Πρίν την Οπισθάμβωνο Ευχή

D

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Αντιγράφω από το ΝΕΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΑΙ ΨΑΛΤΟΥ.

Εν ειρήνη προέλθωμεν
Εν ονόματι Κυρίου
Του Κυρίου δεηθώμεν
Κύριε ελέησον (γ΄). Πάτερ Άγιε, ευλόγησον.


Είναι ίσως η μόνη φορά που βλέπω στην εκφώνηση "Του Κυρίου δεηθώμεν"
και τριπλό "Κύριε ελέησον" αλλά και στην συνέχεια το "Πάτερ Άγιε, ευλόγησον"
Στα κείμενα λειτουργικής πάντως ο Φουντούλης δεν τα αναφέρει και απλά έχει ένα "Κύριε ελέησον".
 
Σαφῶς ἡ ἀπάντηση τοῦ χοροῦ εἶναι ἕνα Κύριε, ἐλέησον μόνον. Αὐτό νομίζω ὅτι τό ξέρει καί ὁ π. Παπαγιάννης, ὁ ὁποῖος τό ἔχει σωστά στό (νέο) Ἱερατικόν (σελ. 142).
Ὅταν ὁ π. Παπαγιάννης πρόσθεσε στό Ἑγκόλπιον, πολύ σωστά, τό Ἐν ὀνοματι Κυρίου, τό τριπλό ἔμεινε ἐκ λάθους ἀπό τό παλιό Ἐγκόλπιο.
 
Last edited:
dkalpakidis said:
Αντιγράφω από το ΝΕΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΑΙ ΨΑΛΤΟΥ.

Εν ειρήνη προέλθωμεν
Εν ονόματι Κυρίου
Του Κυρίου δεηθώμεν
Κύριε ελέησον (γ΄). Πάτερ Άγιε, ευλόγησον.


Είναι ίσως η μόνη φορά που βλέπω στην εκφώνηση "Του Κυρίου δεηθώμεν"
και τριπλό "Κύριε ελέησον" αλλά και στην συνέχεια το "Πάτερ Άγιε, ευλόγησον"
Στα κείμενα λειτουργικής πάντως ο Φουντούλης δεν τα αναφέρει και απλά έχει ένα "Κύριε ελέησον".
Click to expand...

Και από ό,τι θυμάμαι από παλιότερους, το "πάτερ άγιε ευλόγησον" έχει μπει εκ των υστέρων και λανθασμένα...
 
Εκτός του ότι και εγώ ανέκαθεν έλεγα ένα απλό "Κύριε Ελέησον", έχω να ρωτήσω και κάτι άλλο, εφόσον έχει ήδη ειπωθεί εδώ.

Γιατί κάτι δεν μου "κολάει" σωστά στο "Πάτερ άγιε ευλόγησον" ?
Υπ' όψιν ότι δεν είμαι ιδικός σε αυτά τα τόσο βαθή ζητήματα και δεν θέλω να προσβάλω κανέναν Ιερέα, αλλά ποιοι είμαστε εμείς που θα αναφωνήσουμε κάποιον Ιερέα ως Άγιο? είναι πράγματι Άγιος? νομίζω ότι ποιο σωστό είναι το "Εν ονόματι Κυρίου ευλόγησον πάτερ" (εγώ αυτό λέω στην θέση του παραπάνω ΠΑΝΤΑ).
 
George said:
...ποιοι είμαστε εμείς που θα αναφωνήσουμε κάποιον Ιερέα ως Άγιο? είναι πράγματι Άγιος?
Click to expand...
Δηλαδή τί παθαίνετε; ἁμαρτάνετε;
Ἐγώ σέ κάθε θ. λειτουργία σέ ἀναφωνῶ ἅγιο.
Τὰ ἅγια τοῖς ἁγίοις.

Πάντως μαρτυρεῖται ἀπό τόν ι΄ αἰ. (πρβλ. Συμβολή τ. 15, σελ. 10).


 
π. Μάξιμος said:
Δηλαδή τί παθαίνετε; ἁμαρτάνετε;
Ἐγώ σέ κάθε θ. λειτουργία σέ ἀναφωνῶ ἅγιο.
Τὰ ἅγια τοῖς ἁγίοις.

Πάντως μαρτυρεῖται ἀπό τόν ι΄ αἰ. (πρβλ. Συμβολή τ. 15, σελ. 10).
Click to expand...

Δεν είπα κάτι τέτοιο, απλά δεν μου "κάθετε" σωστό, νομίζω αν και δεν είμαι κάποιος ο ποίος γνωρίζει καλά τα τυπικά, ότι δεν μπορούμε να λέμε εμείς κάποιον Άγιο, είναι? ή έστω θα γίνει κάποια στιγμή? όλοι μας προσπαθούμε για να φτάσουμε την Αγιότητα, αλλά και πάλι δεν μου "κάθετε" σωστά.
Το "Εν ονόματι Κυρίου ευλόγησον πάτερ" μου κάθετε ποιο σωστό, δεν λέω και δεν μπορώ να πω ποιο είναι το σωστό, απλά μία υπόθεση κάνω, ας μας πούνε οι ποιο ειδικοί.
 
