[Ερώτηση] "Θεοτόκε Παρθένε" αρτοκλασίας. Πότε ψάλλεται στις αγρυπνίες;

Dous

Νέο μέλος
Στην υπ' αριθμόν 538 απάντηση του Ι. Φουντούλη η οποία αναφέρεται στο ψαλλόμενο κατά την αρτοκλασία "Θεοτόκε Παρθένε" αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι ο εν λόγω ύμνος "είναι το θεοτοκίο των μεγάλων εσπερινών των αγρυπνιών, που ψάλλεται όταν δεν είναι δεσποτική εορτή αντί του θεοτοκίου του ήχου του απολυτικίου".

Ο θεομητορικός αυτός ύμνος όμως δεν ψάλλεται στον μεγάλο εσπερινό των αγρυπνιών ούτε κατά τις θεομητορικές εορτές άρα η εξαίρεση που αναφέρει ο συγγραφέας δεν αφορά μόνο στις δεσποτικές εορτές αλλά και στις θεομητορικές.

Υπάρχει όντως εδώ αυτή η παράληψη ή εννοεί κάτι άλλο;
 

karastamatis ioannis

Ιωάννης Καρασταμάτης
Στην υπ' αριθμόν 538 απάντηση του Ι. Φουντούλη η οποία αναφέρεται στο ψαλλόμενο κατά την αρτοκλασία "Θεοτόκε Παρθένε" αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι ο εν λόγω ύμνος "είναι το θεοτοκίο των μεγάλων εσπερινών των αγρυπνιών, που ψάλλεται όταν δεν είναι δεσποτική εορτή αντί του θεοτοκίου του ήχου του απολυτικίου".

Ο θεομητορικός αυτός ύμνος όμως δεν ψάλλεται στον μεγάλο εσπερινό των αγρυπνιών ούτε κατά τις θεομητορικές εορτές άρα η εξαίρεση που αναφέρει ο συγγραφέας δεν αφορά μόνο στις δεσποτικές εορτές αλλά και στις θεομητορικές.

Υπάρχει όντως εδώ αυτή η παράληψη ή εννοεί κάτι άλλο;

Δεν ειμαι ειδικος, αλλα θεωρω οτι εννοειται.
 
Στην υπ' αριθμόν 538 απάντηση του Ι. Φουντούλη η οποία αναφέρεται στο ψαλλόμενο κατά την αρτοκλασία "Θεοτόκε Παρθένε" αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι ο εν λόγω ύμνος "είναι το θεοτοκίο των μεγάλων εσπερινών των αγρυπνιών, που ψάλλεται όταν δεν είναι δεσποτική εορτή αντί του θεοτοκίου του ήχου του απολυτικίου".

Ο θεομητορικός αυτός ύμνος όμως δεν ψάλλεται στον μεγάλο εσπερινό των αγρυπνιών ούτε κατά τις θεομητορικές εορτές άρα η εξαίρεση που αναφέρει ο συγγραφέας δεν αφορά μόνο στις δεσποτικές εορτές αλλά και στις θεομητορικές.

Υπάρχει όντως εδώ αυτή η παράληψη ή εννοεί κάτι άλλο;

Φυσικά και ψάλλεται αυτό το θεοτόκιο, όταν η αρτοκλασία γίνεται κατά την μοναστηριακή τάξη, στο τέλος του εσπερινού (και όχι κατά την ενοριακή τάξη, όπου το θέλει να λέγεται πριν τα απόστιχα).
Όταν όμως έχουμε δεσποτική ή θεομητορική εορτή τότε λέμε το απολυτίκιο τρις.

Δες σχετικά εδώ σελίδες 47-48.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Στην υπ' αριθμόν 538 απάντηση του Ι. Φουντούλη η οποία αναφέρεται στο ψαλλόμενο κατά την αρτοκλασία "Θεοτόκε Παρθένε" αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι ο εν λόγω ύμνος "είναι το θεοτοκίο των μεγάλων εσπερινών των αγρυπνιών, που ψάλλεται όταν δεν είναι δεσποτική εορτή αντί του θεοτοκίου του ήχου του απολυτικίου".

