[Ερώτηση] Πώς κανοναρχούμε;

Μακεδόνας

π. Νικόλαος
Δεν ξέρω αν έχει τεθεί ως θέμα ή ερώτηση στο forum, αλλά θα ήθελα να ρωτήσω αν υπάρχει συγκεκριμένη τάξη-τυπικό (φαντάζομαι υπάρχει) που ακολουθεί εκείνος που κανοναρχεί στο μοναστήρι ή σε μια ενορία (π.χ.σε πανήγυρη);
 
Μακεδόνας;86865 said:
Δεν ξέρω αν έχει τεθεί ως θέμα ή ερώτηση στο forum, αλλά θα ήθελα να ρωτήσω αν υπάρχει συγκεκριμένη τάξη-τυπικό (φαντάζομαι υπάρχει) που ακολουθεί εκείνος που κανοναρχεί στο μοναστήρι ή σε μια ενορία (π.χ.σε πανήγυρη);

Κάπου έχει συζητηθεί, αλλά δεν μπορώ να το βρω.* Στο θέμα εκείνο έχουν αναλυθεί μέχρι και σε ποιο φθόγγο πρέπει να κανοναρχεί ο εκάστοτε κανονάρχης (ΔΙ, ΒΟΥ κτλ)

Σε μοναστήρι που έχω επισκεφτεί, είχαν το εξής τυπικό: Ο τυπικάρης επιλέγει τον κληρικό-μοναχό που θα κανοναρχήσει, και εκείνος αφού βάλει μετάνοιες (μικρές χωρίς σταυρό) μπροστά (ανατολικά) και ανά μία στους χορούς, ενδύεται μανδύα (τον φορούν αποκλειστικά οι μοναχοί) και παίρνει ανά χείρας το βιβλίο. Στέκεται με το βιβλίο να ακουμπάει στο αναλόγιο με γυρισμένα τα νώτα προς αυτόν που ψάλλει. Μόλις τελειώσει το τροπάριο, παίρνει το βιβλίο και μετακινείται στο απέναντι αναλόγιο, και κάνει τα ίδια. Όταν τελειώσει με το κανονάρχημα, απεκδύεται τον μανδύα, και βάζει μετάνοιες όπως και πριν, και απέρχεται στον στασίδι του.
Στις ενορίες, πρότυπο κανοναρχήματος θεωρώ τον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό -στον οποίο σήμερα έχει πάψει το κανονάρχημα. Τα αναλόγια εκεί ήταν χωρίς καρούλι (όπως είναι (με καρούλι) σήμερα στις περισσότερες ενορίες) και είχαν μόνο δύο στασίδια (ένα για το δομέστικο και ένα για τον Πρωτοψάλτη/Λαμπαδάριο). Μετά από ανακαίνιση στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, έβαλαν και τρίτο στασίδι για τον α΄ και τον β΄ κανονάρχη, οι οποίοι δεν κανοναρχούν. Άρα, βασική προϋπόθεση για κανονάρχημα στις ενορίες, είναι το αναλόγιο να είναι παλαιού τύπου. (Πώς αλλιώς θα βλέπεις τον ψάλτη για να του κανοναρχείς με το τεράστιο καρούλι ενδιάμεσα;) Κάθε αναλόγιο έχει τους δικούς του κανονάρχες, δηλαδή ο κανονάρχης δεν μετακινείται από αναλόγιο σε αναλόγιο. Σε κάθε ψάλτη κανοναρχεί διαφορετικός βοηθός (άλλος κανονάρχης για τον Πρωτοψάλτη άλλος για τον α΄ δομέστικο, και αντίστοιχα αριστερά). Το τυπικό τώρα: Παίρνει ανά χείρας το βιβλίο, στέκεται όπως και μοναχοί, κάνει υπόκλιση στον ψάλτη που θα ψάλει, και τον πληροφορεί για τον ήχο, και το είδος του τροπαρίου (ειρμός, προσόμοιο, ιδιόμελο, κτλ) όχι κατά το ύφος του κανοναρχήματος αλλά ομιλητικά. Την βάση την δίνει ο Πρωτοψάλτης/Λαμπαδάριος, και μετά αρχίζει το κανονάρχημα. Με κάθε τροπάριο που ολοκληρώνει ο κανονάρχης, κάνει υπόκλιση στον ψάλτη, και ακολούθως παίρνει κατάληξη όπως και οι λοιποί βοηθοί.

Υ.Γ: Ο κανονάρχης δεν περιμένει να τελειώσει ο ψάλτης την μουσική φράση, αλλά μόλις έχει φτάσει στην προτελευταία ή τελευταία συλλαβή αυτού που κανοναρχήθηκε, κανοναρχεί την επόμενη φράση.

*Το βρήκα. Διαβάστε και εδώ.
 
Last edited:
Top