Στιχηρό "Εις το μνήμα σε επεζήτησεν"

[Τσακιτζής]

Προσθέτω ακόμα ένα, για να συμπληρωθεί η....... τούρτα.

 

[Τσάρας Κωνσταντίνος]

Ἄλλη μιὰ ... γωνία τῆς τούρτας. Εὐχαριστῶ γιὰ τὶς παρατηρήσεις. Διορθωμένο.

 

[dimitrios.zaganas]

Ἄλλη μιὰ ... γωνία τῆς τούρτας

Ευχαριστίες. Το "ω γύναι" θέλει ή διπλή ανάβαση στην αρχή ή ολίγον αντί ίσου στη συνέχεια (?). Επίσης δεν βλέπω να λύεται κάπου το χρώμα στο "κλαίω...του τάφου".

 

[emakris]

Ἄλλη μιὰ ... γωνία τῆς τούρτας. Εὐχαριστῶ γιὰ τὶς παρατηρήσεις. Διορθωμένο.

Εάν αυτή η εκδοχή ψαλεί εγχρόνως, με τις απαραίτητες (μετρημένες) επιβραδύνσεις εκεί που χρειάζεται και χωρίς αμανέδες, το αποτέλεσμα είναι αξιοπρεπέστατο και δεν εκφεύγει του εκκλησιαστικού ύφους. Τα πάντα είναι θέμα μέτρου και αισθητικής. Εάν λείπουν αυτά, βράσε όρυζα.

 

[Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου]

Θα ήθελα να προσθέσω και εγώ την δική μου άποψη στο σημείο αυτό.
Επειδή τον Μάιο του 2010 είχα ψάλλει το συγκεκριμένο στιχηρό σε αυτήν την εκδήλωση, ήμουν αρχικά σε δίλλημα για το απο που έπρεπε να ψάλλω αυτόν τον ύμνο . Συγκεκριμένα βρισκόμουν ανάμεσα σε δύο κείμενα αυτό του Στανίτσα και αυτό του Πρίγγου, επειδή μου άρεσαν και ως κείμενα και ως ακούσματα απο τους ίδιους αλλά και από τον κύριο Παϊκόπουλο που ψάλλει απο τα κείμενα αυτά.
Τελικά επέλεξα με την καθοδήγηση και του δασκάλου μου αυτό του Πρίγγου, κάνοντας ελάχιστες αλλαγές σε ορισμένα σημεία. Οι αλλαγές αυτές όμως δεν ήταν αυθαίρετες αλλά προέρχονταν βέβαια από ορισμένα μουσικά σημεία του κειμένου του Στανίτσα.
Η προσπάθειά μου, ήταν να αποδώσω τον ύμνο χωρίς ακρότητες ή κάνοντας υπερβολές και αμανέδες. Ο διάλογος ανάμεσα στον Άγγελο και την Μαρία, έπρεπε να γίνει κατανοητός στον κόσμο και να γίνει αντιληπτό το νόημα του ύμνου.
Ο συνδυασμός λοιπόν δύο πατριαρχικών ψαλτών με βάση τον ένα εξ' αυτόν δηλαδή τον Πρίγγο, είχε ως αποτέλεσμα το μουσικό κείμενο να διατηρεί μία όμορφη απλότητα αλλά να δίνει και την δυνατότητα, να κάνω κάποιες αναλύσεις και μερικούς καλλοπισμούς χωρίς να το αλλοιώσω.
Ο ένας δηλαδή ο Πρίγγος με πιο αυστηρό γραφικό ύφος και ο δεύτερος ο Στανίτσας δηλαδή με αρκετές αναλύσεις και φαντασία στην απόδοση, μου έδωσαν να την ευκαιρία να βρω την λύση στην τελική επιλογή, επιλέγοντας μία μέση κατάσταση.
Το συμπέρασμα λοιπόν που αποκόμισα, είναι πως ο εν λόγω ύμνος προσφέρεται σαφώς για ποικίλων ειδών σόλο. Ή επιλογή ανήκει στον ψάλτη ανάλογα με αυτό που θέλει να παρουσιάσει, αυτό που ταιριάζει στην φωνή του και φυσικά στην περίσταση.

