Δέν πρόκειται περί ἀτιμίας καί δέν τό καταλαβαίνω αὐτό.
Εἶναι τιμή γιά τούς ψάλτες καί ὅλους μας νά πάρετε στήν Ἀρχιεπισκοπή καί νά πεῖτε ὅτι οἱ ψάλτες δέν μποροῦν νά κάνουν ἕναν ὄρθρο ἀπό τά λειτουργικά μας βιβλία καί ὅτι αὐτό εἶναι μέγα πρόβλημα;
Μέ συγχωρεῖτε, ἀλλά πάλι πιστεύω ὅτι αὐτό δέν μᾶς τιμᾶ καί δέν τό καταλαβαίνω. Γιά μένα εἶναι ἀκατανόητο καί ἀδιανόητο.
Σεβαστὲ πατέρα,
Τὸ νὰ ἔχεις τὸ θάρρος τῆς γνώμης καὶ νὰ ἐκφράζεσαι ἐλεύθερα δὲν νομίζω πὼς εἶναι μεμπτόν, ἀλλὰ καὶ νὰ μπορεῖς νὰ παραδεχτῆς ὅτι κάπου ἔσφαλες ὅταν τὸ διαπιστώσεις εἶναι ἀκόμη πιὸ σημαντικὸ καὶ χαρακτηρίζει τὸ μεγαλεῖον μίας ψυχῆς. (Ὁ νοῶν νοέτω!).
Ὅταν πῆρα τὴν ἀπόφαση νὰ ἀπευθυνθῶ πρὸς τὴν Ἀρχιεπισκοπή, τὸ ἔκανα ἐπωνύμως καὶ ἐξέφραζα μόνον τὸν ἑαυτό μου καὶ ὄχι τὴν ὁλότητα τῶν ἱεροψαλτῶν, καὶ αὐτὸ δὲν εἶναι νομίζω λόγος νὰ θεωρηθεῖ τιμὴ ἢ ὄχι γιὰ τὸν ὑπόλοιπο κλάδο, ἐφ'ὅσον δὲν ἐκπροσωπῶ κανέναν καὶ οἱ ἀπόψεις μου ἐκεῖ ἀφοροῦσαν ἐμένα προσωπικὰ καὶ κανέναν ἄλλον. Ἐὰν ἐσεῖς δὲν τὸ θεωρεῖτε τιμή, ὅπως λέτε, δὲν εἶμαι δὰ καὶ ὑποχρεωμένος νὰ ζητήσω συγγνώμην ἀπὸ κανέναν γὶ αὐτήν μου τὴν ἐνέργεια, ἀφορμὴ τῆς ὁποίας ὅπως σας εἶπα στὸ μήνυμά μου ὑπῆρξε ἡ ἄποψη τοῦ συντάκτου τοῦ μηνύματος ποὺ ἔλαβα ἀπὸ τὴν Ι.Μ. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ.
Εἶδα ὅμως ὅτι καὶ ἐσεῖς ἐπικροτεῖτε τὸ ὡραῖο ἔργο ποὺ ἐκεῖ ἐπιτελεῖται ! ! !
΄Ὅμως ἂς εἰσέλθωμε πρακτικὰ στὸ θέμα. Σαφῶς γνωρίζετε τὸ μέγεθος τοῦ κλασικοῦ ἀναλογίου ποὺ εἶναι πρὸς χρῆσιν τῶν ἱεροψαλτῶν. Ἐκεῖ λοιπὸν πρέπει νὰ ἐναποτίθενται τὰ λειτουργικὰ βιβλία δηλαδὴ τὸ Μηνιαῖο, τὸ Ὡρολόγιο, ἡ Παρακλητική, τὸ Πεντηκοστάριον, τὸ ἐγκόλπιο τοῦ ἱεροψάλτου, ἴσως κάποια φυλλάδα ἑορτῆς, τὸ τυπικό, τὸ ὀγκωδέστατο ἐνιαύσιο τυπικό, τὸ ψαλμολόγιο, καὶ τινὰ ἄλλα. Σὲ ὅλα αὐτὰ ἔρχονται νὰ προστεθοῦν καὶ τὰ μουσικὰ βιβλία καὶ βοηθήματα τοῦ ἱεροψάλτη, τὰ ὁποία δὲν εἶναι ὀλίγα. Ἐὰν προστεθοῦν καὶ οἱ γύρωθεν ἱστάμενοι ποὺ ἀπαρτίζουν τὸ χωρό, ἀντιλαμβάνεται ὁ καθεὶς τὴν ἀσφυκτικότατα ποὺ δημιουργεῖται στὸ στενὸ αὐτὸ χῶρο καὶ τὴν δυσκολία γιὰ τὶς ἀπαραίτητες κινήσεις ὥστε νὰ λαμβάνονται τὴν καθορισμένη στιγμὴ τὰ λειτουργικὰ αὐτὰ βιβλία καὶ ἐν τάχει νὰ εὑρίσκεται τὸ ψαλτέο.
