Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής

[''στον Σέξτο Εμπειρικό (VI, 16): "ταύτην δε [ποιητικήν] φαίνεται κοσμείν η μουσική μελίζουσα" (η μουσική φαίνεται να τη στολίζει [την ποιητική] κάνοντάς την μελωδική, μουσική [επίθ.])'']

Sextus Empiricus By Sextus (Empiricus.)

Σέξτο Εμπειρικό (VI, 16)

http://books.google.com/books?pg=PA...id=oOlEAAAAMAAJ#v=onepage&q=μελίζουσα&f=false

μελογραφία, σύνθεση μέλους (τραγουδιού)· και μελοποιία (Δημ.). Επίσης, καταγραφή ενός μέλους. Μελογράφος=μελοποιός, συνθέτης τραγουδιών.

Πρβ. Η. Ι. Marrou, "Melographia", AC 15, 1946, 289 κε.

http://www.musipedia.gr/

μελοποιία, σύνθεση μέλους, μελωδίας. Ο Αριστείδης (Mb 28) καθορίζει έτσι τη μελοποιία: "μελοποιΐα δε εστι δύναμις κατασκευαστική μέλους" (μελοποιία είναι η δύναμη που δημιουργεί τη μελωδία).
Σύμφωνα και με τον Κλεονείδη (Εισαγ. 14) σκοπός της μελοποιίας είναι να εκλέγει και να χρησιμοποιεί με κατάλληλο τρόπο τα στοιχεία της αρμονικής · (τα μέρη της αρμονικής είναι τα ακόλουθα επτά: οι φθόγγοι, τα διαστήματα, τα γένη, τα συστήματα, οι τόνοι, η μετατροπία και η μελοποιία η ίδια). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τέσσερις τρόπους: την αγωγή, την πλοκή , την πεττεία και την τονή, που εξετάζονται χωριστά το καθένα. Τα μέρη της μελοποιίας είναι, σύμφωνα με τον Αριστείδη (σ. 29), τα ακόλουθα τρία: (1) η λήψις , "με την οποία ο συνθέτης ("o μουσικός" καθώς γράφει) διαλέγει την περιοχή της φωνής, που θα χρησιμοποιηθεί στο σύστημα"· (2) η μίξις , με την οποία προσαρμόζει και δένει μαζί τους ήχους, την περιοχή της φωνής, τα γένη της μελωδίας ή τα συστήματα· (3) η χρήσις (εφαρμογή), που είναι η τελειοποίηση της μελωδίας.
Ο Αριστείδης (σ. 30) καθορίζει και τρία στιλ (τρόπους) της μελοποιίας: το διθυραμβικό, το νομικό και το τραγικό ("τρόποι δε μελοποιΐας γένει μεν τρεις· διθυραμβικός, νομικός, τραγικός").
Οι διάφορες μελοποιίες διαφέρουν μεταξύ τους, πάντα κατά τον Αριστείδη: (α) ως προς το γένος ("γένει"), διατονικό, χρωματικό, εναρμόνιο· (β) ως προς το σύστημα ("συστήματι"), ως υπατοειδές, μεσοειδές, νητοειδές· (γ) ως προς τον τόνο ("τόνω"), ως δωρικός, φρυγικός· (δ) ως προς τον τρόπο ("τρόπω"), νομικός, διθυραμβικός, τραγικός· (ε) ως προς το ήθος ("ήθει"), "όπως λέμε, το συσταλτικό, με το οποίο εκφράζουμε οδυνηρά αισθήματα, το διασταλτικό (ή διαστατικό), με το οποίο προτρέπουμε (παρακινούμε) σε υψηλά αισθήματα και το μεσαίο, με το οποίο οδηγούμε την ψυχή σε γαλήνη".

Βλ. και στον Κλεον. Εισαγ. 13.

http://www.musipedia.gr/

[''Ο Αριστείδης (Mb 28) καθορίζει έτσι τη μελοποιία: "μελοποιΐα δε εστι δύναμις κατασκευαστική μέλους" (μελοποιία είναι η δύναμη που δημιουργεί τη μελωδία).
Ο Αριστείδης (Mb 28) καθορίζει έτσι τη μελοποιία: "μελοποιΐα δε εστι δύναμις κατασκευαστική μέλους" (μελοποιία είναι η δύναμη που δημιουργεί τη μελωδία).'']

ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ ΚΟΙΝΤΙΛΙΑΝΟΥ
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΝ

Αριστείδης, Mb 28

μελοποιία δὲ δύναμις κατασκευαστικὴ μέλους·

[''Σύμφωνα και με τον Κλεονείδη (Εισαγ. 14) σκοπός της μελοποιίας είναι να εκλέγει και να χρησιμοποιεί με κατάλληλο τρόπο τα στοιχεία της αρμονικής · (τα μέρη της αρμονικής είναι τα ακόλουθα επτά: οι φθόγγοι, τα διαστήματα, τα γένη, τα συστήματα, οι τόνοι, η μετατροπία και η μελοποιία η ίδια). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τέσσερις τρόπους: την αγωγή, την πλοκή , την πεττεία και την τονή, που εξετάζονται χωριστά το καθένα. Τα μέρη της μελοποιίας είναι, σύμφωνα με τον Αριστείδη (σ. 29), τα ακόλουθα τρία: (1) η λήψις , "με την οποία ο συνθέτης ("o μουσικός" καθώς γράφει) διαλέγει την περιοχή της φωνής, που θα χρησιμοποιηθεί στο σύστημα"· (2) η μίξις , με την οποία προσαρμόζει και δένει μαζί τους ήχους, την περιοχή της φωνής, τα γένη της μελωδίας ή τα συστήματα· (3) η χρήσις (εφαρμογή), που είναι η τελειοποίηση της μελωδίας.'']

Εισαγωγή αρμονική

Κλεονείδη (Εισαγ. 14)

Ἁρμονική ἐστιν ἐπιστήμη θεωρητική τε καὶ πρακ-
τικὴ τῆς τοῦ ἡρμοσμένου φύσεως. ἡρμοσμένον δὲ τὸ ἐκ
φθόγγων τε καὶ διαστημάτων ποιὰν τάξιν ἐχόντων συγ-
κείμενον. μέρη δὲ αὐτῆς ἐστιν ἑπτά· περὶ φθόγγων,
περὶ διαστημάτων, περὶ γενῶν, περὶ συστήματος, περὶ
τόνου, περὶ μεταβολῆς, περὶ μελοποιΐας.
φθόγγος μὲν οὖν ἐστι φωνῆς πτῶσις ἐμμελὴς ἐπὶ
μίαν τάσιν.
διάστημα δὲ τὸ περιεχόμενον ὑπὸ δύο φθόγγων ἀνο-
μοίων ὀξύτητι καὶ βαρύτητι.
γένος δέ ἐστι ποιὰ τεττάρων φθόγγων διαίρεσις.
σύστημα δέ ἐστι τὸ ἐκ πλειόνων ἢ ἑνὸς διαστημάτων
συγκείμενον.
τόνος δέ ἐστι τόπος τις τῆς φωνῆς δεκτικὸς συστή-
ματος ἀπλατής.
μεταβολὴ δέ ἐστιν ὁμοίου τινὸς εἰς ἀνόμοιον τόπον
μετάθεσις.
μελοποιΐα δέ ἐστι χρῆσις τῶν ὑποκειμένων τῇ ἁρμο-
νικῇ πραγματείᾳ πρὸς τὸ οἰκεῖον ἑκάστης ὑποθέσεως.

Ο Αριστείδης (σ. 30) καθορίζει και τρία στιλ (τρόπους) της μελοποιίας: το διθυραμβικό, το νομικό και το τραγικό ("τρόποι δε μελοποιΐας γένει μεν τρεις· διθυραμβικός, νομικός, τραγικός").

ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ ΚΟΙΝΤΙΛΙΑΝΟΥ
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΝ

Αριστείδης (σ. 30)

