Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
Παγκράτης, συνθέτης άγνωστης εποχής, ίσως του 5ου/4ου αι. π.Χ., μεταγενέστερος του Πινδάρου και του Σιμωνίδη , τους οποίους είχε ως πρότυπα (Πλούτ. Περί μουσ. 1137F, 20). Αναφέρεται από τον Πλούταρχο ως ένας από τους συνθέτες που ακολουθούσαν την παλιά παράδοση· απέφευγε κυρίως το χρωματικό γένος και το χρησιμοποίησε εκλεκτικά σε λίγες μόνο συνθέσεις του ("έν τισιν").

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Παγκράτης, συνθέτης άγνωστης εποχής, ίσως του 5ου/4ου αι. π.Χ., μεταγενέστερος του Πινδάρου και του Σιμωνίδη , τους οποίους είχε ως πρότυπα (Πλούτ. Περί μουσ. 1137F, 20). Αναφέρεται από τον Πλούταρχο ως ένας από τους συνθέτες που ακολουθούσαν την παλιά παράδοση· απέφευγε κυρίως το χρωματικό γένος και το χρησιμοποίησε εκλεκτικά σε λίγες μόνο συνθέσεις του ("έν τισιν").'']

PLUTARQUE
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Πλούτ. Περί μουσ. 1137F, 20

(186) Οἷόν τι καὶ ἐπὶ τῶν τῆς τραγῳδίας ποιητῶν. (187) Τῷ γὰρ χρωματικῷ γένει καὶ τῷ † ῥυθμῷ τραγῳδία μὲν οὐδέπω καὶ τήμερον κέχρηται, κιθαρ〈ῳδί〉α δέ, πολλαῖς γενεαῖς πρεσβυτέρα τραγῳδίας οὖσα, ἐξ ἀρχῆς ἐχρήσατο. - (188) Τὸ δὲ χρῶμα ὅτι πρεσβύτερόν ἐστι τῆς ἁρμονίας, σαφές. (189) Δεῖ γὰρ δηλονότι κατὰ τὴν τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἔντευξιν καὶ χρῆσιν τὸ πρεσβύτερον λέγειν· κατὰ γὰρ αὐτὴν τὴν τῶν γενῶν φύσιν οὐκ ἔστιν ἕτερον ἑτέρου πρεσβύτερον. - (190) Εἰ οὖν τις Αἰσχύλον ἢ Φρύνιχον φαίη δι΄ ἄγνοιαν ἀπεσχῆσθαι τοῦ χρώματος, ἆρά γ΄ οὐκ ἂν ἄτοπος εἴη; (191) ὁ γὰρ αὐτὸς καὶ Παγκράτην ἂν εἴποι ἀγνοεῖν τὸ χρωματικὸν γένος. (192) Ἀπείχετο γὰρ καὶ οὗτος ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τούτου, ἐχρήσατο δ΄ ἔν τισιν. (193) Οὐ δι΄ ἄγνοιαν οὖν δηλονότι, ἀλλὰ διὰ τὴν προαίρεσιν ἀπείχετο· (194) ἐζήλου γοῦν, ὡς αὐτὸς ἔφη, τὸν Πινδάρειόν τε καὶ Σιμωνίδειον τρόπον καὶ καθόλου τὸ ἀρχαῖον καλούμενον ὑπὸ τῶν νῦν.

http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/musiquegr.htm
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''πάθος, γενικά, καθετί που ένας μπορεί να υποφέρει ή να υποστεί από ατύχημα, δυστύχημα κτλ.· πάθος, συγκίνηση. Στο δράμα, το αίσθημα που προκαλείται στην ψυχή του θεατή από μια θεατρική παράσταση (ή ανάγνωση ενός κειμένου). Όπως λέει ο Λογγίνος, "το πάθος είναι πολύ ισχυρό στην τραγική ποίηση". Ο Αριστείδης (σ. 63 Mb) από την άλλη λέει πως η ποίηση χωρίς μελωδία (δίχα μελωδίας) δεν προκαλεί πάθος (συγκίνηση). Στη μουσική η λέξη πάθος χρησιμοποιούνταν κάποτε για να καθορίσει μια αλλαγή στη μελωδική τάξη· Αριστόξ. (Αρμ. II, 38, 12 Mb): "πάθους τίνος συμβαίνοντος εν τή της μελωδίας τάξει" (σε ποια τροποποίηση [αλλαγή] στη μελωδική τάξη [η μετατροπία οφείλει την υπόστασή της]).'']

