Μικρασιατική καταστροφή (1922) και μουσική παράδοση

π. Μάξιμος · Aug 30, 2008

[Σημείωμα συντονιστή (ΔΚ)] Μεταφέρθηκε όπως και τα αμέσως επόμενα μηνύματα από το θέμα π. Θωμάς Θωμαϊδης σε απάντηση στο μήνυμα #49.

Βασίλης Κιαμηλίδης;14006 said:
...διότι οι μακαρίτες οι γονείς μους ήταν Μικρασιάτες, και με τους αμανέδες που τραγουδούσαν, τραγουδούσαν κυρίως θρηνωδώς την μεγάλη καταστροφή του Γένους το 1922, όπου χαθήκαν σχεδόν τα πάντα.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια.

Μᾶς συγκινήσατε ἀγαπητέ κ. Βασίλη.
Τέτοιες μέρες συνετελεῖτο τό δρᾶμα τοῦ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ (μετά 13 μέρες βέβαια, γιατί δέν εἶχε ἀλλάξει ἀκόμη τό ἡμερολόγιο).
Ἡ γιαγιά μου σάν χθές, 29 Αὐγούστου, τοῦ Ἅϊ-Γιάννη τοῦ ἀποκεφαλιστῆ, δέν ἔβαζε τίποτε στό στόμα της, ὄχι μόνο γιά τή νηστεία τῆς ἡμέρας —πού τίς τηροῦσαν ὅλες μέ θρησκευτική εὐλάβεια καί βαθειά πίστη—, ἀλλά γιατί στίς 29 Αὐγούστου τοῦ ᾿22 κατόρθωσε ὁ παπποῦς μου νά μπεῖ σέ μιά βάρκα καί νά σωθεῖ ἀπό τή Σμύρνη (ἤ τά Βουρλά, ἀπ᾿ ὅπου ἦταν, δέν ξέρω). Ἐκείνη εἶχε φύγει πρίν δυό μέρες, ἦταν ἀκόμη ἀρραβωνιασμένοι.
Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἔφυγαν ἀπ᾿ αὐτή τή ζωή μέ τόν θρῆνο ζωγραφισμένο στά πρόσωπά τους.
Κι ὅμως, ὅπου πῆγαν ἐμεγαλούργησαν. Τούς ἔδωσαν ἄγονη γῆ καί τήν ἔκανα εὔφορη, γιατί μέσα ἀπό τίς θλίψεις ἡ ψυχή τους εἶχε εὐφορία πνευματική.
Ξέρετε πολλά... Καί διηγῶντας τα νά κλαῖς...
Σᾶς εὐχαριστοῦμε.
Δέν μπορῶ νά συνεχίσω...

Βασίλης Κιαμηλίδης · Aug 30, 2008

koudounellis said:
Ήταν η δευτερη φορά που πήγιανα στο Ορος με ένα φίλο . Με συστησε στον πατέρα Αβράμο , οτι είμαι ψάλτης και μας πρότεινε να ψαλλουμε κάτι μαζί και χωριστά ο καθένας . Ψάλλαμε το δύναμις του Νηλέως . Ο πατήρ Αβράμιος γλυκύτατος με ευστροφία στη φωνή και στην έκφραση καταπληκτικός . Τότε τουλάχιστον εμένα μου φάνηκε να είναι ο εαυτός του.

Ηχος γιοκ τότε είχα μόνο τα χρήματα για να πάω και να γυρίσω. Που να έχω και κασετόφωνο.

Αγαπητέ Ευστράτιε, εάν η μνήμη μου μου δεν με απατά νομίζω ότι ήσουν στην Αγιάσο της Λέσβου, πως βρίσκεσαι στην Άμφισα????, είσαι εκπαιδευτικός ??
Βασ. Κιαμηλίδης Βέροια