George said:
Δεν είπα κάτι τέτοιο, απλά δεν μου "κάθετε" σωστό, νομίζω αν και δεν είμαι κάποιος ο ποίος γνωρίζει καλά τα τυπικά, ότι δεν μπορούμε να λέμε εμείς κάποιον Άγιο, είναι? ή έστω θα γίνει κάποια στιγμή? όλοι μας προσπαθούμε για να φτάσουμε την Αγιότητα, αλλά και πάλι δεν μου "κάθετε" σωστά.
Το "Εν ονόματι Κυρίου ευλόγησον πάτερ" μου κάθετε ποιο σωστό, δεν λέω και δεν μπορώ να πω ποιο είναι το σωστό, απλά μία υπόθεση κάνω, ας μας πούνε οι ποιο ειδικοί.
Click to expand...
Ἀγαπητέ Γεώργιε,
Φαίνεται ὅτι οὔτε τό «Τὰ ἅγια τοῖς ἁγίοις» κατάλαβες, οὔτε διάβασες αὐτά πού ἔγραψα ἐδῶ.
Οἱ λέξεις στήν Ἁγία Γραφή καί στήν ἐν γένει θεία λατρεία δέν ἔχουν τήν ἔννοια πού ἔχουμε ἐμεῖς στό μυαλό μας σήμερα. Ἄν ἦταν ἔτσι θά ἔπρεπε πολλά νά ἀλλάξουμε...
Ἐπίσης εἶναι ἀναιδές (συγγνώμη καί μέ ἀγάπη στό γράφω) νά λές ἐσύ ἤ ὁποιοσδήποτε «δεν μου "κάθετε" σωστά».

Ἀκόμη ἐγώ πρῶτος ἔγραψα, ἐκεῖ πού σέ παραπέμπω, νά γράψουν καί οἱ είδικοί τῆς γλώσσης καί τῆς ἐξοικείωσης μέ τά λειτουργικά μας κείμενα καί τήν Ἁγία Γραφή.


 
Πάτερ μου, όπως έγραψα στο πρώτο μου post "Υπ' όψιν ότι δεν είμαι ιδικός σε αυτά τα τόσο βαθή ζητήματα και δεν θέλω να προσβάλω κανέναν Ιερέα"

Ποτέ μου δεν ήθελα να προσβάλω κανέναν, δεν είμαι ιδικός σε αυτά τα θέματα, τα έγραψα για να μου πει κάποιος ποιο ιδικός για το θέμα αυτό.
Τα διάβασα πάτερ μου και αυτό το "Πειράχτηκα πάρα πολύ μέ αὐτό ἐδῶ,..." εννοώντας το δικό μου πρώτο post "πάγωσε" η καρδιά μου διαβάζοντάς το, από αγάπη προς την μάθηση του σωστότερου έγραψα ότι έγραψα, είπα την γνώμη μου και θέλω να μάθω ποιο είναι το ποιο σωστό για να πράξω, με τίποτα δεν τα έγραψα για να προσβάλω ή βλάψω κάποιον.
"Δηλαδή θά πρέπει τή θεία λατρεία μας νά τήν κάνουμε ὑβριστική..." δηλαδή με το "Εν ονόματι Κυρίου..." υβρίζω?
Λέτε ότι ο Θεός/Χριστός κλπ δια μέσου του Ιερέως ευλογεί, άρα αυτό που λέω το "Εν ονόματι Κυρίου..." είναι και σωστό?
Έχω ακούσει κάπου και το "Εν ονόματι Κυρίου πάτερ Άγιε ευλόγησον".

Το ξαναλέω.... ό,τι γράφω εδώ τα γράφω για να μάθω και όχι για να προσβάλω κανέναν.

Πάτερ Μάξιμε ζητώ συγνώμη αν σας πρόσβαλα, δεν το έκανα ηθελημένα.

Την ευχή σας.
 

