«Στερεώσαι Κύριος ο Θεός»

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Ένα θέμα που απασχολεί αρκετούς είναι εάν λέγεται το "Στερεώσαι" σε περίπτωση που στον Εσπερινό αντί του "Ο ών ευλογητός" θα λεχθεί το "Ευλογία Κυρίου".
Στον Νέον Εγκόλπιον ο π. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης το τοποθετεί μετά από το "Ο ών ευλογητός" ή και μετά το "Ευλογία Κυρίου" και από εκείνο το σημείο επαναλαμβάνει τον ίδιο τύπο απολύσεως.
Κατι αντίστοιχο προβλέπει το ΤΜΕ για την Θεία Λειτουργία...
τάξη την οποία όμως δεν έχω δεί να εφαρμόζεται κάπου και ουτε υπάρχει τέτοια διάταξη στο Νέον Εγκόλπιον.
 
:
Κατι αντίστοιχο προβλέπει το ΤΜΕ για την Θεία Λειτουργία...
τάξη την οποία όμως δεν έχω δεί να εφαρμόζεται κάπου και ουτε υπάρχει τέτοια διάταξη στο Νέον Εγκόλπιον.

Το Στερεώσαι στη Θ. Λειτουργία λέγεται στους Ναούς της Κύπρου (και αρκετούς του Ηνωμένου Βασιλείου :))
 
Ένα θέμα που απασχολεί αρκετούς είναι εάν λέγεται το "Στερεώσαι" σε περίπτωση που στον Εσπερινό αντί του "Ο ών ευλογητός" θα λεχθεί το "Ευλογία Κυρίου".
Στον Νέον Εγκόλπιον ο π. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης το τοποθετεί μετά από το "Ο ών ευλογητός" ή και μετά το "Ευλογία Κυρίου" και από εκείνο το σημείο επαναλαμβάνει τον ίδιο τύπο απολύσεως.
Κατι αντίστοιχο προβλέπει το ΤΜΕ για την Θεία Λειτουργία...
τάξη την οποία όμως δεν έχω δεί να εφαρμόζεται κάπου και ουτε υπάρχει τέτοια διάταξη στο Νέον Εγκόλπιον.
Πολύ ἐνδιαφέρουσα ἡ παρατήρηση. Δέν τό εἶχα προσέξει στό ΤΜΕ οὔτε στό Νέο Ἐγκόλπιο.
Ἐκεῖνο πού ξέρω εἶναι ὅτι τό «Στερεώσαι Κύριος ὁ Θεὸς τὴν ἁγίαν καὶ ἀμώμητον πίστιν τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων χριστιανῶν...» εἶναι νεώτερη ἀντικατάσταση τοῦ «Ἐπουράνιε Βασιλεῦ, τοὺς πιστοὺς βασιλεῖς ἡμῶν στερέωσον· τὴν πίστιν στήριξον...» πού ἔχει διατηρηθεῖ μόνον κατά τήν Μ. Τεσσαρακοστή μετά τό «Ὁ ὢν εὐλογητὸς Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν...», ἐνῶ στό Ὡρολόγιον προβλέπεται γιά ὅλο τό χρόνο. Πρόκειται σ᾿ αὐτό τό σημεῖο περί τῆς στερεώσεως τῶν βασιλέων στόν τε ἑσπερινό καί στό ὄρθρο. Προβλέπεται καί γιά τή λειτουργία (!!!;;; ἐνδιαφέρον).

Σημ. Ὁ π. Παπαγιάννης στήν χοροστασία τοῦ ἑσπερινοῦ (σελ. 77) δέν τό ἔχει ὅπως στόν ἑσπερινό μέ τό «Εὐλογία Κυρίου»
 
Last edited:
Κατι αντίστοιχο προβλέπει το ΤΜΕ για την Θεία Λειτουργία...
τάξη την οποία όμως δεν έχω δεί να εφαρμόζεται κάπου και ουτε υπάρχει τέτοια διάταξη στο Νέον Εγκόλπιον.

:Το Στερεώσαι στη Θ. Λειτουργία λέγεται στους Ναούς της Κύπρου (και αρκετούς του Ηνωμένου Βασιλείου :))

Ευχαριστώ Παναγιώτη. Όντως στη Κύπρο χρησιμοποιείται καθολικά στην απόλυση της Θείας Λειτουργίας, όπως στο συνημμένο.
 

