Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής

Plato, Laws

Plat. Laws 2.666c

Πλάτων Νόμοι Β', 666C.

[666ξ] σκληροτέρου τὸ τῆς ψυχῆς ἦθος, καθάπερ εἰς πῦρ σίδηρον ἐντεθέντα γιγνόμενον, καὶ οὕτως εὐπλαστότερον εἶναι; πρῶτον μὲν δὴ διατεθεὶς οὕτως ἕκαστος ἆρ᾽ οὐκ ἂν ἐθέλοι προθυμότερόν γε, ἧττον αἰσχυνόμενος, οὐκ ἐν πολλοῖς ἀλλὰ ἐν μετρίοις, καὶ οὐκ ἐν ἀλλοτρίοις ἀλλ᾽ ἐν οἰκείοις, ᾁδειν τε καὶ ὃ πολλάκις εἰρήκαμεν ἐπᾴδειν;
Κλεινίας
καὶ πολύ γε.

Ἀθηναῖος
εἰς μέν γε τὸ προάγειν τοίνυν αὐτοὺς μετέχειν ἡμῖν ᾠδῆς οὗτος ὁ τρόπος οὐκ ἂν παντάπασιν ἀσχήμων

[666c] may lose its hardness and become softer and more ductile, even as iron when it has been forged in the fire. Will not this softer disposition, in the first place, render each one of them more ready and less ashamed to sing chants and “incantations” (as we have often called them), in the presence, not of a large company of strangers, but of a small number of intimate friends?
Clinias
Yes! much more ready.

Athenian
So then, for the purpose of inducing them

Plato. Platonis Opera, ed. John Burnet. Oxford University Press. 1903.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0166:book=2:section=666c

LSJ

ἐπῳδ-ός , όν, (ἐπᾴδω)
A. singing to or over, using songs or charms to heal wounds, “ἐπῳδοὶ μῦθοι” Pl.Lg.903b.
b. Subst., enchanter, “ἐ. καὶ γόης” E.Hipp. 1038 (but “γόης ἐ.” Ba.234): c. gen., a charm for or against, “ἔθυσεν αὑτοῦ παῖδα ἐπῳδὸν Θρῃκίων ἀημάτων” A.Ag.1418 ; ἐ. τῶν τοιούτων one to charm away such fears, Pl.Phd.78a.
c. c. dat., assisting, profitable, “ἐ. γίγνεσθαι νέοις πρὸς ἀρετήν” Id.Lg.671a ; “δυσπραξίᾳ ληφθεὶς ἐ. ἐστι τῷ πειρωμένῳ” Trag.Adesp.364.4.
2. Pass., sung to music, “φωναί” Plu.2.622d ; fit for singing, “ποιητικὴν ἐ. παρέχειν” S.E.M.6.16.
b. sung or said after, μορφῆς ἐπῳδόν called after this form, E. Hec.1272.
II. in Metre, as Subst.,
1. ἐπῳδός, ἡ, Sch.metr. Pi.O.4 (o(, Gal.UP17.3, dub. in D.H.Comp.19), epode, part of a lyric ode sung after the strophe and antistrophe, ib.26, Gal. l.c., Sch.metr. Pi.l.c., etc.
2. ἐπῳδός, ὁ, verse or passage returning at intervals, in Alcaics and Sapphics, D.H.Comp.19 ; chorus, burden, refrain, Ph. 1.312 : metaph., ὁ κοινὸς ἁπάσης ἀδολεσχίας ἐ. the 'old story', Plu.2.507e.
b. shorter verse of a couplet, as in the metres invented by Archilochus, Hermog.Inv.4.4 : hence of short poems written in such metres, “ἐπῳδοί” Heph.Poëm.7.2 ; “ἐπῳδά” Plu.2.1141a.
Henry George Liddell. Robert Scott. A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by. Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. Oxford. Clarendon Press. 1940.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper...tic+letter=*e:entry+group=245:entry=e)pw|do/s