Βασίλης Κιαμηλίδης · Aug 31, 2008

π. Μάξιμος said:
Μᾶς συγκινήσατε ἀγαπητέ κ. Βασίλη.
Τέτοιες μέρες συνετελεῖτο τό δρᾶμα τοῦ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ (μετά 13 μέρες βέβαια, γιατί δέν εἶχε ἀλλάξει ἀκόμη τό ἡμερολόγιο).
Ἡ γιαγιά μου σάν χθές, 29 Αὐγούστου, τοῦ Ἅϊ-Γιάννη τοῦ ἀποκεφαλιστῆ, δέν ἔβαζε τίποτε στό στόμα της, ὄχι μόνο γιά τή νηστεία τῆς ἡμέρας —πού τίς τηροῦσαν ὅλες μέ θρησκευτική εὐλάβεια καί βαθειά πίστη—, ἀλλά γιατί στίς 29 Αὐγούστου τοῦ ᾿22 κατόρθωσε ὁ παπποῦς μου νά μπεῖ σέ μιά βάρκα καί νά σωθεῖ ἀπό τή Σμύρνη (ἤ τά Βουρλά, ἀπ᾿ ὅπου ἦταν, δέν ξέρω). Ἐκείνη εἶχε φύγει πρίν δυό μέρες, ἦταν ἀκόμη ἀρραβωνιασμένοι.
Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἔφυγαν ἀπ᾿ αὐτή τή ζωή μέ τόν θρῆνο ζωγραφισμένο στά πρόσωπά τους.
Κι ὅμως, ὅπου πῆγαν ἐμεγαλούργησαν. Τούς ἔδωσαν ἄγονη γῆ καί τήν ἔκανα εὔφορη, γιατί μέσα ἀπό τίς θλίψεις ἡ ψυχή τους εἶχε εὐφορία πνευματική.
Ξέρετε πολλά... Καί διηγῶντας τα νά κλαῖς...
Σᾶς εὐχαριστοῦμε.
Δέν μπορῶ νά συνεχίσω...

Πάτερ Μάξιμε Χαίρε!!!! και Ευλόγησον!!
Και εγώ συγκινήθηκα πολύ με το μήνυμά σας. ( Είναι πληθυντικός Αγάπης και εκτίμησης και όχι απόστασης, διότι σας θεωρώ δικόν μου άνθρωπο και Φίλον. )
Από τη στιγμή που διάβασα το μήνυμά σας, καταιγισμός σκέψεων πέρασε από το μυαλό μου. Τι να πρωτογράψω. Θα αρκεσθώ στα ελάχιστα.
1. Στην συμβολή του Ορθόδοξου Κλήρου, ο οποίος με το γνωστό σε όλους μας κρυφό σχολειό κράτησεν την Ελληνική γλώσσα ίδια σε όλην την οικουμένη, χωρίς τους τοπικούς ιδιωματισμούς, και έτσι μπόρεσεν το Γένος μας να συνεννοηθεί ομοθημαδόν και να ξεκινήσει τον Εθνικοαπελευθερωτικόν αγώνα του 1821.
2. Στην Μικρά Ασία, με την λεγόμενη καραμανλίδικη γλώσσα ( δηλ. με ελληνικούς χαρακτήρες και στην Ελληνική και εις την Τουρκική γλώσσα, διότι τα Ελληνικά τα μιλούσαν κυρίως στην εκκλησία), μάθαιναν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας τις γνωστές εκκλησιατικές προσευχές. Επισυνάπτω ένα αρχείο με την Κυριακή Προσευχή με Ελληνικούς χαρακτήρες και στις δύο γλώσσες.
3. Όσον αφορά την ευθιξία μου ως προς τους αβασάνιστους χαρακτηρισμούς σχετικά με τον αμανέ, τους αμανετζήδες κλπ., (δεν λέω πως δεν υπάρχουν και αυτοί ) σας επισυνάπτω έναν θρηνώδη αμανέ, τον οποίο που ηχογράφησα το 1977-78 περίπου. Τραγουδά η μακαρίτισσα αδελφή της μητέρας μου, σε ηλικία 85 χρονών περίπου. Δεν γνωρίζω την ακριβή μετάφραση, αλλά περιγράφει ποιητικά και μουσικά τον πόνο των ανθρώπων που έχασαν όλους τους δικούς τους ανθρώπους.
4. Προσέξτε τα μουσικά διαστήματα, τον τρόπο έκφρασης και την τοποθέτηση της φωνής, διότι τραγουδάει από την καρδιά της τον πόνο της. Διότι έχασε τον άνδρα της, τα δύο αγόρια της, και απέμεινε μόνη, διότι η θυγατέρα της ξενητεύθηκε στην Αμερική.
5. Παρόλο που έζησαν σε Τούρκικο περιβάλλον, πιστεύω ότι διατήρησαν καθαρή την Ελληνικότητα και της εξωτερικής μας μουσικής.
Σας ευχαριστώ για την Αγάπη σας και την ανοχή σας.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια,

Hristakis · Aug 31, 2008

Και φυσικά σε τι άλλο? σε Hicaz!...αυτός ο αυθορμητισμός των ανθρώπων που κατάγονται από την Ανατολία (Μικρά Ασία-Πόντος) να τραγουδάνε και να θρηνούν στον καθ' ημάς πλ.β' με τρελαίνει...!!! Και μετά σου λένε ότι τον πήραμε από τους Οθωμανούς και δεν υπήρχε στο Βυζάντιο...δεν ξέρουν από Ανατολία τζάνουμ δεν ξέρουν...
Ευχαριστούμε Βασίλειε...πληροφορίες για την γιαγιά?