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Ο Αριστείδης (σ. 63 Mb) από την άλλη λέει πως η ποίηση χωρίς μελωδία (δίχα μελωδίας) δεν προκαλεί πάθος (συγκίνηση).'']

ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ ΚΟΙΝΤΙΛΙΑΝΟΥ
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ

Αριστείδης, 63 Mb

καὶ ποίησις μὲν ἀκοῇ μόνῃ διὰ ψιλῶν χρῆται
λέξεων ἀλλ᾽ οὔτε πάθος ἀεὶ κινεῖ δίχα μελῳδίας οὔτε δίχα
ῥυθμῶν οἰκειοῖ τοῖς ὑποκειμένοις.
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Αριστόξ. (Αρμ. II, 38, 12 Mb): "πάθους τίνος συμβαίνοντος εν τή της μελωδίας τάξει" (σε ποια τροποποίηση [αλλαγή] στη μελωδική τάξη [η μετατροπία οφείλει την υπόστασή της]).'']

Αρμονικά στοιχεία
Αριστόξ., Αρμ. II, 38, 12 Mb

Ἐπεὶ δὲ τῶν μελῳδουμένων ἐστὶ τὰ μὲν ἁπλᾶ τὰ δὲ
μετάβολα, περὶ μεταβολῆς ἂν εἴη λεκτέον, πρῶτον μὲν
αὐτὸ τί ποτ᾽ ἐστὶν ἡ μεταβολὴ καὶ πῶς γιγνόμενον - λέγω
δ᾽ οἷον πάθους τινὸς συμβαίνοντος ἐν τῇ τῆς μελῳδίας
τάξει - , ἔπειτα πόσαι εἰσὶν αἱ πᾶσαι μεταβολαὶ καὶ κατὰ
πόσα διαστήματα.
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
παιάν, χορικό τραγούδι, ύμνος απευθυνόμενος πρώτα στον Απόλλωνα και στην ’ρτεμη, ιδιαίτερα ως ευχαριστήριος για τη λύτρωση από κακό (ασθένεια, λοιμός κτλ.)· αργότερα απευθυνόταν προς οποιονδήποτε άλλο θεό. Παιάν ήταν επίσης ένα θριαμβευτικό τραγούδι μετά από νίκη σε πόλεμο ή σε εθνικούς αγώνες. Γενικά, μια σοβαρή ωδή.
Ο Πρόκλος στη Χρηστομάθειά του (11) καθορίζει: "ο δε Παιάν, έστιν είδος ωδής εις πάντας νυν γραφόμενος θεούς· το δε παλαιόν, ιδίως απενέμετο τω Απόλλωνι και τη Αρτέμιδι επί καταπαύσει λοιμών και νόσων αδόμενος· καταχρηστικώς δε και τα προσόδια τινές παιάνες λέγουσιν" (ο παιάν είναι είδος ωδής απευθυνόμενης τώρα σε όλους τους θεούς· στα παλαιά χρόνια απευθυνόταν ιδιαίτερα στον Απόλλωνα και την ’ρτεμη για τη λύτρωση από λοιμούς και αρρώστιες· και καταχρηστικά μερικοί ονομάζουν και τα προσόδια παιάνες).

