Από πότε καθιερώθηκε η έναρξη της ακολουθίας των Χριστουγέννων στις 5πμ;

Λ

Λάτρης Β.Μ.

Παράφωνος ερασιτέχνης!
Αν και το θέμα παλιό, θα ήθελα να ρωτήσω κάτι σχετικό με την ακολουθία της εορτής των Χριστουγέννων:
Από πότε καθιερώθηκε να ξεκινά η ακολουθία στις 05:00 το πρωί; Κάποιοι λένε ότι αυτό καθιερώθηκε επί τουρκοκρατίας, δεδομένων των δύσκολων συνθηκών που επικρατούσαν τότε. Αυτό είναι σωστό; Γιατί να μη γινόταν η ακολουθία όπως Πάσχα, όπου τότε είναι αλήθεια πως περισσότεροι μπορύν να εξυπηρετηθούν, αφού όπως και να το κάνουμε η ώρα 5 το πρωί είναι λίγο ''βάρβαρη'' για κάποιους; (σεβαστό)
Δεν επιδιώκω να αλλάξω τίποτα στην τάξη της ακολουθίας, αλλά καταθέτω απλά μια σκέψη. Στην ενορία μου γίνεται κάθε χρόνο β' χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία και μπορώ να σας πω ότι ο κόσμος είναι πάρα πολύς και οι περισσότεροι λένε πως αυτό τους εξυπηρετεί πολύ.
 
στο χωριό μου στα Τρίκαλα, άρχιζε στις 4:00 πμ κ τελείωνε στις 7:00. ο λόγος μάλλον η φύση της εργασίας των κατοίκων που έπρεπε μετά να πάνε στα ζώα......
μου μετέφερε τεως ψάλτης κ μακαρίτης πλέον, ότι στην κατοχή είχαν εντολή να κάνουν τις ακολουθίες την ημέρα. προφανώς ο φόβος των ενόπλων......
 

Τό θέμα εἶναι σοβαρό καί μεγάλο. Ὁπωσδήποτε ἔπαιξαν ρόλο οἱ συνθῆκες σέ διάφορες χρονικές στιγμές τῆς ἱστορίας. Τό ὅτι οἱ μεγάλες ἑορτές συνδέονται μέ τήν νύκτα, αὐτό φαίνεται καθαρά στή παράδοση καί στίς μαρτυρίες τῶν Πατέρων.
Τώρα ἤ μεταφέρθηκαν νωρίτερα (π.χ. ἀκολουθία Ἐπιταφίου καί λοιπῶν ὄρθρων Μ. Ἑβδομάδος ἤ ἀργότερα, τό πρωί).
Γιά τή νύκτα τῶν Χριστουγέννων τό λένε καί τά παραδοσιακά τραγούδια καί τά κάλαντα.
Ἐδῶ τό θέμα πάει καί ἀλλοῦ μέ τίς ἀναμφισβήτητα ἑσπερινές/βραδυνές λειτουργίες (παννυχίδες), πού μεταφέρθηκαν τό πρωί τῆς παραμονῆς.
Ἡ παράδοση λέει ὅτι γινόταν μιά λειτουργία (ἡ ἐπίσημη) τή νύκτα καί μιά δεύτερη τό πρωί (πρός τό μεσημέρι). Αὐτά γιά τό Πάσχα καί γιά τά Χριστούγεννα καί Θεοφάνεια (ἐξ οὗ καί διπλή τέλεση ἁγιασμοῦ), πού κανονίζονται σύμφωνα μέ τό Πάσχα.
Μιά συζήτηση σχετική (πού θά χαθεῖτε ἐνδεχομένως) ἔχει γίνει ἐδῶ.
Μέ τίς σημερινές συνθῆκες ὁπωσδήποτε μιά νυκτερινή ἐπιβάλλεται. Γίνεται κατά τόπους. Καί οἱ πρωϊνές κάπου ἔχουν μεταφερθεῖ σταδιακά ἀργότερα. Ἀπό 2.00 ἔγινε 3.00, 4.00, 4.30, 5.00 ἤ καί ἀργότερα. Μέ τίς δεύτερες (ἤ καί τρίτες) λειτουργίες πού τελοῦνται καλύπτονται καί ἄλλες ἀνάγκες.
Ὁπωσδήποτε χρειάζεται μιά διευθέτηση, πού ὅμως γίνεται κατά τόπους. Ἄλλοι ὅμως καταλαβαίνουν Χριστούγεννα ἄν ξυπνήσουν πολύ πρωί, μέσ᾿ τή νύχτα δηλαδή.
Σέ μᾶς ὁ Ναός γεμίζει ἀπό τίς 5.00, ἀλλά ξαναγεμίζει καί στίς 8.30-10.00.