Αὐτὴ εἶναι ἡ κατάσταση στοὺς περισσοτέρους ναοὺς ποὺ ἐγὼ προσωπικὰ κατὰ τὴν μακρόχρονή μου ἐνασχόληση βίωσα, ἐὰν ὑπάρχουν κάπου διαφοροποιήσεις αὐτὲς θὰ εἶναι οἱ ἐξαιρέσεις. Κατανοώντας τὸ μέγα αὐτὸ πρόβλημα ποὺ δημιουργοῦνταν καὶ νὰ τὸ ἀμβλύνω κάπως προσπάθησα μὲ τὴν συνεργασία τῶν προϊσταμένων τῶν ναῶν νὰ δημιουργήσω ὅπου αὐτὸ βόλευε μικρὴ βιβλιοθήκη, σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ πλησίον ὑπάρχοντα στασίδια, ἦταν μιὰ κάπως λύση χωρὶς τὸ πρόβλημα νὰ ἐξαλείφεται! Ἔτσι γιὰ νὰ γίνομαι σαφής, καὶ νὰ διασκευάσω τὴν ἐντύπωση ποὺ ἀποκομίσατε λέγοντας:
" Ειναὶ τιμὴ γιὰ τοὺς ψάλτες καὶ όλούς μας νὰ πάρετε στὴν Αρχιεπισκοπὴ καὶ νὰ πείτε ότί οι ψάλτες δὲν μπορουν νὰ κάνουν έναν όρθρο απὸ τὰ λειτουργικά μας βιβλία καὶ ότι αυτό είναι μέγα πρόβλημα; "
Ἐνῶ ἐγὼ εἶπα: "ἀπευθύνθηκα στὴν Ἀρχιεπισκοπὴ τῆς Ἀθήνας καὶ τοὺς ἐξέθεσα τὸ μέγα πρόβλημα ποὺ ἀντιμετωπίζουμε οἱ ἱεροψάλτες ἐναλλάσσοντες πολυπληθῆ βιβλία κάθε φορὰ στὰ στενὰ ἀναλόγιά μας, μὲ τὶς γνωστὲς σὲ ὅλους σας συνέπειες τῆς καθυστέρησης καὶ ἀγωνίας στὸ νὰ βροῦμε τὰ ψαλτέα ἀπὸ τὰ διάφορα λειτουργικὰ βιβλία."
Εἶπα, λοιπόν, ὅτι ἐμεῖς οἱ ἱεροψάλτες δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε ἕναν ὄρθρο ἀπὸ τὰ λειτουργικὰ βιβλία?
Θέλω νὰ πιστεύω ὅτι ἡ . . . διαστροφὴ αὐτὴ δὲν ἦτο ἠθελημένη .
Ὅτι εἶναι μέγα πρόβλημα, ναὶ τὸ εἶπα, ἀλλὰ νομίζω σας ἐξέθεσα τὶς λεπτομέρειες αὐτοῦ τοῦ προβλήματος καὶ πιστεύω νὰ ἔγινα κατανοητός, διότι τὸ ἐν λόγῳ πρόβλημα τὸ βίωσα συμψάλοντας μὲ μεγάλους δασκάλους ἐδῶ, στὴ βόρειο Ἑλλάδα.
Βέβαια, μυριάδες ἄλλοι ἱεροψάλτες ἔψαλλαν μὲ μόνο βοηθὸ τὰ λειτουργικὰ βιβλία, ἀλλὰ τότε δὲν ὑπῆρχε οὔτε διαδίκτυο οὔτε σύγχρονοι ἐκτυπωτὲς ποὺ ὁ ὑποδεέστερος ἀπὸ αὐτοὺς σήμερα συγκρινόμενος μποροῦσε νὰ ἔχει περισσότερες δυνατότητες ἀπὸ ἕνα τυπογραφεῖο τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Γιατί λοιπὸν νὰ μὴν ἐκμεταλλευτοῦμε καὶ ἐμεῖς σήμερα τὰ ἀγαθά της τεχνολογίας,?
Ἐπισκέφτηκα πολλὲς φορὲς τὴν ἰστοσελίδα τῆς Ι.Μ. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, καὶ οἱ ἐκτυπώσεις ποὺ ἔλαβα μὲ βοήθησαν πολύ. Αὐτὸ ζήτησα ἀπὸ τὴν Ἐπισκοπὴ τῆς Ἑλλάδος, καὶ τὸ αἴτημά μου ἔγινε ὄχι μόνον κατανοητό, ἀλλὰ ἔλαβα καὶ τὴν ὑπόσχεση ὅτι ἐπίκειται ἀναβάθμιση τῆς ἰστοσελίδας καὶ ἐκεῖ θὰ μπορέσω νὰ βρῶ καὶ τὴ βοήθεια ποὺ τοὺς ζήτησα.
Μὲ ἀγάπη Χριστοῦ
Ἀθανάσιος Μπακαλούδης