Γιώργος Μ.
Γιώργος Μπάτζιος
Στο β' τροπάριο της Θ ωδής του Όρθρου της Μ. Τετάρτης ψάλλουμε το εξής:
οἰκειότητα Χριστοῦ, Ἰούδας ἀντωσάμενος χρυσοῦ.
Η μετοχή ἀντωσάμενος ανάγεται κανονικά στο ρ. ἀντωθῶ («σπρώχνω προς την αντίθετη κατεύθυνση»), αλλά ακόμα και αν μπορεί να σταθεί σημασιολογικά, δεν δικαιολογείται μορφολογικά η Μέση Φωνή.
Πιο πιθανό φαίνεται το άντωνησάμενος, από το (φυσιολογικά μέσο ρήμα) ἀντωνοῦμαι («αγοράζω κάτι στη θέση αυτού που πούλησα»). (Το νόημα εν προκειμένω θα ήταν: «ο Ιούδας πούλησε την οικειότητα του Χριστού με αντάλλαγμα το χρυσάφι»).
Δεν είναι απίθανο να έγινε κάποια σύμφυρση των δύο τύπων, ή διόρθωση του ενός λόγω παρερμηνείας -άλλωστε δεν είναι πολύ διαφανείς σημασιολογικά. Αναρωτιέμαι αν υπάρχουν ενδείξεις από χειρόγραφα, που θα μπορούσαν να δείξουν κάτι σχετικό.
οἰκειότητα Χριστοῦ, Ἰούδας ἀντωσάμενος χρυσοῦ.
Η μετοχή ἀντωσάμενος ανάγεται κανονικά στο ρ. ἀντωθῶ («σπρώχνω προς την αντίθετη κατεύθυνση»), αλλά ακόμα και αν μπορεί να σταθεί σημασιολογικά, δεν δικαιολογείται μορφολογικά η Μέση Φωνή.
Πιο πιθανό φαίνεται το άντωνησάμενος, από το (φυσιολογικά μέσο ρήμα) ἀντωνοῦμαι («αγοράζω κάτι στη θέση αυτού που πούλησα»). (Το νόημα εν προκειμένω θα ήταν: «ο Ιούδας πούλησε την οικειότητα του Χριστού με αντάλλαγμα το χρυσάφι»).
Δεν είναι απίθανο να έγινε κάποια σύμφυρση των δύο τύπων, ή διόρθωση του ενός λόγω παρερμηνείας -άλλωστε δεν είναι πολύ διαφανείς σημασιολογικά. Αναρωτιέμαι αν υπάρχουν ενδείξεις από χειρόγραφα, που θα μπορούσαν να δείξουν κάτι σχετικό.