Εχει ο καιρός γυρίσματα !!!
Οταν παρουσίασα το βιβλίο μου της Θείας Λειτουργίας δέχθηκα καταιγισμό επικρίσεων για το Αξιον Εστιν (σπάθιον μέλος) του Πρίγγου το οποίο παραποίησα; Δεν βρέθηκε όμως κάποιος να φέρει το αυθεντικό αφού είναι τοις πάσι γνωστόν ότι άλλοι έγραψαν τα μαθήματα του Πρίγγου.
Λοιπόν για να μη συνεχιστεί η ίδια ιστορία και εδώ, όποιος έχει να ανεβάσει και τα δύο κείμενα ώστε να γίνει η σύγκρισις.
Αγαπητέ Νεοκλή,
θα μου επιτρέψεις να σε διορθώσω
[Ευχαριστίες για την ενημέρωση. Ποιός ανέλαβε την επιμέλεια (του μουσικού κειμένου, της διόρθωσης των τυπογραφικών δοκιμίων κλπ) ;
Από μια πρόχειρη ματιά στην έκδοση του 2008 (εξ ης οι φωτογραφίες), διέκρινα αδικαιολόγητη (σε σχέση με την εμφάνιση και την υλική ποιότητα της έκδοσης) προχειρότητα: ανορθογραφίες, τυπογραφικά αβλεπτήματα, αλλοιώσεις στις συνθέσεις τρίτων ]κλπ.
Θα μου επιτρέψεις επίσης να θεωρώ τον Πρίγγο ως τον τελευταίο Μεγάλο γιατί όχι και κλασσικό.
Κύριε Σιαπερόπουλε,
Η αναμονή, όπως και η υπομονή, ανταμοίβεται... Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε κάποιες φορές πάνω στη χαρά μας. Πάντως, άμα το χαίρεται κανείς, χαλάλι και στις δυο, έστω κι αν βιάστηκε πολύ να το χαρεί... Να διευκρινήσω εκ προοιμίου ότι μπαίνω στη διαδικασία να γράψω κάποια πράγματα επειδή ενεπλάκην τόσο σε αυτή τη συζήτηση, όσο και στην προηγούμενη που αναφέρατε, θα ήταν λοιπόν ανακόλουθο εκ μέρους μου να μην τοποθετηθώ και πάλι, μια που και τα δικά μου γραφέντα τότε έρχονται ξανά στο προσκήνιο.
Επί της ουσίας τώρα: Η διαφορά μεταξύ των δυο περιπτώσεων είναι πρόδηλη, συντρεχουσών φυσικά των καταλλήλων προϋποθέσεων, μερικές εκ των οποίων είναι η κοινή λογική, και η βασική γνώση μουσικών και εκδοτικών αρχών και ορολογιών.
Στην περίπτωση λοιπόν της Θ.Λ. του κυρ-Δημοσθένους Παϊκοπούλου έχουμε την (αβασάνιστη) κατηγορία εκ μέρους κάποιου ότι ο Δ.Π. παραποίησε το “Δύναμις” του Κρητός (ενδεχομένως και άλλα μέλη κατά τον ίδιο). Εδώ όμως δεν πρόκειται για λανθασμένη ή επί τούτου παραποιημένη μεταφορά του μέλους, αλλά για καταγραφή εκ μέρους του Άρχοντος των αναλύσεων κατά την προσωπική του αντίληψη, βασισμένος σε όσα άκουσε και διδάχτηκε.
