Τυπικόν Ι. Μ. Ευεργέτιδος Κωνσταντινουπόλεως

Hristakis

Hristakis

῾Αγιοσοφίτης
Θα ενδιαφερόμουν για οτιδήποτε πληροφορίες σχετικά με το μοναστήρι αυτό όπως ιστορικές (εάν υπάρχουν) καθώς και για το τυπικό της...χθες το βράδυ κοίταξα λίγο βιαστικά τις περιπτώσεις 6 και 15 Αυγούστου και είναι λίγο "περίεργα" π.χ.απουσιάζουν τα δοξαστικά "παρέλαβεν ο Χριστός" και "θεαρχίω νεύματι"...
 


Ὑπάρχει ἡ μελέτη τοῦ Π. Χρίστου Ἡ Μονὴ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Εὐεργέτιδος στὸν τόμο Ἀναφορὰ εἰς μνήμην Μητροπολίτου Σάρδεων Μαξίμου τόμος ε' σσ. 261-276.Ἐκεῖ ὑπάρχουν παραπομπὲς στὸ τυπικὸ τῆς μονῆς τῆς Θεοτόκου ἐν Ἀρείᾳ Πελοποννήσου τοῦ ἔτους 1143 καὶ τὸ τυπικὸ τῆς μονῆς Μαχαιρᾶ Κύπρου (1208-1209) τὰ ὁποία τὸ ἀποκαλοῦν Στουδιωτικόν.Προϋποθέτει συντετμημένο (στουδιτικό;) στιχηροκαθισματάριο.
 
Last edited:
MTheodorakis said:
Ὑπάρχει ἡ μελέτη τοῦ Π. Χρίστου Ἡ Μονὴ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Εὐεργέτιδος στὸν τόμο Ἀναφορὰ εἰς μνήμην Μητροπολίτου Σάρδεων Μαξίμου τόμος ε' σσ. 261-276.
Click to expand...
Που μπορούμε να το βρούμε αυτό? δυσεύρετο μου φαίνεται...
 
Νά ποῦμε κατά πρῶτον, ὅτι τό «Συναξάριον ἤτοι Τυπικὸν τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Μονῆς τῆς Εὐεργέτιδος, κατὰ τὸ χφ ἀρ. 788 (12ου αἰ.) τῆς βιβλ. τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν» εὑρίσκεται ἐν DMITRIJEVSKIJ Aleksej, Opisanie liturgitcheskich rukopisej I, σελ. 256 – 655.
Συνεγράφη ὑπό τοῦ μοναχοῦ Τιμοθέου, ὑποτακτικοῦ τοῦ κτίτορος τῆς Μονῆς Παύλου μοναχοῦ, ὅστις συνέστησεν αὐτήν κατά τά μέσα τοῦ ια΄ αἰ. (1049) ἐκτός τῶν τειχῶν τῆς Πόλεως καί ὄχι μακράν αὐτῆς καί πρός τήν Πύλην τῆς Πηγῆς (Σηλυβρίας, Silivri Kapi). Ὁ κτίτωρ εἶναι καί ὁ συγγραφεύς τοῦ γνωστοῦ ψυχοφελοῦς βιβλίου «Εὐεργετινός».
Τό Τυπικό εἶναι τοῦ τέλους τοῦ ια΄ ἀρχῶν τοῦ ιβ΄ αἰ., εἶναι Στουδιτικόν ἤτοι Κωνσταντινουπολιτικόν καί σαφῶς δέν προβλέπει ὕμνους Ἱεροσολυμιτικῆς/Ἁγιοπολιτικῆς προελεύσεως ἤ ἴσως νεωτέρους.