 

[neoklis]

... ο εν λόγω ύμνος προσφέρεται σαφώς για ποικίλων ειδών σόλο. Ή επιλογή ανήκει στον ψάλτη ανάλογα με αυτό που θέλει να παρουσιάσει, αυτό που ταιριάζει στην φωνή του και φυσικά στην περίσταση.

Φυσικά τα κριτήρια για την επιλογή του μέλους σε μια εκδήλωση, όπως αυτή όπου συμμετείχες, είναι εντελώς διαφορετικά απ' αυτά που καθορίζουν την επιλογή μελών για τον ναό. Και εκεί κυρίως υπάρχει το πρόβλημα και ο προβληματισμός. Και σ' αυτά τα πλαίσια γίνεται και η συζήτηση αυτή.

 

[dimskrekas]

Φυσικά τα κριτήρια για την επιλογή του μέλους σε μια εκδήλωση, όπως αυτή όπου συμμετείχες, είναι εντελώς διαφορετικά απ' αυτά που καθορίζουν την επιλογή μελών για τον ναό. Και εκεί κυρίως υπάρχει το πρόβλημα και ο προβληματισμός. Και σ' αυτά τα πλαίσια γίνεται και η συζήτηση αυτή.

Κρίνεται μάλλον επιτακτική η ανάγκη να συγκεντρωθούν και οι μελοποιήσεις του ιδιομέλου σε ένα χώρο ώστε να έχουμε απτότερα στοιχεία, για να γίνει η συζήτηση αυτή, τον σκοπό της οποίας δεν πολυαντιλαμβάνομαι ακόμα. Εκτός και αν τα μνήματα χρειάζονται φτυάρι..οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρί ὑμῶν...

 

[emakris]

...η συζήτηση αυτή, τον σκοπό της οποίας δεν πολυαντιλαμβάνομαι ακόμα.

Δεν είναι και τόσο περίπλοκο. Με αφορμή το συγκεκριμένο ιδιόμελο (κάθε συζήτηση ξεκινάει με μια αφορμή), συζητούμε κατά πόσον το ψαλτικό freestyle (με ελεύθερο ρυθμό, αυτοσχεδιαζόμενες φράσεις αντί θέσεων, ελευθεριάζον ύφος κλπ.) είναι ενδεδειγμένο για χρήση στη λατρεία, ανεξάρτητα εάν έχει ως βάση κάποια συγκεκριμένη μουσική καταγραφή ή όχι. Εάν εσείς πιστεύετε ότι είναι, περιμένουμε τα επιχειρήματά σας (πέρα, βέβαια, από την αναφορά ονομάτων πρωτοψαλτών). Για την αντίθετη άποψη επιχειρηματολόγησε επαρκώς ο κ. Τσακίρογλου, ενώ ο Γιώργος Μ. με την τοποθέτησή του και ο κ. Τσάρας με το μέλος που ανέβασε, μας έδειξαν ότι το πρόβλημα δεν βρίσκεται τόσο στα μεμονωμένα νεωτεριστικά στοιχεία μιας σύνθεσης, αλλά στην όλη συγκρότησή της και, κυρίως, στον τρόπο εκτέλεσης.

 

[farlekas 1980]

Κρίνεται μάλλον επιτακτική η ανάγκη να συγκεντρωθούν και οι μελοποιήσεις του ιδιομέλου σε ένα χώρο ώστε να έχουμε απτότερα στοιχεία, για να γίνει η συζήτηση αυτή, τον σκοπό της οποίας δεν πολυαντιλαμβάνομαι ακόμα.

Εκτός και αν τα μνήματα χρειάζονται φτυάρι..οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρί ὑμῶν...

Για πολλοστη φορα κεντησες κυριολεκτικα φιλε Δημητρη !!!
Ν'αγιαση ο στομας σου (sic) ...