 
Ο μακαριστος λογιος Μητροπολιτης Λαμπης και Σφακιων κυρος Θεοδωρος (Τζεδακης) , πνευματικος πατηρ του νυν Μακαριωτατου Πατριαρχου Αλεξανδρειας κ. Θεοδωρου , ξεκινουσε τον ορθρο της Λειτουργιας των Χριστουγεννων την παραμονη στις 22.30' το βραδι και ηθελα γυρω στα μεσανυχτα να ψαλλεται η δοξολογια ''Δοξα τω φανεντι Θεω ..'' , τελειωνε δε η Θεια Λειτουργια στις 01.30' .
 
Last edited:
vagelis said:
Ο μακαριστος λογιος Μητροπολιτης Λαμπης και Σφακιων κυρος Θεοδωρος (Τζεδακης) , πνευματικως πατηρ του νυν Μακαριωτατου Πατριαρχου Αλεξανδρειας κ. Θεοδωρου , ξεκινουσε τον ορθρο της Λειτουργιας των Χριστουγεννων την παραμονη στις 22.30' το βραδι και ηθελα γυρω στα μεσανυχτα να ψαλλεται η δοξολογια ''Δοξα εν υψίστοις Θεω ..'' , τελειωνε δε η Θεια Λειτουργια στις 01.30' .
Click to expand...
Καί ὁ μέγας πρ. Κισσάμου Εἰρηναῖος καί συνεχίζεται.
Αὐτή εἶναι ἡ τάξη τῆς ἀγρυπνίας ἄνευ ἑσπερινοῦ. Μέ τόν ἑσπερινό εἶναι ἡ ἐπίσημη λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου, βραδυνή κι αὐτή.
Πολλές ἀγρυπνίες γίνονται καί σήμερα κατά τόπους, ὅπως ἔγραψα.

Λησμόνησα νά γράψω ἐπίσης, ὅτι ὁ ὄρθρος καί λειτουργία τοῦ Πάσχα στίς 12.00 εἶναι νεώτερο κοσμικό ἔθος. Ἔχουμε γράψει καί παλιότερα μέ μαρτυρία πού μοῦ εἶχε πεῖ καί ὁ π. Κων. Παπαγιάννης. Ἄλλωστε καί στό Ὄρος σήμερα δέν κοιτᾶνε ρολόϊ...


 
Ωράριο των ακολουθιών από το τυπικό του Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου.
 

Attachments

  • Orario.pdf
    38.6 KB · Views: 135
  • Orario2.pdf
    36.1 KB · Views: 81
tassos m said:
Αν και το θέμα παλιό, θα ήθελα να ρωτήσω κάτι σχετικό με την ακολουθία της εορτής των Χριστουγέννων:
Από πότε καθιερώθηκε να ξεκινά η ακολουθία στις 05:00 το πρωί; Κάποιοι λένε ότι αυτό καθιερώθηκε επί τουρκοκρατίας, δεδομένων των δύσκολων συνθηκών που επικρατούσαν τότε. Αυτό είναι σωστό; Γιατί να μη γινόταν η ακολουθία όπως Πάσχα, όπου τότε είναι αλήθεια πως περισσότεροι μπορύν να εξυπηρετηθούν, αφού όπως και να το κάνουμε η ώρα 5 το πρωί είναι λίγο ''βάρβαρη'' για κάποιους; (σεβαστό)
Δεν επιδιώκω να αλλάξω τίποτα στην τάξη της ακολουθίας, αλλά καταθέτω απλά μια σκέψη. Στην ενορία μου γίνεται κάθε χρόνο β' χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία και μπορώ να σας πω ότι ο κόσμος είναι πάρα πολύς και οι περισσότεροι λένε πως αυτό τους εξυπηρετεί πολύ.
Click to expand...

Aγαπητοί φίλοι καλησπέρα και χρόνια πολλά! Σε ερωτησή στον λόγιο πατέρα Δοσίθεο, ηγούμενο της Ιεράς Μονής Παναγίας Τατάρνης Ευρυτανίας και βαθύ γνώστη των τυπικών διατάξεων σχετικά με την ώρα έναρξης της ακολουθίας του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας της εορτής των Χριστουγέννων μου απήντησε λέγοντάς μου, οτι η καθιέρωση του να ξεκινά ο όρθρος των Χριστουγεννων στις 5 το πρωί , έγινε επί Αρχιεπισκόπου Αθηνών Θεοκλήτου γύρω στα 1900.
Τα παλαιά τυπικά προβλέπουν το βράδυ της 24 ης Δεκεμβρίου: το Μεγάλο Αποδειπνο την ακολουθία της Λιτής ,τα απόστιχα της εορτής των Χριστουγέννων, απολυτίκιον εορτής,ευλόγησις των άρτων,ανάγνωσις "εις το κατά Ματθαίον ευαγγέλιον, λόγος δ ή εγκωμιαστικού λόγου, ακολουθία όρθρου διακοπή ή αμέσως μετά Θεία Λειτουργία.
Υπομονή.Συν θεώ μέσα στον Ιανουάριο θα κυκλοφορήσει το τυπικό του Αγίου Σάββα επιμελημένο απο τον γέροντα Δοσίθεο, οπότε θα γνωρίσουμε πάρα πολλά...
Αγαπητοί φίλοι ευλογημένο Δωδεκαήμερο να έχουμε. Θερμά συγχαρητήρια και καλή διακονία στον διαχειριστή και σε όλα τα μέλη του "Ψαλτολογίου" ιδιαιτέρως στούς Αιτωλοακαρνάνες όπου γής...
 