Βασίλης Κιαμηλίδης · Aug 31, 2008

Hristakis said:
Και φυσικά σε τι άλλο? σε Hicaz!...αυτός ο αυθορμητισμός των ανθρώπων που κατάγονται από την Ανατολία (Μικρά Ασία-Πόντος) να τραγουδάνε και να θρηνούν στον καθ' ημάς πλ.β' με τρελαίνει...!!! Και μετά σου λένε ότι τον πήραμε από τους Οθωμανούς και δεν υπήρχε στο Βυζάντιο...δεν ξέρουν από Ανατολία τζάνουμ δεν ξέρουν...
Ευχαριστούμε Βασίλειε...πληροφορίες για την γιαγιά?

Αγαπητέ Χρίστο σε ευχαριστώ.
Για σένα έγραψα περί της εξωτερικής μουσικής.
Η μακαρίτισα η γιαγιά στην ηχογράφηση τπ 1978 ήταν 85 χρονών, δηλαδή γεννήθηκε κοντά στα 1993. Και το 1922 που ήλθαν στην Ελλάδα ήταν 29 ετών. Πατρίδα της ήταν η Σαφράμπολι της Μικράς Ασίας, και στην Ελλάδα ήλθαν με την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Σαφραμπολίτες υπάρχουν στον Πειραιά και στην συνοικία Ποδαράδες, όπου μετέφεραν τα εικονίσματα και τα λοιπά 'Αγια στον Άγιο Στέφανο.
Επίσης εκτός από την Βέροια υπάρχουν πολλοί και στην Σκύδρα.
Δεν γνωρίζω την συγκεκριμένη καταγωγή του Δημητρίου και του Απόστολου Καλπακίδη, αλλά και στην Σκύδρα τιμάται ο Άγιος Στέφανος με περικαλή Ναό.
Ο μακαρίτης ο πατέρας μου κατάγονταν από τα Κιουπλιά της Προύσσας, και στην Ελλάδα ήλθε με την Μικρασιατική καταστροφή, ακολουθόντας τα Ελληνικά στρατεύματα κατά την γνωστή οπισθοχώρηση.
Οι γονείς μου παρόλο που ζούσαν σε περιβάλλον με Τούρκους, διατήρησαν την Ελληνικότητα της μουσικής μας, η οποία επηρέασεν τους Τούρκους, και όχι το αντίθετο.
Επίσης, οι ουκ ολίγοι Έλληνες που εξισλαμίσθηκαν, μετέφεραν στην τουρκική γλώσσα τα ήθη τα έθιμα τους χορούς κλπ, καθώς και την Ελληνική μας μουσική.
Ο μακαρίτης ο Σίμων ο Καρράς, είχεν αρκετούς Μικρασιάτες οργανοπαίχτες, για τους οποίους σε τηλεφωνικές συζητήσεις που είχαμε που έλεγεν τα καλύτερα.
Καλήν συνέχεια.
Βασίλης Κιαμηλίδης

koudounellis · Aug 31, 2008

Βασίλης Κιαμηλίδης said:
Αγαπητέ Ευστράτιε, εάν η μνήμη μου μου δεν με απατά νομίζω ότι ήσουν στην Αγιάσο της Λέσβου, πως βρίσκεσαι στην Άμφισα????, είσαι εκπαιδευτικός ??
Βασ. Κιαμηλίδης Βέροια

Καταγωγή από Αγιάσο Λεσβου οπου και ήμουν στις διακοπές μου.

π. Μάξιμος · Aug 31, 2008

koudounellis said:
Καταγωγή από Αγιάσο Λεσβου...

Καί κατά τό ἁγιογραφικόν «καὶ γὰρ ἡ λαλιά σου δῆλόν σε ποιεῖ» (Ματθ. 26, 73), τό ὀνοματεπώνυμόν σας προδίδει τήν λεσβιακήν καταγωγήν σας.
Μήπως γνωρίζετε γιατί στή Μυτιλήνη οἱ φέροντες τό ὄνομα «Εὐστράτιος» ἑορτάζουν τῶν Ταξιαρχῶν, ἤτοι στίς 8 Νοεμβρίου;
Θά εἶχε ἐνδιαφέρον νά μάθουμε.

