Για τελευταία φορά (πρέπει να ξαναγυρίσουμε στα μουσικολογικο-επιστημονικά και πάλι) θα πω πως έχουν ξαναγραφεί κάποια πράγματα πχ στα παρακάτω links
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=194898&postcount=75
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=194916&postcount=77
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=29645&postcount=53
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=187200&postcount=6
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=187126&postcount=1
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=194918&postcount=14
και συνοπτικά εδώ
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=194952&postcount=27
Οι διάφορες εισηγήσεις έχουν ήδη δώσει κάποια ορολογία, τις λεγόμενες παραμέτρους.
Απ'αυτές τις παραμέτρους, άλλες είναι παλιές και καθιερωμένες πχ ο όρος "διάρκεια" και άλλες είναι εφευρέσεις πχ ο όρος "πρόσληψις χρόνου".
Η χρήση των παραμέτρων αυτών, στην συσχέτιση της τεχνολογίας με την ψαλτική, είναι σίγουρα νέο φαινόμενο και θα έπρεπε να κατοχυρωθεί από πνευματικά δικαιώματα, την στιγμή που έχει παρουσιαστεί σε κάποιο συνέδριο ή και δημοσίως στο φόρουμ ή αλλού.
Η απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων δεν είναι θέμα ικανοποίησης του εγωισμού κάποιων. Αντιθέτως, μας τιμάει να αποδίδουμε τα εύσημα σ'αυτούς που τα αξίζουν, όταν έχουμε γράψει δικές τους ιδέες. Αυτό δείχνει ήθος και σεβασμό απέναντι στους άλλους.
Έχει γίνει κλοπή παλιότερα και πολλοί το ξέρετε καλύτερα από μένα.
Πρέπει οι πονήσαντες μιας εργασίας να προστατευτούν κάπως απ'τους διαφόρους κλέφτες. Απ'την στιγμή που παρουσιάζονται στοιχεία, πορίσματα και συμπεράσματα ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ εργασιών, πρέπει να αποδίδονται πνευματικά δικαιώματα. Η κλοπή αποτελεί παράπτωμα τουλάχιστον ηθικό και ακαδημαϊκό, αν όχι και νομικό (το τελευταίο ενδιαφέρει μερικούς, άλλους όχι).
Η έννοια "ασυμμετρία-συμμετρία" έχει αναφερθεί και εξηγηθεί πολλές φορές (πχ για τις διάρκειες ως "διαστολο-συστολή") (βλ και
εδώ).(για ασυμμετρία διαστημάτων έχει γράψει και ο Ευ.Σολδάτος)
Η έννοια "βαθύ επίπεδο", πιστεύω ότι θέλει συμπλήρωμα διευκρίνισης περί χρόνου και ρυθμού (έννοιες που δημιουργούν σύγχυση απ'την αρχαιότητα), ώστε να μπορούμε να συνεννοηθούμε και να προχωρήσουμε πιο εύκολα.
Μια τέτοια διευκρίνιση δεν γίνεται να μην απαρτίζεται από όρους, όπως "δημιουργία παλμού", "διάρκεια", "συχνότητα", "ένταση" κτλ.
Γιατί λοιπόν να μην κρατάμε την ερευνητική πλευρά του "βαθέος επιπέδου" σε ένα επίπεδο που έχουμε ΜΕΤΡΗΣΙΜΑ στοιχεία, άρα ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ και, αντιθέτως, να ψάχνουμε συνεχώς όλο και προς το μακροσκοπικό, δηλαδή την ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ;;;
Η έννοια "παράγοντες συμμετρίας", δηλαδή στοιχεία που δημιουργούν ομαλή ροή, έχει ήδη αναφερθεί παλιότερα απ'τον ΓΚΜ.
Η έννοια "επιφανειακό επίπεδο" μου φαίνεται ότι έχει διττή έννοια:
1) δευτερεύοντες παράγοντες, που επηρεάζουν τους προαναφερθέντες
2) μακροσκοπικό επίπεδο θεώρησης ενός ψαλλομένου ύμνου (όπως το έχει ήδη χαρακτηρίσει ο ΓΚΜ)
Το δίπολο "ασυμμετρικός χρόνος, συμμετρική ροή", είναι ασαφές, απ'την στιγμή που δεν ορίζεται τι σημαίνει η έννοια "χρόνος".
Ο ΓΚΜ έχει δώσει τον ορισμό, σύμφωνα με τα όσα έχει διδαχθεί και βρει ο ίδιος (μόνος του ή με την συμβολή άλλων όπως πχ της Ανδριανής Ατλάντη).
Επίσης, έχει δώσει τα συστατικά του Πατριαρχικού ύφους, απ'την αρχή της εμφάνισής του στο φόρουμ (και παλιότερα).
