Σε ένα ντοσιέ και κάπως τσαλακωμένο σαν αυτό της φωτογραφίας, βρήκα και εγώ ένα χειρόγραφο του άρχοντος πρωτοψάλτης της αγιωτάτης αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως και διευθυντή της ελληνικής βυζαντινή χορωδίας κυρίου Λυκούργου Αγγελόπουλου.
Το ανεβάζω επίσης και αυτό εδώ σε pdf καθώς και σε οπτικοακουστικό αρχείο εδώ
Αν προσέξει κανείς τα δύο χειρόγραφα του άρχοντος θα παρατηρήσει κάποιες διαφορές. Ενώ για παράδειγμα στο ένα χειρόγραφο στη συλλαβή Θεοτόκε, βλέπουμε έλξη έξι τμημάτων, στο άλλο χειρόγραφο είναι τεσσάρων. Και σε άλλα σημεία κάτι ανάλογο όπως για παράδειγμα στο συλλαβή: και ευλογηημένος το ένα χειρόγραφο έχει έλξη τεσσάρων τμημάτων το άλλο καμία. Επίσης στο ένα χειρόγραφο, χαρακτήρες όπως η διπλή βαρεία (πίεσμα), το λύγισμα δεν υπάρχουν.
Και άλλες τέτοιες διαφορες όπως στο σημείο: Θεοτό
κεεεεΠααρ το ένα χειρόγραφο έχει επίτριτο (επτάσημο) ενώ το άλλο δύο τετράσημους καθώς έχει προσθέσει μια απλή.
Με αφορμή αυτές τις μικροδιαφορές νομίζω πως είναι ευκαιρία να πούμε ότι τελικά δεν είναι κανένας κολλημένος και απόλυτος (όπως υποστηρίζουν μερικοί) με τις έλξεις, με τους ρυθμικούς πόδες, ή με τους χαρακτήρες. Όπως έχει πει και σε παλιότερο μήνυμά το ο κ. Ι. Αρβανίτης δεν εκτελεί για παράδειγμα πάντα την πεταστή. Τις περισσότερες φορές ναι, αλλά όχι πάντα. Το ίδιο βλέπουμε και εδώ. Η αναγραφή των σημαδιών γενικότερα, δηλαδή χαρακτήρων, διαστολών, έλξεων, γίνεται για την καλύτερη απόδοση του κειμένου για να βοηθήσει αυτούς που το ψάλλουν και τίποτα παραπάνω. Ούτε επίδειξη γνώσεων είναι, ούτε αντίδραση, ούτε τίποτα.
Όποιος νομίζει πως δεν τα χρειάζεται και το εκτελεί τέλεια το κομμάτι, ας μην τα χρησιμοποιεί ποτέ. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Όμως μην αντιδράτε και διαφωνείτε όποτε βλέπετε μουσικά κείμενα επεξεργασμένα. Κάποιοι προφανώς, όπως και εγώ, βοηθιούνται με την αναγραφή κάποιων επιπλέον σημαδιών. Άλλωστε και ο Χρύσανθος αναφέρει την ανάγκη τουλάχιστον της ρυθμικής σημάνσεως.