Ἡ Μονή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Εὐεργέτιδος ἦτο ἐκ τῶν πλέον ὀνομαστῶν καί αὐστηροτέρων μονῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἐνῶ γνωρίζομεν πολλά περί τῆς ἐσωτερικῆς ζωῆς τῆς μονῆς ἐκ τοῦ Τυπικοῦ αὐτῆς, γνωρίζομεν ὀλίγα ἐλλιπῆ καί ἀποσπασματικά περί τῆς ἱστορικῆς πορείας αὐτῆς. Ἡ μονή ὑπέφερε πολλά ἐπί λατινοκρατίας (1204-1261) κατεστράφη δέ ὀλίγον πρό τῆς β΄ ἀλώσεως τῶν πολιορκητῶν, ὡς εὑρισκομένη ἐκτός τῶν τειχῶν, πρό τῆς Πόλεως.
Ἡ μονή κατεῖχε σημαντικόν μετόχιον ἐντός τῆς Πόλεως παρά τήν Κινστέρναν τοῦ Μωκίου. Ὑπῆρχε καί ἄλλη γυναικεία μονή ἐπ᾿ ὀνόματι τῆς Θεοτόκου τῆς Εὐεργέτιδος.
 
Το Τυπικόν της Ευεργέτιδος -ασφαλώς Μοναχικόν και αυτό- είναι συντομότερο σε πολλές διατάξεις από το ΤΑΣ και απουσιάζουν όπως παρατήρησε ορθά ο κ. Χρίστος Ψωμιάδης τροπάρια και ο π. Μάξιμος μας έδωσε την πληροφορία ότι απουσιάζουν τα της Ιεροσολυμίτικης παραδόσεως.

Το ΤΜΕ ίσως λαμβάνει και κάποια Στουδίτικα τυπικά υπόψην...

Ίσως αυτό το Τυπικό (τουλάχιστον το πνεύμα αυτού του Τυπικού) αποτελεί μια εναλλακτική λύση στο πρόβλημα της διάρκειας των ακολουθιών που- σωστά τελούμενες- πολλές φορές ξεπερνούν κάποια χρονικά όρια για τις Ενορίες.

[Σε άλλα μηνύματα αναφέρθηκα στην απουσία του "Μακάριος ανήρ" (εκτός Σαββάτου)
και σε άλλο στο θεομητορικό (;;;) εφύμνιον "ο εκ Παρθένου τεχθείς" αλλά καλύτερα να τα συζητήσουμε εκεί τα θέματα αυτά...]
 
Last edited:
Ἔγραψα «ὕμνους Ἱεροσολυμιτικῆς/Ἁγιοπολιτικῆς προελεύσεως ἤ ἴσως νεωτέρους» ἔχοντας κατά νοῦν τό «Θεαρχίῳ νεύματι» ἐπειδή ἔχει συζητηθεῖ καί ἀλλοῦ στό forum καί ἀλλοῦ κατάληξε...
Τό «Θεαρχίῳ νεύματι» δέν ἔχει «πατρότητα» στό Μηναῖο, ὅπως καί ἐκεῖ έξηγήθηκε.
Ἐγώ βρῆκα τά παρακάτω, πού ὁ Δημήτρης (Διαχειριστής) ἄς κρίνει πού ξέρει τό θέμα.

1. Αντώνιος ο Λαμπαδάριος
Από Musipedia
εξαιρετικά καλλίφωνος μουσικός και μελοποιός από την Ανδριανούπολη, γνώστης και της εξωεκκλησιαστικής μουσικής. `Ηταν ανηψιός του πατριάρχη Κύριλλου. Μαθήτευσε, κατ' άλλους με τους Μανουήλ Πρωτοψάλτη και Γεώργιο τον Κρήτα, κατ' άλλους με τον Κων/νο Πρωτοψάλτη (με τον οποίο συνέψαλλε στον πατριαρχικό ναό). Διετέλεσε λαμπαδάριος του Πατριαρχικού Ναού (από 24.12.1822-1827). Πέθανε στη Ρωσία το 1828 (1823;) αφήνοντας το κιβώτιο με τις συνθέσεις και τις σημειώσεις του στα χέρια του μουσικότατου ιερέα Γ. Ρυσίου. Μελοποίησε στην Παλαιά μέθοδο ("επί το επεξηγηματικότερον") το αργό Αναστασιματάριο του Πέτρου του Πελοποννήσιου. Συνέθεσε χερουβικά (στους 8 `Ηχους), κοινωνικά, στιχηρά ιδιόμελα, το οκτάηχο και δίχορο στιχηρό Δοξαστικό "Θεαρχίῳ νεύματι" και το "Εἰς πολλὰ ἔτη" που εκτελείται από τον πρωτοψάλτη στο τέλος των Χερουβικών (ενώ ψάλλεται το "Αλληλούια").