Περί συμμετρίας: η πολλή συμμετρία είναι βαρετή. Χρειάζεται ασυμμετρία, τουλάχιστον σε ΜΙΚΡΟ επίπεδο (οι γνώστες ψυχοακουστικής το γνωρίζουν αυτό). Σε επίπεδο ατομικής φυσικής, η τέλεια συμμετρία συμβάλλει στην αποκρυστάλλωση και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι κρύσταλλοι, εντός ζώντων οργανισμών, σε ζώα και άνθρωπο, είναι παθολογικό φαινόμενο (βλ πχ ουρολιθίαση).
Οι ασυμμετρίες βοηθούν στο να μην γίνεται ένα μάθημα βαρετό.
Επαναλαμβάνω πως, όταν συζητάμε για έννοιες ΜΗ μετρήσιμες, το επίπεδο υποκειμενισμού ανεβαίνει επικίνδυνα και έτσι παρεκτρέπεται η συζήτηση και δη όταν πρόκειται για το Πατριαρχικό ύφος, το οποίο έχει πολλά μετρήσιμα στοιχεία. Ας συμφωνήσουμε σ'αυτά και μετά βλέπουμε αν κάποια εναπομείναντα ΜΗ μετρήσιμα, μας δίνουν την δυνατότητα να τα αναλύσουμε κάπως, αν αξίζει να τα αναλύσουμε.
Σχετικά με την αντιδιαστολή του Πατριαρχικού ύφους με άλλα πχ Αθηναϊκό, Καραϊκό, πάλι έχουν γραφεί αλλού.
Παράδειγμα οι αφαιρετικοί όροι: έλλειψη γκλισσάντο (δηλαδή έλλειψη ασυμμετρίας στην συχνότητα), έλλειψη όμοιας διφωνίας και υπερμείζονος τόνου (δηλαδή έλλειψη ασυμμετρίας σε πολλά διαστήματα, με αποτέλεσμα να είναι τα περισσότερα απλώς πολλαπλασιασμός των 50 cents), έλλειψη καταλλαγής χρόνου (δηλαδή έλλειψη ασυμμετρίας στα γοργά και σε άλλες διάρκειες), έλλειψη "τσιμπήματος" (δηλαδή έλλειψη ασυμμετρίας στον ρυθμό), έλλειψη μονόσημου ρυθμού (πάλι έλλειψη ασυμμετρίας στον ρυθμό).
Παράδειγμα ακόμη και θετικοί όροι πχ ολοκληρωτική επαναληπτικότητα διαφόρων θέσεων (έλλειψη ασυμμετρίας) και έλλειψη διαφοροποίησης ιδίων θέσεων ΝΕΑΣ γραφής.
Αν προσθέσουμε και την παραμόρφωση των διαστημάτων και λαρυγγισμών κ.α. έχουμε την σχολή Καρά
ενώ με ΟΛΑ τα αντίθετα, έχουμε την Πατριαρχική κατά Ιάκωβον σχολή!
Εύληπτο είναι αυτό, νομίζω.
Θεωρούν κάποιοι ότι ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΙΩΤΑΤΟΙ πχ Γρηγόριος και Χουρμούζιος κάνουν προφανή λάθη ρυθμού, ξεχνώντας να βάλουν ίσως κάποια σημαδόφωνα ή γοργά ή κλάσματα.
Κάποιες εκδόσεις βέβαια "διορθώθηκαν" απ'τον Φωκαέα ή τον Κηλτζανίδη κ.α.
Ας δούμε όμως τους προ αυτών.
Εδώ
Ο ΓΚΜ είχε καθαρογράψει τις καταβασίες εκ του χειρογράφου του Γρηγορίου.
Άλλοι, πρόσθεσαν χρόνους στην αντιγραφή αυτή. Αυτός δεν αλλοίωσε το κείμενο.
Ύστερα, βασίστηκε στην μετροφωνία για να προτείνει σύνθεση του ειρμού που έλειπε.
Αμέσως, κατακρίθηκε από τον κ.Αρβανίτη
http://analogion.com/forum/showpost.php?p=94207&postcount=14
για δήθεν πλαστογραφία.
Γράφει ο κ.Αρβανίτης
γ) πόσον "ιδική του" είναι του κ. GKM η σύνθεση; Και πόσο διαφέρει με την ήδη προ ημερών υπ' εμού αναρτηθείσα;
Εγώ λέω ότι δεν έχουμε παρά να κοιτάξουμε τις ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ διαφορές μετροφωνίας και σκελετού.
Είχα συζητήσει πριν από κάποιους μήνες αυτό το θέμα με τον ΓΚΜ και μου είχε προτείνει να κάνω μια στατιστική ανάλυση για το πόσες φορές χρησιμοποιεί, συνολικά σε όλους τους ειρμούς, ο Γρηγόριος κάποιες θέσεις, πόσες ο κ.Αρβανίτης και πόσες ο ΓΚΜ και έπειτα, βάσει του ποιητικού κειμένου, να δούμε ποιες μουσικές θέσεις χρησιμοποιεί ο Γρηγόριος πιο συχνά. Αυτές θα ήταν και οι πιο πιθανές για την δημιουργία του ειρμού που έλειπε. Απ'ό,τι θυμάμαι, του κ.Αρβανίτη ψιλοταιριάζει με μια πρώτη, επιφανειακή ματιά, αλλά στην ουσία δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Αντίθετα, του ΓΚΜ είναι πιο κοντά και στον σκελετό και στην μετροφωνία (εν αντιθέσει με του κ.Αρβανίτη, ο οποίος επιλέγει να "αναλύσει" δήθεν κάποιες γραμμές).