τρόποι δὲ μελοποιίας γένει μὲν γ· διθυραμ-
βικὸς νομικὸς τραγικός. ὁ μὲν οὖν νομικὸς τρόπος ἐστὶ
νητοειδής, ὁ δὲ διθυραμβικὸς μεσοειδής, ὁ δὲ τραγικὸς
ὑπατοειδής·

~~~~~~~

[''Οι διάφορες μελοποιίες διαφέρουν μεταξύ τους, πάντα κατά τον Αριστείδη: (α) ως προς το γένος ("γένει"), διατονικό, χρωματικό, εναρμόνιο· (β) ως προς το σύστημα ("συστήματι"), ως υπατοειδές, μεσοειδές, νητοειδές· (γ) ως προς τον τόνο ("τόνω"), ως δωρικός, φρυγικός· (δ) ως προς τον τρόπο ("τρόπω"), νομικός, διθυραμβικός, τραγικός· (ε) ως προς το ήθος ("ήθει"), "όπως λέμε, το συσταλτικό, με το οποίο εκφράζουμε οδυνηρά αισθήματα, το διασταλτικό (ή διαστατικό), με το οποίο προτρέπουμε (παρακινούμε) σε υψηλά αισθήματα και το μεσαίο, με το οποίο οδηγούμε την ψυχή σε γαλήνη".]''

διαφέρουσι δ᾽
ἀλλήλων αἱ μελοποιίαι· γένει, ὡς ἐναρμόνιος χρωματικὴ
διάτονος· συστήματι, ὡς ὑπατοειδὴς μεσοειδὴς νητοειδής·
τόνῳ, ὡς δώριος φρύγιος· τρόπῳ νομικῷ διθυραμβικῷ·
ἤθει, ὥς φαμεν τὴν μὲν συσταλτικήν, δι᾽ ἧς πάθη λυπηρὰ
κινοῦμεν, τὴν δὲ διαστατικήν, δι᾽ ἧς τὸν θυμὸν ἐξεγείρο-
μεν, τὴν δὲ μέσην, δι᾽ ἧς εἰς ἠρεμίαν τὴν ψυχὴν περι-
άγομεν. ἤθη δὲ ταῦτα ἐκαλεῖτο, ἐπειδήπερ τὰ τῆς ψυ-
χῆς καταστήματα διὰ τούτων πρῶτον ἐθεωρεῖτό τε καὶ
διωρθοῦτο.

μελοποιώ, συνθέτω μέλη (μουσική)· βάζω ποιήματα σε μουσική· γράφω λυρικά ποιήματα· εκφράζομαι μέσο της μελωδίας ή του τραγουδιού. Πλούτ. (Περί μουσ. 1134Α, 8): "εν αρχή γαρ ελεγεία μεμελοποιημένα οι αύλωδοί ήδον· τούτο δε δηλοί η των Παναθηναίων γραφή η περί του μουσικού αγώνος" (στην αρχή οι αυλωδοί τραγουδούσαν ελεγεία, που είχαν μελοποιηθεί [όπως λέμε και σήμερα]· όπως φαίνεται στο αρχείο του μουσικού αγώνα των Παναθηναίων).
Μελοποιός· ο συνθέτης μελών (μουσικής)· δημιουργός μελωδιών· λυρικός ποιητής.

http://www.musipedia.gr/

Πλούτ. (Περί μουσ. 1134Α, 8): "εν αρχή γαρ ελεγεία μεμελοποιημένα οι αύλωδοί ήδον· τούτο δε δηλοί η των Παναθηναίων γραφή η περί του μουσικού αγώνος" (στην αρχή οι αυλωδοί τραγουδούσαν ελεγεία, που είχαν μελοποιηθεί [όπως λέμε και σήμερα]· όπως φαίνεται στο αρχείο του μουσικού αγώνα των Παναθηναίων).

PLUTARQUE
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Περί μουσ. 1134Α, 8

(55) Περὶ δὲ Κλονᾶ ὅτι τὸν Ἀπόθετον νόμον καὶ Σχοινίωνα πεποιηκὼς εἴη μνημονεύουσιν οἱ ἀναγεγραφότες. (56) Τοῦ δὲ Πολυμνήστου καὶ Πίνδαρος καὶ Ἀλκμὰν οἱ τῶν μελῶν ποιηταὶ ἐμνημόνευσαν. (57) Τινὰς δὲ τῶν νόμων τῶν κιθαρῳδικῶν τῶν ὑπὸ Τερπάνδρου πεποιημένων Φιλάμμωνά φασι τὸν ἀρχαῖον τὸν Δελφὸν συστήσασθαι. (58) [58-64] Γέγονε δὲ καὶ Σακάδας 〈ὁ〉 Ἀργεῖος ποιητὴς μελῶν τε καὶ ἐλεγείων μεμελοποιημένων· (59) (ἐν ἀρχῇ γὰρ ἐλεγεῖα μεμελοποιημένα οἱ αὐλῳδοὶ ᾖδον· τοῦτο δὲ δηλοῖ ἡ τῶν Παναθηναίων 〈ἀνα〉γραφὴ ἡ περὶ τοῦ μουσικοῦ ἀγῶνος.) (60) Ὁ δ΄ αὐτὸς καὶ αὐλητὴς ἀγαθὸς καὶ τὰ Πύθια τρὶς νενικηκὼς ἀναγέγραπται· (61) τούτου καὶ Πίνδαρος μνημονεύει· (62) τόνων γοῦν τριῶν ὄντων κατὰ Πολύμνηστον καὶ Σακάδαν, τοῦ τε Δωρίου καὶ Φρυγίου καὶ Λυδίου, ἐν ἑκάστῳ τῶν εἰρημένων τόνων στροφὴν ποιήσαντά φασι τὸν Σακάδαν διδάξαι ᾄδειν τὸν χορὸν Δωριστὶ μὲν τὴν πρώτην, Φρυγιστὶ δὲ τὴν δευτέραν, Λυδι στὶ δὲ τὴν τρίτην· (63) καλεῖσθαι δὲ Τριμερῆ τὸν νόμον τοῦτον διὰ τὴν μεταβολήν. (64) Ἐν δὲ τῇ ἐν Σικυῶνι ἀναγραφῇ τῇ περὶ τῶν ποιητῶν Κλονᾶς εὑρετὴς ἀναγέγραπται τοῦ Τριμεροῦς νόμου.