Attachments

  • Apolysis Theias Leitourgias I.N.Ag.Prokopiou.mp3
    748 KB · Views: 96
Τον καιρό της οκταετίας (δηλ της εν Λονδίνω οκταετούς παραμονής μου :D), το έλεγα και εγώ ανελλιπώς :) όπως και το σύντομον "Χριστός ανέστη" και άλλα τέτοια όμορφα... :)
 
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ;12608 said:
Γιατί όμως το "Στερεώσαι" να λέγεται υπό των ψαλτών και όχι υπό του ιερέως ή του προεστώτος, όπως προβλέπεται;

Εγώ πάλι γιατί έχω την αντίθετη άποψη;

Νομίζω ότι κάποια άλλα Προεστωτικά κακώς δόθηκαν στους Ιερείς.

Όπως: "Νυν απολύεις...", "Επουράνιε Βασιλεύ", "Αγαθόν το εξομολογείσθαι" κ.α.

Με την ίδια λογική να δοθούν "Πιστεύω" και "Πάτερ ημών"...
 
Γιατί όμως το "Στερεώσαι" να λέγεται υπό των ψαλτών και όχι υπό του ιερέως ή του προεστώτος, όπως προβλέπεται;
Προβλέπεται ὑπό τοῦ Προεστῶτος καί ὄχι ὑπό τοῦ Ἱερέως.
Εἶναι δύο διαφορετικά πράγματα.
Ὁ ὅρος "Προεστώς" εἶναι τῆς Μοναστικῆς Κοινότητος.
Μεταφερόμενος στήν Ἐνορία, ὅπου κατ᾿ οὐσίαν ἰσχύει τό ἴδιο μέ τίς Μονές Τυπικό, ἐκπροσωπεῖται (ὁ Προεστώς) ὑπό τοῦ σεβασμιωτέρου τοῦ χοροῦ (τῶν ψαλτῶν) ἤ ὑπό τοῦ ἀναγνώστου.
Περισσότερα στό ΠΡΟΕΣΤΩΤΙΚΟΝ, ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΣΙΜΩΝΟΣ ΠΕΤΡΑΣ, ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1997 καί δή στό Εἰσαγωγικόν Σημείωμα τοῦ ἀειμνήστου Ἰω. Φουντούλη.

Υ.Γ. 1. Μέ αὐτά θά κατανοήσετε καί τό ὀρθόν προηγούμενον μήνυμα τοῦ Δ. Καλπακίδη. 2. Ἄλλο εἶναι ὁ "Προεστώς τῆς Εὐχαριστιακῆς Συνάξεως" ἤγουν τῆς Θείας Λειτουργίας· ἄλλος ὅρος ἀπό ἀλλοῦ.
 
Αν και μου φαίνεται ότι καπου είχα διαβάσει "υπό του προεστώτος ή υπό του ιερέως", εν τούτοις, η πληροφορία σας είναι πολύ σημαντική. Ευχαριστώ!
 
π. Μάξιμος;12612 said:
...
Ὁ ὅρος "Προεστώς" εἶναι τῆς Μοναστικῆς Κοινότητος.
Μεταφερόμενος στήν Ἐνορία, ὅπου κατ᾿ οὐσίαν ἰσχύει τό ἴδιο μέ τίς Μονές Τυπικό, ἐκπροσωπεῖται (ὁ Προεστώς) ὑπό τοῦ σεβασμιωτέρου τοῦ χοροῦ (τῶν ψαλτῶν) ἤ ὑπό τοῦ ἀναγνώστου..........

(δημιουργώ ένα θέμα με ΠΡΟΕΣΤΩΤΙΚΑ ας μεταφέρουν εκεί οι κ.Συντονιστές ότι θεωρούν ότι είναι άσχετο με το "Στερεώσαι")
 
Last edited:
Τον καιρό της οκταετίας (δηλ της εν Λονδίνω οκταετούς παραμονής μου :D), το έλεγα και εγώ ανελλιπώς :) όπως και το σύντομον "Χριστός ανέστη" και άλλα τέτοια όμορφα... :)

Ναι ναι έτσι είναι. ...και συνήθως αυτάλέγονται από ηλικιωμένους ψάλτες πρακτικούς.... αλλά κατι καλαμαράδες (ελλαδίτες δηλαδή) παπάδες τοθς τα κόβουνε....

