Εάν βάλουμε και τους πριν την άλωση, μιλάμε για πάνω από 200 μελοποιούς, με έργα των οποίων είτε έχουν εκδοθεί, είτε φυλάσσονται σε βιβλιοθήκες Ιερών Μονών κλπ. Λες δηλαδή να έχουμε πέσει σε τέτοια απίστευτη σύμπτωση, ώστε να έχουμε στα χέρια μας εκατοντάδες σειρές χερουβικών ύμνων, χιλιάδες Κοινωνικά, κάμποσα δύναμις κ.ο.κ. και να εξαφανίστηκαν εντελώς από το πρόσωπο της γης μόνο οι υποτιθέμενες μελοποιήσεις της Αναφοράς (Λειτουργικά);Κ' στην τελική,σκεφτήκατε οτι μπορεί οι μεγαλοι Μελοποιοι να εγραψαν καποια λειτουργικα,σε καποιους ήχους κ' να μην τα δημοσιοποιησαν(εκδοση);
Αυτα!...
Εάν βάλουμε και τους πριν την άλωση, μιλάμε για πάνω από 200 μελοποιούς, με έργα των οποίων είτε έχουν εκδοθεί, είτε φυλάσσονται σε βιβλιοθήκες Ιερών Μονών κλπ. Λες δηλαδή να έχουμε πέσει σε τέτοια απίστευτη σύμπτωση, ώστε να έχουμε στα χέρια μας εκατοντάδες σειρές χερουβικών ύμνων, χιλιάδες Κοινωνικά, κάμποσα δύναμις κ.ο.κ. και να εξαφανίστηκαν εντελώς από το πρόσωπο της γης μόνο οι υποτιθέμενες μελοποιήσεις της Αναφοράς (Λειτουργικά);
Μόνο σε Θεία ενέργεια θα μπορούσα να το αποδώσω αυτό και ακόμη κι αν ισχύει, κάτι σημαίνει για την εγκυρότητά τους στη λατρεία εφόσον έτσι, ούτε ο Θεός δεν τα θέλει. (Φυσικά αστειεύομαι...)
Ok,πάω πάσο!...:wink:Αλλωστε,ρώτησα τον πατέρα μου,καθότι ιερεας, να με διαφωτίσει σχετικώς...Ισως η παράδοση δηλ. να απαιτει τα Λειτουργικα σε κλειτον...Εγω παντως,δεν τα εχω πει ποτε!...
Αντιγράφω αρχικά κάποια χωρία από την Πατριαρχικοί Εγκύκλιο του 1888
"τοις εν Κωνσταντινουπόλει ιεροψάλταις"
"....................................
Εν ταις πανηγύρεσι των ιερών εκκλησιών απαγορεύονται ψάλλεσθαι δια λόγους ούς είδεν η Εκκλησία... απαγορεύονται προς τούτοις και τα λεγόμενα λειτουργικά, ανταποκρίνονται δέ τω ιερεί οι χοροί εν ταις εκφωνήσεσιν αυτού διά ταπεινής και ησύχου μονωδίας κατά το έθος της Μ. Εκκλησίας..." [1]
Αμάν ρε παιδιά με την επίκληση αυτής της περίφημης εγκυκλίου, έχει καταντήσει τόσο τετριμμένο και φτηνό επιχείρημα από τους "Υπέρμαχους του κλιτού" όπως τα αντίστοιχα επιχειρήματα των "Υπέρμαχων της παράδοσης". Έχουμε ξαναπεί ότι η εγκύκλιος αυτή δεν εφαρμόζεται από κανέναν στο σύνολό της, ούτε κι από όσους την επικαλούνται. Δείτε αναλυτικά πιο πρίν, όπου και όσοι επικαλέστηκαν την εγκύκλιο τελικά μετά δέχθηκαν ότι απλώς "εκφράζει την αγωνία της Εκκλησίας" και ότι "θα πρέπει να μείνουμε στο πνεύμα και όχι στον τύπο"....παρακαλώ όσους προτίθενται να γράψουν να διαβάσουν και την προηγούμενη συζήτηση. Μην ανακυκλώσουμε τα ίδια πράγματα!