από το "Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής"
του Τ. Καλογερόπουλου

Ανακτήθηκε από το http://wiki.musicportal.gr/index.php/Αντώνιος_ο_Λαμπαδάριος


2. Θεαρχίῳ νεύματι by Ioannis Trapezountios

http://www.isocm.com/Samples_files/Arvanitis.pdf
 
Τό «Θεαρχίῳ νεύματι» ὡς ποιητική σύνθεση φαίνεται νά εἶναι κάτι νεώτερο καί ἀπό συντακτικῆς πλευρᾶς· π.χ. τό «περιφρουρῆσαι καὶ σῶσαι, ἀπὸ πάσης προσβολῆς ἐναντίας τὴν νεολαίαν σου» δέν τό συναντᾶ κανείς σέ ἄλλο ὕμνο. Καθώς καί ἡ ὀκτάηχη σύνθεση εἶναι πρωτοφανής.
Τό μόνο παρόμοιο ποίημα πού βρῆκα κατά μίμησιν αὐτοῦ συντεθέν εἶναι τό δοξαστικό τῆς μνήμης τοῦ ἁγ. Σπυρίδωνος ὑπό «Εμμανουήλ ή Μανουήλ Χρυσάφη του Δουκός» [άλλως ονομαζόμενος Δούκας ή Δουξ Χρυσολωράς Χρυσάφης, ο πρεσβύτερος (υπάρχει και νεότερος). Συνέθεσε πολλούς ύμνους εις τον Άγιον Σπυρίδωνα και εις άλλους Αγίους και εορτές. Άκμασε κατά τους χρόνους του τελευταίου αυτοκράτορας Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου (ιε΄ αιώνας), ως Λαμπαδάριος της Μ. Εκκλησίας].
Ποίημα Εμαννουήλ Χρυσάφη του Δούκα
Ψάλλονταν στην Βασίλισσα των Πόλεων​
Ήχος α΄ «Θεαρχίῳ νεύματι, πάντοθεν τὰ τῶν ἀνθρώπων συστήματα, ἀπό οἱκείων δωμάτων φερόμενα.»
πλ. α΄ «Καταλαβόντα τὴν πανέντιμον τοῦ Λειψάνου σου θήκην, ἀξίως ἀσπάζονται»
β΄ «Αἱ δὲ ὑπέρτατοι τῶν ἐπὶ γῆς ἀξίαι, σὺν Βασιλεῖ ἡγεμόνι παραγενόμεναι»
πλ. β΄ «Τὸ Θεοφόρον καὶ ἀξιέπαινον σκῆνος ἐξᾳδοῦσαι, τῷ δέει κρατούμεναι, ὑπὲρ ἐπαίνου δὲ ποιούμεναι· καὶ ὁρατῶς ἐκβοῶσι τὴν τῶν ᾀσμάτων σοι μελῳδίαν· ἰδοὺ ὁ θαυμάσιος Σπυρίδων νῦν προτίθεται»
γ΄ «Ἄρωμεν τοίνυν τὸν ὕμνον, καὶ κατὰ δύναμιν ὑμνήσωμεν τῶν Ἀρχιερέων τὸ μέγα κλέος»
Βαρύς «Διὰ τούτου γὰρ ἡ παγγενής, Κωνσταντιανῶν σωτηρία γίνεται· ᾦ ἀτενίζειν οὐκ ἰσχύουσιν ἔθνη πάντα, ἄξιόν τε ἀπονέμειν ἐφύμνιον»
δ΄ «Τούτου γὰρ τὸ τῶν θαυμάτων ὑπερέχει πᾶσαν ἐννοιαν»
πλ. δ΄ «Διὸ πάνσοφε ἱεράρχα, ἀεὶ σὺν τῇ Μητρὶ τοῦ Ἰησοῦ, καὶ μετὰ πότμον πρέσβευε διηνεκῶς, περιφρουρῆσαι καὶ σῶσαι, ἀπὸ πάσης προσβολῆς ἐναντίας τὴν νεολαίαν σου· τὴν γὰρ ἡμῶν προστασίαν κεκτήμεθα»
α΄ «Εἰς τοὺς αίῶνας ἀγλαοφανῶς μακαρίζοντες»​
Στό Μηναῖο στήν Ἀκολουθία τοῦ ἁγίου στό τέλος, ὑπάρχουν καί στιχηρά τοῦ ἑσπερινοῦ κατά μίμηση τῶν «Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος!» κλπ. συντεθέντων.