http://www.musipedia.gr/

~~~~~~~

Paean

(Gk. paian, paiēōn, paiōn, paōn).

Ancient Greek choral hymn addressed to Apollo, Artemis, Zeus, Dionysus, Asclepius or Hygieia. Proclus's Useful Knowledge defines it as a species of song specifically assigned to be sung to Apollo and Artemis for the cessation of plagues and maladies but later written for all the gods. The term is also applied to military hymns; hymns composed in honour of an important event, such as the ratification of a treaty; and, later, hymns addressed to prominent persons. In the Iliad (i.472–4) the term appears in connection with a hymn sung to Apollo as a propitiation for the Greek army's offence against the god; and later (xxii.391–4) the term is used to describe a piece sung in celebration of a victory. In addition, the Homeric Hymn to Apollo preserves the famous cry of the Cretan paean singers, ‘Ie Paean’ (iēpaiēon), which was used as an epithet for Apollo in his role as healer. Pseudo-Plutarch (On Music, 1134b–d, 1146b–c), in the course of his survey of the Spartan musical pioneers, referred to Thaletas, Xenodamus, Xenocritus and Pindar as composers of paeans, but he also made it clear that there was some disagreement about the precise distinction between a paean and a hyporchēma. In the works of Pindar, however, he maintained that the distinction is clear; a fragment perhaps from one of Pindar's threnodies does indicate the poet's awareness of generic distinctions (frag.128c1–9). Several paeans are counted among the surviving musical fragments, including the two famous examples from the Athenian treasury (see Hymn, §I, 1).

The paean was flexible enough to serve diverse literary, devotional, narrative, religious and civic purposes in Greek society. The inherent musicality of the genre is evident not only in the allusions that abound in the texts themselves but also in the way the text and music work together to create rhythmic variety within the larger metric framework and to articulate structural patterns in the overall form.

See also Greece, §I, 4.
Bibliography

W. Schubart: ‘Ein griechische Papyrus mit Noten’, Sitzungsbericht Berlin, xxxvi (1918), 763–8

L. Deubner: ‘Paian’, Neue Jahrbücher, xxii (1919), 385–406

G. Pighi: ‘Ricerche sulla notazione ritmica greca’, Aegyptus, xxi (1941), 189–220; xxiii (1943), 169–243; xxxix (1959), 280–89

A.J. Neubecker: Altgriechische Musik (Darmstadt, 1977), 44

T.J. Mathiesen: Apollo’s Lyre: Greek Music and Music Theory in Antiquity and the Middle Ages (Lincoln, NE, 1999), 36–58

For further bibliography see Hymn, §I.
Thomas J. Mathiesen

Grove
 
Last edited:

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Ο Πρόκλος στη Χρηστομάθειά του (11) καθορίζει: "ο δε Παιάν, έστιν είδος ωδής εις πάντας νυν γραφόμενος θεούς· το δε παλαιόν, ιδίως απενέμετο τω Απόλλωνι και τη Αρτέμιδι επί καταπαύσει λοιμών και νόσων αδόμενος· καταχρηστικώς δε και τα προσόδια τινές παιάνες λέγουσιν" (ο παιάν είναι είδος ωδής απευθυνόμενης τώρα σε όλους τους θεούς· στα παλαιά χρόνια απευθυνόταν ιδιαίτερα στον Απόλλωνα και την ’Aρτεμη για τη λύτρωση από λοιμούς και αρρώστιες· και καταχρηστικά μερικοί ονομάζουν και τα προσόδια παιάνες).'']

BIBLIOTHÈQUE DE PHOTIUS
239 PROCLUS

Πρόκλος , Χρηστομάθειά 11

Ὁ δὲ παιάν ἐστιν εἶδος ᾠδῆς εἰς πάντας νῦν γραφόμενος θεούς, τὸ δὲ παλαιὸν ἰδίως ἀπενέμετο τῷ Ἀπόλλωνι καὶ τῇ Ἀρτέμιδι ἐπὶ καταπαύσει λοιμῶν καὶ νόσων ᾀδόμενος. Καταχρηστικῶς δὲ καὶ τὰ προσόδιά τινες παιᾶνας λέγουσιν.

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/photius/proclus.htm
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
παλινωδία, ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Στησίχορο σε μια ωδή του, στην οποία ανακαλούσε τις προηγούμενες επιθέσεις του κατά της Ελένης της Τροίας. Βλ. Σούδα : "παλινωδία, εναντία ωδή· ή το τα εναντία ειπείν τοις προτέροις" (παλινωδία· αντίθετη ωδή· ή το να πεις τα αντίθετα από εκείνα που είπες προηγούμενα).

Βλ. λ. Στησίχορος .

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''παλινωδία, ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Στησίχορο σε μια ωδή του, στην οποία ανακαλούσε τις προηγούμενες επιθέσεις του κατά της Ελένης της Τροίας.'']

B I B L I O T H E C A A U G U S T A N A

Stesichoros
Π α λ ι ν ω ι δ ί α
Ἀπόσπασμα

______________________________________


Platonis Phaedrus 243a/b:

243a
. . . ἔστιν δὲ τοῖς ἁμαρτάνουσι περὶ μυθολογίαν καθαρμὸς ἀρχαῖος, ὃν Ὅμηρος μὲν οὐκ ᾔσθετο, Στησίχορος δέ. τῶν γὰρ ὀμμάτων στερηθεὶς διὰ τὴν Ἑλένης κακηγορίαν οὐκ ἠγνόησεν ὥσπερ Ὅμηρος, ἀλλ' ἅτε μουσικὸς ὢν ἔγνω τὴν αἰτίαν, καὶ ποιεῖ εὐθὺς·

(192 PMG)
οὐκ ἔστ' ἔτυμος λόγος οὗτος,
οὐδ' ἔβας ἐν νηυσὶν εὐσέλμοις,
243b
οὐδ' ἵκεο Πέργαμα Τροίας.

καὶ ποιήσας δὴ πᾶσαν τὴν καλουμένην Παλινωιδίαν παραχρῆμα ἀνέβλεψεν.

http://www.hs-augsburg.de/~harsch/graeca/Chronologia/S_ante06/Stesichoros/ste_pali.html

