Άμφια Κυριακών Μ. Τεσσαρακοστής και Μ. Εβδομάδος

pransot

Πράντζος Σωτήρης
Είδα σήμερα ότι στον καθεδρικό ναό του αγ. Διονυσίου τυο Αρεοπαγίτου (ΕΤ-1) και στον μητροπολιτικό ναό αγ. Γρηγορίου Παλαμά Θεσ/νίκης (ΕΤ-3, 4Ε) οι λειτουργούντες ιερείς (και αρχιερείς) φορούσαν τα πένθιμα άμφια (μαύρα-μωβ). Ρωτώ αν κανείς ξέρει γιατί συνέβη αυτό και αν είναι σωστό. Εγώ γνωρίζω πως ΟΛΕΣ τις Κυριακές οι ιερείς φορούν λευκά (ούτε καν χρωματιστά) λόγω του αναστάσιμου χαρακτήρα της ημέρας.

Παρόμοια ερώτηση είναι η εξής. Νομίζω πως τα πένθιμα (άμφια και καλύμματα) σταματούν και για το Σάββατο και φυσικά επανέρχονται στον κατανυκτικό εσπερινό, την ώρα του μεγάλου προκειμένου. Πότε όμως σταματούν; Ο εσπερινός του Σαββάτου τελείται την Παρασκευή πρωί με την θ. λειτουργία των προηγιασμένω τιμίων δώρων. Τότε υπάρχουν τα πένθιμα ή όχι; και αν γίνεται αλλαγή, πότε γίνεται; κατά τη διάρκεια του εσπερινού;
 


Ἄν δὲν τελεστεῖ προηγιασμένη, ἡ πορφυρὰ στολὴ τῆς τεσσαρακοστῆς ἀντικαθίσταται μόνο μὲ λευκή (Συμβολὴ τ. 16 σ. 34) στὸν ἑσπερινό, διαφορετικὰ ἀντικαθίσταται στοὺς χαιρετισμούς.
 
Θυμάμαι τον πατερα μου να μου λέει ότι στη Ριζάρειο ο π. Νεκτάριος Κοτζιάς που τους έκανε τελετουργική τους έδινε αυστηρότατες οδηγίες περί αυτού.

Πλήν όμως, θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε το τι γίνεται και στους Σλάβους Ορθοδόξους. Από ό,τι ξέρω εκεί γίνεται ο χαμός (με την θετική έννοια του όρου).

Ε, φανταστικέ κ. Συντονιστά;
 
Οι Σλάβοι Ορθόδοξοι φορούν σκουρόχρωμα άμφια όλη την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής -μηδέ των Κυριακών εξαιρουμένων :(

Θυμάμαι αγρυπνία για την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως στο Λονδίνο το 1991 με χοροστασία του αειμνήστου Μητροπολίτου Σουρόζ κυρού Αντωνίου- όλοι οι κληρικοί μαυροφορεμένοι. :eek:

Στις πιο νότιες χώρες (χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, Βουλγαρία και ίσως Ρουμανία) όπου και τελείται το απόδειπνο μετά των χαιρετισμών γίνεται αλλαγή των αμφίων από Παρασκευή απόγευμα. Προσφάτως μου έστειλαν φωτογραφίες από αγρυπνία τελεσθείσα για τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά στην οποία οι επίσκοποι δεν είναι μαυροφορεμένοι.

Να προσθέσω τέλος ότι σε αρκετές εκ των Σλαβικών χωρών τα μαύρα άμφια χρησιμοποιούνται και στις υπέρ των κεκοιμημένων ακολουθίες κατ' επιρροή του Λατινικού τυπικού και των Ουνιτών.
 
Και κάτι άλλο. Παλιότερα παρατήρησα ότι στην ενορία μου (Αγ. Φανούριο Θεσ/νίκης) οι ιερείς φορούν κόκκινα άμφια τη Μ. Παρασκευή το βράδυ. Δεν πρόσεξα ποτέ ξανά να παρατηρήσω αυτή τη λεπτομέρεια αλλού, αλλά θυμάμαι πως αυτό με παραξένεψε ιδιαίτερα, αφού είναι η Μ. Παρασκευή είναι η μεγαλύτερη ημέρα πένθους!!! (Βέβαια, μιλάμε για τον Όρθρο του Μ. Σαββάτου...)
 


Κατὰ τὸν ὄρθρο τοῦ Μ. Σαββάτου «ὁ ἐφημέριος ἱερεὺς ἐνδύεται στολὴν ἐρυθράν» (Dmitrievskij τ. 3, σσ. 302, 369, 451, 706, 720, Ἰ. Φουντούλη Λειτουργικὴ Α' σ. 66).