 

[dimskrekas]

Δεν είναι και τόσο περίπλοκο. Με αφορμή το συγκεκριμένο ιδιόμελο (κάθε συζήτηση ξεκινάει με μια αφορμή), συζητούμε κατά πόσον το ψαλτικό freestyle (με ελεύθερο ρυθμό, αυτοσχεδιαζόμενες φράσεις αντί θέσεων, ελευθεριάζον ύφος κλπ.) είναι ενδεδειγμένο για χρήση στη λατρεία, ανεξάρτητα εάν έχει ως βάση κάποια συγκεκριμένη μουσική καταγραφή ή όχι. Εάν εσείς πιστεύετε ότι είναι, περιμένουμε τα επιχειρήματά σας (πέρα, βέβαια, από την αναφορά ονομάτων πρωτοψαλτών). Για την αντίθετη άποψη επιχειρηματολόγησε επαρκώς ο κ. Τσακίρογλου, ενώ ο Γιώργος Μ. με την τοποθέτησή του και ο κ. Τσάρας με το μέλος που ανέβασε, μας έδειξαν ότι το πρόβλημα δεν βρίσκεται τόσο στα μεμονωμένα νεωτεριστικά στοιχεία μιας σύνθεσης, αλλά στην όλη συγκρότησή της και, κυρίως, στον τρόπο εκτέλεσης.

Δεν υπαινίχθηκα ότι είναι περίπλοκο καν. Όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι δεν ᾽᾽πολυαντιλαμβάνεται᾽᾽ τον σκοπό μιας συζήτησης, άλλα πράματα εννοεί. Να διευκρινίσω λοιπόν τα αυτονόητα: ασφαλώς και το λεγόμενο freestyle όπως εσείς το ορίζετε δεν είναι ενδεδειγμένο για χρήση στη σημερινή τουλάχιστον λατρεία, παρά το γεγονός ότι ακόμα κ όταν η μουσική μεταβάλλεται σε σκοπό, πάλι μπορεί ίσως να αναδείξει τον λόγο, κ άρα να βοηθήσει τον πιστό. Κραυγαλέο παράδειγμα το από όλους λοιδορούμενο συνονθύλευμα ευρωπαϊζόντων στοιχείων λατινογενές (στο λεκτικό του) ασμάτιον Μονής Αγ. Όρους που ακόμα κ όταν χρησιμοποιείται στη Λατρεία μπορεί ενδεχομένως να βοηθά τους συγκεκριμένους πιστούς. Αυτό που εμένα με προβληματίζει είναι η ευκολία με την οποία επισύρεται λίθος αναθέματος συλλήβδην, και μάλιστα με επαμφοτερίζοντα κριτήρια, λες και η μουσική αφανίζεται το 1778. Ωσάν όλοι να είμαστε απλά μεταπράτες, ωσάν η μουσική να έχει ανάγκη καθαρεύουσας. Και εκεί ασφαλώς ο αυτονόητος σεβασμός επιβάλλει την ευλαβική υπόμνηση ονομάτων που καθιέρωσαν συνθέσεις, που ερμήνευσαν και προήγαγαν την τέχνη με το χάρισμα και τις συντεταγμένες στις οποίες ανήκει ο καθένας τους. Το ζήτημα τέλος του πώς χειρίζεται το διαλογικό στοιχείο η μελοποιία είναι τεράστιο.

Δ.

 

[emakris]

Κραυγαλέο παράδειγμα το από όλους λοιδορούμενο συνονθύλευμα ευρωπαϊζόντων στοιχείων λατινογενές (στο λεκτικό του) ασμάτιον Μονής Αγ. Όρους που ακόμα κ όταν χρησιμοποιείται στη Λατρεία μπορεί ενδεχομένως να βοηθά τους συγκεκριμένους πιστούς.

Προσοχή, ο άμεσος στόχος δεν είναι η μουσική να "βοηθά" τους πιστούς, και μάλιστα τους "συγκεκριμένους". Εάν επικρατήσει αυτό το κριτήριο, τότε η υμνογραφία της Εκκλησίας θα αντικατασταθεί σύντομα από θρησκευτικά τραγουδάκια, όπως αυτό που υπαινίσσεστε και ακόμη χειρότερα. Έτσι την "πάτησαν" οι Καθολικοί και τρέχουν τώρα να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα με παπικές εγκυκλίους και κινήσεις λειτουργικής "αναπαλαίωσης".
Το θέμα, λοιπόν, στον δικό μας χώρο, είναι η μουσική καταρχήν να μην ενοχλεί τους πιστούς προβάλλοντας την προσωπική ματαιοδοξία του κάθε ψαλταρά! Το εάν θα βοηθήσει κιόλας στην ουσιαστική βίωση της λατρείας εξαρτάται τόσο από την ποιότητα και εκκλησιαστικότητά της (και εδώ μπορεί, θα συμφωνήσω, τα κριτήρια να είναι κάποτε επαμφοτερίζοντα), όσο και από το πνευματικό επίπεδο του καθενός. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αμανέδες δεν "βοηθούν" κανένα, ούτε τους πιστούς, ούτε τη μουσική μας παράδοση.

