Πατριαρχικό Ύφος
- Thread starter rum
- Start date
Ο Γιώργος Μιχαλάκης (στην ιστοσελίδα του, αν το βρώ θα δώσω ακριβή αναφορά[1]) έχει δώσει μία λίστα τεχνικών χαρακτηριστικών του Πατριαρχικού ύφους κατά την εμπειρία του. Ανάμεσα στα άλλα αναφέρει οτι ο Χρόνος των Πατριαρχικών ψαλτών είναι ένα σημείο που κατ'εξοχήν τους ξεχωρίζει από άλλους ψάλτες. Εγώ προσωπικά συμφωνώ και επαυξάνω. Για παράδειγμα ακούγοντας τη Μ. Εβδομάδα από τον Πατριαρχικό Ναό, ο Χρόνος βασιλεύει. Ακούγοντας τον Πρίγγο να ψάλλει άρρωστος στο σπίτι του και να μήν του ξεφεύγει δευτερόλεπτο (γενικά μιλώντας) είναι επίσης αξιοθαύμαστο. Και φυσικά ο Ναυπλιώτης, ο Στανίτσας, ο Δοσίθεος και πολλοί πολλοί άλλοι. Ο Χρόνος είναι κυρίως "ο αήρ" που λέει ο Κωνσταντίνος πρωτοψάλτης κατά τη γνώμη μου. Τί σημαίνει Χρόνος όμως και πώς μαθαίνεται... άσκηση για τον αναγνώστη προς το παρόν.Με ενδιαφέρει η γνώμη σας επί του θέματος.
Δημήτρης
[1] και άλλοι έχουν αναφερθεί σε αυτό βέβαια, θα είχε ενδιαφέρον να μαζέψουμε αναφορές
Πολύ σωστά αυτά που γράφετε περί χρονικής αγωγής!Και παρεπιπτόντως είχα την τύχη να κάνω κατ'οίκον μαθήματα επί 2,5 χρόνια με τον Άρχοντα Λαμπαδάριο κ.Β.Εμμανουηλίδη και με πίεζε πολύ σε θέματα χρονικής αγωγής.Όμως σε καμία περίπτωση δεν τολμάω να πω ή και να σκεφθώ ότι μου μεταδόθηκε το πατριαρχικό ύφος! Θα γελούσε πολύς κόσμος μαζί μου σίγουρα!!!!
Αυτό το ύφος δεν μεταδίδεται έξωθεν του Πατριαρχικού Ναού σε καμία περίπτωση! Μόνο όποιος έκατσε δίπλα σε κάποιον Άρχοντα του Πατριαρχείου( και συνέψαλλε μαζί του-πολύ σημαντικό αυτό!) μπορεί να ισχυριστεί ότι ψάλλει κατά το παραδοσιακό αυτό ύφος.
Επί της ευκαιρίας εύχομαι σε όλους τους ψάλτες μας σε όλον τον κόσμο καλή συνέχεια στην πορεία προς την Ανάσταση του Κυρίου μας .
Lakedaimonios
Ευάγγελος Θεοδώρου
Αδελφέ αν ανέβαζες και τα παραδείγματα θα είσουνα ...τέλειος
ευχαριστούμε...
Είμαι στη δουλειά και δεν έχω πρόσβαση στο αρχείο μου. Νωρίς το απόγευμα νομίζω θα μπορέσω να ανεβάσω τα παραδείγματα και θα μπορέσουμε να σχολιάσουμε σχετικά
Θεόδωρος Αιτωλός
Παλαιό Μέλος
Δεν βλεπω συμμετοχή στην επισήμανση Ζω-γα =38 ή μήπως δεν έχει σχέση με το ισοκράτημα για το οποίο μιλάτε;
Lakedaimonios
Ευάγγελος Θεοδώρου
Ιδού: Το πρώτο αρχείο είναι ηχητικό μέσα απο τον Πατριαρχικό Ναό (Μ. Τετάρτη πρωί 1959). Ακριβώς όπως αναφέρθηκε, το ισοκράτημα σταθερό.
Το δεύτερο αρχείο είναι ηχητικό κάπου στην Ελλάδα (Αγ. Δημήτριο Αμπελοκήπων; δε ξέρω). Το ισοκράτημα αλλάζει συνεχώς.
Και το άκουσμα αλλάζει εντελώς...