Απ' ότι βλέπω εδώ ο κ. Αλυγιζάκης θεωρεί τα λειτουργικά (αν εννοεί αυτά, αφού δεν έχω πλήρες το κείμενο) "ανάγκη και απαίτηση της τέχνης", σε αντίθεση με κάποιους άλλους. Η ένστασή του είναι μόνο στην υπερβολή. Το απόσπασμα λοιπόν αυτό δεν είναι επιχείρημα υπέρ της κατάργησης των λειτουργικών, αλλά μάλλον υπέρ της διατήρησής τους σε λογικά πλαίσια.Αντιγράφω και μερικά από τον κ. Αντώνιο Αλυγιζάκη και όσα γραφει στην Εισαγωγή του βοηθήματος ΜΕΛΩΔΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ
"... Η εκκοσμίκευση αυτή ήταν ανάγκη και απαίτηση της τέχνης, που ανανεώθηκε μέσα από τα ίδια της τα σχήματα και με βάση πάντοτε την παράδοση του πατριαρχικού ύφους. Έλαβε όμως ορισμένες φορές επικίνδυνες διαστάσεις εκφυλισμού του λειτουργικού μέλους με την απομίμηση των μακαμιών και της εξωτερικής γενικά μουσικής."
Για τη διαφορά του τότε από το σήμερα ισχύει η πολύ εύστοχη παρατήρηση του κ. Αλυγιζάκη, ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά από παλιά, όμως η μουσική τέχνη ανανεώθηκε "μέσα από τα ίδια της τα σχήματα και με βάση πάντοτε την παράδοση του πατριαρχικού ύφους". Για το δεύτερο, έχουμε ξαναγράψει ότι "προβληματικό" μπορεί να θεωρείται από κάποιους το να ψάλεις κάθε Κυριακή στον ίδιο ήχο και δη κλιτόν. Αυτό δεν είναι τελείως αβάσιμο, τη στιγμή που η μελοποίηση των λειτουργικών είναι πλέον παράδοση και ακολουθείται ως πρακτική τουλάχιστον στο 90% των ναών (και λίγο λέω), ακόμα και στο Άγιο Όρος και στο Πατριαρχείο. Αλλά το να ψάλεις κλιτόν μία και δύο φορές το χρόνο ή και το μήνα δεν είναι προβληματικό: πρώτα πρώτα γίνεται και στο Πατριαρχείο, οπότε όσοι το κατακρίνουν καλό θα είναι να κάνουν και μια βόλτα από Φανάρι μεριά...Σημ[1] Κάποιοι τολμούσαν τότε να ψάλλουν λειτουργικά σε πανηγύρεις και αποδοκιμάζονται από την εκκλησιαστική αρχή...
Σήμερα θεωρείται πολλές φορές "προβληματικός" ο ψάλτης αν δεν ψάλλει λειτουργικά.
Αμάν ρε παιδιά με την επίκληση αυτής της περίφημης εγκυκλίου, έχει καταντήσει τόσο τετριμμένο και φτηνό επιχείρημα από τους "Υπέρμαχους του κλιτού" όπως τα αντίστοιχα επιχειρήματα των "Υπέρμαχων της παράδοσης". Έχουμε ξαναπεί ότι η εγκύκλιος αυτή δεν εφαρμόζεται από κανέναν στο σύνολό της, ούτε κι από όσους την επικαλούνται. Δείτε αναλυτικά πιο πρίν, όπου και όσοι επικαλέστηκαν την εγκύκλιο τελικά μετά δέχθηκαν ότι απλώς "εκφράζει την αγωνία της Εκκλησίας" και ότι "θα πρέπει να μείνουμε στο πνεύμα και όχι στον τύπο".
Αν δεν θεωρεί αυτά ποιά θεωρεί;;; Και δεν είναι μόνο τα "λειτουργικά", δεν αναφέρεται μόνο σ' αυτάΑπ' ότι βλέπω εδώ ο κ. Αλυγιζάκης θεωρεί τα λειτουργικά (αν εννοεί αυτά, αφού δεν έχω πλήρες το κείμενο) "ανάγκη και απαίτηση της τέχνης", σε αντίθεση με κάποιους άλλους. Η ένστασή του είναι μόνο στην υπερβολή. Το απόσπασμα λοιπόν αυτό δεν είναι επιχείρημα υπέρ της κατάργησης των λειτουργικών, αλλά μάλλον υπέρ της διατήρησής τους σε λογικά πλαίσια.
Για τη διαφορά του τότε από το σήμερα ισχύει η πολύ εύστοχη παρατήρηση του κ. Αλυγιζάκη, ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά από παλιά, όμως η μουσική τέχνη ανανεώθηκε "μέσα από τα ίδια της τα σχήματα και με βάση πάντοτε την παράδοση του πατριαρχικού ύφους". Για το δεύτερο, έχουμε ξαναγράψει ότι "προβληματικό" μπορεί να θεωρείται από κάποιους το να ψάλεις κάθε Κυριακή στον ίδιο ήχο και δη κλιτόν. Αυτό δεν είναι τελείως αβάσιμο, τη στιγμή που η μελοποίηση των λειτουργικών είναι πλέον παράδοση και ακολουθείται ως πρακτική τουλάχιστον στο 90% των ναών (και λίγο λέω), ακόμα και στο Άγιο Όρος και στο Πατριαρχείο. Αλλά το να ψάλεις κλιτόν μία και δύο φορές το χρόνο ή και το μήνα δεν είναι προβληματικό: πρώτα πρώτα γίνεται και στο Πατριαρχείο, οπότε όσοι το κατακρίνουν καλό θα είναι να κάνουν και μια βόλτα από Φανάρι μεριά...