Στην περίπτωση της “δικής σας” Θ.Λ. έχουμε την (τεκμηριωμένη) παρατήρηση εκ μέρους κάποιου ότι μεταφέρατε λανθασμένα ή/και κατά το δοκούν) πρωτύτυπη σύνθεση, επί της οποίας δεν έγινε κάποια απόδοση ή ανάλυση από κάποιον άλλον μέχρι να τυπωθεί στο βιβλίο της “δικής σας” Θ.Λ. Το κακό ξεκινάει, από το ότι έρχεστε διατεινόμενος αρχικά (και πολύ καλά κάνετε, για προφανείς και καθόλου μεμπτούς στον εμπορικό χώρο λόγους...) πως αυτό είναι το πρωτότυπο μουσικό κείμενο, γράφοντας ότι:
Κατ΄ αρχήν να διευκρινήσω ότι η παρούσα έκδοσις είναι συλλογή κλασσικών και νεοτέρων μαθημάτων τα οποία αντεγράφησαν από τα βιβλία των συγγραφέων , ή εκ των χειρογράφων των και παρατίθενται αυτούσια και ως εκ τούτου δεν υπάρχουν αλλοιώσεις συνθέσεων, ούτε ανορθογραφίες του εκδότου.
επιστρέφοντας όμως, υπό το φως (επι)κρίσεων, μετά από λίγο, γράφετε ότι:
Όταν αποφάσισα να γράψω στο βιβλίο μου αυτό το μάθημα βρέθηκα μπροστά σε 6 ή 7 <διαφορετικές> εκτελέσεις ή γραφές (όπως θέλετε πείτε το) των δασκάλων στους οποίους αναφέρεσθε και όχι μόνον.
Αφού μελέτησα όλες τις εκδοχές και επειδή το μάθημα είναι δύσκολο, αποφάσισα σε κάποιες <δύσκολες> γραμμές, να ανατρέξω στον δάσκαλο που ήταν πιο <βατός> ώστε να βοηθήσω τον ψάλλοντα. Με τον τρόπο αυτό δεν ευθύνομαι για καμμία αλλοίωση του μαθήματος αφού το εν λόγω μάθημα κυκλοφορεί σε πολλές εκδοχές.
Τι από τα δυο ισχύει;;; Πώς από τη μια μιλάμε για αυτούσια μεταφορά εκ του βιβλίου ή και του χειρογράφου του αρχικού συγγραφέως και κατόπιν μιλάμε για επιλογή της πιο “βατής” θέσης κατά την κρίση σας;
Και εν τέλει, για να λέμε τα σύκα, σύκα και τη σκάφη, σκάφη, θα το γράψω ευθέως και έξω από τα δόντια, μετά λόγου γνώσεως και ας με πούνε και κακό, ας με πούνε και ό,τι θέλουν, επειδή άρχισε να γίνεται κακόγουστο το αστείο με όλο αυτό το φαινόμενο του “με θίγεις, ξέρεις ποιος είμαι εγώ κλπ. κλπ. κλπ.” που βιώνουμε εδώ και καιρό στο Ψαλτολόγιο :
Διαφημίσατε το βιβλίο εδώ με μερικές σελίδες του ως δείγμα και καθεμία περιείχε και από ένα, τουλάχιστον, λάθος!!! Τι περιμένατε εκτός από κάποιες παρατηρήσεις ...; Ε, λοιπόν, ας διαλέγατε μερικές σελίδες χωρίς λάθη! Όταν ακόμα και στην διαφήμιση ενός βιβλίου επιλέγονται σελίδες μελάθη, τότε αυτό σημαίνει δυο πράγματα: Είτε ότι α) το βιβλίο όλο γέμει λαθών, άρα το βιβλίο χρήζει επανεξέτασης, ή ότι β) ο συγγραφές ή/και ο επιμελητής αδυνατούν να δουν τα λάθη ακόμα και a posteriori όταν διαφημίζουν το εκδοθέν βιβλίο (δλδ. συνεχίζουν να θεωρούν το βιβλίο αλάνθαστο), άρα έχουμε ένα φαινόμενο που χρήζει ... χρήζει ... χρήζει!!! Με συγχωρείτε κιόλας, αλλά σε καμία από τις δυο περιπτώσεις δεν μπορεί ο άλλος να πάρει βιβλίο, συγγραφέα και επιμελητή στα σοβαρά!