Το δεύτερο αρχείο είναι ηχητικό κάπου στην Ελλάδα (Αγ. Δημήτριο Αμπελοκήπων; δε ξέρω). Το ισοκράτημα αλλάζει συνεχώς.
Και το άκουσμα αλλάζει εντελώς...
Last edited:
Π. Πρωτοψάλτης
Μέλος
Σύμφωνοι, όμως και πάλι κ. Καλλίμαχε, δεν αναιρείτε τα λεγόμενά μου. Η ροή του μέλους εξυπηρετείται σύμφωνα με τι; Με το τι μας αρέσει να ακούμε, το οποίο είναι σε τεράστιο βαθμό επηρεασμένο από αυτά που έχουμε συνηθίσει να ακούμε. Αντιλαμβάνομαι ότι θέλετε να τονίσετε τη διαφορά του εναρμονίου από το διατονικό Ζω, ώστε να καταστήσετε εμφανές ότι όταν το μέλος κινείται στον άνω Ζω, δε θα πρέπει ο ψάλλων να προσπαθεί να τον πει ως επταφωνία του κάτω Ζω, γιατί αυτοί οι δύο απλά δε συμπίπτουν! Σωστότατη η παρατήρησή σας. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ισοκράτημα ακολουθεί το μέλος, και όχι το μέλος το ισοκράτημα. Γι'αυτό, κατά τη γνώμη μου, καλό θα ήταν να μη γίνει καθόλου ισοκράτημα στη συγκεκριμένη θέση, ή τουλάχιστον να υπάρξει παύση και στη συνέχεια το ισοκράτημα να εναρμονιστεί ως αντιφωνία του εναρμονίου πλέον άνω Ζω.
(Θυμίζω, επταφωνία είναι η θέση της φωνής μία οκτάβα πάνω από ένα φθόγγο ίδιο με αυτή, π.χ. κάτω ζω ---> άνω ζω στην περίπτωσή μας, ενώ αντιφωνία είναι η θέση της φωνής μια οκτάβα κάτω από ένα φθόγγο ίδιο με αυτή, .π.χ. άνω ζω ---> κάτω ζω).
Παρόλα αυτά, όντως η άποψή σας είναι καλά τεκμηριωμένη, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε στην πνευματική πλευρά του θέματος, δηλαδή πως ο καθένας είναι ελεύθερος να ψάλλει κατά τον τρόπο που τον αναπαύει. Η αρχική μου αναφορά απλά αφορούσε ένα τμήμα του Πατριαρχικού ύφους, ως μέρος της εκτεταμένης συζήτησης που λαμβάνει χώρα.
Θεόδωρος Αιτωλός
Παλαιό Μέλος
Σύμφωνοι, όμως και πάλι κ. Καλλίμαχε, δεν αναιρείτε τα λεγόμενά μου. Η ροή του μέλους εξυπηρετείται σύμφωνα με τι; Με το τι μας αρέσει να ακούμε, το οποίο είναι σε τεράστιο βαθμό επηρεασμένο από αυτά που έχουμε συνηθίσει να ακούμε. Αντιλαμβάνομαι ότι θέλετε να τονίσετε τη διαφορά του εναρμονίου από το διατονικό Ζω, ώστε να καταστήσετε εμφανές ότι όταν το μέλος κινείται στον άνω Ζω, δε θα πρέπει ο ψάλλων να προσπαθεί να τον πει ως επταφωνία του κάτω Ζω, γιατί αυτοί οι δύο απλά δε συμπίπτουν! Σωστότατη η παρατήρησή σας. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ισοκράτημα ακολουθεί το μέλος, και όχι το μέλος το ισοκράτημα. Γι'αυτό, κατά τη γνώμη μου, καλό θα ήταν να μη γίνει καθόλου ισοκράτημα στη συγκεκριμένη θέση, ή τουλάχιστον να υπάρξει παύση και στη συνέχεια το ισοκράτημα να εναρμονιστεί ως αντιφωνία του εναρμονίου πλέον άνω Ζω.
(Θυμίζω, επταφωνία είναι η θέση της φωνής μία οκτάβα πάνω από ένα φθόγγο ίδιο με αυτή, π.χ. κάτω ζω ---> άνω ζω στην περίπτωσή μας, ενώ αντιφωνία είναι η θέση της φωνής μια οκτάβα κάτω από ένα φθόγγο ίδιο με αυτή, .π.χ. άνω ζω ---> κάτω ζω).