Δεύτερον, ο ΓΚΜ κατακρίθηκε ότι ΔΕΝ διόρθωσε "προφανή λάθη ρυθμού", δηλαδή το ότι ΔΕΝ δέχτηκε να τροποποιήσει το χειρόγραφο του Γρηγορίου και να το κάνει να φαίνεται πιο συμμετρικό.
Γράφει ο κ.Αρβανίτης:
Αν είναι η δική μου "άσχετη", τότε είναι "άσχετη" και η του GKM (ο οποίος δεν διορθώνει και προφανείς παραλείψεις κλασμάτων στα του Γρηγορίου).
Εάν έχει κάνει λάθος εκεί ο Γρηγόριος, τότε λάθη είναι πάμπολλα στις εκτυπωμένες εκδόσεις εκείνης της εποχής!!
Κι επειδή πλησιάζει και η εορτή του Τιμίου Σταυρού, θα πρότεινα όλες οι σχολές να ψάλλουν την αργή καταβασία του Πέτρου (βλ συνημμένο), κατά την γραφή του Χουρμουζίου, σεβόμενοι τον ολικό ρυθμό και την μετροφωνία. Ο ΓΚΜ το έκανε και θα το αναρτήσω προσεχώς.
Η κατά γράμμα εκτέλεση, συμμετρική σε όλα, θα έχει ως αποτέλεσμα ένα παράτονο και κουτσό και, και, και, κτλ άκουσμα.
Αντίθετα, η ασυμμετική, στους ήδη μελετηθέντες παράγοντες, του ΓΚΜ, θα το κάνει ώστε να ακουστεί ο ΛΟΓΟΣ του κειμένου και με τις σωστές στίξεις συντακτικού
:wink:
Εν ολίγοις, η ανάλυση ενός ύφους, θεωρώ πως χρειάζεται προσέγγιση ανάλογη με την ιατρική, δηλαδή ανάλυση ΟΛΩΝ των επιπέδων, από το μικροσκοπικό έως το μακροσκοπικό, έως και το ψυχολογικό και κοινωνικό (έως και το υπερφυσικό, για όσους πιστεύουν σε κάτι ανώτερο).
Κατ'αναλογίαν, πρέπει να καταμετρηθούν τα ψαλλόμενα, εννοώντας, τόσο οι εκτελέσεις, όσο και τα πρότυπα κείμενα, εκεί όπου μας επιτρέπει φυσικά η σύγχρονη τεχνολογία, δηλαδή σε μικροσκοπικό επίπεδο να αναλύσουμε συχνότητα, διάρκεια και ένταση,
ύστερα να πάμε πιο μακριά πχ ολόκληρη γραμμή,
έπειτα πιο μακριά, πχ πολλές γραμμές,
πιο μακριά, ολόκληρο ύμνο,
πιο μακριά πχ ολόκληρο μάθημα,
πιο μακριά πχ τύπο μαθήματος,
πιο μακριά πχ ήχος,
πιο μακριά πχ εποχή που συντέθηκε,
πιο μακριά πχ σχολή
κοκ
(σταματάω, γιατί πάει μακριά η βαλίτσα
)
Εκτός απ'την ομοιογενή ένταση φωνής και έκφραση (άρα συμμετρία), το Πατριαρχικόν ύφος συνδυάζει με ΑΨΟΓΟ τρόπο και με μέτρο (μέτρον άριστον, κατά τους αρχαίους), όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους, με ΑΣΥΜΜΕΤΡΟ, ως επί το πλείστον, αλλά ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΟ τρόπο και χωρίς υπερβολές.
Οι διάφορες παρεκτροπές, είτε προς την συμμετρία, είτε προς την υπερβολική ασυμμετρία, είχαν ως συνέπεια την παραμόρφωση αυτού του ύφους.
Εντός κάποιων στατιστικών πλαισίων, παραμένουν εκκλησιαστικές και παραδοσιακές.
Εκτός αυτών των πλαισίων, δημιουργούνται καινοτομίες και νέες σχολές και νέα ακούσματα.
Όποτε ξέφευγαν από κάποια ΣΤΕΝΑ όρια οι παλαιοί, αντιδρούσε το Πατριαρχείο και έπαιρνε θέση, αφήνοντας βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις, την τελική απόφαση στον οικείο Δεσπότη.
Σήμερα, αρκετά ευρέα όρια, έχουν γίνει "αποδεκτά" από πολλούς.....όχι όμως από όλους.
Αυτά είχα να πω εγώ και ελπίζω να λήξουμε εδώ αυτό το υπο-θέμα, μιας και τροποποίησες και το αρχικό σου μήνυμα.
Ευχαριστώ!