επαυλώ, συνοδεύω με αυλό · παίζω αυλό μαζί με μια φωνητική μελωδία. Παυσ. ς', 14, 10: "Πυθόκριτος ο Σικυώνιος... επηύλησεν εξάκις τω πεντάθλω" (ο Πυθόκριτος ο Σικυώνιος... συνόδευσε με αυλό έξι φορές το πένταθλο). Sextus Empir. (Προς μουσικούς VI, 8) "παρήνεσε [Πυθαγόρας]... τω αυλητή το σπονδείον αυτοίς [τοις μειρακίοις] επαυλήσαι μέλος"· ([ο Πυθαγόρας] συμβούλευσε τον αυλητή να παίξει γι' αυτά [τα παιδιά] το σπονδείον

μέλος). επαύλημα· η μελωδία που παιζόταν στον αυλό, όπως πιο πάνω.

http://www.musipedia.gr/

[''Παυσ. ς', 14, 10: "Πυθόκριτος ο Σικυώνιος... επηύλησεν εξάκις τω πεντάθλω" (ο Πυθόκριτος ο Σικυώνιος... συνόδευσε με αυλό έξι φορές το πένταθλο).'']

Ηλιακών Β
Παυσανίας
(ed. F. Spiro. Leipzig, Teubner. 1903)

Παυσ. ς', 14, 10

[9] Μίλωνι μὲν δὴ τοιόνδε τέλος ἐπηκολούθησε: Πύῤῥον δὲ τὸν Αἰακίδου βασιλεύσαντα ἐν τῇ Θεσπρωτίδι ἠπείρῳ καὶ ἔργα πολλὰ ἐργασάμενον καὶ ἄξια μνήμης, ἃ ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐς Ἀθηναίους ἐδήλωσα, τοῦτον ἐς τὴν Ἄλτιν ἀνέθηκε Θρασύβουλος Ἠλεῖος. παρὰ δὲ τὸν Πύῤῥον ἀνὴρ μικρὸς αὐλοὺς ἔχων ἐστὶν ἐκτετυπωμένος ἐπὶ στήλῃ. τούτῳ Πυθικαὶ νῖκαι γεγόνασι τῷ ἀνδρὶ δευτέρῳ μετὰ Σακάδαν τὸν Ἀργεῖον: [10] Σακάδας μὲν γὰρ τὸν ἀγῶνα τὸν τεθέντα ὑπὸ Ἀμφικτυόνων οὐκ ὄντα πω στεφανίτην καὶ ἐπ' ἐκείνῳ στεφανίτας δύο ἐνίκησε, Πυθόκριτος δὲ ὁ Σικυώνιος τὰς ἐφεξῆς τούτων πυθιάδας ἕξ, μόνος δὴ οὗτος αὐλητής: δῆλα δὲ ὅτι καὶ ἐν τῷ ἀγῶνι τῷ Ὀλυμπίασιν ἐπηύλησεν ἑξάκις τῷ πεντάθλῳ. Πυθοκρίτῳ μὲν γέγονεν ἀντὶ τούτων ἡ ἐν Ὀλυμπίᾳ στήλη καὶ ἐπίγραμμα ἐπ' αὐτῇ,
Πυθοκρίτου
Καλλινίκου μνᾶμα ταὐλητᾶ δε:
ἀνέθεσαν δὲ καὶ τὸ κοινὸν τὸ Αἰτωλῶν Κύλωνα, ὃς [11] ἀπὸ τῆς Ἀριστοτίμου τυραννίδος ἠλευθέρωσεν Ἠλείους.

http://webcache.googleusercontent.c...+ἐφεξῆς+τούτων+πυθιάδας+ἕξ&cd=1&hl=en&ct=clnk

[''Sextus Empir. (Προς μουσικούς VI, 8) "παρήνεσε [Πυθαγόρας]... τω αυλητή το σπονδείον αυτοίς [τοις μειρακίοις] επαυλήσαι μέλος"· ([ο Πυθαγόρας] συμβούλευσε τον αυλητή να παίξει γι' αυτά [τα παιδιά] το σπονδείον '']

