᾿Απόδοσις Πεντηκοστῆς

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Εὐχαριστοῦμε τόν κ. Ἀνατολικιώτη γιά τήν, πέραν τῶν Διπτύχων, ἀναλυτική κατάστρωση τῆς διά τήν ἡμέραν τῆς ἀποδόσεως τῆς Πεντηκοστῆς τυπικῆς διατάξεως, διά τούς λόγους τούς ὁποίους ἐπικαλεῖται, ἀλλά καί γιά τήν διακριτική προσθήκη ἐνίων προαιρετικῶν μέν (ἐντός ἀγκυλῶν), μαρτυρουμένων δέ ὑπό ἄλλων τυπικῶν, θά προσέθετα.
1. τό «εἶτα στιχολογοῦνται οἱ δύο κανόνες τῆς ἑορτῆς» νά ἐξηγηθεῖ ὅτι σημαίνει μετά τοῦ μόνου στίχου «Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι» καί δέν πρόκειται περί τῆς στιχολογίας τῶν ᾠδῶν, ἡ ὁποία καταλιμπάνεται.
2. δέν μπορῶ νά διαφωνήσω μέ τήν προαιρετική (ἐντός ἀγκυλῶν) χρήση τοῦ μεγαλυναρίου «Ἀπόστολοι τὴν χάριν τοῦ Παρακλήτου, λαβόντες ἐξεπλήττοντο, ἑτέραις γλώσσαις λαλοῦντες, καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου» ἀλλά
3. θά διαφωνήσω γιά τήν ἔστω καί προαιρετική πρόταξη αὐτοῦ πρό τῆς καταβασίας (πρό τοῦ εἱρμοῦ οὕτως ἤ ἄλλως δέν τίθεται) καί ἰδιαίτερα
4. πρό τῆς καταβασίας τῆς ἀντικαθιστώσης τό Ἄξιόν ἐστιν. Τό μεγαλυνάριον σαφῶς (συν)αρμόζει μέ τά τροπάρια τῆς θ΄ ᾠδῆς, ἀλλά ὄχι μέ τόν εἱρμόν αὐτῆς, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀφιερωμένος στήν Θεοτόκον καί ὡς τέτοιος ἀντικαθιστᾶ, ὡς γνωστόν, τό Ἄξιόν ἐστιν.
Μπορεῖ νά ἔχουμε ἀντίστοιχη πρόταξη τά Χριστούγεννα ἤ τά Θεοφάνεια, ἀλλά ἐκεῖ τά μεγαλυνάρια εἶναι θεομητορικά. Τό παραδόξως μαρτυρούμενον στά Χριστούγεννα «Μάγοι καὶ ποιμένες...» εὐτυχῶς τό διορθώσατε στά Δίπτυχα, ὡς καί ὁ π. Παπαγιάννης στό ΣΤ.
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
π. Μάξιμος;9130 said:
2. δέν μπορῶ νά διαφωνήσω μέ τήν προαιρετική (ἐντός ἀγκυλῶν) χρήση τοῦ μεγαλυναρίου «Ἀπόστολοι τὴν χάριν τοῦ Παρακλήτου, λαβόντες ἐξεπλήττοντο, ἑτέραις γλώσσαις λαλοῦντες, καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου» ἀλλά
3. θά διαφωνήσω γιά τήν ἔστω καί προαιρετική πρόταξη αὐτοῦ πρό τῆς καταβασίας (πρό τοῦ εἱρμοῦ οὕτως ἤ ἄλλως δέν τίθεται) καί ἰδιαίτερα
4. πρό τῆς καταβασίας τῆς ἀντικαθιστώσης τό Ἄξιόν ἐστιν. Τό μεγαλυνάριον σαφῶς (συν)αρμόζει μέ τά τροπάρια τῆς θ΄ ᾠδῆς, ἀλλά ὄχι μέ τόν εἱρμόν αὐτῆς, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀφιερωμένος στήν Θεοτόκον καί ὡς τέτοιος ἀντικαθιστᾶ, ὡς γνωστόν, τό Ἄξιόν ἐστιν.

http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=205&t=231#p562
 
Last edited:

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Τὸ Πνεῦμά σου τὸ ἀγαθὸν ὁδηγήσει με ἐν γῇ εὐθείᾳ· ἀλληλούια» [ἕτερον· «Τὸ Πνεῦμά σου τὸ ἅγιον μὴ ἀντανέλῃς ἀφ᾿ ἡμῶν δεόμεθα, φιλάνθρωπε· ἀλληλούια»]· εἰς τὴν μετὰ τὴν κοινωνίαν εὐλόγησιν «Εἴδομεν τὸ φῶς»· «Πληρωθήτω»· «Εἴη τὸ ὄνομα». Ἀπόλυσις ὡς ἐν τῷ ἑσπερινῷ.


Σε ποιές αποδόσεις ψάλλεται αντί του Είδομεν το φως το απολυτίκιον της κυρίως εορτής, και σε ποιές κανονικά το Εϊδομεν το φως; Μήπως και στην απόδοση της Πεντηκοστής ψάλλεται το Ευλογητός ει Χριστέ αντί του Είδομεν το φως; Θυμάμαι μια φράση στο παλιό εγκόλπιον του Αναγνώστου: ''εν πάσαις Δεσποτικαίς εορταίς και ταις αποδόσεσιν αυτών ψάλλεται το Απολυτίκιον της εορτής, αντί του Είδομεν το φως.''
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Σε ποιές αποδόσεις ψάλλεται αντί του Είδομεν το φως το απολυτίκιον της κυρίως εορτής, και σε ποιές κανονικά το Εϊδομεν το φως; Μήπως και στην απόδοση της Πεντηκοστής ψάλλεται το Ευλογητός ει Χριστέ αντί του Είδομεν το φως; Θυμάμαι μια φράση στο παλιό εγκόλπιον του Αναγνώστου: ''εν πάσαις Δεσποτικαίς εορταίς και ταις αποδόσεσιν αυτών ψάλλεται το Απολυτίκιον της εορτής, αντί του Είδομεν το φως.''
http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=205&t=231#p563
 
Last edited:

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
2. Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως τῆς λειτουργίας «Ἀπόστολοι ἐδίδαξαν προσκυνεῖσθαι, σὺν τῷ Πατρὶ καὶ Πνεύματι, τὸν τόκον σου Θεοτόκε, ἐν πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ.
Χαίροις, ἄνασσα».