 
Παλιότερα παρατήρησα ότι στην ενορία μου (Αγ. Φανούριο Θεσ/νίκης) οι ιερείς φορούν κόκκινα άμφια τη Μ. Παρασκευή το βράδυ. Δεν πρόσεξα ποτέ ξανά να παρατηρήσω αυτή τη λεπτομέρεια αλλού, αλλά θυμάμαι πως αυτό με παραξένεψε ιδιαίτερα, αφού είναι η Μ. Παρασκευή είναι η μεγαλύτερη ημέρα πένθους!!! (Βέβαια, μιλάμε για τον Όρθρο του Μ. Σαββάτου...)


Το πένθος κατά την Μ. Εβδομάδα τελειώνει (κατά τις φτωχές μου γνώσεις)
με το πέρας των Βασιλικών Ωρών της Μ. Παρασκευής. Από τον Εσπερινό της Αποκαθηλώσεως (το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής) και μετά το κλίμα αντιστρέφεται βαθμιαία επί το πανηγυρικότερον διότι ο Χριστός μας βρίσκεται ναι μεν στον Τάφο σωματικώς, αλλά έχει πλέον καταλύσει οριστικά το κράτος του Θανάτου και -οπως γράφει ο Απ. Πέτρος- κηρύττει την Σωτηρία τοις εν Άδη...

Το Αχραντο όσο και Φρικτό Πάθος, έχει περάσει... Η Ανάσταση γλυκοχαράζει... Ο Νικητής του Θανάτου ετοιμάζεται να ξυπνήσει απ' το Ζωηφόρο Του Ύπνο συνεγείροντας μαζί Του κι όσους απ' τους απ' αιώνος κεκοιμημένους δεχθούν το Κήρυγμά του...!! Ηδη Προγευόμαστε τη Χαρά...
Απλά ... πρέπει να περιμένουμε να συμπληρωθεί ο χρόνος που Αυτός προείπε...
Κι απ' την ανυπομονησία μας, το Μ. Σάββατο το πρωί Του τραγουδάμε Θριαμβευτικά, αντί για "Αλληλούια" "Ανάστα ο Θεός"...

(Συγχωρέστε με... το πάθος με συνεπήρε... αν κάνω κάπου λάθος, διορθώστε με...)

υ.γ. Να προσθέσω επιπλέον ότι -ως γνωστόν- το κόκκινο είναι το βασιλικό χρώμα, που φοριέται προς δόξαν του Νικητή και Παμβασιλέα Χριστού, επιπλέον όμως συμβολίζει και το Τίμιο Αίμα που χύθηκε στον Γολγοθά...
 
Last edited:

Τό ἕνα θέμα, ὡς συνήθως, διασπάστηκε σέ δύο.
Α΄. Ἀναφορικά μέ τίς Κυριακές τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς δυστυχῶς τελευταῖα λόγῳ πολλῶν εἰσαγωγῶν ὑφασμάτων ἀπό τή Δύση καί τοῦ ἄκρατου καταναλωτισμοῦ καί τοῦ ὅτι στό Λατινικό ἔθος τό μώβ σ᾿ ὅλες τίς ἀποχρώσεις του δέν ἀποτελεῖ πένθιμο χρῶμα, ὅπως ἔγινε σέ μᾶς, πολλοί χαλῶντας τόν ἀναστάσιμον χαρακτῆρα τῆς Κυριακῆς καί στηριζόμενοι προφανῶς στήν ἔνταξη τῶν Σαββατοκύριακων στήν μέτρηση τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, φοροῦν καί τέτοια ἄμφια, πού ὅμως δέν εἶναι ἐκεῖνα πού φοροῦν στίς Προηγιασμένες ἤ στίς ἀκολουθίες τῆς Μ. Ἑβδομάδος. Τά στιχάρια θά εἶναι ἄσπρα ἤ κίτρινα. Οὔτε φαντάζομαι νά τό κάνουν τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας ἤ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως. Ὁ Σωτήρης θά τά ἔβλεπε καί πολύ πιό σκοῦρα ἀπό τηλεοράσεως. Πάντως εἶναι νέα «μόδα» αὐτή...
Β΄. Τό πορφυροῦν πού ἀναφέρει ὁ Μανόλης (αὐτό ἐννοεῖ καί στό #6) εἶναι τό βυσσινί σκοτεινό, τό βαθυπόρφυρο, πού εἶναι τό πένθιμο χρῶμα τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας. Ὅταν τελοῦμε τήν ἀρχαία Προηγιασμένη τοῦ ἁγίου Ἰακώβου, σύμφωνα μέ τίς ὑποδείξεις τοῦ καθηγητοῦ κ. Ἀριστείδη Πανώτη (πού προέρχονται ἀπό τόν μακαριστό Φουντούλη) τέτοια ἄμφια φορᾶμε, μέ στιχάρια πάντα λευκά. Καί στό Ἅγιον Ὄρος σέ πολλές Μονές σήμερα ἔχουν καταργήσει τά μαῦρα (ρωσικῆς ἐπιρροῆς) καί φοροῦν βαθυπόρφυρα (ἔχω ὑπ᾿ ὄψιν μου τήν Ἱ. Μ. Γρηγορίου). Τό βυσσινί ὅμως σήμερα ἔχει γίνει χαρμόσυνο καί σέ βυσσινί βελοῦδο βλέπουμε τίς ἐπισημότερες στολές κληρικῶν ἤ ἁγ. Τραπέζης, μέ χρυσοκέντημα μάλιστα ἤ ὄχι. Πένθιμο θεωρεῖται τό μώβ ἤ τό μαῦρο. Νομίζω στά Ἱεροσόλυμα καί στήν ΚΠολη φοροῦν πένθιμα (μαῦρα ἤ μώβ) καί στόν Ἐπιτάφιο. Ἐμεῖς, ὅπως ἀναφέρθηκε, ἀπό τόν Ἑσπερινό τῆς Ἀποκαθηλώσεως ἀλλάζουμε, σέ ἄσπρα ἤ χρυσά, ἐλαφρότερα στήν Ἀποκαθήλωση καί βαρύτερα στόν Ἐπιτάφιο. Ἡ πρόσκληση τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς γιά συμμετέχοντες ἱερεῖς καί διακόνους στόν Ἐπιτάφιο ὁρίζει ἀνέκαθεν χρυσά ἄμφια. Πάντως κόκκινα ἤ χρυσά ἤ βυσσινί φορᾶμε στό Ἐπιτάφιο, ἤγουν χαρμόσυνα, καθ᾿ ὅτι Θεός Κύριος καί Μ. Δοξολογία καί γιά τούς λόγους πού ἔγραψε ὁ Ἰωάννης. Αὐτά ξέρω ἐγώ καί αὐτά καταθέτω. Ἐπίσης κόκκινα ἤ βυσσινί (ἄλλοι ἄσπρα ἤ χρυσά) φορᾶμε καί στήν Θ. Λειτουργία τῆς Μ. Πέμπτης εὐνοήτως. Ἡ Μ. Ἑβδομάδα κατά τό Κωνσταντινουπολίτικο ἐπικρατῆσαν Τυπικό ξεχώρισε ἀπό τήν Μ. Τεσσαρακοστή. Ἔχει κάτι ἰδιαίτερο. Μή βλέπουμε τούς λαϊκούς θρήνους καί τά πολυ-μαυροφορέματα καί μαυροστολίσματα τῶν Ναῶν. Βέβαια δέν φτάνουμε στό σημεῖο, πού κάποιος παλιός, στηριζόμενος στό «Τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου τὰς ἀπαρχάς, ἡ παροῦσα ἡμέρα λαμπροφορεῖ» φόραγε λευκά ἀπό τόν Νυμφίο τῆς Κυριακῆς τῶν Βαΐων.

ΥΓ. Διδακτορική διατριβή περί τῶν ἀμφίων ἑτοιμάζει φίλος μου κληρικός στήν Θεσσαλονίκη μέ πολύ ἐνδιαφέρον ὑλικό.


 
Και κάτι άλλο. Παλιότερα παρατήρησα ότι στην ενορία μου (Αγ. Φανούριο Θεσ/νίκης) οι ιερείς φορούν κόκκινα άμφια τη Μ. Παρασκευή το βράδυ. Δεν πρόσεξα ποτέ ξανά να παρατηρήσω αυτή τη λεπτομέρεια αλλού, αλλά θυμάμαι πως αυτό με παραξένεψε ιδιαίτερα, αφού είναι η Μ. Παρασκευή είναι η μεγαλύτερη ημέρα πένθους!!! (Βέβαια, μιλάμε για τον Όρθρο του Μ. Σαββάτου...)

και π.Πατρίκιος Καλεώδης όπως και όλοι οι εφημέριοι στον Αγ. Νικόλαο Χαλανδρίου
το ενδιαφέρον είναι ότι φοράνε μαυρα στις ώρες τις Βασιλικές και στον εσπερινό αλλά ζουν σε λευκά
Το Βράδυ στον Επιτάφιο Κοκκινα τα φουλ επίσημα και Σάββατο πρωί ξανά λευκά.
Κυριακή Βράδυ πάλι κόκκινα

Τα οποία κόκκινα φοράνε μόνο Μ Παρασκευή Κυριακή του Πάσχα και Χριστούγεννα.... Σε τέτοια θέματα π. Πατρίκιος είναι Νο.1


Νο.1 και η Εκκλησία!!

Και πρωτοψάλτης Μακρής Στέλιος Απίστευτος λαιμός!!!!
 