Sextus Empiricus
ΠΡΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥΣ

Sextus Empir., Προς μουσικούς VI, 8

[8] Ὁ γοῦν Πυθαγόρας μειράκια ὑπὸ μέθης ἐκβεβακχευμένα ποτὲ θεασάμενος ὡς μηδὲν τῶν μεμηνότων διαφέρειν, παρῄνεσε τῷ συνεπικωμάζοντι τούτοις αὐλητῇ τὸ σπονδεῖον αὐτοῖς ἐπαυλῆσαι μέλος· τοῦ δὲ τὸ προσταχθὲν ποιήσαντος οὕτως αἰφνίδιον μεταβαλεῖν σωφρονισθέντας ὡς εἰ καὶ τὴν ἀρχὴν ἔνηφον.

http://analogion.com/forum/showthread.php?t=12478&page=13

επεισόδιον, το μέρος της αρχαίας τραγωδίας που βρίσκεται ανάμεσα στα χορικά
μέλη (Αριστοτ. Ποιητ. 1452Β, XII). Στην αρχαία κωμωδία ονομαζόταν έτσι ένα εμβόλιμο κωμικό μέλος.

http://www.musipedia.gr/

[''επεισόδιον, το μέρος της αρχαίας τραγωδίας που βρίσκεται ανάμεσα στα χορικά μέλη (Αριστοτ. Ποιητ. 1452Β, XII). Στην αρχαία κωμωδία ονομαζόταν έτσι ένα εμβόλιμο κωμικό μέλος.'']


Aristotle, Poetics

Aristot. Poet. 1452b

μέρη δὲ τραγῳδίας οἷς μὲν ὡς εἴδεσι δεῖ χρῆσθαι [15] πρότερον εἴπομεν, κατὰ δὲ τὸ ποσὸν καὶ εἰς ἃ διαιρεῖται κεχωρισμένα τάδε ἐστίν, πρόλογος ἐπεισόδιον ἔξοδος χορικόν, καὶ τούτου τὸ μὲν πάροδος τὸ δὲ στάσιμον, κοινὰ μὲν ἁπάντων ταῦτα, ἴδια δὲ τὰ ἀπὸ τῆς σκηνῆς καὶ κομμοί.

ἔστιν δὲ πρόλογος μὲν μέρος ὅλον τραγῳδίας τὸ πρὸ χοροῦ [20] παρόδου, ἐπεισόδιον δὲ μέρος ὅλον τραγῳδίας τὸ μεταξὺ ὅλων χορικῶν μελῶν, ἔξοδος δὲ μέρος ὅλον τραγῳδίας μεθ᾽ ὃ οὐκ ἔστι χοροῦ μέλος: χορικοῦ δὲ πάροδος μὲν ἡ πρώτη λέξις ὅλη χοροῦ, στάσιμον δὲ μέλος χοροῦ τὸ ἄνευ ἀναπαίστου καὶ τροχαίου, κομμὸς δὲ θρῆνος κοινὸς χοροῦ καὶ [25] ἀπὸ σκηνῆς. μέρη δὲ τραγῳδίας οἷς μὲν <ὡς εἴδεσι> δεῖ χρῆσθαι πρότερον εἴπαμεν, κατὰ δὲ τὸ ποσὸν καὶ εἰς ἃ διαιρεῖται κεχωρισμένα ταῦτ᾽ ἐστίν.

We have already2 spoken of the constituent parts to be used as ingredients of tragedy. The separable members into which it is quantitatively divided are these: Prologue, Episode, Exode, Choral Song, the last being divided into Parode and Stasimon. These are common to all tragedies; songs sung by actors on the stage and "commoi" are peculiar to certain plays.

A prologue is the whole of that part of a tragedy which precedes the entrance of the chorus. [20] An episode is the whole of that part of a tragedy which falls between whole choral songs. An exode is the whole of that part of a tragedy which is not followed by a song of the chorus. A parode is the whole of the first utterance of the chorus. A stasimon is a choral song without anapaests or trochaics.3 A commos is a song of lament shared by the chorus and the actors on the stage.

Aristotle. ed. R. Kassel, Aristotle's Ars Poetica. Oxford, Clarendon Press. 1966.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Aristot.+Poet.+1452b&fromdoc=Perseus:text:1999.01.0055

επιβήματα, είδη χορικών ορχήσεων· Ησ.: "είδη χορικής ορχήσεως".

http://www.musipedia.gr/

[Ησ.: "είδη χορικής ορχήσεως"]

Γλῶσσαι
Ελληνικό λεξικό
5ος αιώνας μ.Χ.