Καί γιά νά ἐπανέλθουμε στό θέμα τοῦ Τυπικοῦ τῆς Εὐεργέτιδος, οὔτε τά «Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος!» κλπ. στήν ἑορτή τῆς Παναγίας ὑπάρχουν.
Οὔτε καί τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος αὐτά, ἄν καί “Εις την Κωνσταντινούπολη η μνήμη του ιερού Σπυρίδωνος εορτάζεται μεγαλοπρεπώς κατά τους Θ΄ - Ι΄ αιώνες, όταν συντέθηκε το Συναξάρι της Μεγάλης Εκκλησίας. Η σχετική είδηση αναφέρει: «Τελεῖται δὲ ἡ αὐτοῦ σύναξις ἐν τῷ σεπτῷ ἀποστολείῳ τοῦ ἀγίου Πέτρου, τῷ συγκειμένῳ τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ». Εις τον Παρισινό Κωδ. 1578 προστίθεται: «καὶ ἐν τοῖς ἁγιοῖς ἀποστόλοις, ἔνθα νῦν κατάκειται»”.
Δέστε τί περιλαμβάνει ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος στό Τυπικό τῆς Εὐεργέτιδος.
 
To άγνωστον στο ελληνικό μηναίο (για το σλαβονικό δεν το συζητώ, εκεί η ακολουθία στις περισσότερες εκδόσεις στερείται παντελώς ιδιομέλων, η δε τελευταία εν έτει 2002 έκδοση του Πατριαρχείου έχει μεν τα δοξαστικά όχι όμως αίνους, καθίσματα κλπ) αυτό δοξαστικό υπάρχει μελοποιημένο σε Ρουμανικά ψαλτικά βιβλία. Ο ναός του Αγ. Σπυρίδωνος στο Βουκουρέστι είναι πατριαρχικό παρεκκλήσιο και εκεί γίνονται οι χειροτονίες των βοηθών επισκόπων του Πατριάρχη, ο καθαγιασμός του αγίου μύρου, οι ανακοινώσεις αγιοκατατάξεων κλπ "επίσημες" τελετές.
 
Panagiotis said:
To άγνωστον στο ελληνικό μηναίο (για το σλαβονικό δεν το συζητώ, εκεί η ακολουθία στις περισσότερες εκδόσεις στερείται παντελώς ιδιομέλων, η δε τελευταία εν έτει 2002 έκδοση του Πατριαρχείου έχει μεν τα δοξαστικά όχι όμως αίνους, καθίσματα κλπ) αυτό δοξαστικό υπάρχει μελοποιημένο σε Ρουμανικά ψαλτικά βιβλία. Ο ναός του Αγ. Σπυρίδωνος στο Βουκουρέστι είναι πατριαρχικό παρεκκλήσιο και εκεί γίνονται οι χειροτονίες των βοηθών επισκόπων του Πατριάρχη, ο καθαγιασμός του αγίου μύρου, οι ανακοινώσεις αγιοκατατάξεων κλπ "επίσημες" τελετές.
Click to expand...

Αν και σέβομαι τις υμνογραφικές αυτές συνθέσεις εντούτοις είμαι της άποψης ότι καλό είναι η μίμηση είναι καλό να είναι περιορισμένη ή να χρησιμοποιούνται τουλάχιστον σε Ναούς μόνο όπου πανηγυρίζεται η μνήμη του Αγίου.