Επίσης εκτός από το στερεώσαι λένε τον ΕΥλογούντα μετά το διευχών όπου κολλάνε και μερικά Αιωνία η μνήμη αοιδίμων κτητόρων και κάτι τέτοια σε χύμα έκδοση!!!

Πάντως και εγώ διαφωνούσα που τα λέγανε μέχρι που άρχισα να ψιλιάζομαι από κάτι άλλα που έκαναν (όπως για παράδειγμα ότι απαντούσαν όλα τα κυριε ελέησον στον ίδιο τόνο του ιερέως! χωρίς όμως ούτε μια έξαιρεση..... το οποίο εμένα με υποψιάζει για ενδεχόμενη πιο αρχαίζουσα παραδόση) και κοίταξα το Βιολάκη και τσουπ! μας την είπε ο γέροντας και γιαυτο σεβασμός απο δω και μπρός!!

Αξιοσημείωτο (...κατα τι) πάντως είναι ότι ενώ όσοι ξερουν μουσικα λένε Σακελαρίδη και όσοι δεν ξέρουν πάλι Σακελαρίδη λένε... κάνουν όμως κάτι εφαρμογές του Τυπικού (όπως αυτή του Στερεώσαι) που σε αφήνουν άφωνο....
 
Αν και μου φαίνεται ότι καπου είχα διαβάσει "υπό του προεστώτος ή υπό του ιερέως", εν τούτοις, η πληροφορία σας είναι πολύ σημαντική. Ευχαριστώ!
Δέν ἔχετε ἄδικο. Ἔτσι τό διαβάζετε στό παλαιό καί κυρίως στό νέο Ἐγκόλπιο ἀναγνώστου. Ὄχι σέ ὅλα τά σημεῖα. Σέ ἄλλα διαβάζετε «ὑπό τοῦ προεστῶτος ἤ τοῦ ἀναγνώστου».
Πρόκειται περί τῆς συγχύσεως πού ἔχει δημιουργηθεῖ ἀπό τήν ἔλλειψη τοῦ πραγματικοῦ προεστῶτος τῆς Μονῆς στήν Ἐνορία. Αὐτά τά γράφει ὁ Φουντούλης στό Εἰσαγωγικόν Σημείωμα πού μνημόνευσα καί πού δέν εἶναι δυνατόν νά παρατεθεῖ ὅλο ἀπό μένα (ἴσως κάποιος τό ἀνεβάσει σέ εἰκόνα).
Τά τοῦ κανονικοῦ προεστῶτος, ἀγράφως ἤ ἐγγράφως/ἐντύπως κατανεμήθηκαν ἀναλόγως, ἄλλοτε ὀρθῶς, ἄλλοτε ἐσφαλμένως. Τά τοῦ κανονικοῦ προεστῶτος, τά λέει καί ὁ χοροστατῶν ἀρχιερεύς.
Ἐπίσης στό ΤΜΕ ὁ ὅρος «προεστώς» ὑπάρχει καί ὡς «ὁ προϊστάμενος».
 
Στη Ρουμανική και τις Σλαβόφωνες (Βουλγαρική, Ρωσική κλπ.) Ορθόδοξες Εκκλησίες ισχύει ακριβώς αυτό που γράφει ο π. Μάξιμος "ἐκπροσωπεῖται (ὁ Προεστώς) ὑπό τοῦ σεβασμιωτέρου τοῦ χοροῦ (τῶν ψαλτῶν) ἤ ὑπό τοῦ ἀναγνώστου". Συνεπώς "Νυν απολύεις...", "Επουράνιε Βασιλεύ", "Αγαθόν το εξομολογείσθαι" κ.α. Ο γράφων (ως ο μεγαλύτερος στην ηλικία από τους παρόντας στο αναλόγιο και τιμώμενο πρόσωπο) τα έχει εκφωνήσει ουκ ολίγες φορές. :)
 
Αξιοσημείωτο (...κατα τι) πάντως είναι ότι ενώ όσοι ξερουν μουσικα λένε Σακελαρίδη και όσοι δεν ξέρουν πάλι Σακελαρίδη λένε... κάνουν όμως κάτι εφαρμογές του Τυπικού (όπως αυτή του Στερεώσαι) που σε αφήνουν άφωνο....