Περί δε των καλών λόγων εκ μέρους “μεγάλων” της Μουσικής μας, καλό και χρήσιμο θα ήταν να μας παραθέτατε και μερικές από τις έντυπες κρίσεις που φαντάζομαι ότι θα έχετε στην κατοχή σας, να δούμε κρίσεις και ονόματα (όπως γίνεται με κάθε βιβλίο) προκειμένου να αναλάβουν και αυτοί (όποιοι είναι) τις ευθύνες τους για ό,τι γράφουν, δεδομένου ότι μάλλον διέλαθε της προσοχής τους (λόγω καλών προθέσεων απέναντί σας) ότι υπάρχουν κάποια σημεία στο βιβλίο που χρήζουν επανεξέτασης. Εδώ να αναφέρω ότι ο κος Φορτωμάς, ένας εκ των αληθινά μεγάλων της μουσικής μας, με τον οποίο έχω την τιμή να συνεργάζομαι, λέει πάντα ότι εφόσον κατέχει κάποιος μια θέση στο μουσικό στερέωμα “πρέπει να προσέχει πολύ τι και σε ποιον το γράφει” ...
Θέμα (για να ξαναγυρίσουμε στο υπό συζήτησιν θέμα) θα ετίθετο εις βάρος του Δ.Π. αν σε κάποιο από τα παρατιθέμενα Χερουβικά Στανίτσα π.χ., έβαζε μεν τίτλο “υπό Θρ. Στανίτσα” και από κάτω μετέφερε την σύνθεση όπως ήθελε ο ίδιος και όχι αυτούσια... Εν τέλει, Ο Δ.Π. δεν μεταφέρει κατά το δοκούν μια κλασσική σύνθεση ή άλλη σύνθεση παραποιώντας την, όπως κατηγορήθηκε, αλλά την αποδίδει αναλελυμένη κατά την μουσική του αντίληψη, παρουσιάζει μια δική του εκδοχή του κλασικού μαθήματος κάτι που είναι αντιληπτό στον μέσο αναγνώστη που αγοράζει το βιβλίο αυτό (αλλά από ό,τι αποδείχτηκε παραπάνω, όχι πάντα...). Τις δε νεώτερες συνθέσεις τις παραδίδει αυτούσιες στο έπακρο, κάτι που φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού σε σχέση με τα χειρόγραφα που υπάρχουν. Εσείς από την άλλη, μεταφέρατε απλά μια σύνθεση άλλου διαμορφώνοντάς την κατά την κρίση σας, και όχι αποδίδοντας ή αναλύοντάς κάποια κλασικά κείμενα κατά την δική σας μουσική αντίληψη και παιδεία, κάνοντας απλά (όπως πολύ σωστά δηλώσατε) μια συλλογή μουσικών μαθημάτων και όχι παράγοντας μουσικό έργο με τη στενή έννοια του όρου της σύνθεσης και της συγγραφής ενός μουσικού πονήματος... Αν αυτή η συλλογή και παράθεση μουσικών μαθημάτων είχε γίνει με τις απαραίτητες εξηγήσεις και εν καιρώ τω δέοντι έντυπες διευκρινίσεις εκ μέρους σας, τότε κανένα θέμα δεν θα είχε δημιουργηθεί εξ αρχής και κανένας μας δεν θα είχε στενοχωρηθεί, είτε διαβάζοντας είτε γράφοντας πράγματα που ενοχλούν...
Ελπίζω τα παραπάνω να έγιναν αντιληπτά. Κατά τα άλλα παλινδρομήσεις και άκαιρες συγκρίσεις καταστάσεων, καλό θα ήταν να μην γίνονται με σπουδή που προδίδει αδικαιολόγητη μνησικακία, μόνο και μόνο για να απαντήσουμε σε μια τεκμηριωμένη επίκριση που έγινε κάποτε, διότι εκτιθέμεθα έτι περισσότερο, προδίδοντας περισσότερες ακόμα ελλείψεις κατανόησης και διαχείρισης θεμάτων μουσικολογικής υφής.
Ευχαριστώ.