Αγιοχριστοφορίτης said:
Τα παλαιά τυπικά προβλέπουν το βράδυ της 24 ης Δεκεμβρίου: το Μεγάλο Αποδειπνο την ακολουθία της Λιτής ,τα απόστιχα της εορτής των Χριστουγέννων, απολυτίκιον εορτής...
Click to expand...

O Σακελλαρίδης στο Μηναίο του έχει τα ιδιόμελα της Λιτής με την υπόδειξη "Το πρωί, εις την Λιτήν". Αυτό σημαίνει ότι στις αρχές του αιώνα που καθιερώθηκε ο Όρθρος το πρωί, έψαλλαν και την Λιτή πριν τον Όρθρο;
 
Κων/νος Βαγενάς said:
O Σακελλαρίδης στο Μηναίο του έχει τα ιδιόμελα της Λιτής με την υπόδειξη "Το πρωί, εις την Λιτήν". Αυτό σημαίνει ότι στις αρχές του αιώνα που καθιερώθηκε ο Όρθρος το πρωί, έψαλλαν και την Λιτή πριν τον Όρθρο;
Click to expand...
Αὐτό τό ὁρίζει τό ἰσχῦον Τυπικό τῆς Μ.τ.Χ.Ε. (ΤΜΕ 1888), ὅπως καί οἱ δύο προηγούμενες ἐκδόσεις (ΤΚΠ 1838, 1851). Τά Δίπτυχα τί γράφουν πρίν τόν Ὄρθρο; Πρόκειται περί τοῦ Μεσονυκτικοῦ στό ὁποῖο ψάλλονται τά ἰδιόμελα τῆς λιτῆς.
Αὐτά πού γράφει ὁ Αγιοχριστοφορίτης εἶναι ἡ ἀρχαία τάξις τοῦ ΤΑΣ, πού τηρεῖται στίς Μονές καί δυνατόν νά τηρηθεῖ σέ ἐνορίες σέ περίπτωση τελέσεως ἀγρυπνίας (πρβλ. ΣΤ, σ. 259, ὑπ. 460).
Αὐτά δέν ἔχουν σχέση μέ τό θέμα, πού ἀναφέρεται στήν ἐνοριακή πράξη. Ἐγώ μιλάω συχνά μέ τόν π. Δοσίθεο καί γνωρίζω περί τῆς σημαντικότατης προσπάθειάς του (ἀπό ἐτῶν) νά ἐκδοθεῖ τό ΤΑΣ τῇ ἐπιμελείᾳ του, μέ ὑποσημειώσεις καί σχόλια, ὅπως μᾶς εἶναι γνωστά καί ἀπό τήν Διατάξη τῆς Ἀγρυπνίας.
Τά περί ὡραρίου ἤδη ἐξαντλήθηκαν στά προηγούμενα, καθώς καί τό σήμερον ζητούμενο.


 
Η Δυτική Εκκλησία τηρεί πιστά την παράδοση της μεσονυκτικής Ακολουθίας των Χριστουγέννων, στις 12.00. Πλήθος χριστιανών τρέχουν στους ναούς για να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία για να κοινωνήσουν και επιστρέφουν στις οικίες τους γιά το ρεβεγιόν, δηλαδή οικογενειακή αγρυπνία γύρω από το χριστουγεννιατικό τραπέζι με παραδοσιακά εδέσματα. Είναι η συνέχεια από τις αγάπες των πρώτων χριστιανικών χρόνων.
Δυστυχώς, το ρεβεγιόν στην Ελλάδα έχει εντελώς παρεξηγηθεί και κανταντήσαμε να μήν εκκλησιαζόματε καθόλου και να τρέξουμε στα κέντρα, στα γλέντια... Πουρνό πουρνό, ποιόν θα βρείς στους ναούς; Παπάδες και γεροντάκια... είναι καιρός να πάρουμε μέτρα για να καταργηθεί το άσχετο ωράριο που ισχύει και να επανέλθουμε στη παράδοση των Πατέρων, δηλαδή της μεσονυκτικής Ακολουθίας των Χριστουγέννων, τη παράμονη της Εορτής, όπως στην Ανάσταση. π. Αμφιλόχιος.
 