Oι Ρώσοι και Σέρβοι αδελφοί μας (για να αναφερθώ σε δύο χώρες στις οποίες η "βυζαντινή" παράδοση έχει ατονήσει τελείως) παρά την όποια μουσική χρησιμοποιούν τηρούν το Τυπικό με μεγάλη αυστηρότητα. Άλλο λοιπόν μουσική και άλλο τυπικό. :D

Πέρυσι το χειμώνα εκκλησιάστηκα σε κάποιο ναό Σάββατο λόγω μνημοσύνου συγγενικού μου προσώπου. Ο ικανώτατος νεαρός ψάλτης είχε τόση σχέση με το τυπικό όση και εγώ με την Κινέζικη μαγειρική! :mad::mad::mad: Ούτε το απολυτίκιο "Οι μάρτυρές σου Κύριε" δεν μπορούσε να αλλάξει στον ενικό! :mad: Το Χερουβικό του και το Κοινωνικό του ήταν εξαίρετα, αλλά από τυπικό.....
 
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ;12608 said:
Γιατί όμως το "Στερεώσαι" να λέγεται υπό των ψαλτών και όχι υπό του ιερέως ή του προεστώτος, όπως προβλέπεται;

''... ἅπαντες ἰσοφώνως λαμπρᾷ τῇ φωνῇ· Στερεώσει ὁ Θεὸς τοὺς βασιλέας ἡμῶν" (τυπικὸν τῆς Μονῆς τοῦ Σωτῆρος Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 ἔκδ. Μ. Arranz Le Typicon du monastere du Saint-Ssauveur a Messine σ. 282).".. καὶ ψάλλουσι τὸ Στερεώσαι Κύριος ὁ Θεὸς τοὺς βασιλεῖς" (Μεγάλο Εὐχολόγιο ἐκδ. Ἀστὴρ σσ. 7, 11).


"Ὁ ἱερέυς· Ὁ Θεὸς οἰκτειρήσαι ἡμᾶς. Ἡμεῖς· Ἐπουράνιε Βασιλεῦ" (τυπικὸν Μεσσήνης σ. 199, ὁμοίως Dmitrievskij τ. 1 σσ. 872,892). «ἡμεῖς· Ἐπουράνιε Βασιλεῦ» (χφ. Λειμῶνος 88 ΤΑΣ ιδ' αἰ. φ. 8r καὶ σημερινὸ ὡρολόγιον).
 
Last edited:
''... ἅπαντες ἰσοφώνως λαμπρᾷ τῇ φωνῇ· Στερεώσει ὁ Θεὸς τοὺς βασιλέας ἡμῶν" (τυπικὸν τῆς Μονῆς τοῦ Σωτῆρος Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 ἔκδ. Μ. Arranz Le Typicon du monastere du Saint-Ssauveur a Messine σ. 282).".. καὶ ψάλλουσι τὸ Στερεώσαι Κύριος ὁ Θεὸς τοὺς βασιλεῖς" (Μεγάλο Εὐχολόγιο ἐκδ. Ἀστὴρ σσ. 7, 11).


"Ὁ ἱερέυς· Ὁ Θεὸς οἰκτειρήσαι ἡμᾶς. Ἡμεῖς· Ἐπουράνιε Βασιλεῦ" (τυπικὸν Μεσσήνης σ. 199, ὁμοίως Dmitrievskij τ. 1 σσ. 872,892).

Μανόλη μου καλῶς ὅρισες ἀπό τίς διακοπές σου !
Σέ περίμενα πῶς καί πῶς !
Καλά, λοιπόν, εἶχα γράψει στό μήνυμα 3 "Ἐκεῖνο πού ξέρω εἶναι ὅτι τό «Στερεώσαι Κύριος ὁ Θεὸς τὴν ἁγίαν καὶ ἀμώμητον πίστιν τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων χριστιανῶν...» εἶναι νεώτερη ἀντικατάσταση τοῦ «Στερεώσαι Κύριος ὁ Θεὸς τοὺς εὐσεβεστάτους καὶ θεοφυλάκτους ἡμῶν βασιλεῖς...» " καί μετά τό διόρθωσα γιατί δέν τό ἔβρισκα πουθενά, παρά μόνον τό "Ἐπουράνιε Βασιλεῦ".
Τώρα μᾶς ἄνοιξες τά μάτια.
Πῶς σχολιάζεις τό ὅτι στό Ὡρολόγιον ὑπάρχει μόνον τό "Ἐπουράνιε Βασιλεῦ" γιά ὅλο τό χρόνο καί πῶς περιορίσθηκε μόνο στή Μ. Τεσσαρακοστή; (δές μήνυμά μου 3).
Εὐχαριστῶ
 


