Κυρ. Ορθοδοξίας-Εικόνες

Αγαπητοί φίλοι του Ψαλτολογίου
Με την προτροπή ενός πολύ καλού φίλου, θα ήθελα να ανοίξω ένα νέο θέμα.
Αυτή τη φορά πιστεύω πως δεν είμαι "εκτός ύλης"
Τι θα λέγατε, να καταθέσουμε τι απόψεις μας όσον αφορά την σημερινή ημέρα, σε σχέση με την εικόνα;;;
Τι σημαίνει για μας η εικόνα;;
Τι ήταν αυτό που έκανε τους τότε χριστιανούς να απεικονίσουν διάφορα γεγονότα σε εικόνα;;;
Ήταν, άραγε, η ίδια ανάγκη, που έχουν οι σημερινοί ζωγράφοι, να βγάλουν στον καμβά την ψυχή τους;;
Αυτήν την "ζωγραφική" που παραλάβαμε, την "αγιογραφία", πόσο πιστά την ακολουθούμε;; Γιατί και η "αγιογραφία" είναι όπως η "βυζαντινή μουσική".
Δεν είναι έμπνευση. Είναι πιστή αντιγραφή των βυζαντινών εικόνων.
Δεν επιτρέπεται να επεμβαίνουμε. Αν επέμβουμε, τότε δεν αγιογραφούμε.
Οι παλαιοί, όπως και πολλοί νέοι, ή σε μοναστήρια(π.χ. Άγ. Όρος), νηστεύουν, κάνουν προσευχή, πρίν αγιογραφήσουν.
Εμείς τι κάνουμε σήμερα;;.

Υ.Γ. Δεν ήξερα που να το εντάξω το θέμα αυτό.
Οι ειδικοί ας το τοποθετήσουν όπου πρέπει.

Με αφορμή και τη δική σας παρέμβαση να ευχηθώ Χρόνια Πολλά σε όλους για τη σημερινή γιορτή της Ορθοδοξίας.

Επειδή η σημερινή γιορτή δεν είναι απλά μια γιορτή για της εικόνες αλλά μια γιορτή για τον θρίαμβο της αλήθειας της εκκλησίας περί του Χριστού απέναντι σε όσους θέλησαν να την αμαυρώσουν, θα ήθελα να παραθέσω ένα μικρό κείμενο του Ευδοκίμωφ από το βιβλίο Ορθοδοξία (1972, σελ. 293):

"Ο Χριστός απελευθερώνει τους ανθρώπους απο την ειδωλολατρία όχι αρνητικά, αφαιρώντας κάθε εικόνα, αλλά θετικά, αποκαλύπτοντας την αληθινή εικόνα του Θεού. Αν η θεότητα του Χριστού μόνη της διαφεύγει κάθε μέσο αναπαραστάσεως και αν η ανθρώπινη φύση μόνη της χωρισμένη από το θείο, δεν έχει πια καμία σημασία, η ιδιοφυία των πατέρων της Ζ΄Οικουμενικής Συνόδου διακηρύσσει ότι η ίδια η ανθρωπότητα του Χριστού είναι η εικόνα της θεότητας. "Ὁ ἐωρακώς ἐμέ ἐώρακε τόν πατέρα". Το ορατό καταφάσκεται στην αγιογραφική λειτουργικότητα του ως εικόνα του αοράτου.
{.....}
Ο Θεός μπορεί να βλέπεται μέσα στο ανθρώπινο και να ανακλάται σ' αυτό σαν μέσα σε κάτοπτρο, αφού ο άνθρωπος είναι κατ' εικόνα Του. Ο Θεός λαλεί την ανθρώπινη γλώσσα, έχει και την ανθρώπινη μορφή. Και βέβαια η καλύτερη εικόνα του Θεού είναι ο άνθρωπος. Κατά τη Θεία Λειτουργία ο ιερεύς θυμιάζει τους πιστούς με τον ίδιο τρόπο που θυμιάζει και τις εικόνες: η Εκκλησία χαιρετίζει έτσι την εικόνα του Θεού μέσα στους ανθρώπους"

Για τα υπόλοιπα που θέσατε δεν είμαι ο αρμόδιος, αλλά δυο σκέψεις να πω. Νιώθω ότι:
α) οι αγιογράφοι δεν εκφράζουν την "ψυχή" τους με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν οι καλλιτέχνες, επιτελούν μάλλον ένα μυστήριο και μια προσευχή. Έχετε δίκιο για τις προϋποθέσεις. Κάπως έτσι είναι και στην ψαλτική. Η ψαλμωδία δεν είναι αυτοέκφραση, αλλά διακονία της εκκλησίας και προσευχή.
β) η παράδοση στην αγιογραφία είναι ακριβώς όπως στη μουσική. Σου χαράζει τα πλαίσια χωρἰς να σου στερεί την ελευθερία. Η τήρησή της όμως εξασφαλίζει την πνευματικότητα. Το προσωπικό στοιχείο περιστέλλεται προς όφελος του εκκλησιαστικού γεγονότος, που είναι συλλογικό.
Αυτή την ομοιότητα νομίζω ότι οφείλουμε να έχουμε όλοι οι ψάλτες υπόψη μιλώντας συνεχώς για παράδοση (προφορική και γραπτή). Όταν περιορίσουμε την έννοια της παραδόσεως σε μια σχέση μαθητείας με έναν δάσκαλο ή με μια Σχολή της δίνουμε προσωπική αξία: είμαι σωστός γιατί είμαι παραδοσιακός. Είμαι παραδοσιακός γιατί εκτελώ τις θέσεις όπως τις άκουσα. Αλλά μέχρι εκεί... Όταν αντίθετα την εντάξουμε στο πλαίσιο της υπακοής μας στην εκκλησιαστική ζωή και τάξη, τότε αποκτά πολύ ευρύτερη και βαθύτερη πνευματική σημασία. Νομίζω ότι αυτό λείπει από το κατά τ' άλλα ακμάζον μουσικό μας γίγνεσθαι.

Ευχαριστώ ιδιαιτέρως για τα παραπάνω μηνύματα μια που μας έβαλαν στο νόημα της εορτής.Μια σκέψη θα ήθελα να προσθέσω εδώ όχι με την ιδιότητα του θεολόγου αλλά του απλού εκκλησιαζόμενου.Οι εικόνες στην Εκκλησία αποτελουν ύψιστο εποπτικό μέσο της διδασκαλίας της.Ο αγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός υπερασπιζόμενος τις Ιερές εικόνες τις χαρακτήρισε ως τα βιβλία των αγραμμάτων και όχι μόνο ,ειδικά στην σημερινή εποχή που η αξία της εικόνας βρίσκεται στο απόκορυφωμά της.Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πόσο διαχρονικά είναι τα γραφόμενα των πατέρων της εκκλησίας.Και μια εικόνα σας μεταφέρω με ψυχρές λέξεις:Βρισκόμαστε σε έναν κατάγραφο ναό και γέρνουμε το κεφάλι μας στον τοίχο κοιτάμε και αντιλαμβανόμαστε ότι ακουμπάμε το μάγουλο ενός Αγίου....Τόσο κοντά μας φέρνουν οι ζωγραφιές-αγιογραφίες στον ναό με τους πραγματικούς ανθρώπους.Χρόνια πολλά σε όλους