Με όσα έχω ακούσει και διαβάσει θεωρώ ότι ίσως είναι κατάλοιπο της προχριστιανικής λατρευτικής ακολουθίας της εορτής του θεού Ήλιου ο οποίος την 23η Δεκεμβρίου (χειμερινό ηλιοστάσιο) βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο του ορίζοντα (κοντά στον αστερισμό του Σταυρού του Νότου) και από το πρωί των Χριστουγέννων ("Ηλιο-γέννων" για τους προ Χριστού) αρχίζει η επάνοδος του προς τον Βορά. Η ανατολή δηλαδή του νέου Ηλίου συμπίπτει με την έναρξη της πρώτης Θείας Λειτουργίας (περίπου 7 το πρωί).
Χαρακτηριστικό είναι το απολυτίκιο των Χριστουγέννων «..Σὲ προσκυνεῖν τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης..»
 
evangelos said:
Με όσα έχω ακούσει και διαβάσει θεωρώ ότι ίσως είναι κατάλοιπο της προχριστιανικής λατρευτικής ακολουθίας της εορτής του θεού Ήλιου ο οποίος την 23η Δεκεμβρίου (χειμερινό ηλιοστάσιο) βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο του ορίζοντα (κοντά στον αστερισμό του Σταυρού του Νότου) και από το πρωί των Χριστουγέννων ("Ηλιο-γέννων" για τους προ Χριστού) αρχίζει η επάνοδος του προς τον Βορά. Η ανατολή δηλαδή του νέου Ηλίου συμπίπτει με την έναρξη της πρώτης Θείας Λειτουργίας (περίπου 7 το πρωί).
Χαρακτηριστικό είναι το απολυτίκιο των Χριστουγέννων «..Σὲ προσκυνεῖν τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης..»
Click to expand...
Αὐτά, ἀγαπητέ Εὐάγγελε, δέν ἔχουν σχέση μέ (τό θέμα καί) τήν μετέπειτα καί στό ἑλλαδικό χῶρο (τοῦ νέου κράτους πού μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰ. ἦταν μέχρι τήν Ἐλασσόνα) καθιέρωση τῆς ὥρας ἐνάρξεως τοῦ ὄρθρου καί τῆς λειτουργίας τῶν Χριστουγέννων, ἀλλά μέ τήν καθιέρωση τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων τήν 25η Δεκεμβρίου.
Ἔχουμε ξαναδώσει τόν σύνδεσμο, ὅπου σέ ἠλεκτρονική μορφή ὑπάρχει ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο ΛΟΓΙΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ τοῦ μακαριστοῦ καθηγητοῦ Ἰω. Φουντούλη καί ἐξηγεῖται ὁ λόγος καθορισμοῦ της.
Γιά πρώτη φορά κατά τά μέσα τοῦ Β´ αἰῶνος αἱρετικές γνωστικές παραφυάδες ἀρχίζουν νά ἑορτάζουν τά Χριστούγεννα μαζί μέ τήν Βάπτισι τοῦ Χριστοῦ τήν παλαιά ἡμερομηνία τοῦ χειμερινοῦ ἡλιοστασίου, στάς 6 δηλαδή Ἰανουαρίου. Μέχρι τόν Δ´ αἰῶνα στήν Ἀνατολή συνεώρταζαν τήν ἡμέρα αὐτή τίς δύο αὐτές ἑορτές μέ τό ὄνομα «Ἐπιφάνεια» ἤ «Θεοφάνεια».
Click to expand...
Ἡ ἀκριβής ἡμέρα τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ δέν μᾶς εἶναι γνωστή ἀπό τά Εὐαγγέλια. Ἀπό ἐνδείξεις πού ἔχομε ἀπό τόν εὐαγγελιστή Λουκᾶ (ἀπογραφή, ταξείδι ἐπιτόκου γυναικός, παραμονή σέ σταῦλο ζώων, ποιμένες ἀγραυλοῦντες καί φυλάσσοντες τάς φυλακάς τῆς νυκτός), φαίνεται ὅτι ἡ γέννησίς Του δέν ἔγινε κατά τούς χειμερινούς μῆνες. Οἱ ὀπαδοί τοῦ Βασιλείδου τήν καθώριζαν στάς 20 Μαΐου ἤ στάς 19 ἤ στάς 20 Ἀπριλίου. Γιά πρώτη φορά γύρω στό 330 εἰσήχθη στήν Ρώμη ἡ ἑορτή τῶν Χριστουγέννων χωριστά ἀπό τήν ἑορτή τῶν Ἐπιφανείων τῆς 6ης Ἰανουαρίου. Ἡμέρα ἑορτασμοῦ της καθωρίσθη ἡ 25η Δεκεμβρίου, ὄχι γιατί κατ᾿ αὐτήν ὑπελόγισαν ὅτι ἐγεννήθη ὁ Χριστός, ἀλλά γιά τούς ἰδίους λόγους πού εἴδαμε ὅτι στην Ἀνατολή ὡρίσθη ἡ 6η Ἰανουαρίου.