 

[Γιώργος Μ.]

Το θέμα, λοιπόν, στον δικό μας χώρο, είναι η μουσική καταρχήν να μην ενοχλεί τους πιστούς προβάλλοντας την προσωπική ματαιοδοξία του κάθε ψαλταρά! Το εάν θα βοηθήσει κιόλας στην ουσιαστική βίωση της λατρείας εξαρτάται τόσο από την ποιότητα και εκκλησιαστικότητά της (και εδώ μπορεί, θα συμφωνήσω, τα κριτήρια να είναι κάποτε επαμφοτερίζοντα), όσο και από το πνευματικό επίπεδο του καθενός. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αμανέδες δεν "βοηθούν" κανένα, ούτε τους πιστούς, ούτε τη μουσική μας παράδοση.

Αγαπητέ κ. Μακρή, σε μερικά συμφωνώ απόλυτα, σε άλλα μερικώς, σε άλλα όχι.

Προσωπικά συμφωνώ απόλυτα με την παράμετρο της εκκλησιαστικότητας ως μέτρου "πάντων χρημάτων", όπως και με την πνευματική παράμετρο που διστακτικά (δικαίως) θέσατε (αλλά που επιτρέψτε μου εμένα να την τονίζω, εναντιωματικά προς μια αναπτυσσόμενη νοοτροπία, ενίοτε και εντός φόρουμ, περί παραδόσεως που λειτουργεί σε οιονεί πνευματικό και λατρευτικό κενό).

Στην άποψή σας όμως ότι "Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αμανέδες δεν "βοηθούν" κανένα, ούτε τους πιστούς, ούτε τη μουσική μας παράδοση" μένει πολλά να συζητηθούν και να συμφωνηθούν και ειδικότερα:
α) τι είναι οι αμανέδες και τι μέρος αυτού του είδους μπορεί ή όχι να θεωρηθεί εκκλησιαστικοποιημένο μέσω της (ύστερης παραδόσεως
β) αν οι μουσικά καταγεγραμμένες εκδοχές του εν λόγω μέλους εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή ή όχι.

Πιστεύω ακόμα, και ήθελα κυρίως να το τονίσω αυτό προς τον φίλο μου τον Χρήστο, πως το παρόν νήμα εμπίπτει θεματολογικά στο άλλο μέγα θέμα "ποια είναι η ταυτότητα, τα όρια και οι προοπτικές της μουσικής μας κληρονομιάς", ή με πιο απλά λόγια τι είναι ακόμα θεμιτό να εξελίσσεται μετά τον Πέτρο. Στο βαθμό που το παρόν θέμα εντάσσεται στο ευρύτερο εκείνο, είναι δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες να υπάρξει ταύτιση απόψεων - χωρίς αυτό να είναι κακό.

Τέλος, εκείνο με το οποίο δεν μπορώ να συμφωνήσω είναι η δίκη προθέσεων (του ψάλλοντος).

 

[tsak77]

Πιστεύω ακόμα, και ήθελα κυρίως να το τονίσω αυτό προς τον φίλο μου τον Χρήστο, πως το παρόν νήμα εμπίπτει θεματολογικά στο άλλο μέγα θέμα "ποια είναι η ταυτότητα, τα όρια και οι προοπτικές της μουσικής μας κληρονομιάς", ή με πιο απλά λόγια τι είναι ακόμα θεμιτό να εξελίσσεται μετά τον Πέτρο. Στο βαθμό που το παρόν θέμα εντάσσεται στο ευρύτερο εκείνο, είναι δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες να υπάρξει ταύτιση απόψεων - χωρίς αυτό να είναι κακό.

