Στήσιμο Χορού

kaelthas

Νεκτάριος Ρ.
Με αφορμή κάποιου βίντεο που βρήκα στο φόρουμ, θα ήθελα να ρωτήσω τη γνώμη σας για το στήσιμο ενός χορού. Είναι δυνατό σε έναν χορό 30-40 ατόμων να στήνονται σε 2 σειρές; Σε μελωδούς και ισοκράτες; Πώς επιτυγχάνουν το "δέσιμο" που απαιτείται σε μία χορωδία. Αυτοί που κάθονται στις άκρες πώς ακούνε τους υπολοίπους; Και το πιο σημαντικό, αν δεν έχει μεγάλη γωνία το τόξο πώς βλέπουν τον χοράρχη;
 

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Όπως το ακούω εγώ πάντως, μου φαίνεται πως δεν είναι δυνατόν να στηθούν αλλιώς. Ακόμα και σε μονή σειρά να τους στήσεις, οι ακριανοί δεν θα ακούν τους μεσαίους... Άσε που θα βρεις τέτοιο χώρο για να σε χωρέσει σε μονή σειρά.

Όλα αυτά βέβαια εξαρτώνται κι από την θέση του χοράρχη. Δηλαδή απέναντι (ευρωπαϊκό στήσιμο ορχήστρας-χορωδίας) ή μέσα στην χορωδία (κατά το πρότυπο των χορών των εκκλησιών). Αλλά για να λες για τόξο, μάλλον το δεύτερο εννοείς.

Πάντως και 30-40 άτομα για χορωδία μου φαίνεται λιγάκι υπερβολικό, σαν νούμερο... Και δύσκολα με τόσα άτομα, πιστεύω ότι μπορείς να βγάλεις έκφραση, λεπτομέρειες κ.α.

Τώρα η διπλή σειρά έχει το πλεονέκτημα του ότι ακούς περισσότερους σαν χορωδός, και το μειονέκτημα, ότι αν δεν στηθεί καλά δεν βλέπεις τον χοράρχη.

Η αναλογία του 50% (15-15 ή 20-20) ψάλτες-ισοκράτες, νομίζω ότι είναι υπερβολική. Μια καλή αναλογία είναι κατά την γνώμη μου ένα 80-20%. Αυτό βέβαια μπορεί να αλλάξει ανάλογα με το πόσο δυνατές φωνές υπάρχουν στους χορωδούς ή στους ισοκράτες.
 

kaelthas

Νεκτάριος Ρ.
Το νούμερο των 30-40 το έδωσα επίτηδες για να τονίσω την αδυναμία στησίματος του χορού τέτοιου μεγέθους σε σειρά. Αυτό δεν συμβαίνει στο λεγόμενο "πέταλο", στήσιμο δηλαδή σε ομόκεντρα ημικύκλια. Είτε είναι 10 ή 100 με τον ίδιο τροπο θα στηθούν.
Για παράδειγμα αν ηταν 26, θα στηνονταν σε διαδοχικά ημικύκλια των 5-10-11 ατόμων.
Αν φανταστείς αυτον τον χορο θα δεις πως όλοι έχουν περίπου την ίδια απόσταση απο τον χοράρχη (ο οπόιος κάθεται μέσα ή αλλιώς είναι απαράδεκτος!), μπορουν να τον βλέπουν και να τον ακούν. Και ισχύει μια αναλογία 60-40% μελωδών-ισοκρατών.

Αν ητάν 36, θα στήνονταν 5-8-10-13
Το μέγεθος δηλαδή του χορού δεν επηρεάζει το στήσιμό του. Έχει πάντα την ίδια μορφη
 

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Αν φανταστείς αυτον τον χορο θα δεις πως όλοι έχουν περίπου την ίδια απόσταση απο τον χοράρχη (ο οπόιος κάθεται μέσα ή αλλιώς είναι απαράδεκτος!), μπορουν να τον βλέπουν και να τον ακούν.

Αυτό να το συζητήσουμε...
Γιατί απαράδεκτος; Κι εγώ προτιμώ (και έχω τους λόγους μου) ο χοράρχης να είναι μέσα (στο κέντρο του χορού), αλλά σαφώς καταλαβαίνω και την χρησιμότητα της απ' έξω θέσης, το πόσα άλλα πλεονεκτήματα έχει, και σίγουρα δεν θεωρώ απαράδεκτο τον χοράρχη που δεν κάθεται μέσα στον χορό.

Κι εγώ αν είχα να διευθύνω 50-60 άτομα, έξω θα καθόμουνα...;)
 

kaelthas

Νεκτάριος Ρ.
1. Ο χοράρχης είναι μέρος του χορού δεν υπάρχει λόγος να ξεχωρίζει.
2. Η παρουσία του προσδίδει σιγουριά.
3. Έχει τη δυνατότητα να ακούσει τα επιμέρους μέρη του χορού ισοκράτες, μελωδοί, μπάσοι κτλ. και να τους διευθύνει προς το επιθυμητό αποτάλεσμα.
4. Εύκολα και διακρίτικά επισημαίνει σημεία που θέλουν προσοχή ή κάνει κάποια παρατήρηση.
5. Φοράει ράσο! Σε αντίθεση με αυτούς που διευθύνουν εκτός χορού (ή κάνω λάθος;...)
6. Ότα είσαι έξω δεν μπορείς να ψάλλεις παρά μόνονα κουνάς τα χέρια σου. ( Θα πει κανείς πως αυτή είναι η δουλειά του χοράρχη... τότε μάζεψε 20 χήνες στήσου μπροστά τους και κόυνα τα χέρια -ή να πω φτερά- πάλι χοράρχηε θα είσαι)
7. Η Βυζαντινή Μουσική χρησιμοποιείται στη λατρεία. Άρα οποιαδήποτε συναυλία ή εκδήλωση δεν πρέπει να διαφέρει απο τον τρόπο που ψέλνουμε στο Ναό. Υπάρχει κανείς που κάθεται μπροστάσ το αναλόγιο και όχι πάνω στη θέση του α' ψάλτη;
8.Οταν είναι πολλά τα άτομα δεν υπάρχει πρόβλημα ορατότητας αν στηθούν σε ημικύκλια όπως προανέφερα. Εξάλλου τα χέρια κοιτούν όχι τα μάτια.
9. Χορωδίες που δεν φορούν ράσα και ο χοράρχης διευθύνει από έξω έχουν αναμφίβολλα αρχίσει να γέρνουν προς την Ευρωπαική Μουσική. Προσοχή!
10. Το ακροατήριο θέλει ναβλέπει τον χοράρχη όχι την πλάτη του ( αν κάνετε γκριμάτσες όταν ψέλνετε αλλάζει το θέμα)
 

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Γενικά συμφωνώ με αυτά που λες (όχι σε όλα) αλλά δεν μπορώ να θεωρήσω απαράδεκτο κάποιον που θέλει να διευθύνει αλλιώς.
2. Η παρουσία του προσδίδει σιγουριά.
3. Έχει τη δυνατότητα να ακούσει τα επιμέρους μέρη του χορού ισοκράτες, μελωδοί, μπάσοι κτλ. και να τους διευθύνει προς το επιθυμητό αποτάλεσμα.
Το ίδιο γίνεται ίσως και καλύτερα και όταν είναι απέναντι. Ιδίως στου μεγάλους χορούς (από 30-40 κι επάνω).
4. Εύκολα και διακρίτικά επισημαίνει σημεία που θέλουν προσοχή ή κάνει κάποια παρατήρηση.
Αυτό γίνεται καλύτερα όταν έχεις πλάτη στο κοινό...;)
6. Ότα είσαι έξω δεν μπορείς να ψάλλεις παρά μόνονα κουνάς τα χέρια σου. ( Θα πει κανείς πως αυτή είναι η δουλειά του χοράρχη... τότε μάζεψε 20 χήνες στήσου μπροστά τους και κόυνα τα χέρια -ή να πω φτερά- πάλι χοράρχηε θα είσαι)
Ναι μπράβο...
7. Η Βυζαντινή Μουσική χρησιμοποιείται στη λατρεία. Άρα οποιαδήποτε συναυλία ή εκδήλωση δεν πρέπει να διαφέρει απο τον τρόπο που ψέλνουμε στο Ναό.
Εδώ θα διαφωνήσω. Η συναυλία ΔΕΝ είναι λατρεία. Η Β.Μουσική είναι μεν λειτουργική μουσική και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζετε, αλλά π.χ. δεν "σταυροκοπιόμαστε" στην συναυλία... Πιστεύω ότι πρέπει να έχει την σοβαρότητα και την μεγαλοπρέπεια της λατρείας αλλά μέχρι εκεί. Δεν απαιτώ όταν ψάλλω π.χ. το "Τη Υπερμάχω' να σηκωθούν κι όλοι όρθιοι. Δεν ξέρω αν καταλάβατε πως το εννοώ.
8.Οταν είναι πολλά τα άτομα δεν υπάρχει πρόβλημα ορατότητας αν στηθούν σε ημικύκλια όπως προανέφερα. Εξάλλου τα χέρια κοιτούν όχι τα μάτια.
Στο θέμα της ορατότητας (και του συνολικού ακούσματος) είναι το μοναδικό που υπερέχει η απέναντι θέση. Σαφώς και βλέπεις καλύτερα όλους τους χορωδούς κι αυτοί εσένα.
9. Χορωδίες που δεν φορούν ράσα και ο χοράρχης διευθύνει από έξω έχουν αναμφίβολλα αρχίσει να γέρνουν προς την Ευρωπαική Μουσική. Προσοχή!
Επειδή δεν φορούν ράσα κι ο χοράρχης διευθύνει από έξω; Μήπως είσαι υπερβολικός; Άλλα είναι τα ευρωπαϊκά προβλήματα όχι αυτά.

Τέλος πάντων εγώ προτιμώ την θέση του χοράρχη στο κέντρο ενός ολιγάριθμου χορού (20-25 max) για τους λόγους της διάταξης ενός παραδοσιακού χορού ψαλτηρίου και επειδή σε αυτό τον αριθμό των ατόμων βολεύει καλύτερα να γίνει έτσι η διεύθυνση. Να δείχνει και μια διαφορά στην τεχνοτροπεία καλό είναι. Αλλά θέλει λίγα άτομα! Αλλιώς υπάρχει πρόβλημα...

Σαφώς και δεν υποτιμώ και την αντίστοιχη αντίθετη διάταξη της ευρωπαϊκής μουσικής. Άλλωστε αν είναι καλύτερα όπως είμαστε εμείς, αυτοί είναι χαζοί που επιμένουν κι διευθύνουν αλλιώς;;; Και μην ξεχνάμε ότι έχουν μια τεράστια παράδοση στην χορωδιακή τέχνη και στις ορχήστρες.
 
Πολύ σωστά όσα αναφέρατε. Απλά να τονίσω ένα πρόβλημα που υφίσταται στις χορωδίες είναι ότι πολλές φορές οι χορωδοί είναι σκυμμένοι μπροστά στην παρτιτούρα ή έχουν την παρτιτούρα πολύ ανεβασμένη ( σχεδόν στο ύψος των ματιών ) με συνέπεια να μη μπορούν να δουν καθολου το χοράρχη και τα χέρια του. Αυτό ούτε η θέση του χοράρχη στο χορό μπορεί να το λύσει ...
 
Top