Click to expand...
Ἡ 25η Δεκεμβρίου ἦταν κατά τό νέο τότε ἡμερολόγιο ἡ ἡμέρα τοῦ χειμερινοῦ ἡλιοστασίου. Κατ᾿ αὐτην οἱ ἐθνικοί ἑώρταζαν τήν γενέθλιο ἡμέρα τοῦ ἀηττήτου ἡλίου, τήν αὔξηση δηλαδή τῆς ἡμέρας, τήν νίκη τοῦ φωτός κατά τοῦ σκότους. Στήν παγανιστική αὐτήν ἑορτή ἡ χριστιανική Ἐκκλησία πολύ σοφά ἀντέταξε τήν γέννησι τοῦ ἀληθινοῦ φωτός, τοῦ νοητοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, τοῦ Χριστοῦ, πού ἀνέτειλεν ἐκ Παρθένου καί ἐφώτισε τήν ἐν σκότει καί σκιᾷ θανάτου ἀνθρωπότητα. Ἦταν δέ τόσον ἐπιτυχής ὁ συνδυασμός αὐτός, ὥστε μέσα σέ λίγα χρόνια ἡ ἑορτή τῶν Χριστουγέννων διεδόθη σ᾿ ὁλοκληρο σχεδόν τόν χριστιανικό κόσμο. Ἀπό τήν Ρώμη διεδόθη στήν Δύσι· γύρω στά 376 τήν βρίσκομε στίς Ἐκκλησίες τῆς Ἀντιοχείας καί τῆς Καισαρείας Καππαδοκίας, γύρω στό 431 στά Ἱεροσόλυμα καί βαθμηδόν σ᾿ ὅλες τίς Ἐκκλησίες τῆς Ἀνατολῆς, ἐκτός ἀπό τήν ἀρμενική.
Click to expand...
Κατά τόν Δ´ αἰῶνα στά Ἱεροσόλυμα, καθώς μαρτυρεῖ ἡ προσκυνήτρια Αἰθερία στό Ὁδοιπορικό της, κατά μίμησι τοῦ Πάσχα ἐγίνετο νυκτερινή λειτουργία ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἱεροσολύμων στόν ναό τῆς Γεννήσεως στήν Βηθλεέμ. Μετά ἀπό αὐτήν ὅλος ὁ λαός μέ ἐπί κεφαλῆς τόν κλῆρο καί τόν ἐπίσκοπο κατηυθύνοντο ἐν λιτανείᾳ στά Ἱεροσόλυμα ψάλλλοντες τό «Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου». Στό ναό τῆς Ἀναστάσεως ἐγίνετο ὕστερα ἀπό μικρά διακοπή ἡ Δευτέρα λειτουργία.
Click to expand...
Σχετικά μέ τήν ὥρα ἐνάρξεως, ἤδη βλέπουμε στό ΤΚΠ (πού ἔδωσε ὁ Shota —καί γιά ὅσους ξέρουν νά διαβάζουν), τό ὁποῖο ἀποτυπώνει τά ἔθη τοῦ 19ου αἰ. στήν ΚΠολη ἀλλά καί στόν ἑλλαδικό χῶρο (γιά τόν ὁποῖο καί συνετάγη), νά ὁρίζεται στίς 3.00 τό πρωΐ. Σχετικά ἔγραψα ἤδη στό #3. Σταδιακά αὐτό μεταφερόταν.
Ὁ προβληματισμός τοῦ π. Ἀμφιλοχίου (neophokaeus) εἶναι σωστός καί μή φοβᾶστε νά τοῦ βάλετε thanks, δέν εἶναι ΡΚαθολικός. Αὐτά ἐπίσης τά ὑπενόησα στό #3. Σήμερα ὄντως εἶναι ἕνα πρόβλημα μέ τά ρεβεγιόν, ἀλλά ἤδη εἴπαμε ὅτι γίνονται κατά τόπους ἀγρυπνίες, ἐπίσης ὁ περισσότερος κόσμος (γι᾿ αὐτό τό λόγο) κοινωνάει στήν παραμονή, ὅπως κάνουν τό Μ. Σάββατο τό πρωΐ, γιά νά μήν καθήσουν στήν νυκτερινή λειτουργία τοῦ Πάσχα. Βέβαια οἱ συνειδητοποιημένοι δέν τηροῦν αὐτά, ἀλλά τηροῦν τά «παραδεδομένα».
Τό νά βλέπουμε τά ἔθη σχετικά μέ τά λειτουργικά καί σέ ἄλλες ἐκκλησίες, δέν ἔχουν σχέση μέ τίς δογματικές διαφορές. Παρομοίως παρατηροῦμε τί κάνουν καί οἱ Κόπτες τῆς Αἰγύπτου καί ἄλλες ἀρχαῖες προχαλκηδόνιες ἐκκλησίες. Πάνω ἀπ᾿ ὅλα ὅμως γνωρίζουμε καί τή δική μας παράδοση, ὅπως αὐτή διασώζεται στίς Μονές καί κυρίως στά Ἱεροσόλυμα καί ἰδιαίτερα στή Βασιλική τῆς Γεννήσεως στή Βηθλεέμ. Πέρσι εἴδαμε σέ ἀπευθείας ἀναμετάδοση τήν ἀγρυπνία, πού ἄρχισε στίς 11.00 τό βράδυ τῆς παραμονῆς (σημ. Χριστούγεννα μέ π. ἡ. 7 Ἰανουαρίου). Τό 2000 (ὅπως ἔχω ξαναγράψει) βρεθήκαμε στή Βηθλεέμ καί τά Ἱεροσόλυμα μέ ὅλους τούς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Στόν Πανάγιο Τάφο καί στή Βηθλεέμ λειτουργοῦν παραλλήλως καί ἄλλα δόγματα καί βλέπεις πολλά.