Υ.Γ. Ἔχουν μπερδευτεῖ λίγο ἕως πολύ τά θέματα. Ἔχουν ὅμως ὅλα ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον, περισσότερο αὐτό τῆς Μικρασιατικῆς καταστροφῆς, 27 Αυγούστου 1922 (9 Σεπτεμβρίου, ν.η.), πού ἄν ἀνοιχθεῖ ἄλλο θέμα μέ τίτλο «Μνήμη Μικρασιατικής Καταστροφής» στό θέμα «Ιστορία», θά ἀνεβάσω ἕνα σημαντικό ντοκουμέντο. Πιστεύω καί ἄλλοι θά ἔχουν ἐνδιαφέροντα νά γράψουν γιά τό μεγάλο αὐτό θέμα, πού ἄλλωστε ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος τό μνημονεύει κάθε χρόνο τήν Κυριακή πρό τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, μαζί μέ τή «μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Χρυσοστόμου, ἐπισκόπου Σμύρνης, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ...».

koudounellis · Aug 31, 2008

Νας πω π. Μάξιμε .
Το όνομα Ευστρατιος λέγεται ως εξής στην ντοπιολαλιά μας:
Στρατήγς στρατήγους στρατγιέλ
Το όνομα του Ταχιάρχη και Αρχιστρατήγου Μιχαήλ το λέμε ως εξης:
πάμι στουν Αστράτγιου στουν Αγιου Στρατήγ
Έχει συνδεθεί δηλαδή το όνομα Στράτος με το Στρατήγς. (Στρατηγός)
Μου φωνάζουν: Ε Στρατήγ έλα . Ε Στράτου έλα. Ε Στρατήγου τι κάνς.
Ο παππούς μου πάντως γεννήθείς το 1905 γιόρταζε το όνομά του στις 13 Δεκεμβρίου όπως είναι και το σωστό.

Βασίλης Κιαμηλίδης · Aug 31, 2008

koudounellis said:
Καταγωγή από Αγιάσο Λεσβου οπου και ήμουν στις διακοπές μου.

Ο μακαριστός Σίμων Καρράς στις εκπομπές του Ελληνικοί αντίλαλοι είχε πολλές φορές τραγούδια της Αγιάσου που τα είχεν στείλει ο Στρατής Τσόκαρος, ο οποίος έπαιζε και σαντούρι, ενώ έχει καταγράψει πολλά τραγούδια της Μικράς Ασίας εις την Ευρωπαικήν σημειογραφία.
Προ διετίας που επισκέφθηκα την Λέσβο, πέρασα και από την Αγιάσο, και εντυπωσιάσθηκα, για την διατηρητέα παλαιά πόλη που θυμίζει 1922, την Εκκλησία σας, καθώς και τα Μικρασιάτικα τραγούδια στις διάφορες πανηγύρεις.
Να περνάς καλά εκεί στην Άμφισσα με τις πολύ νόστιμες και ευμεγέθεις ελιές, και τις πολύ ωραίες διαδρομές από τον Μπράλλο.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια.

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

Ἀναρτῶ τό βαπτιστικό τῆς προαναφερθείσης γιαγιᾶς μου, τό ὁποῖον δέν εἶναι μόνον οἰκογενειακόν κειμήλιον, ἀλλά ἀνήκει στό Γένος, εἶναι δέ ἔγγραφον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σμύρνης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Ἐξεδόθη ἐκ τοῦ ἐν Βουρνόβᾳ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου.

vagelis · Sep 1, 2008

Σας ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΟΛΟΥΣ για τα γραφωμενα σας .
Και εγω εχω συγκινηθει γιατι ο αειμνηστος πατερας μου , υπηρετησε ως στρατιωτης στον πολεμο της Μικρας Ασιας και του αρεσαν ιδιαιτερα τα μικρασιατικα τραγουδια , αμανεδες κλπ .
Επισυναπτω ηχογραφηση της 25-3-1966 (ημερα γιορτης μου) , οπου τραγουδα ο πατερας μου στο τραπεζι . Προσεξτε την βαση που εχει στο τελευταιο που λεει .
Καπου λεει και η μητερα μου Κατινα , μια μαντιναδα .