(58-64). Dans nos manuscrits cet alinéa est rattaché à l'histoire de l'aulétique; mais Sacadas, quoique aulète de profession et auteur d'un nome aulétique célèbre (note 60), est ici mentionné comme auteur prétendu d'un nome aulodique, le Trimèle ; en outre le § 62 prouve que la notice qui lui est consacrée se rattachait immédiatement à celle qui concerne Polymnestos, et la tournure γέγονε δέ etc., rappelle le γεγονέναι δὲ καὶ Πολύμνηστον... du § 54. La transposition parait donc nécessaire. Il n'est pas moins évident que les §§ 58 et 59, que les manuscrits donnent dans l'ordre inverse, doivent être intervertis : les mots ἐν ἀρχῆι γὰρ ἐλεγεῖα μεμελοποιημένα, etc., supposent qu'il vient d'être question d'élégies mises en musique et que l'historien ouvre une parenthèse pour expliquer cet usage.

http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/musiquegr.htm#058b

Pseudo-Plutarch, De musica
Ps. Plut. Mus. 1134a

Περί μουσ. 1134Α, 8

ἐν ἀρχῇ γὰρ ἐλεγεῖα μεμελοποιημένα οἱ αὐλῳδοὶ ᾖδον: τοῦτο δὲ δηλοῖ ἡ τῶν Παναθηναίων γραφὴ ἡ περὶ τοῦ μουσικοῦ ἀγῶνος. γέγονε δὲ καὶ Σακάδας Ἀργεῖος; ποιητὴς μελῶν τε καὶ ἐλεγείων μεμελοποιημένων: [495] ὁ δ᾽ αὐτὸς καὶ ποιητὴς ἀγαθὸς καὶ τὰ Πύθια τρὶς νενικηκὼς ἀναγέγραπται: τούτου καὶ Πίνδαρος μνημονεύει: τόνων γοῦν τριῶν ὄντων κατὰ Πολύμνηστον καὶ Σακάδαν, τοῦ τε Δωρίου καὶ Φρυγίου καὶ Λυδίου, ἐν ἑκάστῳ τῶν εἰρημένων

Plutarch. Moralia. Gregorius N. Bernardakis. Leipzig. Teubner. 1895. 6.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Ps.+Plut.+Mus.+1134a&fromdoc=Perseus:text:2008.01.0401

LSJ

μελοποι-έω ,
A. [select] make lyric poems, Ar.Ra.1328 (lyr.), Th.42 (anap.).
2. [select] compose music, IG3.78 (ii A. D.).
II. [select] set to music, “ἐλεγεῖα μεμελοποιημένα” Plu.2.1134a; “ψιλὴν λαβὼν τὴν λέξιν μ.” Longin.28.2.
2. [select] express in song, “τὸν ἔρωτα” Palaeph.48.
3. [select] write melodiously, “πᾶσαν τὴν ποίησιν” Ath.14.632d.—A pf. part. Pass. with double redupl. μεμελοπεποιημένος, Id.10.453d.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper...s:text:2008.01.0401:orgpage=1134a&i=1#lexicon

μέλος, γενικά, μέλος, τμήμα. Στη μουσική, χορικό ή λυρικό τραγούδι· μελωδία γενικά. Στη φωνητική μουσική αποτελείται από τρία στοιχεία: τους φθόγγους, το ρυθμό και τα λόγια. Ο Ανώνυμος (Bell. 46, 29) ονομάζει τέλειον μέλος εκείνο που αποτελείται από λόγια, μελωδία και ρυθμό" ("τέλειον δε μέλος εστί το συγκείμενον εκ τε λέξεως και μέλους και ρυθμού"). Η χρησιμοποίηση από τον Ανώνυμο της λέξης "μέλος" αντί φθόγγου (ή αρμονίας) είναι χαρακτηριστική και δείχνει τη χρήση του όρου "μέλος" στη σημασία εναλλαγής φθόγγων.