Αγαπητέ μου Γιώργο, για μένα το θέμα εστιάζεται κατ' αρχήν στη γραφή και όχι στην ερμηνεία, λόγω του ότι εκεί μπορούμε να εντοπίσουμε στοιχεία που στο άκουσμα θολώνουν, όπως πολλές φορές έχει παρατηρηθεί. Απεναντίας στο θέμα της αισθητικής ομορφιάς, προσωπικά πιστεύω ότι η νεώτερη μορφή του ύμνου είναι απείρως ομορφότερη της παλαιάς, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα (εκτός κι αν είναι, οπότε να συνεχίσουμε να αναρτούμε κείμενα και ήχο από διάφορους συναδέλφους και να παρατηρήσουμε σε τι τόνο το ψάλλουν, πόσο ωραία εκτέλεσαν το τάδε γύρισμα κ.λ.π.).

Η απάντηση λοιπόν στον προβληματισμό του πως μπορεί μία μελοποίηση μπορεί να εξελικτεί μετά τον Πέτρο, δεν μπορεί να βρίσκεται αλλού, από τις οδηγίες που οι εφευρέτες του μουσικού συστήματος - γραφής που χρησιμοποιούμε μας παραθέτουν. Ο Χρύσανθος έχει αναρτηθεί και μπορεί ο καθένας να διαβάσει στο θεωρητικό του, πως χωρίζονται τα είδη του μέλους, τι πρέπει να αποφεύγεται και τι προβλέπεται, ώστε η σύνθεση να περιέχει όπως αναφέρει φράσεις εκκλησιαστικάς και πατροπαραδότους (χωρίς να αποφεύγει τον τομέα της αίσθησης που πρέπει να προκαλεί το ψαλλόμενο). Δεν ξέρω και δεν διέκρινα αν αφήνει κάποια περιθώρια τα οποία να επιτρέπουν σε μία σύνθεση αυτού του είδους του μέλους να ξεφύγει όπως την έχει καταγράψει το Αναστασιματάριο του 29΄ ο Πρίγγος και οι μεταγενέστεροι.

Όχι ότι ο Χρύσανθος είναι το Ευαγγέλιο, αλλά ποια άλλη πηγή υπάρχει επ' αυτού, πέρα όχι μόνο από τη θεωρία των τριών, τις εξηγήσεις και το κυριώτερο, από τις προσωπικές τους συνθέσεις, όπου εκεί πλέον δεν σκάβουν σε μνήματα, αλλά δημιουργούν εκ νέου; Πιστεύω ότι η ακουστική παράδοση είναι πολύ μικρή ακόμη σε ηλικία (από το 19ΧΧ κ.ε.) ώστε να την χρησιμοποιήσουμε ως στοιχείο για να πάμε παρακάτω. Φυσικά αυτή είναι υποκειμενική προσωπική τοποθετήση, αλλά αυτά που αφορούν τη γραφή δεν είναι οφθαλμοφανή και συγκεκριμένα; Ενδεικτικά, που συναντάμε στο νέο στιχηράριο την φράση του "Οίμοι" ή πότε άλλωτε στο είδος αυτό της σύνθεσης του Γ΄ ήχου έχουμε οποιαδήποτε κατάληξη στον Ζώ ή έστω μεταφορά του μέλους που να τον αντιμετωπίζει ως δεσπόζων φθόγγο;*

Αυτό που θα έπρεπε να υποθέσουμε, είναι τι θα γινόταν αν αυτή η σύνθεση δεν προέρχονταν από τον Πρίγγο ή το προγενέστερό του Αναστασιματάριο, αλλά από μένα. Θα έχαιρε της ίδιας εκτιμήσεως, θα παραγκωνίζονταν τα πάντα ώστε να την υποστηρίξει σύμπας ο ψαλτικός κόσμος; Δυστυχώς, δεν μπορούμε να συζητήσουμε αν δεν ξεφύγουμε από αυτή την ενσικτώδη εντολή που μας διατάζει να μην ψάχνουμε επίλεκτικά ούτε το "πως" ούτε το "τι" αλλά μόνο το "ποιος". Το γράφω αυτό, διότι σήμερα γίνονται πάμπολλες τέτοιες προσπάθειες επίσημες και μη και όμως όχι με την ίδια επιτυχία και απήχηση, αντιθέτως υπάρχει αντίδραση και μάλιστα τεκμηριωμένη πολλές φορές και από τους ίδιους οι οποίοι στο ιδιόμελο που κουβεντιάζουμε κάνουν τα στραβά μάτια.