 
Last edited:
neophokaeus said:
Δυστυχώς, το ρεβεγιόν στην Ελλάδα έχει εντελώς παρεξηγηθεί και κανταντήσαμε να μήν εκκλησιαζόματε καθόλου και να τρέξουμε στα κέντρα, στα γλέντια... Πουρνό πουρνό, ποιόν θα βρείς στους ναούς; Παπάδες και γεροντάκια... είναι καιρός να πάρουμε μέτρα για να καταργηθεί το άσχετο ωράριο που ισχύει και να επανέλθουμε στη παράδοση των Πατέρων, δηλαδή της μεσονυκτικής Ακολουθίας των Χριστουγέννων, τη παράμονη της Εορτής, όπως στην Ανάσταση. π. Αμφιλόχιος.
Click to expand...

Πάρα πολύ σωστό, π. Αμφιλόχιε. Λυπάται κανείς κατάβαθα για το σημερινό χάλι που επικρατεί στις ''χριστιανικές'' οικογένειες. Πλήρης ισοπέδωση.
 
π. Μάξιμος said:
Αὐτό τό ὁρίζει τό ἰσχῦον Τυπικό τῆς Μ.τ.Χ.Ε. (ΤΜΕ 1888), ὅπως καί οἱ δύο προηγούμενες ἐκδόσεις (ΤΚΠ 1838, 1851). Τά Δίπτυχα τί γράφουν πρίν τόν Ὄρθρο; Πρόκειται περί τοῦ Μεσονυκτικοῦ στό ὁποῖο ψάλλονται τά ἰδιόμελα τῆς λιτῆς.
Αὐτά πού γράφει ὁ Αγιοχριστοφορίτης εἶναι ἡ ἀρχαία τάξις τοῦ ΤΑΣ, πού τηρεῖται στίς Μονές καί δυνατόν νά τηρηθεῖ σέ ἐνορίες σέ περίπτωση τελέσεως ἀγρυπνίας (πρβλ. ΣΤ, σ. 259, ὑπ. 460).
Αὐτά δέν ἔχουν σχέση μέ τό θέμα, πού ἀναφέρεται στήν ἐνοριακή πράξη. Ἐγώ μιλάω συχνά μέ τόν π. Δοσίθεο καί γνωρίζω περί τῆς σημαντικότατης προσπάθειάς του (ἀπό ἐτῶν) νά ἐκδοθεῖ τό ΤΑΣ τῇ ἐπιμελείᾳ του, μέ ὑποσημειώσεις καί σχόλια, ὅπως μᾶς εἶναι γνωστά καί ἀπό τήν Διατάξη τῆς Ἀγρυπνίας.
Τά περί ὡραρίου ἤδη ἐξαντλήθηκαν στά προηγούμενα, καθώς καί τό σήμερον ζητούμενο.
Click to expand...