Ο Πλάτων (Πολιτεία Γ', 398D) καθορίζει τα συστατικά μέρη ή στοιχεία του μέλους ως εξής: "το μέλος έχει τρία στοιχεία, τις λέξεις, τη μελωδία και το ρυθμό" ("λόγος, αρμονία, ρυθμός"). Ο Βακχείος (Εισ. 78) καθορίζει το μέλος ως: "το εκ φθόγγων και διαστημάτων και χρόνων συγκείμενον" (το αποτελούμενο από νότες και διαστήματα και χρόνους [διάρκειες]). Έτσι, το μέλος είναι επίσης συνώνυμο της μελωδίας σε μια γενική σημασία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην οργανική μουσική, όπου δεν υπάρχουν λόγια. Ο Σώπατρος λέει (Αθήν. Δ', 176A, 78): "και το μόναυλον μέλος ήχησε" (και ήχησε τη μελωδία με το μόναυλο ).
μουσικόν μέλος σήμαινε τη φωνητική μελωδία σε αντιδιαστολή προς το "οργανικό μέλος".

Βλ. τα λ. ηρμοσμένος και λογώδες μέλος .

http://www.musipedia.gr/

[''Ο Πλάτων (Πολιτεία Γ', 398D) καθορίζει τα συστατικά μέρη ή στοιχεία του μέλους ως εξής: "το μέλος έχει τρία στοιχεία, τις λέξεις, τη μελωδία και το ρυθμό" ("λόγος, αρμονία, ρυθμός").'']

Plato, Republic
Plat. Rep. 3.398d

Πλάτων, Πολιτεία Γ', 398D

[398δ] λέγειν, ὅτι τὸ μέλος ἐκ τριῶν ἐστιν συγκείμενον, λόγου τε καὶ ἁρμονίας καὶ ῥυθμοῦ.
ναί, ἔφη, τοῦτό γε.

οὐκοῦν ὅσον γε αὐτοῦ λόγος ἐστίν, οὐδὲν δήπου διαφέρει τοῦ μὴ ᾀδομένου λόγου πρὸς τὸ ἐν τοῖς αὐτοῖς δεῖν τύποις λέγεσθαι οἷς ἄρτι προείπομεν καὶ ὡσαύτως;

ἀληθῆ, ἔφη.

καὶ μὴν τήν γε ἁρμονίαν καὶ ῥυθμὸν ἀκολουθεῖν δεῖ τῷ λόγῳ.

πῶς δ᾽ οὔ;

ἀλλὰ μέντοι θρήνων γε καὶ ὀδυρμῶν ἔφαμεν ἐν λόγοις οὐδὲν προσδεῖσθαι.

οὐ γὰρ οὖν.

Plato. Platonis Opera, ed. John Burnet. Oxford University Press. 1903

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Plat.+Rep.+3.398d&fromdoc=Perseus:text:1999.01.0167

[''Ο Βακχείος (Εισ. 78) καθορίζει το μέλος ως: "το εκ φθόγγων και διαστημάτων και χρόνων συγκείμενον" (το αποτελούμενο από νότες και διαστήματα και χρόνους [διάρκειες]).'']

Βακχείος, Εισ. 78

http://www.archive.org/stream/musiciscriptore01jangoog#page/n410/mode/1up

[''Ο Σώπατρος λέει (Αθήν. Δ', 176A, 78): "και το μόναυλον μέλος ήχησε" (και ήχησε τη μελωδία με το μόναυλο ).'']

ATHÉNÉE DE NAUCRATIS
Le Livre IV des Deipnosophistes

Αθήν. Δ', 176A, 78

Σώπατρος Βακχίδι·

« Καὶ τὸ μόναυλον μέλος ἤχησε. »

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/athenee/livre4gr.htm

μελουργώ, συνθέτω μέλη (μουσική)· συνών. του μελοποιώ. Μελούργημα· τραγούδι, μελωδία· συνών. του μελώδημα . Επίσης, μελουργία, που είναι νεότερο. Μελουργός· συνθέτης μελών· μελοποιός.

http://www.musipedia.gr/

μέλπω, τραγουδώ· υμνώ με τραγούδι και χορό· δοξάζω (ή γιορτάζω) με τραγούδι. Ησ.: "μέλπει· άδει, υμνεί". Ο Φιλόχορος λέει ότι οι αρχαίοι "όταν χύνουν σπονδές... στον Απόλλωνα γιορτάζουν (δοξάζουν ή υμνούν) με ησυχία και τάξη" ("...τον δ' Απόλλωνα μεθ' ησυχίας και τάξεως μέλποντες").
μεσ. μέλπομαι· ψυχαγωγούμαι· τραγουδώ με συνοδεία λύρας ή κιθάρας . Όμηρ. (Οδύσ. δ 17): "μετά δε σφιν εμέλπετο θείος αοιδός, φορμίζων" (και ανάμεσά τους θείος αοιδός τραγουδούσε με συνοδεία φόρμιγγας).

μελπωδός· τραγουδιστής· εκείνος που υμνεί με τραγούδι. (Ησ. : "μελπώδιοι".)

http://www.musipedia.gr/


