π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
Στή γνωστή μας δέηση «Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ τοῦ διαφυλαχθῆναι τὴν ἁγίαν Ἐκκλησίαν καὶ τὴν πόλιν ταύτην καὶ πᾶσαν πόλιν καὶ χώραν...» συναντᾶμε τήν προσθήκη «ἀπὸ ὀργῆς» πρό τοῦ «λοιμοῦ, λιμοῦ, σεισμοῦ, καταποντισμοῦ, πυρός, μαχαίρας...». Αὐτή τήν προσθήκη τήν συναντῶ μόνον στό Ἱερατικόν ἐκδόσεως Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρου καί δέν ἀπαντᾶται σέ κανένα ἄλλο Ἱερατικό τῶν ἐκδόσεων τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας, τῆς Σιμωνόπετερας, οὔτε στό Ἱερατικό τῆς Ρώμης, ὅπως δέν ἀπαντᾶται κυρίως στό Μέγα Εὐχολόγιον –Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ καί στίς ἐκδόσεις τῶν Λειτουργικῶν Κειμένων τοῦ ἀειμνήστου Καθηγητοῦ Ἰω. Φουντούλη –Ἀκολουθίαι τοῦ Νυχθημέρου –Μοναχικός Ἑσπερινός.
Τό «ὀργῆς» ἀναφέρεται κυρίως σέ πρόσωπα, ὅπως τό συναντᾶμε στή δέηση τῶν εἰρηνικῶν «Ὑπέρ τοῦ ῥυσθῆναι ἡμᾶς ἀπὸ πάσης θλίψεως, ὀργῆς...» καθώς καί στήν συνέχεια τῆς ἐξεταζομένης δεήσεως «...τοῦ ἀποστρέψαι καί διασκεδάσαι πᾶσαν ὀργὴν καὶ νόσον, τὴν καθ᾿ ἡμῶν κινουμένην...» Μιά ἐπανάληψη καί μάλιστα ἄστοχος ἀπό πλευρᾶς ἀντικειμένου δέν δικαιολογεῖται. [Γι᾿ αὐτή τήν ἄστοχη προσθήκη μᾶλλον ὑπῆρξε σύστασις παραλείψεώς της σ᾿ αὐτό τό θέμα καί ὄχι ἄλλης λέξεως, ὅπως ἐνδεχομένως ἔφτασε ἀπό τό «σπασμένο τηλέφωνο»].
Ἐπίσης, ἀπ᾿ ὅ,τι μοῦ εἶχε παρατηρηθεῖ παλαιότερον, καί τό «καὶ αἰφνιδίου θανάτου» συνιστᾶ προσθήκη τήν ὁποία δέν συναντᾶμε στό Μέγα Εὐχολόγιον –Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ οὔτε στό παλαιό Ἱερατικό τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας οὔτε στό Ἱερατικό τῆς Ρώμης, στά ὁποῖα ἡ δέηση ἔχει «...ἐπιδρομῆς ἀλλοφύλων καί ἐμφυλίου πολέμου». Κι αὐτή ἡ προσθήκη (παρ᾿ ὅτι συνιστᾶ καίριο αἴτημα) ἀφορᾶ σέ πρόσωπα καί ὄχι στήν «ἁγίαν Ἐκκλησίαν καὶ τὴν πόλιν ταύτην καὶ πᾶσαν πόλιν καὶ χώραν» πού εἶναι τό θέμα τῆς δεήσεως. Μοῦ κάνει ὅμως ἐντύπωση ὅτι αὐτή ἡ προσθήκη (ἄν καί δέν δικαιώνεται ἀπό τό συντακτικό) ὑπάρχει στίς ἐκδόσεις τοῦ ἀειμνήστου Καθηγητοῦ Ἰω. Φουντούλη καί στίς δύο τελευταῖες ἐκδόσεις τῶν Ἱερατικῶν τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας, ὅπως καί σ᾿ ἐκείνη τοῦ Σαλιβέρου.
Ἐκτός ἄν μέ τό «αἰφνιδίου θανάτου» ἐννοεῖται ὁ μαζικός αἰφνίδιος θάνατος πολλῶν ἀνθρώπων μιᾶς πόλης ἤ χώρας ἀπό διάφορες αἰτίες, οἱ ὁποῖες ὅμως προβλέφθηκαν στά προηγούμενα (ἀρρώστιες, πεῖνα, σεισμός, πλημμύρα, πυρκαϊά, πόλεμος κ.λπ.). Ὁ αἰφνίδιος θάνατος ἀφορᾶ περισσότερο σέ μεμονωμένα πρόσωπα καί ἡ δέηση γιά ἀποφυγή του ὀφείλεται στή μή δυνατότητα προετοιμασίας/μετανοίας.
ΥΓ. 1) Ἡ διακονική αὐτή δέηση δέν ὑπάρχει στόν βαρβερινό κώδικα (η΄ αἰ.), οὔτε στά διακονικά τοῦ ἔργου τοῦ BLAGOY TCHIFLIANOV, Ο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΥ, ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1994 (ΑΝΑΛΕΚΤΑ ΒΛΑΤΑΔΩΝ 31) ἀναφερόμενα στό θ΄ αἰ.
2) Ὁ μακαριστός καθηγητής Ἰω. Φουντούλης γράφει στόν πρόλογο τοῦ μοναχικοῦ ἑσπερινοῦ ὅτι τίς αἰτήσεις τῆς λιτῆς τίς ἔλαβε ἀπό τό Μ. Εὐχολόγιον (ἔκδ. Φοίνικος, ἐν Βενετία 1862). Ἀπό αὐτή ἀκριβῶς τήν ἔκδοση ὅμως ἐπανεκδίδει ὁ ἐκδοτικός οἶκος «ΑΣΤΗΡ» στή γνωστή μας ἔκδοση, πού ὄμως δέν ἔχει τό «καὶ αἰφνιδίου θανάτου». Παρομοίως δέν ὐπάρχει καί στήν ἔκδοση τοῦ Μ. Εὐχολογίου ὑπό Σαλιβέρου 1927, καθώς καί στὴν πατριαρχικἠ ἔκδοση τοῦ 1803, ὅπως τό ἔχουμε στό Ψαλτολόγιον ἐδῶ ἀλλά ὐπάρχει καί στήν Ἀνέμη (σελ. 18 τοῦ pdf).
3) Ἡ δέηση αὐτή χρησιμοποιεῖται καί στήν ἀκολουθία τοῦ Μεσονυκτικοῦ.