~~~~~~~~~

[''Η Σούδα στο βιογραφικό σημείωμα του Στησίχορου αναφέρει ότι, "αφού έψεξε την Ελένη της Τροίας, τυφλώθηκε· ύστερα από ένα όνειρο όμως ανακάλεσε, έγραψε ένα εγκώμιο για την Ελένη και ξαναβρήκε το φως του"·'']
 
Last edited:

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Σούδα : "παλινωδία, εναντία ωδή· ή το τα εναντία ειπείν τοις προτέροις" (παλινωδία· αντίθετη ωδή· ή το να πεις τα αντίθετα από εκείνα που είπες προηγούμενα).'']

Susa On Line

Headword: Στησίχορος
Adler number: sigma,1095
Translated headword: Stesikhoros, Stesichoros, Stesichorus
Vetting Status: low
Translation:
Son of Euphorbos or Euphemos, but according to others son of Eukleides or Hyetes or Hesiod; from the city of Himera in Sicily, so he is called the Himerian,[1] but others [say that he is from] Matauria the [city] in Italy.[2] Others say that, being exiled from Palantion in Arcadia, he came to Katana and died there and was buried in front of the gate which is called Stesichorean after him. In date he was younger than Alkman the lyric poet,[3] having been born in the 37th Olympiad.[4] He died in the 56th Olympiad.[5] He had a brother Mamertinos[6] skilled in geometry, and another Helianax a legislator. He became a lyric poet. There are poems of his in the Doric dialect in 26 books. They say that because he had written a censure of Helen, he became blind, but when in recantation he wrote an encomium of Helen because of a dream -- his Palinode -- he regained his sight. He was given the name of Stesikhoros because he was the first to set [estesen] a chorus [khoros] to the music of the cithara; but at first he was named Tisias.
Greek Original:
Στησίχορος, Εὐφόρβου ἢ Εὐφήμου, ὡς δὲ ἄλλοι Εὐκλείδου ἢ Ὑέτους ἢ Ἡσιόδου: ἐκ πόλεως Ἱμέρας τῆς Σικελίας: καλεῖται γοῦν Ἱμεραῖος: οἱ δὲ ἀπὸ Ματαυρίας τῆς ἐν Ἰταλίᾳ: οἱ δὲ ἀπὸ Παλαντίου τῆς Ἀρκαδίας φυγόντα αὐτὸν ἐλθεῖν φασιν εἰς Κατάνην κἀκεῖ τελευτῆσαι καὶ ταφῆναι πρὸ τῆς πύλης, ἥτις ἐξ αὐτοῦ Στησιχόρειος προσηγόρευται. τοῖς δὲ χρόνοις ἦν νεώτερος Ἀλκμᾶνος τοῦ λυρικοῦ, ἐπὶ τῆς λζ# Ὀλυμπιάδος γεγονώς. ἐτελεύτησε δὲ ἐπὶ τῆς ν#2#. εἶχε δὲ ἀδελφὸν γεωμετρίας ἔμπειρον Μαμερτῖνον, καὶ ἕτερον Ἡλιάνακτα νομοθέτην. γέγονε δὲ λυρικός. καί ἐστιν αὐτοῦ τὰ ποιήματα Δωρίδι διαλέκτῳ ἐν βιβλίοις κ#2#. φασὶ δὲ αὐτὸν γράψαντα ψόγον Ἑλένης τυφλωθῆναι, πάλιν δὲ γράψαντα Ἑλένης ἐγκώμιον ἐξ ὀνείρου, τὴν παλινῳδίαν, ἀναβλέψαι. ἐκλήθη δὲ Στησίχορος, ὅτι πρῶτος κιθαρῳδίᾳ χορὸν ἔστησεν: ἐπεί τοι πρότερον Τισίας ἐκαλεῖτο.
Notes:
See also sigma 1094.
Stesichorus was a lyric poet active in the early 6th century BC. Only fragments of his poems are extant; the poems seem to have been of considerable length, and to have narrated many of the principal myths. Stesichorus used a Doric type of poetic dialect, but the language and meter are also strongly influenced by epic.
See link to Perseus Encyclopedia entry below.
[1] See generally iota 345, iota 347.
[2] Cf. Stephanus of Byzantium s.v. Matauros.
[3] Alkman: alpha 1289, alpha 1290.
[4] 632-629 BCE.
[5] 556-553 BCE.
[6] Presumably mu 124.
References:
OCD 3 (1996) 1442-3.
Davies, PGMF 1 (1991).
Associated internet address:
Web address 1
Keywords: biography; chronology; dialects, grammar, and etymology; dreams; law; medicine; meter and music; mythology; poetry; science and technology