Ἡσύχιος Ἀλεξανδρεὺς

<ἐπιβήματα>· εἴδη χορικῆς ὀρχήσεως

http://el.wikisource.org/wiki/Γλώσσαι/Ε

επιγόνειον, έγχορδο όργανο της οικογένειας του ψαλτηρίου , που παιζόταν δηλαδή απευθείας με τα δάχτυλα χωρίς τη βοήθεια πλήκτρου . Είχε 40 χορδές και ήταν ένα από τα μεγαλύτερα "πολύχορδα " όργανα της αρχαίας Ελλάδας. Δεν είναι ακριβώς γνωστό ποια ήταν η εκτασή του, πόσες νότες έδινε και ποιος ήταν ο χαρακτήρας του. Αν το επιγόνειο κουρδιζόταν είτε διατονικά είτε χρωματικά (κατά ημιτόνια), η εκτασή του θα ξεπερνούσε τις πέντε οκτάβες στην πρώτη περίπτωση ή τις τρεις στη δεύτερη (κατά ημιτόνια)· δηλ. πέρα από την έκταση που ήταν σε εφαρμογή, κατά τη μαρτυρία του Αριστόξενου (Αρμ. Ι, 20 Mb): "...το μεγαλύτερο σύμφωνο διάστημα είναι δύο οκτάβες και μία πέμπτη, γιατί δε φτάνουμε σε έκταση τις τρεις οκτάβες". Μερικοί μελετητές υποστηρίζουν ότι οι χορδές του επιγόνειου ήταν κατά ζεύγη, όπως στη μάγαδι

· έτσι, οι φθόγγοι θα ήταν πραγματικά είκοσι.
Άλλοι, όπως ο Gevaert (ΙΙ, σ. 247), έχουν τη γνώμη ότι στο επιγόνειο θα γινόταν χρήση διαστημάτων μικρότερων από το ημιτόνιο. Ως προς το χαρακτήρα του μερικοί νομίζουν πως θα ήταν ένα όργανο σαν την άρπα, τοποθετημένο όμως οριζόντια, όπως το βιεννέζικο τσίτερ [zither] (Th. Rein. La mus. gr. σ. 126).
Σύμφωνα με αρχαίες πηγές το επιγόνειο εφευρέθηκε από τον Επίγονο , από τον οποίο πήρε και το όνομά του. Ο Κ. Sachs (Hist. of Mus. Instr. 137) προτείνει μιαν άλλη ετυμολογία για το επιγόνειο: από το επί + γόνυ. Υποθέτει ότι το επιγόνειο (και το σιμίκιον επίσης) μπορεί να ήταν επίπεδο τσίτερ (zither, σε σχήμα τραπεζίου), που το τοποθετούσε ο εκτελεστής στα γόνατά του.
Ο Αθήναιος (Δ', 183C-D, 81) γράφει τα ακόλουθα σχετικά με το επιγόνειο: "Ο Ιόβας αναφέρει επίσης το λυροφοίνικα και το επιγόνειο, το οποίο, μετασχηματισμένο σήμερα σ' ένα όρθιο ψαλτήριο, διατηρεί ακόμα το όνομα του εφευρέτη του". Βλ. επίσης, Πολυδ. (IV, 59), που ορίζει τις χορδές του σε 40.

http://www.musipedia.gr/

[''Ο Αθήναιος (Δ', 183C-D, 81) γράφει τα ακόλουθα σχετικά με το επιγόνειο: "Ο Ιόβας αναφέρει επίσης το λυροφοίνικα και το επιγόνειο, το οποίο, μετασχηματισμένο σήμερα σ' ένα όρθιο ψαλτήριο, διατηρεί ακόμα το όνομα του εφευρέτη του".'']

