Το θέμα του ρυθμού στο Γρηγοριανό μέλος

Shota

Παλαιό Μέλος

Ο van Biezen υποστηρίζει την σύντομη εξήγηση της παλαιάς βυζαντινής σημειογραφίας, όμως σε αντίθεση με MMB με τον ρυθμό (για τους ειρμούς τον δίσημο). Ρυθμική εκτέλεση υποστηρίζει κα για την Δυτική ψαλτική.
 
E

emakris

Guest
Το θέμα του ρυθμού στο Γρηγοριανό μέλος είναι από τα πιο περίπλοκα και ενδιαφέροντα της Μουσικολογίας. Ο π. John Blackley (ΗΠΑ) είναι, μαζί με τον Jan van Biezen (Ολλανδία), από τους ελάχιστους σύγχρονους εκπροσώπους του λεγόμενου "mensuralismus", της θεωρίας δηλ. που υποστηρίζει την αναλογικότητα των χρονικών αξιών στην εκτέλεση του μέλους. Εάν δηλ., με απλά λόγια, η βασική χρονική αξία ενός φθόγγου είναι 1, οι μικρότερες αξίες είναι σε σχέση προς αυτήν 1/2, 1/3/, 1/4 κ.ο.κ. και οι μεγαλύτερες 2, 3, 4 κ.ο.κ., όπως ακριβώς στη νεώτερη ευρωπαϊκή σημειογραφία και την καθ' ημάς της Νέας Μεθόδου. Σήμερα πλέον αυτός ο τρόπος μεταγραφής και εκτέλεσης του Γρηγοριανού μέλους βρίσκεται τελείως στο περιθώριο, αφού επικρατεί απολύτως η λεγόμενη "σημειολογική" προσέγγιση, που βασίζεται στο έργο του Dom Eugene Cardine (1905-1998) και υποστηρίζει μια ελαστική αντίληψη του ρυθμού, βασισμένη στη φυσική ροή του λόγου. Μολονότι προσωπικά βλέπω με ιδιαίτερη συμπάθεια την αναλογική-μετρική αντιμετώπιση του χρόνου στο Γρηγοριανό μέλος, καθότι βρίσκεται εγγύτερα στη δική μας αντίληψη του ρυθμού [εξαιρουμένου, φυσικά, του λογώδους μέλους των αναγνωσμάτων και των προψαλλόμενων στίχων], δυστυχώς δεν βρίσκω συνομιλητές στα σχετικά συνέδρια... Και το σέβομαι σε μεγάλο βαθμό, διότι οι όποιες απόψεις των ειδικών βασίζονται σε εξαντλητική έρευνα, την οποία εγώ δεν έχω κάνει σε αυτό το είδος. Μην ξεχνάμε ότι ομιλούμε πάντα για προσπάθειες αποκατάστασης μιας παλαιότερης πραγματικότητας και όχι για έρευνες που βασίζονται σε κάποια ζωντανή παράδοση.
Βλ. και αυτό, που δεν περιλαμβάνει όμως τις νεώτερες εξελίξεις.
 
Last edited:
'The Interpretation of Rhythm in Gregorian Chant According to the Theories of Solesmes' του Melville Smith εκ του Bulletin of the American Musicological Society 8 (10/1945)
παλαιό και ευσύνοπτο, ενδεικτικό της κριτικής στην μέθοδο της Σολέμ το 1945.

" [...] The basic system on which Gregorian rhythm is constructed consists,
according to the theory, in the combining of the single tones (each
called temps premier) into larger rhythmic groups -a system similar to
that of ancient Greek music and that of measure construction in
Stravinsky and certain other modern composers- rather than in the subdivision
of beats or of uniform groups of beats (measures), such as is
characteristic of practically all other Occidental music, classical or
popular.
[...] "
 

Attachments

  • The Interpretation of Rhythm in Gregorian Chant According to the Theories of Solesmes.pdf
    265.9 KB · Views: 7

prenumele

Παλαιό Μέλος
δεν υπαρχει απόλυτος ρυθμός, αλλά σχετικός με rubato


Ο καθηγητής Jacques Viret γράφει για rubato

Έχουν συζητηθή με τον ΓΚΜ

Εσταμάτησαν οι επαφές από τον ΓΚΜ
όταν ο Jacques Viret άρχησε να ψάχνει συνεργασία με τον ΛΑ.

Βέβαια, άλλο rubato εκτελεί ο ΓΚΜ
και άλλο ο Jacques Viret (ο οποίος ίσως αντιλαμβάνετε κάποιες μικροδιαφορές, αλλά τις θεωρεί ασύμαντες, ενώ ο ΓΚΜ γιγάντιες....)

Πάντως ο Jacques VIRET συμφωνούσε με τις εκτελεσεις του ΓΚΜ
ενω το αντιστροφο δεν ίσχυε....

Jacques VIRET
(http://fr.wikipedia.org/wiki/Jacques_Viret)

(http://www.lagedhomme.com/ouvrages/?idOuvrage=2749)
(http://www.laflutedepan.com/livre/5001295/jacques-viret-chant-gregorien-.html)


Υπαρχουν και στο google books

Για αποθήκευση όσων σελίδων εμφανίζονται
(http://analogion.com/forum/showpost.php?p=202651&postcount=1)


Άλλες πηγες

(http://pbillaud.fr/html/greg3.html)
(http://www.domgueranger.net/abbe-ma...olesmes-et-la-priere-chretienne-chapitre-iii/)


Παραλληλισμός
Γρηγοριανή = όπως οι εκφωνήσεις του κλήρου πχ Αποστολικο και Ευαγγελικο αναγωσμα Ιακώβου
(http://www.youtube.com/watch?v=jbXNlQUjqlk)
(http://www.youtube.com/watch?v=x6R0RQ9NvC0)

To φάσμα δείχνη
= τα περάσματα, λυγίσματα, λαρυγγισμούς = η γρηγοριανή σημειογραφεία
= ενώ η στατιστική ανάλυση = ποιά πατήματα ακούγονται περισσότερο == η ψαλτική σημειογραφεία

Η ρυθμοποίηση (΄τε απλή ήτε συνεπτυγμένη) στη γρηγοριανή είναι φαινόμενο σύγχρονο (Mozart, κτλ)

ὀπως και στη ψαλτική....



Τελκά, όποιος ψάχνει ρυθμό με ισόχρονες διάρκειες ίσως καταλλήξη να προετείνη "διορθώσεις" σε "παράτονα" ή "μουσικώς κακοχωρισμένα σημεία που δημιουργούν θεολογικά προβλήματα"...
 
Last edited:
Top