20. 🌾" καψάκης ὕδατος καὶ ἐγκρυφίας ὀλυρίτης" ~

[Γιώργος Μ.]

(θα το διαβάσουμε στον Εσπερινό του προφήτη Ηλία) - πηγή: https://www.facebook.com/groups/milamesostagrafoumesosta/posts/10159646267586483
____

ΣΤΗΝ εμβληματική ιστορία του προφήτη Ηλία που εξιστορείται στο βιβλίο των Βασιλειών διαβάζουμε ότι, όταν ο προφήτης, πεινασμένος και εξουθενωμένος από τους διωγμούς, έπεσε και αποκοιμήθηκε κάτω από ένα δέντρο, τον ξύπνησε μια ουράνια φωνή (Γ Βασ. 19,5-6), που έλεγε:

❝ ἀνάστηθι καὶ φάγε❞
Τότε

❝ ἐπέβλεψεν Ἠλιού, καὶ ἰδοὺ πρὸς κεφαλῆς αὐτοῦ
ἐ γ κ ρ υ φ ί α ς ὀλυρίτης καὶ κ α ψ ά κ η ς ὕδατος·
καὶ ἀνέστη καὶ ἔφαγε καὶ ἔπιε· καὶ ἐπιστρέψας ἐκοιμήθη❞

◆ Ο "ἐγκρυφίας (ἄρτος)" στην αρχαιότητα ήταν το ψωμί που ψήνεται μέσα στη στάχτη (επειδή κατά κάποιον τρόπο "εγκρύπτεται" μέσα σ' αυτήν).
◆ "Ὀλυρίτης" λέγεται ο άρτος που είναι παρασκευασμένος από "ὄλυρα", σιτηρό τής αρχαιότητας που ονομαζόταν "ζειά" -από όπου το νεοελλ. "ζέα" (πβ. αλεύρι ζέας).
◆ "Καψάκης" (κ. "καμψάκης") είναι το πήλινο αγγείο, παράλληλος τ. της λ. "κάψα" (< λατ. capsa «θήκη, θύλακος»), η οποία σήμερα επιβιώνει, προφανώς με αφορμή το σχήμα της, στη Βοτανική (το περικάρπιο), αλλά και στη Φαρμακευτική (κάψουλα).

______
Στο βίντεο βλέπουμε έναν σύγχρονο "εγκρυφία άρτο": καλαμποκόψωμο (μπομπότα) που ψήνεται στη στάχτη, σε χωριό της Ηπείρου.