Περί της τάξης της απαγγελίας του Αποστόλου

[evangelos]

πάντως αυτό που άκουσα σήμερα απ το ράδιο ή και κάποιες άλλες φορές καμιά σχέση με τα παραπάνω κ Ευάγγελε, δεν έμοιαζε με κανένα απ αυτά, ήταν πολύ "αμανετζίδικο" να το πω; δεν ξέρω.. τέλος πάντων, ευχαριστώ πολύ που πλουτίζετε τις γνώσεις μας, να' στε πάντα καλά

Η ψαλτική και γενικά η ποιότητα σε όλους τους τομείς κάνει αισθητή την απουσία της ολοένα και περισσότερο στον καθημερινό μας βίο, στα μέσα ενημέρωσης, δικτύωσης. Όποιος ψάχνει με ανοιχτό μυαλό και έχει ανεπτυγμένη αναλυτική σκέψη, μόνο αυτός βρίσκει και μπορεί να χαρεί τους καρπούς της ατέρμονης αναζήτησης και προσέγγισης της αλήθειας. Ευχαριστώ

 

[Κωσταντής1]

Mήπως ὑπῆρχε κάποτε μιὰ πιὸ σαφὴς ὀμαδοποίηση τῶν λειτουργικῶν κειμένων, μιὰ διάκριση σὲ α) λειτουργικὰ ὅπως γίνεται καὶ στὴν συναγωγὴ καὶ τὰ ὁποῖα ἀνήκουν στὸν ναό, σὰν χειρόγραφα ἢ ἔντυπα, καὶ β) ἐπιστολικά, στὰ ὁποῖα νὰ ἀνήκουν καὶ φιρμάνια, διατάγματα, ποὺ ἔρχονται ἔξω ἀπὸ τὸν ναὸ καὶ εἰς ἐπήκοον τοῦ ἐκκλησιάσματος. Στὴν περίπτωση αὐτὴν 1. κάποια ἀπὸ τὴν (β) κατηγορία θὰ μποροῦσαν νὰ ἀνελθουν στὴν (α) (ἡ Κ. Διαθήκη πέρα ἀπὸ τὶς ἐπιστολὲς ἔχει καὶ τὸ κατὰ Λουκᾶν καὶ τὶς Πράξεις καὶ τὴν Ἀποκάλυψη, ποὺ εἶναι σὲ ἐπιστολικὴ μορφή) 2. θὰ ὑπῆρχε διαφορετικὸ τυπικό, δηλ. ὁ ἀναγνώστης θὰ ἔπρεπε νὰ παραλάβῃ τὸ κείμενο ἀπὸ τὸν ἱερέα ἢ νὰ λάβῃ τὴν ἔγκρισή του γιὰ νὰ τὸ διαβάσῃ εἰς ἐπήκοον τοῦ λαοῦ καὶ αὐτο νὰ φαίνεται στὸ τυπικὸ παραστατικὰ 3. νὰ ὑπῆρχε διαφορετικὸ στὺλ ἀπαγγελίας, στὰ λειτουργικὰ ἀφενὸς καὶ τὰ ἐπιστολικὰ ἀφετερου, καὶ ἀναφέρω ὄχι γιὰ νὰ τὸ ἐξευτελίσω ἀλλὰ ἐπειδὴ ἔχει ξανααναφερθῇ τὸ ἔνρινο τοῦ Χατζηαβάτη στὸ θέατρο σκιῶν, ποὺ τὸ ἐπάγγελμά του εἶναι τελάλης: δηλ. τὰ κείμενα ποὺ γράφονται γιὰ νὰ διαβαστοῦν δημοσίως ἤδη ὁ συντάκτης τους ξέρει πῶς περίπου θὰ διαβαστοῦν.

 

[MTheodorakis]

Κοσμικὲς ἀνακοινώσεις ἤ διαταγὲς δὲν ἀναφέρονται νὰ ἀπαγγέλονται ἐντὸς τοῦ ναοῦ.

Ἐκκλησιαστικὲς ἀνακοινώσεις, ὅπως διαχωρισμὸς σταυροπροσκύνησης ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν, προκηρυκτικὸς γιὰ τοὺς πρὸς τὸ φώτισμα εὐτρεπιζομένους, γιὰ ὧρες καὶ τόπους ἐνάρξεων ἀκολουθιῶν καὶ λιτῶν, γινόταν ἀπὸ τὸν ἀρχιδιάκονο ἀπὸ ἄμβωνος.