Last edited:
και π.Πατρίκιος Καλεώδης όπως και όλοι οι εφημέριοι στον Αγ. Νικόλαο Χαλανδρίου
το ενδιαφέρον είναι ότι φοράνε μαυρα στις ώρες τις Βασιλικές και στον εσπερινό αλλά ζουν σε λευκά
Το Βράδυ στον Επιτάφιο Κοκκινα τα φουλ επίσημα .... Σε τέτοια θέματα π. Πατρίκιος είναι Νο.1
Πολύ Χαλάνδρι, Πατήσια, Ὄπλων... βλέπω.........
Γιά τήν Πάτμο θά μᾶς πεῖς τί φορᾶνε;;;;;

Συμφωνῶ γιά ὅσα γράφεις γιά τόν π. Πατρίκιο, τόν γνωρίζω προσωπικῶς καί ἔχω γράψει ἐδῶ ὅτι ἀποτελεῖ «πρότυπον καί παράδειγμα πρός μίμησιν διά πολλούς ἀπό ἐμᾶς κληρικούς καί λαϊκούς».

Ἀλλά δέν θυμᾶσαι καλά μοῦ φαίνεται.....

Στό Κώδικα (στόν προηγούμενο σύνδεσμο, σελ. 182) γιά τήν Ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου στόν Καθεδρικό Ναό Ἀθηνῶν γράφει:
«Ἅπας ὁ Ἱερός Κλῆρος κατὰ τὴν ἐν λόγῳ Λιτάνευσιν εἶναι ἐνδεδυμένος μὲ ἄπασαν τὴν ... αὐτοῦ Στολήν, ... τὸ δὲ Χρῶμα τῶν Ἀμφίων του εἶναι Ἀργυροχρυσοΰφαντον, ὡς εἴθισται ἐν Ἀθήναις, οὐ μόνον διότι ἔπαυσε πλέον ὁ Κύριος νὰ πάσχῃ ἐν τῷ Σταυρῷ μετὰ τὴν εἰς τὰ ᾍδου Βασίλεια Κάθοδόν Του, ἀλλά διότι κατελθὼν εἰς τόν ᾍδην, διὰ τὴς Ἀναστάσεώς Του, ἐνίκησε τὸν Θάνατον τῷ Θανάτῳ αὐτοῦ ὡς Θεὸς ἀθάνατος, διὸ καὶ δὲν προβλέπεται πλέον Πένθιμος Ἀμφίεσις τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου, ἀλλά λαμπρὰ τοιαύτη, οἵα ἁρμόζει εἰς Θριάμβους καὶ εἰς Νικητὰς καὶ Θριαμβευτάς».

Ἐπικοινώνησα μόλις μαζί του καί μοῦ ἐπιβεβαίωσε ὅτι χρυσᾶ φοροῦν στόν Ἐπιτάφιο στόν Ἅγιο Νικόλαο, κόκκινα στήν Ἀνάσταση.


 
Και κάτι άλλο. Παλιότερα παρατήρησα ότι στην ενορία μου (Αγ. Φανούριο Θεσ/νίκης) οι ιερείς φορούν κόκκινα άμφια τη Μ. Παρασκευή το βράδυ. Δεν πρόσεξα ποτέ ξανά να παρατηρήσω αυτή τη λεπτομέρεια αλλού, αλλά θυμάμαι πως αυτό με παραξένεψε ιδιαίτερα, αφού είναι η Μ. Παρασκευή είναι η μεγαλύτερη ημέρα πένθους!!! (Βέβαια, μιλάμε για τον Όρθρο του Μ. Σαββάτου...)

Ακριβως , μιλαμε για τον ορθρο του Μ. Σαββατου . Μην ξεχναμε οτι ψαλλωνται τα αναστασιμα ευλογηταρια . Το πενθος εχει τελειωσει και αρχιζουν οι ''πανηγυρισμοι'' της Αναστασεως . Τα αμφια δεν μπορουν να ειναι πλεον πενθιμα . Και στα τυπικα αναφερεται οτι ο Αρχιερευς (γενικα ολοι οι ιερεις ολων των βαθμιδων) ενδυεται ''απασαν την μεγαλη στολη'' . Δηστυχως
στο θεμα των αμφιων της Μ. Παρασκευης το βραδι , επικρατει αναρχια και ισχυει οτι δοξει στον καθε προεστωτα . Οι περισσοτεροι φορουν (κακως) τα πενθιμα αμφια . Βεβαια στην περιφορα του Επιταφιου ειθισται να ψαλλωνται ως γνωστα τα λεγομενα εγκωμια , το κειμενο των οποιων ειναι πενθιμο . Και καποιοι ιερεις λενε : Ψαλλωμαι πενθιμα τροπαρια εμεις θα φοραμε ''πανηγυρικα'' αμφια ; Ακομα και το περιφημο τροπαριο ''Τον ηλιον κρυψαντα ..'' (επ ευκαιρεια το επισυναπτω σε κειμενο και ηχητικο) που πρεπει να ψαλλεται αμα τη επανοδω του επιταφιου εν τω ναω , εχει κατα βασιν πενθιμα λογια (ο Ιωσηφ αιτειται τω Πιλατω : ''Δος μοι τουτον τον ξενον ..'' κλπ) . Με αλλα λογια , μυλος .
 