Καί πρός τό τέλος παραθέτει κείμενο τοῦ μεγάλου λειτουργιολόγου ἁγίου Συμεών Θεσσαλονίκης, ὁ ὁποῖος γράφει: «χωρίς τῶν δεσποτικῶν μόνον ἑορτῶν».

Ο θεομητορικός αυτός ύμνος όμως δεν ψάλλεται στον μεγάλο εσπερινό των αγρυπνιών ούτε κατά τις θεομητορικές εορτές άρα η εξαίρεση που αναφέρει ο συγγραφέας δεν αφορά μόνο στις δεσποτικές εορτές αλλά και στις θεομητορικές.

Υπάρχει όντως εδώ αυτή η παράλειψη ή εννοεί κάτι άλλο;
Λέτε ὁ μακαριστός Καθηγητής νά μήν εἶναι ἀκριβής καί ἔρχεσθε ἐσεῖς νά τόν ἐλέγξετε;!

... ή θεομητορική εορτή τότε λέμε το απολυτίκιο τρις.
Στίς θεομητορικές ἐν Κυριακῇ, ἀγαπητοί, ἔχουμε ἀναστάσιμο ἀπολυτίκιο, Δόξα, τῆς ἑορτῆς, Καὶ νῦν, ἤ τῆς ἑορτῆς πάλιν ἤ Θεοτόκε Παρθένε.
Ἀναλόγως τῶν θεομητορικῶν ἑορτῶν.
Ἄς μᾶς ποῦν κάποιοι στήν Βατοπ[ε/αι]δίου στήν ἀγρυπνία τῆς Ἁγίας Ζώνης τί λένε.
Ὅλες οἱ θεομητορικές δέν εἶναι ἴδιες καί ἐπίσης διαφέρει τό τυπικό ἄν συμπέσουν σέ ἡμέρα Κυριακή, κάτι πού δέν συμβαίνει μέ τίς δεσποτικές, ἔστω κι ἄν συμπέσουν σέ Κυριακή, ἀφοῦ τότε καταλιμπάνονται τά ἀναστάσιμα.

Γι᾿ αὐτό ἤξερε τί ἔγραφε ὁ μακαριστός καθηγητής καί κυρίως ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης!

 
Last edited:

Dous

Νέο μέλος
Ευχαριστώ πολύ όλους όσοι απάντησαν.

Λυπούμαι όμως γι' αυτό:




Λέτε ὁ μακαριστός Καθηγητής νά μήν εἶναι ἀκριβής καί ἔρχεσθε ἐσεῖς νά τόν ἐλέγξετε;!



Το να προβληματίζεται κανείς για κάτι που διαβάζει αποτελεί κακόβουλο έλεγχο;
Ή μήπως δεν συμβαίνουν πλέιστα σφάλματα στο τυπογραφείο;
Πότε ισχυρίστηκα εγώ ότι πρόκειται για σφάλμα του μακαριστού καθηγητή;
Το ενδεχόμενο να εννοείται κάτι άλλο από αυτό που έγραψα αρχικώς, όπερ και συμβαίνει, δεν αποτελεί το δεύτερο τμήμα της ερώτησής μου;
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Τά μηνύματα δέν εἶναι προσωπικά (ἄλλωστε δἐν ἐπιτρέπονται ΠΜ στόν δημόσιο διάλογο), ὅσο κι ἄν αὐτό φαίνεται σχηματικά ὅτι γίνεται. Τά μηνύματα γράφονται γιά νά διαβάζουν ὅλοι καί ἀπευθύνονται σέ ὅλους.
Ὅπως φάνηκε, ὅμως, ἡ υπ' αριθμόν 538 απάντηση του Ι. Φουντούλη ἀναγνώσθηκε μερικῶς καί ἀπεκρύβη ἡ ἀναφορά Συμεών Θεσσαλονίκης, τήν ὁποία ἀναπαράγει ὁ μακαριστός Καθηγητής. Ἡ ἀπόκρυψις αὐτῆς τῆς ἀναφορᾶς δημιουργεῖ ἐντύπωσιν ἐλέγχου τοῦ μακαριστοῦ Καθηγητοῦ.
Παρά ταῦτα, πολλάκις ἀπό μία ἀφορμή μιᾶς ἐρωτήσεως (ὁποιασδήποτε προθέσεως ἤ περιεχομένου) ἀναγόμεθα σέ ἐπέκταση ἑνός θέματος (γι᾿ αὐτό καί ἡ ὑπ᾿ ἐμοῦ προέκταση τοῦ τίτλου τοῦ θέματος/ἐρωτήσεως) πρός ὄφελος τῆς κοινότητος καί ἐμβάνθυνση ἑνός θέματος, πού ἀρχικά φαίνεται ἁπλό.