Ἀγαπητέ Γεώργιε,
Δέν πρόσβαλες κανέναν. Ἐγώ ὅπως ἔχω γράψει κι ἐδῶ, δέν τά θέλω αὐτά.
Ἀλλά
1ον. Τό «Δόξα, καὶ νῦν, Κύριε, ἐλέησον γ΄. Πάτερ ἅγιε, εὐλόγησον» εἶναι γραμμένο στό Ἐγκόλπιον Ἀναγνώστου καί Ψάλτου (καί δέν τό ἔχεις ἀκούσει...) προβλεπόμενο νά εἰπωθεῖ ἀπό τόν ἀναγνώστη πρό τῆς εὐχῆς τῆς ἀπολύσεως, λέγεται ὅμως πάντα ὑπό τοῦ διακόνου ὑπάρχοντος καί λειτουργοῦντος.
2ον. Ὁ τρόπος πού ἔγραψες τό μήνυμά σου (κι ἐκεῖνο τό «ΠΑΝΤΑ») μέ πείραξε, διότι κατά τήν κρίσιν μου —ὅσο καί δῆθεν ἀπό εὐσέβεια μήν ἁμαρτήσεις ἄν δέν εἶναι ἅγιος ὁ παπᾶς θέλεις νά δικαιολογήσεις τά ἀδικαιολόγητα— ἀποπνέει σαφῶς ὀσμή «είδικῶν μαϊντανῶν» τῶν ΜΜΕ πού ἔχουν ἐπάγγελμα τήν ἱεροκατηγορία καί δι᾿ αὐτῆς τόν πόλεμο κατά τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Πίστεώς μας. Εἶναι δυνατόν ψάλτες νά ἐναρμονίζονται σ᾿ αὐτή τήν συγχορδία καί νά ἀναμασοῦν τέτοιου εἴδους σκέψεις;


Ἀγαπητέ Γεώργιε,
Τό θέμα ἔκλεισε γιά μένα καί οὔτε ἦταν κάτι προσωπικό.
Νά εἶσαι καλά καί σ᾿ εὐχαριστῶ.
Σέ μιάμιση ὥρα θά λειτουργήσω καί θέλω ὅλους στήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί στήν κοινωνία τοῦ ἁγίου Πνεύματος.​


 
To "Πάντα" αναφερόταν σε μένα και μόνο.
Το θέμα έκλεισε και για μένα, σας ευχαριστώ για τον ηλικρινή σας αυτόν διάλογο, με βοήθεισε να σκεφτώ κάπως διαφορετικά το θέμα.

Καλή σας δύναμη.
 
Παραθέτω μιὰ ἐνδιαφέρουσα καὶ σχετικὴ βέβαια, παραπομπὴ στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο.

ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Εἰς τὴν πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολὴν, Ὁμιλία Ι΄, PG, τ. 63, στ. 87 κ.ἐξ.:

Ταῦτα ἀκούοντες, παρακαλῶ, διακονῶμεν τοῖς ἁγίοις. Πᾶς γὰρ πιστὸς ἅγιος, καθὸ πιστός ἐστι· κἂν κοσμικὸς ᾖ τις, ἅγιός ἐστιν· Ἡγίασται γὰρ, φησὶν, ὁ ἀνὴρ ὁ ἄπιστος ἐν τῇ γυναικὶ, καὶ ἡ γυνὴ ἡ ἄπιστος ἐν τῷ ἀνδρί. Ὅρα πῶς τὸν ἁγιασμὸν ἡ πίστις ποιεῖ. Κἂν κοσμικὸν τοίνυν ἴδωμεν ἐν περιστάσει, ὀρέγωμεν χεῖρα· μὴ πρὸς τοὺς ἐν ὄρεσι μόνον καθημένους ὦμεν σπουδαῖοι· ἅγιοι μὲν γὰρ ἐκεῖνοι καὶ βίῳ καὶ πίστει, ἅγιοι δὲ καὶ οὗτοι τῇ πίστει, πολλοὶ δὲ καὶ βίῳ. Μὴ, ἐὰν ἴδωμεν μοναχὸν εἰς φυλακὴν, τότε εἰσέλθωμεν· ἐὰν δὲ κοσμικὸν, μὴ εἰσέλθωμεν· ἅγιός ἐστι καὶ οὗτος, καὶ ἀδελφός. Τί οὖν, φησὶν, ἐὰν ᾖ ἀκάθαρτος καὶ μιαρός; Ἄκουε τοῦ Χριστοῦ λέγοντος· Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε.
 
Όταν προ 15ετίας ο Άγιος Γέροντάς μου με προσφωνούσε "Άγιε Ιεροψάλτα", μου φαινόταν υπερβολικό. Αργότερα όταν διάβασα αυτό το βιβλίο του, κατάλαβα ότι πέρα από ψευτο-ευσεβισμούς και ψευτο-ηθικισμούς, εμείς οι "κραυγαλέα ευνοημένοι" Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ως "πρίγγηπες" της βασιλείας των ουρανών, έχουμε σαφώς υψηλότερους στόχους.