http://www.stoa.org/sol-bin/search.pl
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
πάμφωνος, αυτός που παράγει όλους τους τόνους· πολύφωνος ή που εκτελεί με πλήρη τόνο, φωνή (LSJ). Πίνδαρος (Πυθιόνικος IB', 32): "παρθένος αυλών τεύχε πάμφωνον μέλος" (η παρθένος [θεά Αθηνά] εφεύρε το πολύφωνο [ή το εκφραστικό] μέλος [μουσική] των αυλών).

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
πάμ-φωνος , ον,
A. with all tones, full-toned or many-toned, “ἔντεα αὐλῶν” Pi.O.7.12; “μέλος” Id.P.12.19; “αὐλῶν ὁμοκλαί” Id.I.5(4).27; “ὑμέναιοι” Id.P.3.17: generally, expressive, “χεῖρες” APl.4.290 (Antip.); π. οἶνος noisy, Philox.16.

Henry George Liddell. Robert Scott. A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by. Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. Oxford. Clarendon Press. 1940

http://www.perseus.tufts.edu/hopper...etic+letter=*p:entry+group=16:entry=pa/mfwnos
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Πίνδαρος (Πυθιόνικος IB', 32): "παρθένος αυλών τεύχε πάμφωνον μέλος" (η παρθένος [θεά Αθηνά] εφεύρε το πολύφωνο [ή το εκφραστικό] μέλος [μουσική] των αυλών).'']

Pythian 12
ΜΙΔΑι ΑΚΡΑΓΑΝΤΙΝΩι ΑΥΛΗΤΗι

Pind. P. 12

Πίνδαρος, Πυθιόνικος IB', 32

ἀλλ᾽ ἐπεὶ ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων
ἐρρύσατο, παρθένος αὐλῶν τεῦχε πάμφωνον μέλος,
20ὄφρα τὸν Εὐρυάλας ἐκ καρπαλιμᾶν γενύων
χριμφθέντα σὺν ἔντεσι μιμήσαιτ᾽ ἐρικλάγκταν γόον.
[40] εὗρεν θεός: ἀλλά νιν εὑροῖσ᾽ ἀνδράσι θνατοῖς ἔχειν,
ὠνόμασεν κεφαλᾶν πολλᾶν νόμον,
εὐκλεᾶ λαοσσόων μναστῆρ᾽ ἀγώνων,
25λεπτοῦ διανισσόμενον χαλκοῦ θαμὰ καὶ δονάκων,
τοὶ παρὰ καλλιχόρῳ ναίοισι πόλει Χαρίτων.
Καφισίδος ἐν τεμένει, πιστοὶ χορευτᾶν μάρτυρες.
[50] εἰ δέ τις ὄλβος ἐν ἀνθρώποισιν, ἄνευ καμάτου
οὐ φαίνεται: ἐκ δὲ τελευτάσει νιν ἤτοι σάμερον
30δαίμων—τὸ δὲ μόρσιμον οὐ παρφυκτόν,—ἀλλ᾽ ἔσται χρόνος
οὗτος, ὃ καί τιν᾽ ἀελπτίᾳ βαλὼν
ἔμπαλιν γνώμας τὸ μὲν δώσει, τὸ δ᾽ οὔπω.