Ως τέτοιο παράδειγμα αναφέρω την Μεγάλη Εβδομάδα του Αγίου Δημητρίου που τελείται στον Ναό του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης.
Δεν σημαίνει ότι επειδή ψάλλονται αυτά εκεί- και καλώς ψάλλονται εκεί - ότι υπάρχει θέμα "νομιμοποιήσεως" να ψάλλουμε κι αυτά σε όλους τους Ναούς και αντί του "Μέγαν εύρατο" το
"Χριστού την δόξαν μαρτυρεί, πηγάζων εκ πλευράς τα μύρα, ο μάρτυς Δημήτριος, αυτόν μεγαλύνομεν." κατά μίμησιν του "Χριστός ανέστη"...

Αυτά στον Ναό μόνο του Αγίου.

Και γενικά έχω την άποψη πώς στις (νέες) ακολουθίες καλό είναι να υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία από άποψη υμνογραφική κι όχι να περιοριζόμαστε σε μίμηση των μεγάλων εορτών...

[Έχει αναφέρει σχετικά και στην ακολουθία του Αγίου Αποστόλου Λουκά, ο π. Μάξιμος για το "Νεφέλην σε φωτός" ήχος α']
 
Last edited:


Ὁ τόμος ε' τοῦ Ἀναφορὰ εἰς μνήμην μητροπολίτου Σάρδεων Μαξίμου ἔκδ. 1989 βρίσκεται στὶς βιβλιοθῆκες α) Θεολογικῆς Θεσσαλονίκης BX325.Α53 καὶ β) Γεννάδιο -Ἀθῆνα- Τ2810/Μ46.

Τὰ προσόμοια Ὤ τοῦ παραδόξου θαύματος... καὶ τὸ Θεαρχίῳ νεύματι.. ὑπάρχουν στὸ χφ. Σινὰ 631 Μηναῖο ι'-ια' αἰ. (Τ.Π.Θέμελη Τὰ Μηναία ἀπὸ τοῦ ια' μέχρι τοῦ ιγ' αἰῶνος Ἐκκλησιαστικὸς Φάρος τ. λ' 1931 σσ. 560-561) καὶ στὸ τυπικὸ τῆς Εὐεργέτιδος ((Dmitrievskij τ. 1 σσ. 487, 488, 494).
 
MTheodorakis said:



Τὰ προσόμοια Ὤ τοῦ παραδόξου θαύματος... καὶ τὸ Θεαρχίῳ νεύματι.. ὑπάρχουν .... καὶ στὸ τυπικὸ τῆς Εὐεργέτιδος ((Dmitrievskij τ. 1 σσ. 487, 488, 494).
Click to expand...

Ναι!
Υπάρχει το "Θεαρχίω πνεύματι" στον προεόρτιο Εσπερινό ως Δόξα, Και νυν αποστίχων ήχος α'

Τα "Ω του παραδόξου θαύματος" ως αίνοι της εορτής και στα απόστιχα των αίνων της αποδόσεως (άλλη τάξη τότε στις αποδόσεις :wink: )

Ο κ. Χρίστος Ψωμιάδης εννοούσε, μάλλον, ότι δεν υπάρχουν στην σημερινή θέση κι αφού -όπως είπε κι ο ίδιος- έριξε πρόχειρη ματιά!
 