Χαραλάμπης
 
Last edited:
π. Μάξιμος said:
Ὅταν ὁ π. Παπαγιάννης πρόσθεσε στό Ἑγκόλπιον, πολύ σωστά, τό Ἐν ὀνοματι Κυρίου
Click to expand...
Αυτή η απόκριση μαρτυρείται σε αρχαίες πηγές; Σε εκδόσεις του ιθ' αιώνα δεν την εντόπισα, ίσως όμως και να μην ξέρω να ψάξω σωστά.
 
ybulbu said:
Αυτή η απόκριση μαρτυρείται σε αρχαίες πηγές; Σε εκδόσεις του ιθ' αιώνα δεν την εντόπισα, ίσως όμως και να μην ξέρω να ψάξω σωστά.
Click to expand...

Ναι. Είναι το τέλος των ακολουθιών του ασματικού τυπικού. Ο διάκονος Εν ειρήνη προέλθωμεν. Ο λαός. Εν ονόματι Κυρίου.
 
«Ὁ διάκονος[1]· ᾿Εν εἰρήνῃ προέλθωμεν. -᾿Εν ὀνόματι Κυρίου» ἀπαντᾶ ὁ λαὸς

(Βαρβερινὸ εὐχολόγιο η' αἰ. ἔκδ. Parenti-Velkovska σσ. 82, 87, χφ. St. Petropolitanus Rossijskaja Nacionalnaja Biblioteka (RNB) gr. 226 εὐχολόγιο θ’ αἰ. ἔκδ. πρωτ. Π. Κουμαριανοῦ Ἡ θεία λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου κατὰ τὸ Πορφυριανὸ εὐχολόγιο Θεολογία τ. 82 (2011) τεῦχος 3 σ. 116, χφ. Κρυπτοφέῤῥης Γ. β. VII εὐχολόγιο ι’ αἰῶνος ἔκδ. G. Passarelli σσ. 78, 174, Dmitrievskij τ. 2 σσ. 20, 76, 146, 826, 1000, χφ. εὐχολόγιο μονῆς Σωτῆρος Μεσσήνης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1121-1132 ἔκδ. A. Jacob σ. 306, Τρεμπέλα Αἱ τρεῖς λειτουργίαι σ. 154, Ἰ. Φουντούλη ἀπανήσεις τ. 2 σ. 224, κ.ἀ.)

[1] Ὄχι ὁ ἱερεὺς, ὅταν λειτουργεῖ μὲ διάκονο (χφφ. εὐχολόγια Σινὰ 958 ι' αἰ.Α φ. 22r, Paris. gr. 328 ια’ αἰ. σ. 74, Σινὰ 982 εὐχολόγιο ιγ’ αἰ. φ. 10v, 1028 εἰλητάριο λειτουργίας Χρυσοστόμου ιδ’ αἰ., Εὐχολόγιο Goar σ. 156, ΤΜΕ σ. 62).
 
Εμμανουήλ Αβραμίδης said:
Ναι. Είναι το τέλος των ακολουθιών του ασματικού τυπικού. Ο διάκονος Εν ειρήνη προέλθωμεν. Ο λαός. Εν ονόματι Κυρίου.
Click to expand...

Αυτό φαίνεται να ήταν το αρχικό τέλος της θείας λειτουργίας στον ασματικό τύπο.
Ποια είναι η αρχαιότερη πηγή που μαρτυρείται η προσθήκη της οπισθαμβώνου ευχής;
Τι εξυπηρετούσε η προσθήκη της;
Γιατί λεγόταν επιστάμβωνος και όχι οπισθάμβωνος;
Λεγόταν εκφωνητικά όπως σήμερα;
Στο βαρβερινό κώδικα μαρτυρείται μετά τις ευχές της Λειτουργίας του Μεγάλου Βασιλείου η προσθήκη αυτής που φέρεται σήμερα ως του Χρυσοστόμου ελαφρώς παραλλαγμένη. Επίσης, υπάρχουν άλλες μαζεμένες στο παράρτημα του ευχολογίου (273, 274, 275, 276, 281, 282, 283, 284 (ως επιστάμβωνος των προηγιασμενων αυτή που λέγεται σήμερα στη λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου), 285), σα να υπήρχε η δυνατότητα επιλογής ή και ακόμα προαιρετικής χρήσης την εποχή εκείνη.

Screenshot 2021-01-10 at 18.42.20.png

Επίσης, στο βαρβερινό ευχολόγιο, μετά τις ευχές της λειτουργίας του Χρυσοστόμου και των προηγιασμένων δεν υπάρχει ευχή επιστάμβωνος. Υπάρχουν βέβαια μερικές στο παράρτημα.
 
Ἡ πρώτη μαρτυρία εἶναι ἀπὸ τὴν Ἱστορία ἐκκλησιαστικὴ καὶ μυστικὴ θεωρία Γερμανοῦ Α' Κωνσταντινουπόλεως (+740).
 

Attachments

  • R. Taft A History of the Liturgy of St. John Chrysostom_VI_The Communion, Thanksgiving, and Co...pdf
    73.9 MB · Views: 48
You must log in or register to reply here.
Back
Top