Παρόλα αυτά, όντως η άποψή σας είναι καλά τεκμηριωμένη, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε στην πνευματική πλευρά του θέματος, δηλαδή πως ο καθένας είναι ελεύθερος να ψάλλει κατά τον τρόπο που τον αναπαύει. Η αρχική μου αναφορά απλά αφορούσε ένα τμήμα του Πατριαρχικού ύφους, ως μέρος της εκτεταμένης συζήτησης που λαμβάνει χώρα.
Συμφωνώ μαζί σας.Αλλίμονο αν η εξέλιξη του μέλους εξηρτάτο απο το ισοκράτημα . Μπορούμε και χωρίς αυτό. Οταν όμως συνοδεύει χρειάζεται προσοχή. Οι εναλλαγές τετραχόρδων,γενών και συστημάτων μπορούν να παγιδεύουν και τον ψάλλοντα και τον ισοκρατούντα .Για τον λόγο αυτό και επειδή ήρθε η συζήτηση στον βαρύ και μάλιστα όλα αυτά εντος του Πατριαρχικού Υφους χρειάζεται προσέγγιση προσεκτική.
Εκτός του σημείου του Ζω διατον...ζώ εναρμ. υπάρχει η λεπτομέρεια του Γα της μέσης.
Αυτόν εννοούσα.Οταν δεσπόζει ο Γα δεν πρέπεινα είναι σε δίεση. Οταν συνηχείται με τον Ζωζτν. επειδή το Ζω-Γα είναι 38 ρέπει κατα την συνήχηση να γίνη 42 (Νη-Δι ,,Πα-Κε). Για τον λόγο αυτό οι Δάσκαλοι που ανέφερα στην προηγουμένη παράθεση, όταν το μέλος κινείται στο τετράχορδο Πα-Δι με ατελή κατάληξη στον Γα, εισάγουν την συνήχηση Του Πα. Η συνήχηση αυτή στηρίζει τον Γα στην θέση του ετσι ώστε να πάμε ασφαλώς στο Γα-νη'και μετά στον Ζω εναρμ.
Στα πλαίσια της Διαμορφώσεως του Πατριαρχικού Υφους στην Θεσσαλονίκη (1934 - 1974 ) εγώ το ισοκράτημα αυτό το αισθάνομαι σοβαρό και παντως εντός του ύφους και ήθους του ήχου.Και αυτό είναι ένα από τα κριτήρια που διαμορφώνει την τεχνοτροπία του ισοκρατήματος.
evangelos
Ευάγγελος Σολδάτος
Οι δύο πλάνες στον βαρύ είναι
α) το ατελές πεντάχορδο ζω-γα (38 τμ)
ζω8νη12πα10βου8γα
καθώς και
β)το κανονικό πεντάχορδο (42 τμ)με γα δίεση
ζω8νη12πα10βου12γα
Το σωστό είναι
κανονικό πεντάχορδο με ζω ύφεση ούτως:
"εναρμόνιος"= ζω12νη12πα10βου8γα,
"διατονικός"= ζω10νη14πα10βου8γα
έχουμε δηλαδή τον ζω ένα δίτονο (24 τμ)κρεμάμενο υπό του πα όπως και στον εναρμόνιο με ελαφριά όμως πτώση του νη. Με μεγάλο δηλαδή νη-πα ώστε να έχουμε το άκουσμα του λεγέτου και όχι του εναρμονίου.
Επισυνάπτω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα βαρέως ήχου στο οποίο εναλλάσσονται οι δύο περιπτώσεις του βαρέως από διατονικό σε εναρμόνιο. Ψάλλει ο Άρχων πρωτοψάλτης Θρασύβουλος Στανίτσας. Παρατηρούμε ότι οι φθόγγοι ζω,πα και γα δεν αλλάζουν θέση(ζω=reb,πα=fa,γα=lab). Μπορείτε να το διαπιστώσετε εξ ιδίοις ωσίν:
View attachment 4_thesh_xeroyviko_barys_stan.mp3
Επίσης επισυνάπτω άλλο ένα παράδειγμα από τον ίδιο ταις των αποστόλων με ζω=re,πα=fa#,γα=la: View attachment tais_ton_apostolon_barys.mp3
ΥΓ δεν σημαίνει ότι αν κάποιες φορές το πεντάχορδο βγεί λίγο ελαττωμένο ή ο γα να βγει λίγο σηκωμένος είναι λάθος αλλά όχι ότι έτσι πρέπει να είναι. Το σύνηθες είναι όπως το ανέλυσα και το ακούμε από όλους τους πατριαρχικούς και εν γένει παραδοσιακούς ψάλτες και κατά την γνώμη μου αυτό εξηγείται επειδή ο βαρύς είναι πλάγιος του τρίτου ήχος.