Attachments

  • Τον ηλιον κρυψαντα(με το ΗΧΗΤΙΚΟ).ZIP
    5.2 MB · Views: 656

Εὐχαριστοῦμε γιά τό ἠχητικό. Ἔχω κι ἐγώ ἔνα γιά ἀργότερα....
Ακριβως , μιλαμε για τον ορθρο του Μ. Σαββατου . Μην ξεχναμε οτι ψαλλωνται τα αναστασιμα ευλογηταρια . Το πενθος εχει τελειωσει και αρχιζουν οι ''πανηγυρισμοι'' της Αναστασεως . Τα αμφια δεν μπορουν να ειναι πλεον πενθιμα . Και στα τυπικα αναφερεται οτι ο Αρχιερευς (γενικα ολοι οι ιερεις ολων των βαθμιδων) ενδυεται ''απασαν την μεγαλη στολη''.
Σωστός!

Δηστυχως στο θεμα των αμφιων της Μ. Παρασκευης το βραδι , επικρατει αναρχια και ισχυει οτι δοξει στον καθε προεστωτα . Οι περισσοτεροι φορουν (κακως) τα πενθιμα αμφια . Βεβαια στην περιφορα του Επιταφιου ειθισται να ψαλλωνται ως γνωστα τα λεγομενα εγκωμια , το κειμενο των οποιων ειναι πενθιμο.
Τά ἐγκώμια δέν εἶναι ἀκριβῶς πένθιμα. Συνεχής ἀναφορά στήν Ἀνάσταση.
Ἀπό τήν Ἀποκαθήλωση «...Μεγαλύνω τὰ Πάθη σου, ὑμνολογῶ καὶ τὴν Ταφήν σου, σὺν τῇ Ἀναστάσει, κραυγάζων· Κύριε δόξα σοι».

Και καποιοι ιερεις λενε : Ψαλλωμαι πενθιμα τροπαρια εμεις θα φοραμε ''πανηγυρικα'' αμφια ;
Εἶναι μεγάλοι θεολόγοι.....
Ακομα και το περιφημο τροπαριο ''Τον ηλιον κρυψαντα ..'' (επ ευκαιρεια το επισυναπτω σε κειμενο και ηχητικο) που πρεπει να ψαλλεται αμα τη επανοδω του επιταφιου εν τω ναω , εχει κατα βασιν πενθιμα λογια (ο Ιωσηφ αιτειται τω Πιλατω : ''Δος μοι τουτον τον ξενον ..''κλπ).
«Τὸν ἥλιον κρύψαντα ... ἀλλὰ τῇ σῇ ἀναστάσει θαρροῦσα μεγαλύνω. ... τὸν παρέχοντα πᾶσι ζωὴν αἰώνιον καὶ τὸ μέγα ἔλεος».

Με αλλα λογια , μυλος .
Ὄντως....
Τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων καί ὅλη τήν μετά ἐβδομάδα τί ψάλλωμε; Νά φορᾶμε πένθιμα καί τότε;


 

Εὐχαριστοῦμε γιά τό ἠχητικό. Ἔχω κι ἐγώ ἔνα γιά ἀργότερα....

Σωστός!


Τά ἐγκώμια δέν εἶναι ἀκριβῶς πένθιμα. Συνεχής ἀναφορά στήν Ἀνάσταση.
Ἀπό τήν Ἀποκαθήλωση «...Μεγαλύνω τὰ Πάθη σου, ὑμνολογῶ καὶ τὴν Ταφήν σου, σὺν τῇ Ἀναστάσει, κραυγάζων· Κύριε δόξα σοι».


Εἶναι μεγάλοι θεολόγοι.....

«Τὸν ἥλιον κρύψαντα ... ἀλλὰ τῇ σῇ ἀναστάσει θαρροῦσα μεγαλύνω. ... τὸν παρέχοντα πᾶσι ζωὴν αἰώνιον καὶ τὸ μέγα ἔλεος».


Ὄντως....
Τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων καί ὅλη τήν μετά ἐβδομάδα τί ψάλλωμε; Νά φορᾶμε πένθιμα καί τότε;



Πατερ
Βεβαιως τα εγκωμια δεν ειναι ακριβως πενθιμα . Ειναι μεγαλυναρια . Ομως για τον πολυ & απλο κοσμο , το γενικωτερο ακουσμα προκαλει πενθιμα συναισθηματα . Ολοι μας μεγαλωσαμε , ξερωντας οτι η Μ. Παρασκευη ειναι η πιο πενθιμη ημερα της θρησκειας μας και αφου (σκεπτεται ο κοσμος) αυτη τη μερα λεγωνται τα εγκωμια , ειναι πενθιμα τροπαρια . Εκει υπαρχει το μπερδεμα
και γινεται ο ''μυλος'' που εγραψα .
Τωρα για το ''Ειναι μεγαλοι θεολογοι'' : Αυτοι οτι ξερουν λενε ή μαλλον κανουν . Αυτοι φταινε ; Μηπως φταινε αυτοι που τους εκαμαν (χειροτονησαν)
ιερεις , δεχομενοι τα οποια προσοντα τους ως καταλληλα και επαρκη ; Αλλα ας το ξεχασουμε αυτο , γιατι ειναι μεγαλη (και ΚΑΥΤΗ) συζητηση .