ATHÉNÉE DE NAUCRATIS
Le Livre IV des Deipnosophistes

Αθήναιος, Δ', 183C-D, 81

Τὸ δὲ ψαλτήριον, ὥς φησιν Ἰόβας, Ἀλέξανδρος ὁ Κυθήριος συνεπλήρωσε χορδαῖς καὶ ἐγγηράσας τῇ Ἐφεσίων πόλει ὡς σοφώτατον τῆς ἑαυτοῦ τέχνης τουτὶ τὸ εὕρημα ἀνέθηκε ἐν Ἀρτέμιδος. Μνημονεύει δ΄ ὁ Ἰόβας καὶ τοῦ λυροφοίνικος καὶ τοῦ ἐπιγονείου, ὃ νῦν εἰς ψαλτήριον [183d] ὄρθιον μετασχηματισθὲν διασῴζει τὴν τοῦ χρησαμένου προσηγορίαν. Ἦν δ΄ ὁ Ἐπίγονος φύσει μὲν Ἀμβρακιώτης, δημοποίητος δὲ Σικυώνιος· μουσικώτατος δ΄ ὢν κατὰ χεῖρα δίχα πλήκτρου ἔψαλλεν. Πάντων οὖν τούτων τῶν προειρημένων ὀργάνων καὶ αὐλῶν ἐμπείρως ἔχουσι καὶ τεχνικῶς Ἀλεξανδρεῖς, καὶ ἐν οἷς ἄν μου θέλῃς ἀποπειραθῆναι ἐπιδείξομαί σοι ἐγὼ αὐτός, πολλῶν ἄλλων μουσικωτέρων μου ἐν τῇ πατρίδι ὑπαρχόντων.

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/athenee/livre4gr.htm

[''Πολυδ. (IV, 59), που ορίζει τις χορδές του σε 40.'']

Pollux, Onomasticon

Πολυδ., IV, 59

http://www.archive.org/stream/onomasticon01polluoft#page/n306/mode/1up

Επίγονος, (6ος αι. π.Χ.)· διάσημος μουσικός. Γεννήθηκε στην Αμβρακία, γι'αυτό και είχε το επώνυμο Αμβρακιώτης, και έζησε στη Σικυώνα. Ο Αθήναιος (Δ', 183D, 81) γράφει γι' αυτόν: "ήν δ' ο Επίγονος φύσει μεν Αμβρακιώτης, δημοποίητος δε Σικυώνιος· μουσικώτατος δ' ών κατά χείρα δίχα πλήκτρου έψαλλεν" (ο Επίγονος γεννήθηκε Αμβρακιώτης και πολιτογραφήθηκε Σικυώνιος· ήταν μουσικώτατος κι έπαιζε κατευθείαν με τα δάχτυλα, χωρίς τη βοήθεια πλήκτρου). Ο Πολυδεύκης (IV, 59) προσθέτει ότι ο Επίγονος υπήρξε ο πρώτος που έπαιξε χωρίς πλήκτρο . Θεωρούνταν λαμπρός εκτελεστής· σε αυτόν και στη Σχολή του αποδιδόταν η καθιέρωση της έναυλης κιθάρισης (σόλο κιθάρας με συνοδεία αυλού)· Αθήν ΙΔ', 637F, 42 (βλ. το κείμενο στο λ. έναυλος κιθάρισις).
Η Σχολή του και γενικά οι οπαδοί του ήταν γνωστοί ως Επιγόνειοι ή "οι περί τον Επίγονον". Το ενδιαφέρον τους εκτεινόταν και πέρα από την πρακτική πλευρά της μουσικής (εκτέλεση), στη θεωρία της μουσικής. Ο Αριστόξενος Αριστόξενος, (375 / 360 π.Χ.-· φιλόσοφος και θεωρητικός της μουσικής, γεννήθηκε στον Τάραντα και πέθανε στην Αθήνα. Μαθητής του Αριστοτέλη στο Λύκειο, υπήρξε πολυγραφότατος, με περί τα 453 μουσικά, ιστορικά και φιλοσοφικά βιβλία. Από τα μουσικά του βιβλία έχει σωθεί το μεγαλύτερο μέρος των Αρμονικών Στοιχείων. επικρίνει μερικούς από αυτούς, που, όπως ο Λάσος, νόμιζαν ότι οι νότες είχαν πλάτος (Αρμον. Ι, 3, 23-24· βλ. το κείμενο στο λ. πλάτος).

http://www.musipedia.gr/

[''Ο Αθήναιος (Δ', 183D, 81) γράφει γι' αυτόν: "ήν δ' ο Επίγονος φύσει μεν Αμβρακιώτης, δημοποίητος δε Σικυώνιος· μουσικώτατος δ' ών κατά χείρα δίχα πλήκτρου έψαλλεν" (ο Επίγονος γεννήθηκε Αμβρακιώτης και πολιτογραφήθηκε Σικυώνιος· ήταν μουσικώτατος κι έπαιζε κατευθείαν με τα δάχτυλα, χωρίς τη βοήθεια πλήκτρου).'']