Last edited:
Μανόλη.... !!!
Παρατηρητικότερος καί ἐξονυχιστικός ὅπως πάντα... !!!
Τό «Θεαρχίῳ νεύματι» ὅμως τό ἔχει στήν προεόρτιο μή ἑορτάσιμο ἀκολουθία καί σέ ἦχο α΄. Καμμία ἀναφορά γιά ὀκτάηχο. Πότε ἔγινε αὐτή ἡ μελοποίηση ἆραγε; Ἔχω ἀπαντήσει παραπάνω; Μέ ἐνδιαφέρει καί ὅλο τό κείμενο. Τό βλέπεις ὅλο στὸ χφ. Σινὰ 631 Μηναῖο ι'-ια' αἰ.; Τό βλέπεις στήν κυριώνυμο ἡμέρα καί ὀκτάηχο στὸ χφ. Σινὰ 631 Μηναῖο ι'-ια' αἰ.; Πάντως ἔχει ἐμπνευσθεῖ ἀπό τό στιχηρό τῶν αἴνων νομίζω «Ἐκ περάτων συνέδραμον, Ἀποστόλων οἱ πρόκριτοι, θεαρχίῳ νεύματι τοῦ κηδεῦσαί σε».
Καί τά «Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος!» κλπ. στούς αἴνους, καθώς καί στήν ἀπόδοση.
 
Last edited:
dkalpakidis said:
[Σε άλλα μηνύματα αναφέρθηκα στην απουσία του "Μακάριος ανήρ" (εκτός Σαββάτου)
και σε άλλο στο θεομητορικό (;;;) εφύμνιον "ο εκ Παρθένου τεχθείς" αλλά καλύτερα να τα συζητήσουμε εκεί τα θέματα αυτά...][/SIZE][/FONT]
Click to expand...
Γράψε τουλάχιστον εδώ επιγραμματικά κάποιες από τις ιδιαιτερότητες του τυπικού αυτού να μπορεί να τις βρει κάποιος χωρίς αναζήτηση σε άλλα πολλά θέματα...
 
π. Μάξιμος;13517 said:
Τό «Θεαρχίῳ νεύματι» ὡς ποιητική σύνθεση φαίνεται νά εἶναι κάτι νεώτερο καί ἀπό συντακτικῆς πλευρᾶς· π.χ. τό «περιφρουρῆσαι καὶ σῶσαι, ἀπὸ πάσης προσβολῆς ἐναντίας τὴν νεολαίαν σου» δέν τό συναντᾶ κανείς σέ ἄλλο ὕμνο. Καθώς καί ἡ ὀκτάηχη σύνθεση εἶναι πρωτοφανής.
Click to expand...
π. Μάξιμος;13531 said:
Καμμία ἀναφορά γιά ὀκτάηχο. Πότε ἔγινε αὐτή ἡ μελοποίηση ἆραγε;
Click to expand...
Πάτερ το δοξαστικό αυτό ως οκτάηχη μελοποίηση υπάρχει ήδη και στο παλαιό στιχηράριο και έχει εξηγηθεί από τον Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα στα χειρόγραφά του...άρα δεν ευσταθεί ότι είναι νεώτερο η έστω η οκτάηχη μελοποίησή του...τώρα γιατί απουσιάζει από την κύρια ημέρα στο τυπικό της Ευεργετίδος περιμένουμε εσάς και τους αγαπητούς κ.Διονύσιο και Θεόδωράκη να μας απαντήσετε...
 
Hristakis said:
Πάτερ το δοξαστικό αυτό ως οκτάηχη μελοποίηση υπάρχει ήδη και στο παλαιό στιχηράριο και έχει εξηγηθεί από τον Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα στα χειρόγραφά του...άρα δεν ευσταθεί ότι είναι νεώτερο η έστω η οκτάηχη μελοποίησή του...
Click to expand...

Ο Χρήστος έχει δίκιο. Ιδού...
 