Την ευχη σας και καλο υπολοιπο .
 

Βέβαια, νά μήν πέσουμε καί στήν κατάκριση· πρῶτα ἐγώ δηλαδή.
Ἡ ἀλήθεια εἶναι (ἄν καί τό θέμα ἡμι-ἀφορᾷ στή θεματολογία τοῦ φόρουμ) ὅτι τά παλαιά τυπικά πού καταχώρησε ὁ Μανόλης μιλοῦν γιά πορφυρᾶ ἄμφια. Αὐτά εἶναι τά πένθιμα, ὅπως γράψαμε. Αὐτά παρέλαβαν καί οἱ Ρῶσοι ἀπό τήν Πόλη, αὐτά τηροῦν στήν Πόλη καί τά Ἱεροσόλυμα, στήν Πάτμο καί στήν Ζάκυνθο καί ὅπου ἀλλου, χωρίς αὐτό νά σημαίνει ὅτι δέν ξέρουν θεολογία.
Βέβαια αὐτό τό πορφυροῦν μετατράπηκε σέ μαῦρο, ἀρχῆς γενομένης ἀπό τή Ρωσία, ἡ ὁποία μέ τόν τότε πλοῦτο της ἐφοδίασε σέ ὑφάσματα καί ἄμφια ὅλες σχεδόν τίς προαναφερθεῖσες περιοχές καί τό Ἅγιον Ὄρος.
Ἐδῶ καταγράψαμε τό τί εἴθισται στήν Ἀθήνα, τί προβλέπει ὁ Κώδικας τῆς Συνόδου, τί γίνεται στήν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα καί πῶς θεολογικῶς καί ὑμνολογικῶς αὐτά θεμελιώνονται.
Νομίζω ὅτι τό θέμα καλύφθηκε καί χωρίς καμμία κατάκριση, οἱ ἀναγινώσκοντες διάβασαν γνωστά τους πράγματα, κατέθεσαν ἄλλοι τίς ἀπόψεις τους καί ἄλλοι ἔμαθαν κάποια ἄλλα.


 
Π. Μάξιμε,

το αμφισβητώ όλιγον τι.... με μόνο επιχείρημα πως από Μικρό και από λολό μαθαίνεις την αλήθεια...

Μεγάλωσα στον ΑΓ Νικόλαο και οι μνήμες δύσκολα διαγράφονται.... μάλιστα μου έκανε τεράστια εντύπωση ότι ενώ είναι πένθιμη μερα (6 χρονών ήμουν) φορούσαν κόκκινα-χρυσά....και θυμάμαι που τον ρώτησα και μου εξήγησε....
Μήπως το άλλαξε αργότερα;;;;;

ΕΝ πάση περιπτώση σας πιστέυω αλίμονο!

Στη Πάτμο;;;; ο π. Αλέξιος Μπουρλής θα μας πει.....
Τον θυμάμαι με μαύρα και νομίζω κόκκινα στην Ανάσταση ... Στον επιτάφιο θα σας γελάσω αλλά δεν νομίζω μάυρα.... Τον θυμάμαι στη πλατεία της Αγ Λεσβίας όπου συναντιόταν ο επιτάφιος της Παναγιάς των Κοιμητηρίων μαζί με τον επιτάφιο της Απακοής η κάπως έτσι (Υπαπαντής) που είναι οι δυο ενορίες της Χώρας.... να ψέλνει μαζί με τον π. Γαλακτίωνα Τον ήλιον(όχι με Μουσικά... αλλά τη σημασία έχει)... και ο π. Γαλακτίων φωνή καλή αλλά όχι φωνάρα σαν τον π.Αλέξιο.... Αλλά εδώ η φωνή υποτασόταν στην παράδοση και έψελνε ο π. Γαλακτίων με τον π Αλέξιο να βοηθά.....σταματώ να μην επεκταθω.... γιατί είναι ατελείωτα.......
 