Έχω την αίσθηση όμως ότι αναμασάμε τα ίδια πράγματα, αυτά έχουν συζητηθεί ήδη διεξοδικά.
Δεν έχω ξεχάσει, αλλά με εκφράζει (σε κάποια θέματα απόλυτα-σε κάποια άλλα ίσως όχι ακόμα), αυτό που είπε ο Δημήτρης (Καλπακίδης):Offtopic: Βασίλη Ζάχαρη, δεν πιστεύω να ξέχασες τις πρώτες μας "κόντρες" τις εποχές αυτές;; Ήταν και τα πρώτα μου posts. Έγιναν πολλά από τότε, ε;
Ότι είχα να πω το έχω ήδη πει και απλά θα συμβεί αυτό που λες κι εσύ Νίκο:Προσωπικά έχω βγάλει εδώ και καιρό τα συμπεράσματά μου και η ¨κουβέντα¨ εδώ έχει εντελώς "ψυχαγωγικό" (με την πραγματική έννοια) χαρακτήρα.
Έχω την αίσθηση όμως ότι αναμασάμε τα ίδια πράγματα, αυτά έχουν συζητηθεί ήδη διεξοδικά.
Αφού λοιπόν είναι τέτοιο, μην επικαλείστε επιχειρήματα τυπικά, δηλ. την εγκύκλιο.Δεν νομίζω ότι είναι μόνο θέμα <τυπικό> το θέμα των ¨λειτουργικών¨ αλλά ουσιαστικό με θεολογικές προεκτάσεις
Εννοεί ορισμένα λειτουργικά και ΟΧΙ ΟΛΑ, όπως υπαινιχθήκατε, αφού γράφει ότι η εκκοσμίκευση που ήταν απαίτηση της τέχνης και ανανεώθηκε με βάση το πατριαρχικό ύφος "έλαβε ορισμένες φορές επικίνδυνες διαστάσεις εκφυλισμού". Θεωρεί επομένως τα λειτουργικά (γενικώς) αναγκαία εκκοσμίκευση, αλλά κάποια από αυτά επικίνδυνα. Καλύτερα θα ήταν βέβαια να μας το διευκρίνιζε ο ίδιος.nikoshe:
Απ' ότι βλέπω εδώ ο κ. Αλυγιζάκης θεωρεί τα λειτουργικά (αν εννοεί αυτά, αφού δεν έχω πλήρες το κείμενο) "ανάγκη και απαίτηση της τέχνης", σε αντίθεση με κάποιους άλλους. Η ένστασή του είναι μόνο στην υπερβολή
dkalpakidis:
Αν δεν θεωρεί αυτά ποιά θεωρεί;;;
Δεν μπορώ να υπερθεματίσω κάτι παραπάνω για να γίνει κατανοητή μια πρακτική που ακολουθείται από το 90% των ιερών ναών, από το Πατριαρχείο και από το Άγιο Όρος, ακόμα και σε μονές που ακολουθούν πιστά την παράδοση.nikosthe:
προβληματικό" μπορεί να θεωρείται από κάποιους το να ψάλεις κάθε Κυριακή στον ίδιο ήχο και δη κλιτόν. Αυτό δεν είναι τελείως αβάσιμο, τη στιγμή που η μελοποίηση των λειτουργικών είναι πλέον παράδοση και ακολουθείται ως πρακτική τουλάχιστον στο 90% των ναών (και λίγο λέω), ακόμα και στο Άγιο Όρος και στο Πατριαρχείο.
dkalpakidis:
Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τα επιχειρήματα αυτά.
Συμφωνώ απολύτως: ο καθένας από εδώ είχε βγάλει τα συμπεράσματά του πολύ πριν αρχίσει αυτή η κουβέντα, εδώ απλώς τα εκθέτουμε κι εγώ απάντησα μόνο και μόνο επειδή επανήλθατε στο θέμα και γράψατε πράγματα που είχαν ειπωθεί και παλαιότερα.Προσωπικά έχω βγάλει εδώ και καιρό τα συμπεράσματά μου και η ¨κουβέντα¨ εδώ έχει εντελώς "ψυχαγωγικό" (με την πραγματική έννοια) χαρακτήρα.
Ευχαριστώ κι εγώ για την ανοχή.Ευχαριστώ πάντως για τον κόπο σας να γράψεται την άποψή σας.