Last edited:
Firfiris said:
Ο Χρήστος έχει δίκιο. Ιδού...
Click to expand...
Κι ἐγώ ἔχω ἄδικο...
Διαβάσατε παραπάνω ;;;
Ἀνέφερα τόν Ἀντώνιο Λαμπαδάριο σύγχρονο τοῦ Χουρμούζιου καί τό Ἰωάννη Τραπεζούντιο, πού ἦταν δάσκαλος τοῦ Πέτρου Πελοποννησίου. Ἐγώ ἀναφέρθηκα σέ πιό παλαιές ὀκτάηχες μελοποιήσεις.
Ἀναφέρθηκα στό κατά μίμησιν τοῦ «Θεαρχίῳ νεύματι» συντεθέν ΟΚΤΑΗΧΟ δοξαστικό τῆς μνήμης τοῦ ἁγ. Σπυρίδωνος ὑπό «Εμμανουήλ ή Μανουήλ Χρυσάφη του Δουκός» πού ἤκμασε κατά τους χρόνους του τελευταίου αυτοκράτορος Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου (ιε΄ αιώνας), ως Λαμπαδάριος της Μ. Εκκλησίας. Ἄρα σαφῶς ὑπῆρχε τό ΟΚΤΑΗΧΟ «Θεαρχίῳ νεύματι».
Ἐννοῶ νεώτερο σέ σχέση μέ τό ια΄ αἰῶνα τοῦ Τυπικοῦ τῆς Εὐεργέτιδος, πού δέν τό βρίσκαμε καί ὅταν τό βρήκαμε δέν ἀναφέρεται ὡς ΟΚΤΑΗΧΟ.
 
Last edited:
π. Μάξιμος said:
Κι ἐγώ ἔχω ἄδικο...
Διαβάσατε παραπάνω...
Ἀνέφερα τόν Ἀντώνιο Λαμπαδάριο σύγχρονο τοῦ Χουρμούζιου καί τό Ἰωάννη Τραπεζούντιο, πού ἦταν δάσκαλος τοῦ Πέτρου Πελοποννησίου. Ἐγώ ἀναφέρθηκα σέ πιό παλαιές ὀκτάηχες μελοποιήσεις.
Ἀναφέρθηκα στό κατά μίμησιν τοῦ «Θεαρχίῳ νεύματι» συντεθέν δοξαστικό τῆς μνήμης τοῦ ἁγ. Σπυρίδωνος ὑπό «Εμμανουήλ ή Μανουήλ Χρυσάφη του Δουκός» πού ἤκμασε κατά τους χρόνους του τελευταίου αυτοκράτορας Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου (ιε΄ αιώνας), ως Λαμπαδάριος της Μ. Εκκλησίας. Ἄρα σαφῶς ὑπῆρχε τό «Θεαρχίῳ νεύματι».
Ἐννοῶ νεώτερο σέ σχέση μέ τό ια΄ αἰῶνα τοῦ Τυπικοῦ τῆς Εὐεργέτιδος, πού δέν τό βρίσκαμε.
Click to expand...

Λίγο σχετικό (ή άσχετο)- αυτό που θα γράψω- όπως το "δεί" κανείς...
Στο Σύστημα Τυπικού ο π. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης αναφέρει σε υποσημείωση για την απόδοση της Κοιμήσεως εν Κυριακή περί του "Θεαρχίω νεύματι" τα εξής: (υπ.1092 σελ.584)

"Κατά τά ΤΔ (σελ. 402,407) και ΤΜ (σελ. 322) το οκτάηχον δοξαστικόν Θεαρχίω νεύματι εις την απόδοσιν ψάλλεται παρά του πρωτοψάλτου όλον είς ήχον α'. Εάν δε η απόδοσις τύχη εν Κυριακή, ψάλλεται τούτον εις το Δόξα, εις δε το Και νυν το α' Θεοτοκίον του ήχου.
Τούτο είναι σύμφωνον προς την τάξιν των αποδόσεων όλων των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών."

Σημ:
ΤΔ= Τυπικόν μονής Διονυσίου
ΤΜ=Τυπικόν Μεθοδίου Ιεομονάχου
 
Πάτερ δεν κατάλαβα για ποιο λόγο αναφέρατε τον Αντώνιο Λαμπαδάριο Ιωάννη και τον Χουρμούζιο....
 