Σε προηγούμενο μήνυμα ο π. Μάξιμος αναφέρθηκε στην πιθανότητα πολλοί να μην γνωρίζουν καν ότι το μέλος αυτό υπάρχει σε άλλη μορφή πέρα από αυτή που συζητάμε εδώ. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί η ημιμάθεια κάποιου/ων να παρθεί ως δεδομένο μίας μουσικής συζήτησης πάνω στη μελοποιΐα, από τη στιγμή που το αναστασιματάριο του Ιωάννου κυκλοφορεί παντού και θεωρητικά έχουμε όλοι περάσει μέσα από την ύλη του για να ανέβουμε το ψαλτήρι;



* Τα ως άνω, από το Αναστασιματάριο του Κουτσαρδάκη.

 

[Γιώργος Μ.]

Χρήστο, σίγουρα δεν είμαι ο πιο αρμόδιος, αλλά ίσως να μη χρειάζεται να υπάρχουν σαφώς διατυπωμένες γραπτές οδηγίες ενός θεωρητικού, ένας δεύτερος Χρύσανθος π.χ., όταν υπάρχει δοκιμασμένη εκκλησιαστικά προφορική παράδοση. Η οποία έχει όντως προχωρήσει προς ορισμένες κατευθύνσεις ορισμένα σημεία του Χρύσανθου (το επιχείρημα π.χ. περί μη σύγχυσης των ειδών μελοποιίας ή των χρονικών αγωγών, τα οποία γνωρίζω ότι επικαλείται με αρκετή έμφαση ο σπουδαίος δάσκαλός σου).
Μεγάλο θέμα όντως. Η παρομοίαση λίγο ανοίκεια, αλλά είναι όπως η Αγία Γραφή με την Ιερά Παράδοση. Το δεύτερο συμπληρώνει και φωτίζει. Μεγάλο θέμα.

 

[tsak77]

Μία απλή διόρθωση επ' αυτού:

(το επιχείρημα π.χ. περί μη σύγχυσης των ειδών μελοποιίας ή των χρονικών αγωγών, τα οποία γνωρίζω ότι επικαλείται με αρκετή έμφαση ο σπουδαίος δάσκαλός σου).

Ο κ. Νεραντζής ΔΕΝ είναι δάσκαλός μου. Μάλλον σε μπέρδεψε ο Δήμήτρης με τις "παγιδούλες" του. Το βιογραφικό μου υπάρχει οπότε...

Όσον αφορά στα υπόλοιπα, συμφωνούμε ότι διαφωνούμε.

 

[Γιώργος Μ.]

Μία απλή διόρθωση επ' αυτού:

Ο κ. Νεραντζής ΔΕΝ είναι δάσκαλός μου. Μάλλον σε μπέρδεψε ο Δήμήτρης με τις "παγιδούλες" του. Το βιογραφικό μου υπάρχει οπότε...

Όσον αφορά στα υπόλοιπα, συμφωνούμε ότι διαφωνούμε.

Διορθώνω. Πάντως ισχύει ότι επιμένει σε αυτά και είναι πολύ λογικό και σεβαστό.

ΥΓ Πάντως δεν με μπέρδεψε ο Δημήτρης. Τον έχω αποκαλέσει κι άλλες φορές έτσι σε σένα (ίσως επειδή ξέρω ότι τον εκτιμάς πολύ και επικαλείσαι τη μουσική μαρτυρία του).

ΥΓ 2 Προσωπικά δεν συμφωνώ ότι διαφωνώ επ' αυτών, αλλά ότι υπάρχει ακόμα πολύς χώρος για περαιτέρω συζήτηση.

 

[dimskrekas]

Μία απλή διόρθωση επ' αυτού:

Ο κ. Νεραντζής ΔΕΝ είναι δάσκαλός μου. Μάλλον σε μπέρδεψε ο Δήμήτρης με τις "παγιδούλες" του. Το βιογραφικό μου υπάρχει οπότε...

Όσον αφορά στα υπόλοιπα, συμφωνούμε ότι διαφωνούμε.