Τό «Θεοτόκε Παρθένε...», γράφει ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, εἶναι ἡ φωνή τοῦ ἀρχαγγέλου, ἡ ἀρχή τῆς σωτηρίου οἰκονομίας, πού ἀπευθύνθηκε στήν Θεοτόκο Μαρία «ἐν Κυριακῇ, ὡς καί ἡ Ἀνάστασις» ἐγένετο ἐν Κυριακῇ.
Γι᾿ αὐτό, στήν ἀρχαία τάξη τῆς ἀγρυπνίας τῆς Κυριακῆς (Σάββατον βράδυ πρός Κυριακήν) στό τέλος τοῦ ἑσπερινοῦ (καί στήν εὐλόγηση τῶν ἄρτων) ψάλλεται μόνον τό «Θεοτόκε Παρθένε...» ἐκ γ΄ (πρβλ. Συμεών ὅ.π., Τριῴδιον, καί πολλές ἄλλες πηγές πού δέν ἀναφέρω). Γι᾿ αὐτό καί τό ἀναστάσιμον ἀπολυτίκιον ψάλλεται δίς στήν ἀρχή τοῦ ὄρθρου μέχρι σήμερα, ὡς ἀπομεινάρι τῆς ἀρχαίας αὐτῆς τάξεως.
Ὀ ἅγιος Συμεών ἐξαιρεῖ μόνον τίς δεσποτικές ἑορτές ἀπό τήν μή ψαλμωδία τοῦ θεομητορικοῦ/ἀρχαγγελικοῦ αὐτοῦ ὕμνου καί τό ἐξηγεῖ. Ἀπομένει στούς ἐρευνητές νά μᾶς ποῦν, μήπως τό «Θεοτόκε Παρθένε...» δέν ἦταν δυνατόν νά ἐξαιρεθεῖ ἀπό τίς θεομητορικές ἑορτές κατά τήν ἀρχαία τάξη (κάτι πού φαίνεται λογικόν).


 

Dous

Νέο μέλος

Τά μηνύματα δέν εἶναι προσωπικά (ἄλλωστε δἐν ἐπιτρέπονται ΠΜ στόν δημόσιο διάλογο), ὅσο κι ἄν αὐτό φαίνεται σχηματικά ὅτι γίνεται. Τά μηνύματα γράφονται γιά νά διαβάζουν ὅλοι καί ἀπευθύνονται σέ ὅλους.
Ὅπως φάνηκε, ὅμως, ἡ υπ' αριθμόν 538 απάντηση του Ι. Φουντούλη ἀναγνώσθηκε μερικῶς καί ἀπεκρύβη ἡ ἀναφορά Συμεών Θεσσαλονίκης, τήν ὁποία ἀναπαράγει ὁ μακαριστός Καθηγητής. Ἡ ἀπόκρυψις αὐτῆς τῆς ἀναφορᾶς δημιουργεῖ ἐντύπωσιν ἐλέγχου τοῦ μακαριστοῦ Καθηγητοῦ.
Παρά ταῦτα, πολλάκις ἀπό μία ἀφορμή μιᾶς ἐρωτήσεως (ὁποιασδήποτε προθέσεως ἤ περιεχομένου) ἀναγόμεθα σέ ἐπέκταση ἑνός θέματος (γι᾿ αὐτό καί ἡ ὑπ᾿ ἐμοῦ προέκταση τοῦ τίτλου τοῦ θέματος/ἐρωτήσεως) πρός ὄφελος τῆς κοινότητος καί ἐμβάνθυνση ἑνός θέματος, πού ἀρχικά φαίνεται ἁπλό.