π. Μάξιμος said:
Κι ἐγώ ἔχω ἄδικο...
Διαβάσατε παραπάνω ;;;
Ἀνέφερα τόν Ἀντώνιο Λαμπαδάριο σύγχρονο τοῦ Χουρμούζιου καί τό Ἰωάννη Τραπεζούντιο, πού ἦταν δάσκαλος τοῦ Πέτρου Πελοποννησίου. Ἐγώ ἀναφέρθηκα σέ πιό παλαιές ὀκτάηχες μελοποιήσεις.
Ἀναφέρθηκα στό κατά μίμησιν τοῦ «Θεαρχίῳ νεύματι» συντεθέν ΟΚΤΑΗΧΟ δοξαστικό τῆς μνήμης τοῦ ἁγ. Σπυρίδωνος ὑπό «Εμμανουήλ ή Μανουήλ Χρυσάφη του Δουκός» πού ἤκμασε κατά τους χρόνους του τελευταίου αυτοκράτορος Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου (ιε΄ αιώνας), ως Λαμπαδάριος της Μ. Εκκλησίας. Ἄρα σαφῶς ὑπῆρχε τό ΟΚΤΑΗΧΟ «Θεαρχίῳ νεύματι».
Ἐννοῶ νεώτερο σέ σχέση μέ τό ια΄ αἰῶνα τοῦ Τυπικοῦ τῆς Εὐεργέτιδος, πού δέν τό βρίσκαμε καί ὅταν τό βρήκαμε δέν ἀναφέρεται ὡς ΟΚΤΑΗΧΟ.
Click to expand...


Πάτερ, εννοείτε πότε υπάρχει η πρώτη μελοποίηση του Δοξαστικού από μελοποιό σε οκτάηχον μέλος γενικότερα ή πότε εμφανίζεται σε κάποιο τυπικό ή μηναίο χαρακτηριζόμενο ως οκτάηχο;

π. Μάξιμος said:
...Τό μόνο παρόμοιο ποίημα πού βρῆκα κατά μίμησιν αὐτοῦ συντεθέν εἶναι τό δοξαστικό τῆς μνήμης τοῦ ἁγ. Σπυρίδωνος...
Click to expand...

Πάτερ, έχω δει και ίδιο οκτάηχο Δοξαστικό εις την μνήμην του Αγίου Γερασίμου του εν Κεφαλληνία (μάλλον σε φυλλάδα του Αγίου), δεν θυμάμαι όμως που. Θα το βρω και θα το ανεβάσω.
 
dkalpakidis said:
Λίγο σχετικό (ή άσχετο)- αυτό που θα γράψω- όπως το "δεί" κανείς...
Click to expand...

Πολύ σχετικό καί σ᾿ εὐχαριστοῦμε.
Νά ποῦμε ἀκόμη ὅτι τόν ια΄ αἰῶνα ἤδη εἶχε μεταφερθεῖ ἀπό τήν Παλαιστίνη στήν Κωνσταντινούπολη τό ὑμνολογικό ὑλικό. Τόν θ΄ κυρίως αἰῶνα εἶχε δημιουργηθεῖ, μέ κέντρο τή Μονή τοῦ Στουδίου στήν Κωνσταντινούπολη καί εἰδικότερα ἀπό τόν ἅγιο Θεόδωρο τό Στουδίτη ἀρχικά, τό λειτουργικό βιβλίο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς "Τριώδιο", στό ὁποῖο καταχωρήθηκε καί διασώθηκε ὁ τεράστιος καί ἀξεπέραστος ὑμνολογικός πλοῦτος.
Στίς ἀρχές ὅμως τοῦ θ΄ αἰῶνα κατά τόν ἐκχριστιανισμό τῶν Σλαύων ἀπό τούς Θεσσαλονικεῖς ἀδελφούς Κύριλλο καί Μεθόδιο δέν ὑπῆρχε ὁλοκληρωμένο αὐτό τό ὑλικό. Ἀκόμη ὑπῆρχε ἡ λιτή ὑμνογραφία τοῦ ᾀσματικοῦ τύπου ὅπως ἀναφέρεται καί ἐκτίθεται στό ἔργο:
BLAGOY TCHIFLIANOV, Ο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΥ, ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1994 (ΑΝΑΛΕΚΤΑ ΒΛΑΤΑΔΩΝ 31). Αὐτό τό ἔργο εἶναι πολύ σημαντικό, γιατί βλέπουμε τήν μορφή τῆς λατρείας τῆς ΜτΧΕ κατά τόν Θ΄ αἰ.
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top