Π. Μάξιμε,
το αμφισβητώ όλιγον τι.... με μόνο επιχείρημα πως από Μικρό και από λολό μαθαίνεις την αλήθεια...
Μεγάλωσα στον ΑΓ Νικόλαο και οι μνήμες δύσκολα διαγράφονται.... μάλιστα μου έκανε τεράστια εντύπωση ότι ενώ είναι πένθιμη μερα (6 χρονών ήμουν) φορούσαν κόκκινα-χρυσά....και θυμάμαι που τον ρώτησα και μου εξήγησε....
Μήπως το άλλαξε αργότερα;;;;;
ΕΝ πάση περιπτώση σας πιστέυω αλίμονο!
Νέες ἀποκαλύψεις........ Κι ἐγώ στό Χαλάνδρι γεννήθηκα. Ἐκεῖ εἶναι τό πατρικό τῆς μάννας μου.
Ἐνδεχομένως κάποιες φορές παλιά νά φόρεσαν κοκκινόχρυσα. Ἐμένα αὐτά μοῦ εἶπε. Ἐμεῖς, ὅπως ἔγραψα, καί κόκκινα καί χρυσά καί βυσσινόχρυσα καί ἀσπρόχρυσα συνήθως φορᾶμε. Σημασία ἔχει ὅτι δέν φορᾶμε πένθιμα. Ἡ παιδική καί λαϊκή ἐντύπωση θέλει πένθιμη τήν ἡμέρα. Καί ἔτσι εἶναι περισσότερο στή λαογραφία. Ἄλλωστε καί οἱ καμπάνες πένθιμα κτυποῦν κατά τήν ἔξοδο τοῦ Ἐπιταφίου. Χαρμόσυνα στό Ἀνάστα ὁ Θεός τό πρωί τοῦ Μ. Σαββάτου. Αὐτά εἶναι ὡραῖα, συναισθηματικά καί συγκινητικά. Βέβαια ἡ Θεολογία ξεφεύγει ἀπό τό ἁπλοϊκό λαϊκό συναίσθημα τῆς ἐκφορᾶς ἑνός νεκροῦ, πού ὅμως εἶναι ἱσχυρό. Ὄχι ὅτι δέν ἔχει βάση. Εἴμαστε στήν ἀναμονή τῆς Ἀναστάσεως. Ἑορτάζουμε ὅμως τήν εἰς ᾌδην Κάθοδον, πού ξέρουμε τί σημαίνει. Τά συναισθήματα μπλέκονται. Αὐτό θά πεῖ χαρμολύπη. Ἀλλά ἤδη γράφτηκαν ἀρκετά.

Στη Πάτμο;;;; ο π. Αλέξιος Μπουρλής θα μας πει.....
Τον θυμάμαι με μαύρα και νομίζω κόκκινα στην Ανάσταση ... Στον επιτάφιο θα σας γελάσω αλλά δεν νομίζω μάυρα.... Τον θυμάμαι στη πλατεία της Αγ Λεσβίας όπου συναντιόταν ο επιτάφιος της Παναγιάς των Κοιμητηρίων μαζί με τον επιτάφιο της Απακοής η κάπως έτσι (Υπαπαντής) που είναι οι δυο ενορίες της Χώρας.... να ψέλνει μαζί με τον π. Γαλακτίωνα Τον ήλιον(όχι με Μουσικά... αλλά τη σημασία έχει)... και ο π. Γαλακτίων φωνή καλή αλλά όχι φωνάρα σαν τον π.Αλέξιο.... Αλλά εδώ η φωνή υποτασόταν στην παράδοση και έψελνε ο π. Γαλακτίων με τον π Αλέξιο να βοηθά.....σταματώ να μην επεκταθω.... γιατί είναι ατελείωτα.......
Στήν Πάτμο, ὅπως μοῦ λέει ἐμένα ὁ π. Θεολόγος, τηροῦν τό πορφυροῦν καί φορᾶνε βυσσινί βελοῦδο.
Νά λές στήν Πλατεῖα τῆς Ἁγιαλεβιᾶς, καί νά ἐξηγήσουμε τήν ὀνομασία της ἀπό τόν ναΐσκο ἐκεῖ τῆς Ἁγίας Θεοκτίστης τῆς Λεσβίας, πού σήμερα λέμε Μηθυμναίας......
Ἡ Ἀπακοή εἶναι ἰδιόκτητη ἐκκλησία τοῦ π. Γαλακτίωνος, σαφῶς τῆς Ὑπαπαντῆς.
Μᾶς συγκίνησες πάντως μ᾿ αὐτές τί ὅμορφες παιδικές/ἐφηβικές σου ἀναμνήσεις. Ὁ π. Θεολόγος δέν ξέρει ἀκριβῶς τί γίνεται στή Χώρα, καθ᾿ ὅτι Σκάλα, καί δέν ἤξερε ἄν ἔψελναν τό «Τὸν ἥλιον κρύψαντα ...» στήν Χώρα. Νά πού τό μάθαμε. Στή Σκάλα πάντα τό ἔψελνε ὁ πατέρας του, ὁ π. Ἰωακείμ, στήν συνάντηση τῶν Ἐπιταφίων στό λιμάνι, πού ἠχογράφηση του θά ἀνεβάσω. Λές καί εἴχαμε συνεννοηθεῖ μέ τόν Κουμπαρούλη καί ἄνοιξε ξεχωριστό θέμα... Μᾶς «πιάνει» ὅμως, ἐπειδή τό εἶχα προαναγγείλει παραπάνω καί ἀνέβασε καί ὁ κυρ-Βαγγέλης δική του.
Ἐπειδή ὁ π. Ἀλέξιος δέν συμμετέχει στό φόρουμ, μπορεῖ ὁ Μανώλης «Σκάλα» νά μᾶς πεῖ περισσότερα.
Νά εἶσαι καλά Βασίλη καί νά μήν ξεχνᾶς τήν πατρίδα.
Ἀλλά «ὅπου γῆς καί πατρίς»!!!
Καί «οὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν» ...