Η διάσπαση της προσοχής αφορά βεβαίως και τους ψάλτες. Οπότε, μπορούμε να πούμε επίσης: είδα ψάλτη που τα έχασε ... και είχε ιδρώσει ...
Ο παπα-Γαβριήλ Καρεώτης (Μακαβός) έλεγε πάντοτε: αν είσαι προσκολλημένος στον τρόπο (στην ορθή απόδοση των διαστημάτων κτλ.), ελλοχεύει ο κίνδυνος τα λόγια να καταντήσουν απλή αφορμή ή πρόφαση, ο τύπος να αποκόπτεται από την ουσία και συ να είσαι έρμαιο της τεχνικής. Δαμάζοντας την τεχνική την υπερβαίνεις και βρίσκεις την ελευθερία σου. Οσάκις όμως εμφανίζεται πρόβλημα ''ηχητικής'' συνεννοήσεως με τον λειτουργόν, να καταφύγεις αμέσως στα Λειτουργικά ''χύμα''.
Οἱ προβληματισμοί συνεχίζονται, ἀλλά καί οἱ γνώσεις μας αὐξάνονται καί ποτέ δέν θά μπορέσουμε νά ποῦμε ὅτι τά μάθαμε κατά τό ἀρχαῖον ρητόν καί ὅπως ἔχουμε τονίσει καί ἀλλοῦ.Εάν βάλουμε και τους πριν την άλωση, μιλάμε για πάνω από 200 μελοποιούς, με έργα των οποίων είτε έχουν εκδοθεί, είτε φυλάσσονται σε βιβλιοθήκες Ιερών Μονών κλπ. Λες δηλαδή να έχουμε πέσει σε τέτοια απίστευτη σύμπτωση, ώστε να έχουμε στα χέρια μας εκατοντάδες σειρές χερουβικών ύμνων, χιλιάδες Κοινωνικά, κάμποσα δύναμις κ.ο.κ. και να εξαφανίστηκαν εντελώς από το πρόσωπο της γης μόνο οι υποτιθέμενες μελοποιήσεις της Αναφοράς (Λειτουργικά);
Μόνο σε Θεία ενέργεια θα μπορούσα να το αποδώσω αυτό και ακόμη κι αν ισχύει, κάτι σημαίνει για την εγκυρότητά τους στη λατρεία εφόσον έτσι, ούτε ο Θεός δεν τα θέλει. (Φυσικά αστειεύομαι...)
Φυσικά και το θέμα είναι θεολογικό, ακόμα όμως κι αν ο κλάδος της θεολογίας αποφανθεί κάποια στιγμή με στοιχεία εναντίον των μελοποιημένων αυτών ύμνων, εμείς τι θα κάνουμε ως ψαλτικός κλάδος; Το πιθανότερο είναι να βγάλουμε μεγάλες μορφές τεθνεώτων αρχόντων μπροστά, οι οποίοι τηρούσαν της μελοποίησή των και να γίνουμε αναρχικοί επαναστάτες, με σύμμαχους αρκετούς κληρικούς, οι οποίοι είτε λόγω προσωπικής αισθητικής, είτε λόγω ανάγκης ώστε να μην ερημώσουν τα αναλόγια, θα ασπάζονται ακραίες αντιλήψεις των ψαλτών όπως και το ότι η λειτουργία ακυρώνεται χωρίς την εμμελή ψαλμώδηση των απαντήσεων της αναφοράς...
Καθαρά σενάριο μετακαταστροφικής ταινίας του Χόλυγουντ.
π. Μάξιμος;48502 said:
Ἔτσι, λοιπόν, μπορεῖ καί νά φανεῖ ὅτι ὑπῆρχαν «λειτουργικά» καί στόν ἐνόρδινο ἦχο ἤ νά δικαιολογοῦνται, ἀλλά μέ λιτή μελῳδία, πού δέν θά εἶναι εἰς βάρος τῆς διασπάσεως τῆς ἁγίας ἀναφορᾶς.
Βέβαια καί τό θέμα τῆς ἁγίας ἀναφορᾶς γιά ὅλους δέν ἀντιμετωπίζεται τό ἴδιο... Ἐδῶ εἶναι θεολογικό πρόβλημα...
π. Μάξιμος;48502 said:Οἱ προβληματισμοί συνεχίζονται, ἀλλά καί οἱ γνώσεις μας αὐξάνονται καί ποτέ δέν θά μπορέσουμε νά ποῦμε ὅτι τά μάθαμε κατά τό ἀρχαῖον ρητόν καί ὅπως ἔχουμε τονίσει καί ἀλλοῦ.
Βέβαια καί τό θέμα τῆς ἁγίας ἀναφορᾶς γιά ὅλους δέν ἀντιμετωπίζεται τό ἴδιο... Ἐδῶ εἶναι θεολογικό πρόβλημα...