Αγαπητέ πατέρα Μάξιμε την ευχή σας και χρόνια πολλά.
Η αρχαία τάξηΤΑΣ μπορεί να τηρηθεί-με κάποιες μικρές τροποποιήσεις"κατ΄οικονομίαν"- και στους ενοριακούς ναούς όπως και γίνεται απ΄όσο γνωρίζω.
Για παράδειγμα φέτος, στον Ιερό Ναό Αγίας Ειρήνης Αιόλου, την παραμονή της εορτής των ο π.Θωμάς Χρυσικός Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, τήρησε αυτή την τάξη.
Πιστεύω πως δεν μας εμποδίζει τίποτε να το εφαρμόσουμε και στις άλλες ενορίες αλλά και για τους πιστούς ίσως είναι καλύτερο.
Ευλογημένο Δωδεκαήμερο.
Καλή σας δύναμη και σας ευχαριστούμε πολύ για τα εύστοχα σχόλια σας.
 
Αγιοχριστοφορίτης;58842 said:
Αγαπητέ πατέρα Μάξιμε την ευχή σας και χρόνια πολλά.
Η αρχαία τάξηΤΑΣ μπορεί να τηρηθεί-με κάποιες μικρές τροποποιήσεις"κατ΄οικονομίαν"- και στους ενοριακούς ναούς όπως και γίνεται απ΄όσο γνωρίζω.
Για παράδειγμα φέτος, στον Ιερό Ναό Αγίας Ειρήνης Αιόλου, την παραμονή της εορτής των ο π.Θωμάς Χρυσικός Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, τήρησε αυτή την τάξη.
Πιστεύω πως δεν μας εμποδίζει τίποτε να το εφαρμόσουμε και στις άλλες ενορίες αλλά και για τους πιστούς ίσως είναι καλύτερο.
Ευλογημένο Δωδεκαήμερο.
Καλή σας δύναμη και σας ευχαριστούμε πολύ για τα εύστοχα σχόλια σας.
Click to expand...
Εὐχαριστῶ πολύ καί ἀντεύχομαι!
Τό ὅτι «ἡ ἀρχαία τάξις τοῦ ΤΑΣ, πού τηρεῖται στίς Μονές, δυνατόν νά τηρηθεῖ σέ ἐνορίες σέ περίπτωση τελέσεως ἀγρυπνίας (πρβλ. ΣΤ, σ. 259, ὑπ. 460)» ἤδη τό ἔγραψα. Τό ὅτι στήν Ἁγία Εἰρήνη τελέσθηκαν ὅλα αὐτά μέ ἀποκορύφωμα τή λειτουργία πού τελείωσε στίς 2.30 π.μ. περίπου, τό ξέρω.

Ἐδῶ μιλᾶμε γιά νυκτερινή λειτουργία, πού δέν τήν προβλέπει μόνον τό ΤΑΣ. Γνωρίζουμε καί ἀπό ἄλλες μαρτυρίες, ὅπως τοῦ ΤΑγΣ, περί τῆς ἀρχαίας παννυχίδος, πού ἔχει διασωθεῖ σήμερα ὡς ἑσπερινός μέ τήν ἐπίσημη λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου καί τά οὐσιαστικά καινοδιαθηκικά ἀναγνώσματα μιᾶς ἐπίσημης λειτουργίας, πού ὅμως ἔχει μεταφερθεῖ τό πρωΐ τῆς παραμονῆς καί ἔχει χάσει τήν ἐπισημότητα τῆς ἑορτῆς ὡς νυκτερινῆς. Ἡ λειτουργία Χρυσοστόμου σήμερα μέ τόν ὄρθρο καί τά προβλεπόμενα ἀναγνώσματα αὐτῆς, ἦταν τῆς δεύτερης πρωϊνῆς λειτουργίας (πρβλ. Φουντούλη ἀπάντηση 590 πού συνοψίζει καί παλαιότερες). Τό θέμα εἶναι μεγάλο (ὅπως ἔχω γράψει), ἀλλ᾿ ἤδη ἀναλύθηκε ἐν μέρει.


 
neophokaeus said:
Πουρνό πουρνό, ποιόν θα βρείς στους ναούς; Παπάδες και γεροντάκια...
Click to expand...

Δὲν εἶναι ἀπόλυτο αὐτό, τουλάχιστον γιὰ τὴν χριστουγεννιάτικη ἀκολουθία, ἀρκετὸς κόσμος ἔρχεται ἀπὸ νωρίς.
 
π. Μάξιμος said:
Αὐτά, ἀγαπητέ Εὐάγγελε, δέν ἔχουν σχέση μέ (τό θέμα καί) τήν μετέπειτα καί στό ἑλλαδικό χῶρο (τοῦ νέου κράτους πού μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰ. ἦταν μέχρι τήν Ἐλασσόνα) καθιέρωση τῆς ὥρας ἐνάρξεως τοῦ ὄρθρου καί τῆς λειτουργίας τῶν Χριστουγέννων, ἀλλά μέ τήν καθιέρωση τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων τήν 25η Δεκεμβρίου.....
Click to expand...