Έτσι το έψαλλα την Δευτέρα της Πεντηκοστής θεωρώντας το μεγαλυνάριον αυτό πιο κατάλληλο για το Θεομητορικό ειρμό.
[Σας ευχαριστούμε για τα ωραία μεγαλυνάρια του Αγίου Νικοδήμου του Αθωνίτου, που υπάρχουν στα Δίπτυχα 2008, τα οποία και εψάλλαμε και την Κυριακή και την Δευτέρα.]

Σχετικά τώρα με την απόδοση είναι φανερό ότι υπάρχουν αρκετές διαφορές από την α' ημέρα.
Για το μεγαλυνάριον επιλέγεται το της β' ημέρας...
Ίσως αυτό να γίνεται και στις όμοιες περιπτώσεις ( ; )
(31ης Δεκ. και 14ης Ιαν).

Για το "Είδομεν το φώς" είναι γνωστό ότι αποτελεί εξαίρεση αφού πρόκειται περί ύμνου της Πεντηκοστής...

Ίσως δε θα ήταν άστοχο- αν και δεν έχω δεί κάτι σε άλλα ΤΥΠΙΚΑ- να ψάλλεται από την Κυριακή της Πεντηκοστής αφού ο ύμνος ούτος ή άλλως ψάλλεται και από βραδύς στον εσπερινόν και αυτή είναι η κύρια Δεσποτική ημέρα της Εορτής της Πεντηκοστής.

Οπότε όλη η εορτή θα έχει ως ύμνον απολύσεως το "Είδομεν το φώς" το οποίο θα ψάλλεται εφεξής καθ' εκάστην εκτός των Δεσποτικών Εορτών και η απόδοσις αυτής της εορτής θα έχει ίδιον ύμνον με την α' ημέρα!

Αυτά σαν έκφραση προσωπικής γνώμης...

[Αν και είναι σε άλλο θέμα αλλά σχετίζεται και με την απόδοση...]
Για το Κοινωνικόν πιστεύω πως έχουμε δύο κοινωνικά της εορτής!
Το ένα εκ του ψαλμού "Κύριε, εισάκουσον της προσευχής μου" και το άλλο "Ελέησόν με ο Θεός".
Μάλλον το ΤΜΕ προσπαθεί να κάνει έναν συμβιβασμό των δύο παραδόσεων;
 
Last edited:

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Ίσως δε θα ήταν άστοχο- αν και δεν έχω δεί κάτι σε άλλα ΤΥΠΙΚΑ- να ψάλλεται από την Κυριακή της Πεντηκοστής αφού ο ύμνος ούτος ή άλλως ψάλλεται και από βραδύς στον εσπερινόν και αυτή είναι η κύρια Δεσποτική ημέρα της Εορτής της Πεντηκοστής.

Αυτό αναφέρει το Τυπικό Κωνσταντίνου της α' εκδόσεως, ενώ το εγκαταλείπει στην β' και στην γ' έκδοση.

Βέβαια είναι γνωστό τί γίνεται εκεί με τα εμβόλιμα αυτά τροπάρια.
 
Καλησπέρα σας! Ήθελα να θέσω μια ερώτηση. Ο κ. Διονύσιος παραπάνω παραθέτει ότι την απόδοση της εορτής ψάλλονται διπλές Καταβασίες. Γνωστός μου ψάλτης όμως μου είπε ότι εφόσον στο Εξαιρέτως λέμε Χαίροις άνασα, τότε κατ’ αντιστοιχία με τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος λέμε μόνο τις Ιαμβικές. Τι ισχύει τελικά;
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Καλησπέρα σας! Ήθελα να θέσω μια ερώτηση. Ο κ. Διονύσιος παραπάνω παραθέτει ότι την απόδοση της εορτής ψάλλονται διπλές Καταβασίες. Γνωστός μου ψάλτης όμως μου είπε ότι εφόσον στο Εξαιρέτως λέμε Χαίροις άνασα, τότε κατ’ αντιστοιχία με τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος λέμε μόνο τις Ιαμβικές. Τι ισχύει τελικά;
Μήπως ἐπειδή τήν κύρια ἡμέρα «Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς» Εἰς τὸ Ἐξαιρέτως ψάλλεται ὁ εἱρμὸς «Μὴ τῆς φθορᾶς», λέμε μόνον τίς πεζές;

Εἶναι σοβαρός συλλογισμός αὐτός ;
 
Κει εγώ του ανέφερα αυτό και λέει ότι οι κανονικές της εορτής είναι οι Ιαμβικές απλά επειδή σου προσθέτει στο Εξαιρέτως τον ειρμό της πεζής γι’ αυτό λες διπλές Καταβασίες. Βέβαια, από την άλλη σκέφτομαι και ότι του Αγίου Πνεύματος, ενώ έχει διπλό Κανόνα, μόνο τις Ιαμβικές ψάλλουμε. Όποτε, σκέφτηκα μήπως είναι κι εδώ κάτι παρόμοιο. Όμως, όσα τυπικά κι αν είδα πουθενά δε λέει για μονές.
 
Top