ATHÉNÉE DE NAUCRATIS
Le Livre IV des Deipnosophistes

Αθήναιος, Δ', 183D, 81

Τὸ δὲ ψαλτήριον, ὥς φησιν Ἰόβας, Ἀλέξανδρος ὁ Κυθήριος συνεπλήρωσε χορδαῖς καὶ ἐγγηράσας τῇ Ἐφεσίων πόλει ὡς σοφώτατον τῆς ἑαυτοῦ τέχνης τουτὶ τὸ εὕρημα ἀνέθηκε ἐν Ἀρτέμιδος. Μνημονεύει δ΄ ὁ Ἰόβας καὶ τοῦ λυροφοίνικος καὶ τοῦ ἐπιγονείου, ὃ νῦν εἰς ψαλτήριον [183d] ὄρθιον μετασχηματισθὲν διασῴζει τὴν τοῦ χρησαμένου προσηγορίαν. Ἦν δ΄ ὁ Ἐπίγονος φύσει μὲν Ἀμβρακιώτης, δημοποίητος δὲ Σικυώνιος· μουσικώτατος δ΄ ὢν κατὰ χεῖρα δίχα πλήκτρου ἔψαλλεν. Πάντων οὖν τούτων τῶν προειρημένων ὀργάνων καὶ αὐλῶν ἐμπείρως ἔχουσι καὶ τεχνικῶς Ἀλεξανδρεῖς, καὶ ἐν οἷς ἄν μου θέλῃς ἀποπειραθῆναι ἐπιδείξομαί σοι ἐγὼ αὐτός, πολλῶν ἄλλων μουσικωτέρων μου ἐν τῇ πατρίδι ὑπαρχόντων.

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/athenee/livre4gr.htm

[''Ο Πολυδεύκης (IV, 59) προσθέτει ότι ο Επίγονος υπήρξε ο πρώτος που έπαιξε χωρίς πλήκτρο.'']

Pollux, Onomasticon

Πολυδεύκης, IV, 59

http://www.archive.org/stream/onomasticon01polluoft#page/n306/mode/1up

[''σε αυτόν και στη Σχολή του αποδιδόταν η καθιέρωση της έναυλης κιθάρισης (σόλο κιθάρας με συνοδεία αυλού)· Αθήν ΙΔ', 637F, 42'']

Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes, livre XIV

Αθήν ΙΔ', 637F, 42

τὴν δὲ ψιλὴν κιθάρισιν πρῶτόν φησιν Μέναιχμος εἰσαγαγεῖν Ἀριστόνικον τὸν Ἀργεῖον, τῇ ἡλικίᾳ γενόμενον κατὰ Ἀρχίλοχον, κατοικήσαντα ἐν Κορκύρᾳ. Φιλόχορος δ΄ ἐν γʹ Ἀτθίδος ‘Λύσανδρος, φησίν, ὁ Σικυώνιος κιθαριστὴς πρῶτος μετέστησε τὴν ψιλοκιθαριστικήν, μακροὺς τοὺς τόνους ἐντείνας καὶ τὴν φωνὴν εὔογκον ποιήσας, καὶ τὴν ἔναυλον κιθάρισιν, ᾗ πρῶτοι οἱ περὶ Ἐπίγονον ἐχρήσαντο.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm

[''Ο Αριστόξενος επικρίνει μερικούς από αυτούς, που, όπως ο Λάσος , νόμιζαν ότι οι νότες είχαν πλάτος (Αρμον. Ι, 3, 23-24· βλ. το κείμενο στο λ. πλάτος).'']

Αριστόξενος
Αρμονικά στοιχεία

Αρμον. Ι, 3, 23-24

ἀναγκαῖον δὲ τὸν βουλόμενον μὴ πάσχειν ὅπερ Λάσος τε καὶ τῶν Ἐπιγονείων
τινὲς ἔπαθον, πλάτος αὐτὸν οἰηθέντες ἔχειν, εἰπεῖν περὶ
αὐτοῦ μικρὸν ἀκριβέστερον. τούτου γὰρ διορισθέντος, περὶ
πολλὰ τῶν ἔπειτα μᾶλλον ἔσται σαφῶς.

επιθαλάμιον, μέλος , ή επιθαλάμιος ωδή· γαμήλιο τραγούδι, που το τραγουδούσε χορός κοριτσιών και νέων μπροστά στο νυμφικό θάλαμο. Υπήρχαν δύο είδη: (α) το κατακοιμητικόν, που τραγουδιόταν τη νύχτα, και (β) το διεγερτικόν, που τραγουδιόταν το πρωί.
βλ. λ. υμέναιος .

http://www.musipedia.gr/

~~~~~~~

Epithalamium

(Lat., from Gk.: ‘bride chamber’; It. epitalamio).

A marriage song or poem usually in praise of the bride and bridegroom; sometimes an instrumental piece intended to be played at a wedding or evocative of the ceremony. The verses of several epithalamia by Sappho in the form of choral songs survive. It is thought by some that Psalm xlv was a wedding song for the marriage of Solomon.

Grove

επικήδειον, μέλος· τραγούδι εκτελούμενο σε κηδεία· πένθιμη μελωδία. Ο Πρόκλος (Χρηστομ.) εξηγεί: "...το μεν επικήδειον παρ' αυτό τε κήδος, έτι του σώματος προκειμένου, λέγεται" (το επικήδειο μέλος τραγουδιέται στην κηδεία, ενώ το σώμα είναι εκτεθειμένο).
Μοιρολόγια εκτελούνταν στην Ελλάδα σε κηδείες από την πιο μακρινή εποχή. Στους ομηρικούς χρόνους υπήρχαν οι λεγόμενοι θρήνων έξαρχοι, που άρχιζαν πρώτοι το μοιρολόι και ακολουθούσαν οι άλλοι (βλ. Ιλιάδα Χ 408 κέ., Ω 695, και λ. αοιδός). Γύρω στο φέρετρο κάθονταν συγγενείς και φίλοι του νεκρού και θρηνωδούσαν. Η πομπή συνοδευόταν από αυλητές και πενθούντες· μετά την κηδεία γίνονταν επικήδεια δείπνα και κατά τη διάρκειά τους τραγουδούσαν μοιρολόγια με συνοδεία αυλού.

Επικήδειος αυλός: ο αυλός που έπαιζε το επικήδειο μέλος . Ο Πλούταρχος (Προβλήματα συμποσιακά 657Α, 8, 2) γράφει: "ώσπερ [γαρ] η θρηνωδία και ο επικήδειος αυλός εν αρχή πάθος κινεί και δάκρυον εκβάλλει" (γιατί, όπως το μοιρολόι, ο επικήδειος αυλός στην αρχή δημιουργεί θλίψη και προκαλεί δάκρυα).

Βλ. επίσης λ. θρήνος -θρηνωδία .

http://www.musipedia.gr/

~~~~~~~~~~~

[''Ο Πρόκλος (Χρηστομ.) εξηγεί: "...το μεν επικήδειον παρ' αυτό τε κήδος, έτι του σώματος προκειμένου, λέγεται" (το επικήδειο μέλος τραγουδιέται στην κηδεία, ενώ το σώμα είναι εκτεθειμένο).'']

BIBLIOTHÈQUE DE PHOTIUS
239 PROCLUS

Πρόκλος, Χρηστομ.

Ὁ δὲ σίλλος λοιδορίας καὶ διασυρμοὺς πεφεισμένως ἀνθρώπων ἔχει. Διαφέρει δὲ τοῦ ἐπικηδείου ὁ θρῆνος, ὅτι τὸ μὲν ἐπικήδειον παρ΄ αὐτὸ τὸ κῆδος, ἔτι τοῦ σώματος προκειμένου, λέγεται· ὁ δὲ θρῆνος οὐ περιγράφεται χρόνῳ.

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/photius/proclus.htm