ΥΓ2 τα άνω όπως και πολλά άλλα για το δια τριών σύστημα και περί διπλοπαραλλαγής έχουν αναλυθεί από εμένα στα δεύτερο και τρίτο παγκόσμια συνέδρια που έγιναν στην Παιανία Αττικής το 2009 και 2012 καθώς και σε πλείστα άλλα θέματα αυτού του forum.
Last edited:
Θεόδωρος Αιτωλός
Παλαιό Μέλος
Εύ-άγγελε Χριστός Ανέστη.
Απο κοινέςπαραδοχές έχουν προκύψει κατα καιρούς μεγάλες διαφωνίες.Σκέψου λοιπόν τι συμβαίνει όταν ξεκινάμε
απο διαφορετικές παραδοχές ,έννοιες και ορισμούς. Η θεώρησή σου είναι σωστή με τις υποθέσεις σου για τις κλίμακες,γένη και σύστημα που οδεύει ο βαρύς. Βέβαια με την θεωρητική θεμελίωση που γνωρίζω είναι πλάνη τα δικά σου γραφόμενα ( Ας τα πούμε διαφορετικό μαθηματικό μοντέλο ).
Επειδή μιλάμε για Πατριαρχικό Υφος, θέλω να σου πώ οτι η τεκμηρίωση της Θεωρίας που διδαχθήκαμε έγινε με την ακουστική παράδοση και όπως την μετέφερε στην Θεσσαλονίκη Ο Αρχ. Κ. Πρίγγος.
Αν ακούσεις Τον Δεσπότη και Αρχιερέα ή πχ Ταις των Αποστόλων ( του ΑΧΠΜΕ Γ. Ραιδεστηνού )
Ο Πρίγγος , οΠαναγιωτίδης, οΚαραμάνης, ο Χαρίλαος, ο Χρύσανθος και ο Ευθυμιάδης ψάλλουν το ίδιο μέλος, διαφορετικό απο του Στανίτσα.
Υγ.Απο ψαλτική εμπειρία να σου πω: Απο Ζω δτν βρίσκω τον Γα στην θέση του έχοντας στο μυαλό μου τον ούτως ή άλλως σταθερό Πα.
evangelos
Ευάγγελος Σολδάτος
Αληθώς Ανέστη Θεό-δωρε!
Δεν αντιλέγω ότι οι πρωτοψάλτες που αναφέρατε όπως και ο ίδιος ο Στανίτσας έχουν ψάλλει σε πολλές περιπτώσεις τα διαστήματα όπως τα λέτε εσείς. Δεν διαφωνώ για αυτό καθ' εαυτό το "μέγεθος των διαστημάτων". Στις περισσότερες περιπτώσεις, ειδικά όταν πλέκεται ο εναρμόνιος με τον διατονικό παρατηρείται το φαινόμενο που περιέγραψα, δεν είναι καθόλου σπάνιο. Οι τρίτες ζω-πα δι-ζω μπορούν να έχουν άκουσμα λεγέτου ή εναρμονίου με διάφορα μεγέθη ώστε τα πεντάχορδα να είναι άλλοτε κανονικά άλλοτε ελατωμένα ή ακόμα και ηυξημένα. Σε μία τριτη ζω-πα 20 τμημάτων μπορεί να “χωρέσει” το άκουσμα εναρμόνιου βαρύ με δύο τόνους ίσους από 10 τμ ο κάθε ένας και ακούγεται σαν να είναι 12+12, επίσης το άκουσμα του λεγέτου μπορεί να ακουστεί τόσο σε μια Τρίτη 24ων τμημάτων(10+14) όσο και σε μια Τρίτη 20 τμημάτων(12+8). Τα τμήματα που έγραψα πιο πάνω είναι ενδεικτικά καθώς και το παράδειγμα του Στανίτσα, για να σας παρουσιάσω πως ο διατονικός βαρύς “χωράει” στην ίδια Τρίτη με τον εναρμόνιο. Αυτό που παρατηρώ είναι ότι όλοι οι παραδοσιακοί ψάλτες παίζουν μεταξύ 20 και 24ων τμημάτων και στον εναρμόνιο και στον διατονικό σαν να έχουν μια εναρμόνια δίεση “καβάτζα” ώστε να μην τους φύγει το ίσον προς τα πάνω ή και προς τα κάτω. Στον εναρμόνιο δε, έχω μετρήσει και μεγαλύτερη ακόμα Τρίτη 26 τμημάτων. Με όλα αυτά τα δεδομένα και την παρατήρηση του τρόπου που ψάλλουν ώστε να διατηρήσουν το ίσο τραβάνε ή μαζεύουν τα τετράχορδα πεντάχορδα και τις τρίτες χωρίς να χαλάει το άκουσμα. Το γενικό συμπέρασμα στο οποίο έχω μέχρι τώρα καταλήξει είναι ότι σημασία έχει πιο πολύ η σχετικότητα των τόνων μεταξύ τους! παρά το απόλυτο μέγεθος τους το οποίο δεν υπάρχει. Έτσι έχουμε
α)τον μείζωνα τόνο του πρώτου ήχου νη-πα δι-κε πα΄-βου΄(ανανες όπως έλεγαν οι αρχαίοι) ο οποίος μπορεί να κυμαίνεται από 10 μέχρι 16 τμήματα, 13 τμήματα κατα μέσο όρο.