Pindar. The Odes of Pindar including the Principal Fragments with an Introduction and an English Translation by Sir John Sandys, Litt.D., FBA. Cambridge, MA., Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1937.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Pind.+P.+12.&fromdoc=Perseus:text:1999.01.0161
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
πανδούρα, επίσης πανδουρίς και πάνδουρος· ένα τρίχορδο όργανο της οικογένειας του λαούτου, ονομαζόμενο από τους αρχαίους τρίχορδον. Στους Αλεξανδρινούς χρόνους το όνομα πανδούρα χρησιμοποιούνταν για να δηλώνει και ολόκληρη την οικογένεια όμοιων οργάνων που παίζονταν με πλήκτρο. Όπως λέει ο Sachs (Hist. 137): "είχε ένα μακρύ βραχίονα (χέρι) χωρίς στριφτάρια (κλειδιά, κόλλαβους), μικρό σώμα, τάστα και τρεις χορδές"· Πολυδ. (IV, 60): "τρίχορδον δε, όπερ Ασσύριοι πανδούραν ωνόμαζον· εκείνων δ' ήν και το εύρημα" (το τρίχορδο που οι Ασσύριοι ονόμαζαν πανδούρα· ήταν και δική τους εφεύρεση).
Κατά τον Πυθαγόρα "η πανδούρα κατασκευαζόταν από τους τρωγλοδύτες της Ερυθράς Θάλασσας από λευκή δάφνη που φυτρώνει κοντά στη θάλασσα" (Αθήν. Δ', 183F-184A, 82). Ο Νικόμαχος γράφει στο Εγχειρίδιό του (κεφ. 4) ότι το μονόχορδο ονομαζόταν φάνδουρος . Ο Ησύχιος χρησιμοποιεί τη λέξη πανδουρίς για το όργανο και τον όρο πάνδουρος για τον εκτελεστή· "πανδούρα ή πανδουρίς, όργανον μουσικόν. Πάνδουρος δε ο μεταχειριζόμενος το όργανον".

πανδουρίζω· παίζω την πανδούρα.
πανδουριστής· ο εκτελεστής της πανδούρας.