Τό «Θεοτόκε Παρθένε...», γράφει ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, εἶναι ἡ φωνή τοῦ ἀρχαγγέλου, ἡ ἀρχή τῆς σωτηρίου οἰκονομίας, πού ἀπευθύνθηκε στήν Θεοτόκο Μαρία «ἐν Κυριακῇ, ὡς καί ἡ Ἀνάστασις» ἐγένετο ἐν Κυριακῇ.
Γι᾿ αὐτό, στήν ἀρχαία τάξη τῆς ἀγρυπνίας τῆς Κυριακῆς (Σάββατον βράδυ πρός Κυριακήν) στό τέλος τοῦ ἑσπερινοῦ (καί στήν εὐλόγηση τῶν ἄρτων) ψάλλεται μόνον τό «Θεοτόκε Παρθένε...» ἐκ γ΄ (πρβλ. Συμεών ὅ.π., Τριῴδιον, καί πολλές ἄλλες πηγές πού δέν ἀναφέρω). Γι᾿ αὐτό καί τό ἀναστάσιμον ἀπολυτίκιον ψάλλεται δίς στήν ἀρχή τοῦ ὄρθρου μέχρι σήμερα, ὡς ἀπομεινάρι τῆς ἀρχαίας αὐτῆς τάξεως.
Ὀ ἅγιος Συμεών ἐξαιρεῖ μόνον τίς δεσποτικές ἑορτές ἀπό τήν μή ψαλμωδία τοῦ θεομητορικοῦ/ἀρχαγγελικοῦ αὐτοῦ ὕμνου καί τό ἐξηγεῖ. Ἀπομένει στούς ἐρευνητές νά μᾶς ποῦν, μήπως τό «Θεοτόκε Παρθένε...» δέν ἦταν δυνατόν νά ἐξαιρεθεῖ ἀπό τίς θεομητορικές ἑορτές κατά τήν ἀρχαία τάξη (κάτι πού φαίνεται λογικόν).


Ευχαριστώ για την απάντησή σας.
Τίποτε όμως δεν "απεκρύβη". Η αναφορά του αγίου Συμεών δεν περιελήφθη όχι εκ ποταπών ερεισμάτων, όπως υπονοείται, αλλά διότι σε πρώτη ανάγνωση δεν έγινε αντιληπτό ότι το ίδιο έγραψε και ο άγιος.
Είναι βέβαιο όμως ότι και αν ακόμα αναφερόταν το απόσπασμα στην ερώτηση, όσοι έσπευσαν να ομιλήσουν περί "ελέγχου" θα έσπευδαν να "υπερασπιστούν" και τον άγιο Συμεών, πλην του καθηγητού, αποδίδοντας και πάλι τις ίδιες αιτιάσεις.
Παρακαλώ λοιπόν να μου επιτραπεί να ερμηνεύω ο ίδιος τον εαυτό μου. Δεν είναι επιτρεπτό να διατυπώνονται τέτοιες σκέψεις, οι οποίες είναι αμιγώς προσωπικές παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις.
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


Συναντῶ μόνο τὸ ἀπολυτίκιο τῆς θεομητορικῆς ἑορτῆς ἐκ γ' «καὶ ἡ εὐλόγησις τῶν ἄρτων».
 
Top