β) τον ελάσωνα τόνο του δευτέρου ήχου πα-βου κε-ζω (νεανές όπως έλεγαν οι αρχαίοι) ο οποίος μπορεί να κυμαίνεται από 6 μέχρι 12 τμήματα, 9 τμήματα κατά μέσο όρο
και
γ) τον ελάχιστο τόνο του τρίτου ήχου βου-γα ζω-νη΄ (νανά όπως έλεγαν οι αρχαίοι) ο οποίος μπορεί να κυμαίνεται από 4-12 τμήματα, 8 τμήματα κατά μέσο όρο
τέλος
δ) τον μείζωνα τόνο του τετάρτου ήχου ζω-νη γα-δι νη΄-πα΄ (άγια όπως έλεγαν οι αρχαίοι) ο οποίος μπορεί να κυμαίνεται από 5-17, 12 τμήματα κατά μέσο όρο.
Αυτή η σχετικότητα των τόνων της μουσικής μας προβλημάτισε και ταλάνισε πολλούς μουσικούς από την πατριαρχική επιτροπή και έπειτα. Έτσι ερμήνεψαν το φυσικό μέγεθος των τόνων, το οποίο όπως είπα είναι σχετικό, με διέσεις και υφέσεις τις οποίες κακώς ονόμασαν έλξεις συγχέοντας το με την κίνηση της φωνής (τύπου glissando) που παρατηρείται στην ψαλμώδηση εν γένει.
Το πρόβλημα δεν είναι λοιπόν τα διαστήματα καθʼ εαυτά αλλά ότι οι νέοι ψάλτες δεν ξέρουν να ψάλλουν σωστά την παραλλαγή. Δεν ξέρουν την σχέση που έχουν οι ήχοι μεταξύ τους, τι συστήματα ακολουθούν (τροχός, δια τεσσάρων, δια τριών) και πως μπλέκονται αυτά τα συστήματα και οι ήχοι μεταξύ τους ώστε να προκύπτουν και τα «σωστά διαστήματα». Οι παλαιοί ψάλτες που γνώριζαν την παλαιά μουσική μέχρι τον Ναυπλιώτη τα ήξεραν και στην πράξη και στην θεωρία και έχει σωθεί ευτυχώς το άκουσμα χάρη στην ακουστική παράδοση. Οι νεότεροι ψάλτες του 20ου αιώνα τα ξέρουν μόνο δια της ακοής της φωνητικής παράδοσης που τους παρέδωσαν οι προηγούμενοι. Το πρόβλημα ύφους ξεκίνησε όταν το κενό της θεωρίας προσπάθησαν να το γεμίσουν άνθρωποι που είχαν μεν ζήλο αλλά ήταν αποξενωμένοι με την ακουστική παράδοση. Το αποτέλεσμα είναι το ύφος της «γνωστής σχολής» με τα «παράξενα διαστήματα». Έτσι τώρα όσοι δεν κάθονται σε παραδοσιακό δάσκαλο δίπλα να τους διορθώνει δεν υπάρχει περίπτωση να ψάλλουν σωστά γιατί η θεωρία από μόνη της είναι τουλάχιστον ελλιπής και μπακαλίστικη αν όχι λάθος. Το τελευταίο Θεωρητικό που είναι σωστό αλλά είναι αρκετά επισφαλές στον τρόπο που το ερμηνεύει κανείς είναι του Μέγα Θεωρητικό του Χρυσάνθου. Από την κακή ερμηνεία του Χρυσάνθου και την σταδιακή αποκοπή από τα παραδοσιακά ακούσματα λοιπόν ξεκίνησαν όλα και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε.
