Αρχίλοχος, (τέλος 8ου αι.-645/640 π.Χ.)· ελεγειακός και σατυρικός ποιητής από την Πάρο (Κυκλάδες).
Στον Αρχίλοχο αποδίδονταν πολλές καινοτομίες στη
ρυθμοποιία (το τρίμετρο, χρήση κατ' εναλλαγή ανόμοιων μέτρων κτλ.)· η λέξη
ρυθμός ("ρυσμός" στην ιωνική διάλεκτο) εμφανίζεται για πρώτη φορά στον Αρχίλοχο, αν και όχι με τη νεότερη σημασία που έχει στους κλασικούς χρόνους (βλ. το κείμενο του Αρχίλοχου στο λ. ρυθμός).
Θεωρούνταν ο πρώτος που εισήγαγε την
παρακαταλογή (είδος συνοδευμένου ρετσιτατίβου) και την ελεύθερη συνοδεία ενός τραγουδιού στην
κιθάρα ("
κρούσιν υπό την
ωδήν") αντί του οργανικού διπλασιάσματος του φωνητικού μέρους. Ο Αρχίλοχος, επίσης, καθιέρωσε την εναλλαγή τραγουδιού και απαγγελίας με συνοδεία
οργανική σε
ιαμβικούς στίχους.
Στον
Αθήναιο (ΙΔ', 627C, 23) διαβάζουμε ότι ο Αρχίλοχος περηφανευόταν πιο πολύ για τη συμμετοχή του σε "πολιτικούς" (ή "πολεμικούς", σε μερικές εκδόσεις) αγώνες παρά για το ποιητικό του ταλέντο.
Βλ.
Πλούτ. Περί μουσ. 1140F-1141B, 28· Fr. Lasserre, Les epodes d'Archiloque, Παρίσι 1950· και λ. πρόσχορδος .
Επίσης, Bergk PLG II, 383-440, 199 αποσπ.., και Anth. Lyr. σσ. 2-16,
ελεγεία, ίαμβοι,
επωδοί,
ιόβακχοι, επιγράμματα. Πρβ. Μ. L. West, Iambi et Elegi Graeci, τόμ. 1-2, Οξφόρδη 1971-1972· και Giovanni Tarditi, Archiloco, Ρώμη 1968, με 291 αποσπ.
http://www.musipedia.gr/
~~~~~~
Archilochus
(fl ?650 BCE). Greek iambic and elegiac poet. He was a native of the Ionian island of Paros. ‘I am the squire of lord Ares’, he sang, ‘and skilled in the lovely gift of the Muses’ (Edmonds, frag.1). More artist than military man, he expressed both the external world and his responses to it in a remarkably personal tone.
His surviving poems contain no certain references to string instruments. The first word (tēnella) of his victory hymn, however, supposedly imitates the twang of a lyre string (Scholiast on Pindar, Olympian, ix.1–4); and one heavily restored fragment (Edmonds, frag.114, xiv) may refer to lyre playing accompanying the dance. He did clearly mention the aulos as a feature of religious or convivial occasions (frags.76; 32); possibly, though not certainly, he associated it with the performance of elegiac verse (frag.123) – a likely combination in this early period of elegy. According to a late source (Pseudo-Plutarch, On Music, 1140f–1141a), Archilochus abolished the strict rule which had ordained only one note for each syllable of text and introduced new styles of rhythmic composition such as the trimeter and combinations of different rhythmic genera, as well as the practice of allowing the text to be spoken as well as sung. This same source also attributes to him the discovery of independent instrumental accompaniments, that is, accompaniments not in unison with the song. While the use of recitative relates most naturally to iambic verse (which he developed with particular skill), elegy may have been involved as well. He not infrequently combined different metrical patterns; his use of iambs and trochees, moreover, shows several kinds of substitution. Possibly his metrical subtlety was paralleled by a characteristic imputed to Archilochus, the refined handling of varied and intermingled musical rhythms.
Writings
E. Diehl, ed.: Anthologia lyrica graeca (Leipzig, 1925, rev. 3/1949–52/R by R. Beutler)
J.M. Edmonds: Elegy and Iambus (London and Cambridge, MA, 1931/R)
F. Lasserre and A. Bonnard, eds.: Archiloque: Fragments (Paris, 1958)
M. Treu, ed.: Archilochos (Munich, 1959)
M.L. West, ed.: Iambi et elegi graeci, i (Oxford, 1971), 1–108
D.L. Page, ed.: Supplementa lyricis graecis (Oxford, 1974), 151ff
Bibliography
F. Will: Archilochos (New York, 1969)
G.M. Kirkwood: Early Greek Monody: the History of a Poetic Type (Ithaca, NY, and London, 1974), 20–52
A.P. Burnett: Three Archaic Poets: Archilochus, Alcaeus, Sappho (London, 1983)
G. Comotti: ‘Il valore del termine entasis in Ps. Plut. De mus. 28 a proposito dei ritmi di Archiloco’, Quaderni urbinati di cultura classica, new ser., xiv (1983), 93–101
B. Gentili: ‘Archiloco e i livelli della realtá’, Poesia e pubblico nella Grecia antica: da Omero al V secolo (Rome, 1984, 2/1995), 239–61; (Eng. trans., 1988), 93–101
G.A. Privitera: ‘Il ditirambo come spettacolo musicale: il ruolo di Archiloco e di Arione’, La musica in Grecia: Urbino 1985, 123–31
T.J. Mathiesen: Apollo’s Lyre: Greek Music and Music Theory in Antiquity and the Middle Ages (Lincoln, NE, 1999), 71–4
For further bibliography see Greece, §I.
Warren Anderson/Thomas J. Mathiesen
Grove
: