώ ευρίσκει ξένην την πατροπαράδοτον αυτού ιδίαν μουσικήν, και αυτών δε των μουσικοδιδασκάλων το ους φυσικό το λόγω κακώς εθιζόμενον υπο των ξένων εκείνων φθόγγων, καθιστά αυτοίς ανέφικτον την εφαρμογήν της θεωρίας της εκκλησιαστικής μουσικής περί τα τονιαία διαστήματα..."

122 χρόνια πρίν, η μουσική επιτροπή διαπιστώνει ώς μείζων πρόβλημα την εισβολή ξένων ακουσμάτων. Τι να πούμε εμέις άραγε σήμερα; Πως να εκτελέσουμε και να διαφυλάξουμε τον θυσαυρό όταν τα αυτιά μας πολλές φορές ούτε καν μπορούν αντιληφθούν κλίμακες και διαστήματα της μουσικής μας;

Απο μικρά παιδάκια - ειδικά όσοι γεννήθηκαν απο τη δεκαετία του 80' και μετά - τα αυτιά μας πλημυρίζουν απο ήχους. Παιδικά παιχνίδια, ακόμα και αυτά που κρέμονται στην κούνια, ραδιόφωνο, τηλεόραση, ανα χείρας ηλεκτρονικά παιχνίδια, σε καφετέριες, μπάρ, σε κάθε είδους καταστήματα, στο αυτοκίνητο, στα γήπεδα, παντού. Απόλυτη εξοικίωση - ενσυνείδητα και υποσυνείδητα - με διαστήματα ευρωπαϊκά απο τη πρώτη και τη κάθε ημέρα της ζωής μας. Εννοείτε πως για όσους έχουν σπουδάσει πιάνο ή κιθάρα για παράδειγμα ή έχουν κάνει φωνητικές σπουδές το κούρδισμα (ή το ξεκούρδισμα) είναι απόλυτο.Και σκεφθείτε πως η επιτροπή εντόπιζε τον κίνδυνο σε μια εποχή που ο ήχος διαδιδόταν μόνο live...

Και αν τότε ο κίνδυνος ήταν πρό των πυλών, τώρα με βεβαιότητα είναι μέσα στο σπίτι μας, συγκάτοικος. Σε μια εποχή τέτοια, λογικό έιναι οι μεγάλοι ψάλτες να είναι λιγοστοί. Πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ, πιο πολύ απο τους παλαιότερους για να γίνουμε μέτοχοι, μύστες αν θέλετε, της μουσικής μας. Σε μια εποχή γενικού αποπροσανατολισμού, η αναζήτηση της αυθεντικότητας μέσα απο κείμενα και ακούσματα είναι μια πράξη ευθύνης και χρέους. Ευτυχώς που έφθασε μέχρι τα αυτιά μας ο Ναυπλιώτης και ο Πρίγγος, ευτυχώς που υπήρξε ο Πέτρος να διασώσει στην απλή και μεγαλοπρεπή γραφή του όλο τον πλούτο της αρχαίγονης μουσικής μας. Χωρίς ακροβασίες, χωρίς υπερβολές. Δωρικά και μεγαλοπρεπώς έτσι ώστε ακόμα και στην εποχή μας να μπορούμε να ψάλλουμε τον παραδοθέντα θυσαυρό...
 

Nikos L.

Παλαιό Μέλος
κ. εξ. για την πληρότητα της παρουσίασης από το 40ο μήνυμα και μετά...

Σκέφτηκα να αφήσω τον Άρχοντα να μιλήσει...
τα υπόλοιπα περισσεύουν.....
Δημήτρη καιρό είχαμε να τα πούμε....:wink::D
 
Top