Στὴν ἔκδοση τοῦ ὡρολογίου τοῦ ἔτους 1830 στὸν ἑσπερινὸ καὶ στὸν ὄρθρο ὑπάρχει τὸ «Στερεώσει ὁ Θεὸς τὴν Ἁγίαν, καὶ Ὀρθόδοξον πίστιν τῶν εὐσεβῶν, καὶ Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, σὺν τῇ ἁγίᾳ μονῇ ταύτῃ, εἰς αἰῶνας αίώνων» (σσ. 104 καὶ 180).
Κατὰ τὸ μοναχικὸ τυπικὸ (ΤΑΣ) οἱ ἡμέρες ποὺ δὲν εἶναι ἑορταστικὲς («Θεὸς Κύριος»), εἶναι ἡμέρες πένθους καὶ κατανύξεως (ΤΑΣ κεφ. ε': «ὅλον τὸν ἑνιαυτὸν ὅτε ψάλλομεν ἀλληλούια»). Στὶς μὲν ἁρμόζει τὸ μεγαλόπρεπο «Στερεώσαι Κύριος ὁ Θεὸς τοὺς βασιλεῖς», στὶς δὲ τὸ ταπεινὸν - κατανυκτικὸν «Ἐπουράνιε Βασιλεῦ...».
«...οἱ χαριστικάριοι (δωρητὲς-ἀφιερωτές) ἀπαγόρευσαν στοὺς μοναχοὺς καὶ τὸ ''στερέωμα'' τῶν δύο αὐτῶν ἐξουσιῶν (βασιλέως καὶ ἀρχιερέως). Ἔτσι, ἀντ' αὐτῶν, ἐμφανίστηκε ἡ συνήθεια νὰ ''στερεώνουν'' τὴ μονή. Τὸ ''στερέωμα'' τῆς μονῆς ἤ τοῦ ναοῦ,ποὺ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη (περὶ τὸ 1090) ἦταν ἕνας νεωτερισμός, ἐπικράτησε σὺν τῷ χρόνῳ στὴ λειτουργικὴ πράξη» (Θ. Γιάγκου Νίκων ὁ μαυροορείτης βίος - συγγραφικὸ ἔργο - κανονικὴ διδασκαλία στὸν τόμο Θ. Γιάγκου Κανονικολειτουργικὰ Ι 2003 σ. 216).
 
Last edited:
Να στερεώσει ο Θεός τους βασιλείς! Μάλλον βιαστικά γράφτηκε από κάποιον υμνογράφο του Βυζαντίου κατόπιν πιέσεως.
Γιατί αγιογραφικά αλλά και στην καθομιλουμένη δεν έχει σχέση το στερεώσαι με τον φωτισμό ή την μακροημέρευση.
Επίσης αγιογραφικά δεν έχει σχέση ούτε με στερέωμα Ναού ή μονής.
Εχει σχέση με την σωτηρία του ανθρώπου.

Το στερέωμα αρχίζει από τον Ιησού. τον "λίθον ...εις κεφαλήν γωνίας" Ματθ.κα.42
Η κεφαλή γωνίας ,η πέτρα, σώζει το οικοδόμημα της εκκλησίας "επι ταύτην την πέτραν οικοδομήσω μου την εκκλησία και πύλαι άδου ουκ κατισχύσουσιν αυτής".
Ματθ.16.18
Το ότι η πέτρα είναι πνευματική το γράφει ο Απ. Παύλος. ""Έπινον γαρ εκ πνευματικής "ακολουθούσης!!" πέτρας η δε πέτρα ην ο Χριστός"".Κορινθ. 10.4
(Εδώ ο Παύλος αναφέρεται στον λαό του Μωυσέως που χτύπησε την πέτρα και ανέβλυσε το σωτήριον ύδωρ. Δηλ. ο Χριστός είχε αναλάβει την σωτηρία των ανθρώπων προ της ενανθρωπήσεώς του. Και ερμηνεύει μεταφορικά την δίψα του λαού... !!! ίσως και άλλα χωρία της παλαιάς.)
Ισως να είναι κι ένας λόγος που ονομάζουμε τον ουρανό στερέωμα.
Οτι δηλ. εκ της ύλης της πέτρας διεχωρίσθη (ανέβλισε) ο ουρανός (το πνεύμα).
 
Back
Top