Ευλόγησον πάτερ.
Για την ώρα ήθελα να πω κι εγώ. Εάν αρχίσουμε τον Όρθρο στις 5 με 5:30 το πρωί η Λειτουργία ξεκινάει περίπου στις 7 οπότε η μικρή Είσοδος, η οποία συμβολίζει τον ερχομό του Ιησού-Δικαιοσύνης Ήλιου στον κόσμο, συμπίπτει με την φυσική ανατολή του ήλιου. Είναι η πρώτη ανατολή με τον ήλιο βορειότερα από την θέση που είχε κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο.
 
evangelos said:
Ευλόγησον πάτερ.
Για την ώρα ήθελα να πω κι εγώ. Εάν αρχίσουμε τον Όρθρο στις 5 με 5:30 το πρωί η Λειτουργία ξεκινάει περίπου στις 7 οπότε η μικρή Είσοδος, η οποία συμβολίζει τον ερχομό του Ιησού-Δικαιοσύνης Ήλιου στον κόσμο, συμπίπτει με την φυσική ανατολή του ήλιου. Είναι η πρώτη ανατολή με τον ήλιο βορειότερα από την θέση που είχε κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Click to expand...
Εὐλογητός ὁ Θεός!!!
Κατάλαβα τί ἤθελες νά πεῖς, ἀγαπητέ Εὐάγγελε, καί ἐπειδή κατάλαβα ποῦ τό πᾶς, ἐγώ σκοπίμως τό ἐξέτρεψα (ἔκανα δηλ. «ἐκτροπή τοῦ ποταμοῦ») γιά νά ἀποτρέψω παρερμηνεῖες. Ἄν δηλ. ἡ ἔναρξη τῆς ἀκολουθίας στίς 5.00 ὁρίσθηκε γιά νά συμπέσει μέ τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου, τότε «προσκυνᾶμε» τόν αἰσθητό ἥλιο καί εἶναι ἐπικίνδυνο...
Καταλαβαίνω τή φαντασία σου καί τήν λογοτεχνική, ποιητική ἅμα καί ρομαντική σου δεινότητα, ἀλλά αὐτό ἦταν συμβολικό γιά τήν καθιέρωση τῆς ἑορτῆς καί τήν ἀποτροπή τῆς ὅμοιας εἰδωλολατρικῆς. Δέν ἔχει σχέση μέ τό ὡράριο τῆς ἀκολουθίας καί θ. λειτουργίας, οὔτε μέ τό ὅτι ἡ
evangelos said:
ανατολή δηλαδή του νέου Ηλίου συμπίπτει με την έναρξη της πρώτης Θείας Λειτουργίας (περίπου 7 το πρωί).
Click to expand...
γιατί καί ἀστρονομικῶς αὐτό δέν εἶναι ἀκριβές. Φαντάσου σέ πόσα μέρη τοῦ κόσμου γιορτάζονται τά Χριστούγεννα, ἔστω καί τοῦ τότε κόσμου, πού δέν συμπίπτει τό χειμερινό ἡλιοστάσιο, οὔτε γίνεται στίς 25 Δεκεμβρίου. Ἄλλωστε ἡ καθιέρωση τῶν ἑορτῶν τῶν Χριστουγέννων καί Θεοφανείων ἀπό πλευρᾶς τυπικοῦ ἔγινε μέ πρότυπο τό Πάσχα, πού εἶχε νυκτερινή καί πρωϊνή λειτουργία.
Τά Χριστούγεννα στόν ἑλλαδικό χῶρο τούς τελευταίους αἰῶνες σύμφωνα μέ τά ἔθιμα καί τά λαογραφικά μας θέλουν τήν «ἅγια νύχτα» καί τό «ὀλίγον ὕπνον πάρετε καί πάλιν σηκωθεῖτε», πού αὐτά ἴσχυαν στίς ἀγροτικές καί προηγούμενες ἐποχές πού «κοιμόντουσαν μέ τί κότες» ὅπως λένε. Καί ἡ τάξις τῆς ἀγρυπνίας καί τοῦ βαθέος ὄρθρου προϋποθέτουν προηγούμενο ὕπνο, ἔστω καί λίγων ὡρῶν, πού σήμερα δυστυχῶς ἔχουν ἀνατραπεῖ ὅλ᾿ αὐτά καί μᾶς προβληματίζει τό γεγονός πού, ἰδίως οἱ νέοι μας, ἔχουν κάνει «τή μέρα νύχτα καί τή νύχτα μέρα», μέ ἀποτέλεσμα τήν ἀνατροπή πολλῶν καταστάσεων.


 
You must log in or register to reply here.
Back
Top