 
Στην Ι. Μ. Δοχειαρίου Αγίου Όρους, με την οποία συνδέομαι ιδιαίτερα και περνάω εκεί ολοκληρη τη Μεγάλη Εβδομάδα, συνηθίζεται το εξής:
-Κυριακή των Βαΐων πράσινα άμφια για ευνόητους λόγους.
-Στις ακολουθίες του Νυμφίου και στις τρείς προηγηασμένες άμφια από μωβ βελούδο.
-Στην ακολουθία του Μυστικού Δείπνου (Ευχέλαιο, Μ. Τετάρτη βράδυ και Μ. Πέμπτη πρωί στη Θ. Λειτουργία) άμφια βυσσινί από βελούδο λόγω της παράδοσης των Αχράντων Μυστηρίων.
-Στην ακολουθία των Παθών (Μ. Πέμπτη βράδυ καο Μ. Παρασκευή πρωί στις Μ. Ώρες) άμφια από μωβ βελούδο.
-Στον εσπερινό της Αποκαθηλώσεως, ο οποίος γίνεται μετά από δίωρη διακοπή, και στην ακολουθία του Επιταφίου πάλι άμφια από βυσσινί βελούδο γιατί, όπως αναφέρθηκε και σε άλλο μήνυμα, η υμνολογία μας προετοιμάζει για την Ανάσταση.
-Το πρωί του Μ. Σαββάτου επίσημες χρυσές στολές με μωβ φελόνι μέχρι το Ανάστα ο Θεός οπότε και τα φελόνια αλλάζουν σε χρυσά.
-Στην ακολουθία της Αναστάσεως και κατα τη Διακαινίσιμο Εβδομάδα επίσημες άσπρες στολές.

Υ.Γ. Σε κάποιο άλλο μήνυμα διατυπώθηκε ερώτηση για το τι συμβαίνει στην Πάτμο. Λοιπόν στην Πάτμο πρέπει να συμβαίνει κάτι παρόμοιο γιατί ο Ηγούμενος της μονής, Αρχιμ. Γρηγόριος, ήταν επί χρόνια πνευματικό τέκνο του γέροντος Αμφιλοχίου Μακρή και έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις παραδόσεις του νησιού.
 
Last edited:

Εὐχαριστοῦμε πάρα πολύ Παναγιώτη.
Αὐτά εἶναι τά ὀρθότερα καί τά ἔχω ὑπ᾿ ὄψει μου. Μοῦ ἄρεσε τό τοῦ Ὄρθρου τῆς Μ. Πέμπτης (Μ. Τετάρτη βράδυ), πού τό τηρῶ μέ τό βυσσινί βελοῦδο.
Πάντως φαίνεται ὅτι τό πορφυροῦν τῶν Τυπικῶν (ὅπως γράψαμε) τό ἐκπροσωποῦν πλέον τά μώβ καί μαῦρα καί τό βυσσινί (=πορφυροῦν) ἔγινε πιό χαρμόσυνο, μέχρι τήν τελική χαρμόσυνη μορφή του πλέον.

Γιά τήν Πάτμο ἤδη ἔγραψα παραπάνω.

Στήν Πάτμο, ὅπως μοῦ λέει ἐμένα ὁ π. Θεολόγος, τηροῦν τό πορφυροῦν καί φορᾶνε βυσσινί βελοῦδο.

 
Μιας και ο λόγος περί αμφίων, θα ήθελα να καταθέσω ότι έχω πολλές φορές δει κληρικούς να φέρουν γαλάζιου χρώματος άμφια κατά την εορτή των Θεοφανείων. Μάλιστα αυτό τείνει να αποτελέσει ένα είδος άγραφης τυπικής παράδοσης σε κάποια μέρη. Έχει κάποια βάση ή αποτελεί νεότερο έθος;
 
Μιας και ο λόγος περί αμφίων, θα ήθελα να καταθέσω ότι έχω πολλές φορές δει κληρικούς να φέρουν γαλάζιου χρώματος άμφια κατά την εορτή των Θεοφανείων. Μάλιστα αυτό τείνει να αποτελέσει ένα είδος άγραφης τυπικής παράδοσης σε κάποια μέρη. Έχει κάποια βάση ή αποτελεί νεότερο έθος;

Και του Ευαγγελισμου συνηθειζουν να φορουν γαλαζια αμφια (εθνικη εορτη γαρ , γαλανολευκη η σημαια μας) .
 
Back
Top