~~~~

μέλπω : act., celebrate with dance and song, Il. 1.474; mid., play (and sing), φορμίζων, on the lyre, Od. 4.17,Od. 13.27; dance and sing, ἐν χορῷ, Il. 16.182; fig.,μέλπεσθαι Ἄρηι, Il. 7.241.

Georg Autenrieth. A Homeric Dictionary for Schools and Colleges. New York. Harper and Brothers. 1891.

Γλῶσσαι
Ελληνικό λεξικό
Ἡσύχιος Ἀλεξανδρεὺς

[ ''Ησ.: "μέλπει· άδει, υμνεί"']

<μέλπει>· ᾄδει, παίζει, ὑμνεῖ
<μέλπεται>· τέρπεται, ᾄδει. καὶ τὰ ὅμοια
*<μέλπεσθαι>· τὰ αὐτά ASn
<μέλπει>· ἀλαλάζει, ἑορτάζει. καὶ τὰ ὅμοια

http://el.wikisource.org/wiki/Γλώσσαι

[''Ο Φιλόχορος λέει ότι οι αρχαίοι "όταν χύνουν σπονδές... στον Απόλλωνα γιορτάζουν (δοξάζουν ή υμνούν) με ησυχία και τάξη" ("...τον δ' Απόλλωνα μεθ' ησυχίας και τάξεως μέλποντες").]

Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes, livre XIV

Athenaeus 14.628a

Φιλόχορος δέ φησιν ὡς οἱ παλαιοὶ {σπένδοντες} οὐκ αἰεὶ διθυραμβοῦσιν, ἀλλ΄ ὅταν σπένδωσι, τὸν μὲν Διόνυσον ἐν οἴνῳ καὶ μέθῃ, τὸν δ΄ Ἀπόλλωνα μεθ΄ ἡσυχίας καὶ τάξεως μέλποντες.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm

Όμηρ. (Οδύσ. δ 17): "μετά δε σφιν εμέλπετο θείος αοιδός, φορμίζων" (και ανάμεσά τους θείος αοιδός τραγουδούσε με συνοδεία φόρμιγγας).

Homer, Odyssey
Hom. Od. 4.17

Όμηρ., Οδύσ. δ 17

ὣς οἱ μὲν δαίνυντο καθ᾽ ὑψερεφὲς μέγα δῶμα
γείτονες ἠδὲ ἔται Μενελάου κυδαλίμοιο,
τερπόμενοι: μετὰ δέ σφιν ἐμέλπετο θεῖος ἀοιδὸς
φορμίζων, δοιὼ δὲ κυβιστητῆρε κατ᾽ αὐτούς,
μολπῆς ἐξάρχοντος, ἐδίνευον κατὰ μέσσους.

Homer. The Odyssey with an English Translation by A.T. Murray, PH.D. in two volumes. Cambridge, MA., Harvard University Press; London, William Heinemann, Ltd. 1919.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hom.+Od.+4.17&fromdoc=Perseus:text:1999.01.0135

μελύδριον, υποκοριστικό του μέλος · μικρό τραγούδι (ή ωδή).

http://www.musipedia.gr/