Περί του ειρμού «Ἄφλεκτος πυρὶ ἐν Σινᾷ προσομιλοῦσα» (του κανόνος της Πεντηκοστής)

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Στον ειρμό της η΄ ωδής του πεζού Κανόνος της Πεντηκοστής (ποίημα Κοσμά Μελωδού) γίνεται αναφορά στο θαύμα της άφλεκτης βάτου, που είναι άσχετο με τη συνήθη θεματολογία της ωδής.

«Ἄφλεκτος πυρὶ ἐν Σινᾷ προσομιλοῦσα,
βάτος Θεὸν ἐγνώρισε,
τῷ βραδυγλώσσῳ καὶ δυσήχῳ Μωσεῖ
καὶ Παῖδας ζῆλος Θεοῦ,
τρεῖς ἀναλώτους τῷ πυρὶ ὑμνῳδοὺς ἔδειξε·
Πάντα τὰ ἔργα τὸν Κύριον ὑμνεῖτε,
καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας».

Γλαφυρότατα δίνει μια ερμηνεία γι' αυτό ο άγιος Νικόδημος Αγιορείτης στην ερμηνεία του Κανόνος (Εορτοδρόμιο).

Ἀλλ' ὦ θαυμάσιε Μελωδέ, (ἐγὼ ἤθελα εἰπῇ πρὸς τὸν μέγαν Κοσμᾶν) τὴν μὲν περὶ τοὺς τρεῖς Παῖδας ἱστορίαν οἰκειότατα ἀνέφερες ἐν τῷ Εἱρμῷ τούτῳ, ἐπειδὴ εἶναι τῆς ὀγδόης Ὠδῆς, τὴν ὁποίαν οἱ τρεῖς Παῖδες ἐν τῇ καμίνῳ ὕμνησαν. Τὸ δὲ τῆς βάτου θαῦμα δὲν δύναμαι νὰ ἐννοήσω δια ποίαν αἰτίαν ἐπροσάρμοσας εἰς τὴ Ὠδὴν ταύτην. Εἰς λύσιν δὲ τῆς ἀπορίας μου ταύτης φαίνεταί μοὶ νὰ ἀκούω τὸν Ἀσματογράφον νὰ ἀποκρίνεται ταῦτα.
Ὦ βέλτιστε καὶ ἀγαπητέ μου ἀναγνῶστα, ἀληθῶς τὸ θαῦμα τῆς βάτου πρὸς τὴν ὀγδόην Ὠδὴν δὲν ἔχει καμμίαν οἰκειότητα. Πρὸς τὴν ἑορτὴν ὅμως τῆς ἐπιφοιτήσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ πολλὰ οἰκεῖον ἐστι.
Βλέπεις γὰρ τὸ Πνεῦμα ἐν πυρὶ καταβαῖνον ἐπὶ τοὺς Ἀποστόλους καὶ μὴ φλέγον αὐτούς, καὶ ἀκόμη ζητεῖς ἄλλο οἰκειότερον ἀπό το ἐν τη βάτῳ πῦρ;
Βλέπεις γλώσσας τῶν Ἀποστόλων ἐστομωμένας καὶ ὀξυνομένας ὑπὸ τῶν πυρίνων γλωσσῶν, καὶ ζητεῖς ἄλλο ὁμοίωμα οἰκειότερον τοῦ βραδυγλώσσου Μωϋσέως; Ἐγνώρισε τότε τὸ πῦρ ἐκεῖνο τῆς βάτου τον Θεὸν εἰς τὸν Μωϋσῆν; Ἐγνώρισε τώρα καὶ τοῦτο τὸ πῦρ τῶν πυρίνων γλωσσῶν εἰς τοὺς Ἀποστόλους τὸν αὐτὸν Θεόν.
 
Last edited:
Top