Αγαπητέ φίλε κύριε Δημήτρη προφανώς με τη λέξη "διορθώσεις" εννοείτε την ανάλυση των θέσεων που έχει σε πολλά σημεία ο εν λόγω καθηγητής γράψει πάνω από το κείμενο ή ακόμη και τη χρήση σημαδόφωνων που πλέον δεν χρησιμοποιούνται στην γραφή των Τριών Διδασκάλων. Σίγουρα όμως δεν μπορούμε να μιλάμε για "διασκευή" γιατί η λέξη αυτή υποδηλώνει αλλαγή θέσεων και όχι την ανάλυσή τους. Όπως όλοι ξέρουμε ούτως ή άλλως η γραφή των Τριών Διδασκάλων είναι και αυτή εν μέρει συνεπτυγμένη.
Αγαπητέ Νίκο, η λέξη δεν είναι δική μου, αλλά του καθηγητή Στάθη, μουσικολόγου αδιαμφισβήτης αξίας και γνώσης. Το θέμα που θίγεις είναι πολύ δύσκολο. Κάποιες διασκευές όντως ξεφεύγουν από το κείμενο, κάποιες άλλες όχι, οπότε δε θα μιλούσαμε για αλλαγή θέσεων. Ο τελευταίος των μεγίστων της Πόλεως, ο μακαρίτης Στανίτσας, λίγους μήνες πριν τον θάνατό του υπερμανύνθηκε των διασκευών, απαντώντας σε ερώτηση που του ετέθη. Μιλούσε για το Αινείτε των Αίνων του γ ήχου του Ιακώβου, όπως το παρουσίασε ο ίδιος. Κατηγόρησε απερίφραστα πως ελλοχεύει ο κίνδυνος να κάνεις απλή ανάγνωση αν δεν αναλύσεις τις θέσεις, και τα διάφορα σημεία ποιότητος, και υπονόησε ότι σε αυτό βοηθά ( είναι μάλλον απαραίτητη) η αναλυτική γραφή του. Θα άξιζε ολόκληρο θέμα διατριβών να ερευνήσει κάποιος όχι μόνο το πώς μετέγραψαν ένα μάθημα διάφοροι εξηγητές ήδη και πριν το 1814, αλλά και πώς επιβιώνει ένα μάθημα σε διαφορετικές διασκευές. Να εντοπισθούν τα ενοποιητικά και τα διαφοροποιητικά στοιχεία πχ των Ιδιομέλων της Μεγάλης Τεσσσαρακοστής του Ιακώβου από τους τρεις μεγάλους της Θεσ/νίκης ( και όποιον άλλο αξιόλογο), και τον μέγιστο Στανίτσα. Εκεί θα φανεί πού και γιατί αλλοιώνεται το κείμενο και πού όχι. Είπα ότι είναι τεράστιο το θέμα, θυμίσου τον τίτλο του Δοξασταρίου και της Μ. Εβδομάδας του Πρίγγου, και θα δεις πού παραπέμπει ευθέως ( Μ. Κυψέλη). Θυμίσου τον ίδιο τίτλο στον Καραμάνη. Θυμίσου μαθήματα που επεκράτησαν να ψάλλονται καλλωπισμένα, πχ. το Μακάριος ανήρ σε καλλωπισμό του Εμμανουήλ, θυμίσου τους καλλωπισμούς του Αναστασιματαρίου και του Ειρμολογίου, αλλά και ποιές γραμμές και θέσεις παλαιότερες επιβίωσαν στην παράδοση της ΜΧΕ. Υπάρχει κάποια μελέτη του Δ. Μώκου (
, Η γονιμότης του πρωτοτύπου και η ακαρπία της διασκευής.( δεκαετία 90). Προφανέστατα υποστηρίζει αντίθετη από τη δική μου άποψη.
φιλικά,
Δ.