http://www.musipedia.gr/

~~~~~~~~~~~

Pandoura

(Gk.; Lat. pandura).

An instrument generally identified with the Greco-Roman Lute (it is generally classified as a Chordophone). Lutes made a late entry into the Greco-Roman world, not appearing until after Alexander’s Persian conquest. They are represented chiefly on a fairly small number of Greek terracottas and Roman sarcophagi. Organologists distinguish two types among these lutes: one with a roughly rectangular soundbox that is clearly demarcated from the neck, and one with an almond-shaped soundbox that merges with the neck. The instruments are generally pictured played by a female figure (or by Eros) stopping the strings with her left hand and plucking them, often by plectrum, with her right. Pollux referred to the pandoura as trichordon (‘three-string’), but the sculpted lutes show varying, if small, numbers of strings. Perhaps it is best simply to say that the instruments had fewer strings than either the kithara or the harp.

There was considerable confusion, particularly among later authors, about the identification of the pandoura. Cassiodorus and Isidore of Seville described it as a wind instrument invented by the god Pan, and the Suda identified it with the Pēktis, a type of harp. More helpfully, Pollux vaguely associated it with the monochord, and Nicomachus actually confused the two instruments; in fact the monochord, with its long narrow fingerboard, is closely related to the lute. ‘Pandoura’ and the related ‘tanbur’ are names for lutes found today from the Balkans to the Middle East, and the term ‘bandurria’ is also derived from ‘pandoura’.

See also Greece, §I, 5(iii)(b).
Bibliography

G. Fleischhauer: Etrurien und Rom, Musikgeschichte in Bildern, ii/5 (Leipzig, 1964, 2/1978)

R.A. Higgins and R.P. Winnington-Ingram: ‘Lute-Players in Greek Art’, Journal of Hellenic Studies, lxxxv (1965), 62–71

G. Wille: Musica romana (Amsterdam, 1967)

M. Maas and J.M. Snyder: Stringed Instruments of Ancient Greece (New Haven, CT, 1989), 185–6

M.L. West: Ancient Greek Music (Oxford, 1992), 79–80

T.J. Mathiesen: Apollo’s Lyre: Greek Music and Music Theory in Antiquity and the Middle Ages (Lincoln, NE, 1999), 283–5

James W. McKinnon

Grove

Pandorina.

Small type of wire‐strung lute.
 
Last edited:

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Πολυδ. (IV, 60): "τρίχορδον δε, όπερ Ασσύριοι πανδούραν ωνόμαζον· εκείνων δ' ήν και το εύρημα" (το τρίχορδο που οι Ασσύριοι ονόμαζαν πανδούρα· ήταν και δική τους εφεύρεση).'']

Pollux, Onomasticon

http://www.archive.org/stream/onomasticon01polluoft#page/n307/mode/1up
 

Attachments

  • onomasticon01polluoft_0308.jpg
    218 KB · Views: 0

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Κατά τον Πυθαγόρα "η πανδούρα κατασκευαζόταν από τους τρωγλοδύτες της Ερυθράς Θάλασσας από λευκή δάφνη που φυτρώνει κοντά στη θάλασσα" (Αθήν. Δ', 183F-184A, 82).'']

ATHÉNÉE DE NAUCRATIS
Le Livre IV des Deipnosophistes

Αθήν. Δ', 183F-184A, 82

Τοῦ δὲ καλουμένου πανδούρου Εὐφορίων μέν, ὡς προείρηται, καὶ Πρωταγορίδης ἐν βʹ περὶ τῶν ἐπὶ Δάφνῃ πανηγύρεων. Πυθαγόρας δὲ ὁ γεγραφὼς περὶ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης τοὺς Τρωγλοδύτας φησὶ κατασκευάζειν τὴν πανδούραν [184] ἐκ τῆς ἐν τῇ θαλάσσῃ φυομένης δάφνης. Τυρρηνῶν δ΄ ἐστὶν εὕρημα κέρατά τε καὶ σάλπιγγες. Μητρόδωρος δ΄ ὁ Χῖος ἐν Τρωικοῖς σύριγγα μέν φησιν εὑρεῖν Μαρσύαν καὶ αὐλὸν ἐν Κελαιναῖς, τῶν πρότερον ἑνὶ καλάμῳ συριζόντων. Εὐφορίων δ΄ ὁ ἐποποιὸς ἐν τῷ περὶ μελοποιῶν τὴν μὲν μονοκάλαμον σύριγγα Ἑρμῆν εὑρεῖν, τινὰς δ΄ ἱστορεῖν Σεύθην καὶ Ῥωνάκην τοὺς Μαιδούς, τὴν δὲ πολυκάλαμον Σιληνόν, Μαρσύαν δὲ τὴν κηρόδετον.

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/athenee/livre4gr.htm
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Ο Νικόμαχος γράφει στο Εγχειρίδιό του (κεφ. 4) ότι το μονόχορδο ονομαζόταν φάνδουρος.'']

Νικόμαχος, Εγχειρίδιό κεφ. 4

μέσα δ᾽ αὐτῶν καὶ οἷον κοινὰ καὶ
ὁμοιπαθῆ τά τε μονόχορδα φαίνεσθαι, ἃ δὴ καὶ φαν-
δούρους καλοῦσιν οἱ πολλοὶ, κανόνας δ᾽ οἱ Πυθαγορικοὶ,
καὶ τὰ τρίγωνα τῶν ἐντατῶν καὶ τοὺς πλαγιαύλους μετὰ
τῶν φωτίγγων, ὡς προιὼν ὁ λόγος δηλώσει.
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
πανδούριον, υποκοριστικό της λέξης πανδούρα (στον Ησύχιο). Ο Φώτιος (Λεξ. 427, 26) λέει: "πανδούριον, ήτοι Λύδιον όργανον χωρίς πλήκτρου ψαλλόμενον" (το πανδούριον είναι λυδικό όργανο και παίζεται χωρίς πλήκτρο). Στο Λεξ. Ζωναρά (σ. 1512) σημειώνεται: "πανδούριον... είδος μουσικόν· είδος κιθάρας". Στις περιπτώσεις αυτές πρόκειται μάλλον για κάποιο άλλο όργανο κάπως διαφορετικό από την πανδούρα, εφόσον παιζόταν χωρίς πλήκτρο.

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
Ο Φώτιος (Λεξ. 427, 26) λέει: "πανδούριον, ήτοι Λύδιον όργανον χωρίς πλήκτρου ψαλλόμενον" (το πανδούριον είναι λυδικό όργανο και παίζεται χωρίς πλήκτρο).

Phōtiou tou patriarchou Lexeōn synagōgē: e codice Galeano descripsit, Volume 2

Φώτιος, Λεξ. 427, 26

http://books.google.com/books?pg=PA...lt&id=IdkqAAAAYAAJ&ots=irYn7BLR_l&output=text
 

Attachments

  • πανδθρ.png
    15.3 KB · Views: 2
Top