Βρε, Χρήστο, ''παγιδούλα'' είναι να σου παραθέσω το στίχηρο όπως το ψάλλει αυτός ο μεγάλος ψάλτης-και μάλιστα αντί απαντήσεως; Έχεις μια επιμονή σχετικά με αυτό, φοβούμαι. Δε μπορώ να σου κάνω τη χάρη όμως. Δικάιωμά σου να ψάλεις ό,τι και όπως κρίνεις, δικαίωμά σου να το τεκμηριώνεις. Δεν έχεις όμως εσύ και κανείς άλλος το απόλυτο δικαίωμα να κρίνει ακαταμαχητί και συλλήβδην φτασμένους ψάλτες, και μάλιστα να τους κρίνεις με βάση τα όσα περιγράφει ο Χρύσανθος μόνο...

Δ.

 

[emakris]

Στην άποψή σας όμως ότι "Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αμανέδες δεν "βοηθούν" κανένα, ούτε τους πιστούς, ούτε τη μουσική μας παράδοση" μένει πολλά να συζητηθούν και να συμφωνηθούν και ειδικότερα:
α) τι είναι οι αμανέδες και τι μέρος αυτού του είδους μπορεί ή όχι να θεωρηθεί εκκλησιαστικοποιημένο μέσω της (ύστερης παραδόσεως
β) αν οι μουσικά καταγεγραμμένες εκδοχές του εν λόγω μέλους εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή ή όχι.

"Αμανέδες" είναι αυτό που ονόμασα προηγουμένως "freestyle" και το οποίο χαρακτηρίζουν: α) η απόδοση σε ελεύθερο ρυθμό (όπως στους αμανέδες, αλλά και σε κάποια είδη της καθ' ημάς παράδοσης, όπως τα κλέφτικα), β) η πλήρης αποδέσμευση από τις καθιερωμένες θέσεις του εκάστοτε είδους μελοποιίας, γ) το παραφόρτωμα του μέλους με ποικίλματα, κατά προτίμησιν σε υψηλή φωνητική περιοχή, χάριν επιδείξεως και εντυπωσιασμού και δ) η υπερβολή ως προς την "κατ' έννοιαν" ψαλμώδηση ορισμένων λέξεων ή φράσεων. Θα μπορούσα να προσθέσω και άλλα, ειδικότερα χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα τον τρόπο τοποθέτησης της φωνής, αλλά τότε θα ήταν σαν να "φωτογραφίζω" συγκεκριμένους πρωτοψάλτες και θέλω να το αποφύγω.
Το αν αυτό το είδος "εκκλησιαστικοποιήθηκε"... τι να σας πω. Και το "Αγνή Παρθένε" έχει "εκκλησιαστικοποιηθεί" προ πολλού. Ποιο είναι το κριτήριο της "εκκλησιαστικοποίησης"; Ότι το έψαλε έτσι ο τάδε πρωτοψάλτης; Ευχαριστώ, δε θα πάρω.
Ως προς τις μουσικές καταγραφές, πρέπει να σας πω ότι συνήθως δεν αποδίδουν πλήρως τις προθέσεις του γράφοντος και τον τρόπο που θα το έψαλλε ο ίδιος. Το στυλ αυτό διαδίδεται δια της προφορικής παραδόσεως περισσότερο, παρά δια της γραπτής. Γι' αυτό και μερικές από αυτές τις καταγραφές είναι μουσικά ανορθόγραφες. Ο "αμανετζής" ψάλτης δεν χρειάζεται να φτάσει στο "Εις το μνήμα σε επεζήτησεν" για να αναπτύξει την τέχνη του... Και τα προηγούμενα στιχηρά σε ανάλογο ύφος θα τα πει, αλλά λίγο πιο απλά...

 

[neoklis]

... που συναντάμε στο νέο στιχηράριο την φράση του "Οίμοι" ...

Αντίστοιχη ( περίπτωση το «οίμοι» από το τροπάριο της Κασσιανής και η απόδοσή του από τον Κ.Πρίγγο.

 

[tsak77]

Αντίστοιχη ( περίπτωση το «οίμοι» από το τροπάριο της Κασσιανής και η απόδοσή του από τον Κ.Πρίγγο.

Νεοκλή, αυτό δεν είναι νέο στιχηράριο. Υποθέτω γιαυτό και το "(".