fws · Sep 1, 2008

Πώς θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητος κάποιος μπροστά σ' αυτήν την καταστροφή.
Χαίρομαι τουλάχιστον που κάθε χρόνο υπάρχει ακόμα (να δούμε ως πότε!) κάποιο αφιέρωμα απ' το κρατικό κανάλι, για να μην ξεχνάνε οι νέες γενιές κυρίως, γεγονότα όπως αυτό που καθόρισαν τη μοίρα του ελληνισμού. Όχι ότι μπορεί κάποιος να μάθει την ιστορία μέσα απ' αυτά τα αφιερώματα. Μπορεί όμως να "συγκινηθεί" και να μελετήσει μόνος του.
Όσο για το Πανεπιστήμιο, όπου "διδάσκεται" η Ιστορία, ας μην τα συζητάμε καλύτερα. Η μέθοδος διδασκαλίας θυμίζει εκείνο το βιβλίο της παλιάς Γ' λυκείου για τις Δέσμες (όσοι το θυμάστε), όπου οι πιο συγκλονιστικές περιγραφές, όπως εκείνη για τους ανθρώπους που προσπαθούσαν να στηριχθούν στις βάρκες για να γλιτώσουν και οι Τούρκοι τους έκοβαν απ' τον καρπό τα χέρια, να βρίσκονται στο κομμάτι των "προαιρετικών" αναγνώσεων του βιβλίου.

Όσο για την σχέση του ξεριζωμού αυτού με την μουσική μας παράδοση είναι, κατ' εμέ, ασφαλώς αυτονόητος. Ο καημός του ελληνισμού είναι τροφοδότρα δύναμη της μουσικής των ελλήνων.

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

fws said:
...συγκλονιστικές περιγραφές, όπως εκείνη για τους ανθρώπους που προσπαθούσαν να στηριχθούν στις βάρκες για να γλιτώσουν και οι Τούρκοι τους έκοβαν απ' τον καρπό τα χέρια...

Τελικά δέν τούς ἔκοβαν τά χέρια οἱ Τοῦρκοι, ἀλλά ἄλλοι...
Ἐκεῖνοι πού εἶχαν στείλει καράβια γιά νά βοηθήσουν... οἱ «φίλοι» μας... καί «σύμμαχοί» μας...
Ἐπισυνάπτω τό πρῶτο μέρος ἀφιερώματος πού εἶχε δημοσιευθεῖ στήν «Ἐπαγγελία», Μηνιαία ἔκδοση τῆς ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΗΣ, ΑΞΙΟΥΠΟΛΕΩΣ κ΄ ΠΟΛΥΚΑΣΤΡΟΥ.

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

Ἀνεβάζω παραδοσιακά τραγούδια ἀπό τίς «χαμένες» καί ἀλησμόνητες πατρίδες, ἀπό τή Σμύρνη, τή Μικρασία, τόν Πόντο καί τήν Καππαδοκία.
Θά ἀκολουθήσουν κι ἄλλα ἀπό τήν Σμύρνη τῆς περιόδου 1900-1922 καί μέ ἄλλους μανέδες.
Καλή ἀκρόαση πού λέει καί ὁ κ. Λιναρδάκης.
Κε Λιναρδάκη, πολύ συγκινητικό τό ἄκουσμα τῶν γονέων σας.

Υ.Γ. Τελικά χώρεσαν μόνον τῆς Σμύρνης (Melodies d'Orient - Songs Of Smyrna), πού δυστυχῶς οἱ τίτλοι εἶναι στά ἀγγλικά. Τῆς Μικρασίας, τοῦ Πόντου καί τῆς Καππαδοκίας (πού θά ἀκολουθήσουν) εἶναι στά ἑλληνικά.

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

Μικρασιάτικα

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

Μέχρι καί τό 9 εἶναι τοῦ Πόντου. Τά λοιπά Καππαδοκίας.

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

Σμύρνη, ἡ μουσική ζωή 1900-1922.

π. Μάξιμος · Sep 1, 2008

1. Σμύρνη, ἡ μουσική ζωή 1900-1922 (17, 18).
2. Καππαδοκίας (15, 17, 18, 16).
3. Σμύρνης (18, 19, 20).

Dimitri · Sep 2, 2008

Πάτερ Μάξιμε και όλοι, πολλές ευχαριστίες για τα όντως συγκινητικά λόγια, ντοκουμέντα και ακούσματα.

vagelis · Sep 3, 2008

Ακουστε και τα παρακατω :
http://www.youtube.com/watch?v=wY9R9m6sz5o

Μικρασιατική καταστροφή (1922) και μουσική παράδοση

Γενικός Συντονιστής

Βασίλης Κιαμηλίδης

Βασίλης Κιαμηλίδης

Attachments

῾Αγιοσοφίτης

Βασίλης Κιαμηλίδης

Ευστράτιος Κουδουνέλλης

Γενικός Συντονιστής

Ευστράτιος Κουδουνέλλης

Βασίλης Κιαμηλίδης

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Antonia Xristoforaki Linardaki.

Attachments

Πέτρος Τοπαλίδης

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Γενικός Συντονιστής

Attachments

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator

Antonia Xristoforaki Linardaki.