 

[Κωσταντής1]

Ὅπως καὶ νὰ ἔχει, τὸ θέμα ὅπως τίθεται ἅμα τῇ ἐνάρξει τῆς συζήτησης δείχνει νὰ παραπέμπει στοὺς πρωτοχριστιανικοὺς αἰῶνες, καὶ συγκεκριμένα πρὶν τὴν διαμόρφωση τῶν κανονικῶν Εὐαγγελίων. Παλαιότερη -καὶ ὄχι νεώτερη -φαίνεται ἡ ἐκδοχὴ ποὺ τὸ κείμενο τὸ παραλαμβάνει ὁ ἀναγνώστης ἀπὸ τὸν ἱερέα. Αὐτὴ ἡ ὑπόθεση βασίζεται στὸ ὅτι στὶς πρῶτες κοινότητες, ποὺ ἦταν ἐξελληνισμένες συναγωγές, τὸ βασικὸ βιβλίο ἦταν ἡ Παλαιὰ Διαθήκη. Ἡ Καινὴ διαμορφώθηκε σιγά-σιγά ἀπὸ τὰ κείμενα ποὺ τίθενταν σὲ κυκλοφορία μεταξὺ τῶν ἐκκλησιῶν. Αὐτὴ ἡ διάκριση - ἐπιστολές / Παλαιὰ Διαθήκη, δείχνει καλὴ ὑποψήφια σὰν πρόγονος τῆς διάκρισης ἀποστολικὴ περικοπἠ / περικοπὴ Ἁγίου Εὐαγγελίου. ΥΓ Δράττομαι τῆς εὐκαιρίας γιὰ μιὰ πρόταση, ποὺ μοῦ ἦλθε. Τὸ ἐρώτημα, γιατὶ μιὰ ἰουδαϊκὴ αἵρεση, στὸ περιθώριο τοῦ Ἑλληνορωμαϊκοῦ κόσμου, εἶχε τόση ἐπιτυχία στοὺς τότε ἐθνικούς, ἀπαντιέται μὲ τὸν ἁπλούστερο δυνατὸ τρόπο: διότι ἡ αἵρεση αὐτὴ ἀνταποκρινόταν πολὺ περισσότερο στὶς ἀναζητήσεις τῶν τότε ἐθνικῶν ἀπὸ ὅ,τι ἡ ὀρθόδοξη ἰουδαϊκὴ διδασκαλία καὶ πρακτική. Σιγὰ τὸ θέμα! Τὸ ἄλλο ποὺ θέλω νὰ πῶ εἶναι ὅτι ἡ Κωνσταντινούπολη, ἀκόμα καὶ στὸ Πατριαρχεῖο σήμερα, εἶναι παραπλανητικὴ ὡς πρὸς τὰ βασικὰ δομικὰ στοιχεῖα τῆς λειτουργίας, ἡ ὁποία πρέπει νὰ εἶχε πλήρως διαμορφωθῇ ἀκόμα καὶ σὲ style grandiôse (μεγαλοπρεπὲς στύλ) ἤδη τουλάχιστον ἀπὸ τὰ νιάτα τοῦ Χρυσόστομου, στὴν Ἀντιόχεια λ.χ. Μετὰ ἀπὸ τὸν Κωνσταντῖνο ἤδη ἀρχίζει νὰ μπαίνει καὶ τὸ θέμα τῆς αὐτοκρατορικῆς παρουσίας μέσα στὸν ναό, ἱδιαίτερα στὴν Ἁγ. Σοφία, κάτι ποὺ ἀπαντάει λ.χ. ἐνδεχομένως γιατὶ στρέφεται ὁ ἀναγνώστης σήμερα πρὸς τὸν Πατριάρχη καὶ ὄχι πρὸς τὸ πλήρωμα - ὡς πρώτου μεταξὺ ἴσων, ὀ Πατριάρχης στὴν θέση τοῦ Αὐτοκράτορα. Ἡ μοναστικὴ παράδοση ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἄποψη διασώζει πράγματα ποὺ ἀνήκουν σὲ παλαιότερους ναούς. Μὴν νομίζουμε ὁπωσδήποτε ἔγκυρο τὸ σχῆμα πρότυπο Κωνσταντινούπολη - μιμήσεις κατὰ τόπους. Τέλος στὴν Τουρκοκρατία τὸ ὀρθόδοξο μιλλιὲτ λειτουργοῦσε καὶ ἐν πολλοῖς σὰν κράτος ἐν κράτει, ὁπότε τὰ "κοσμικὰ" θέματα (ὅπως τὰ θεωροῦμε σήμερα) ἀκόμα καὶ ἂν δὲν ἀνακοινώνονταν μέσα στοὺς ναοὺς ὡς κοσμικά, σίγουρα ἀνακοινώνονταν ὡς ἐκκλησιαστικὰ (διάσημο παράδειγμα ὁ ἀφορισμὸς τοῦ 'Υψηλάντη καὶ τοῦ Σούτσου τὸ 1821). Ἓ αὐτὸς ποὺ διάβασε τὸν ἀφορισμό, κατὰ πᾶσα πιθανότητα τὸν διάβασε "τραγουδιστά".