Η διαστηματική σύγχυση καθώς και ο τρόπος μέτρησης διαίρεσης και αύξησης του χρόνου μαζί με άλλο ένα βασικό που είναι η τοποθέτηση της φωνής του ψάλτη στην σκληρή υπερώα του ουρανίσκου είναι τα πιο βασικά από τα οποία έχουν εξοκείλει πολλοί σύγχρονοι ψάλτες.
Last edited:
Σε ομιλία του ο Α. Καραμάνης τόνισε ότι άλλο κλίμακα και άλλο μελωδία
και πως τα διαστήματα αλλάζουν ανάλογα με την κατάβαση ή ανάβαση .
Στη " Στοιχειώδη διδασκαλία της Εκκλησιαστικής Μουσικής" 1883
στην σελίδα 50 αναφέρεται πως κλίμακα του βαρέως διατονικού
είναι η ΔΙΑΤΟΝΙΚΗ με βάση τον ΖΩ. Επίσης αναφέρεται πως μόνο
κατά την ανάβαση ο ΓΑ βρίσκεται υψωμένος ενώ ο ΚΕ πάντα υψωμένος
προς τον ΖΩ ενώ τερματίζοντας στον ΒΟΥ αυτός βρίσκεται
βρίσκεται σε ύφεση.
Ακουστικά το διάστημα νη - πα πίστέυω πως είναι 14 μόνο
κατά την κατάβαση προς τον ΖΩ πχ στο περίζωσε την ρομφαία σου
απο τον γέροντα.
και πως τα διαστήματα αλλάζουν ανάλογα με την κατάβαση ή ανάβαση .
Στη " Στοιχειώδη διδασκαλία της Εκκλησιαστικής Μουσικής" 1883
στην σελίδα 50 αναφέρεται πως κλίμακα του βαρέως διατονικού
είναι η ΔΙΑΤΟΝΙΚΗ με βάση τον ΖΩ. Επίσης αναφέρεται πως μόνο
κατά την ανάβαση ο ΓΑ βρίσκεται υψωμένος ενώ ο ΚΕ πάντα υψωμένος
προς τον ΖΩ ενώ τερματίζοντας στον ΒΟΥ αυτός βρίσκεται
βρίσκεται σε ύφεση.
Ακουστικά το διάστημα νη - πα πίστέυω πως είναι 14 μόνο
κατά την κατάβαση προς τον ΖΩ πχ στο περίζωσε την ρομφαία σου
απο τον γέροντα.
Θεόδωρος Αιτωλός
Παλαιό Μέλος
Ευάγγελε συμφωνώ μαζί σου. Αυτή είναι η μαγεία και η γοητεία που μας έκανε ψάλτες πρίν καν μάθουμε Θεωρία και βέβαια η φωνητική τοποθέτηση και εκφορά του λόγου είναι ίσως το πρωταρχικό στοιχείο του Υφους και βέβαια η διαστηματική σαφήνεια δεν επιτυγχάνεται με τα glissando ( τον πρωτοσυνάντησα σαν όρο μαθαίνοντας κιθάρα ).
Ισοκρατώντας διαρκώς ΤονΖω ίσως δεν μπορεί να ψαλλή διαφορετικά απ ότι του Στανίτσα! Ενδιαφέρον.
Απ ότι θυμάμαι έφηβος στο Αγρίνιο είχα ακούσει σε κάποιον μερακλή, μπομπίνα με τον τον Σεραφείμ Γεροθόδωρο και τον αέιμνηστο Σαβιννόπουλο, επίσης με το άκουσμα που σου προανέφερα.
Και σκέψου φίλε οτι η φερομένη ως Βυζαντινή Χορωδία Αγρινίου ( λανάρας και σια ) περιφρονεί αυτήν την ακουστική παράδοση ωσαν η Ψαλτική να τους ήλθε με επιφοίτηση ή δια Αποκαλύψεως.
Αν βρεις ευκαιρία έλα να ψάλλουμε. Εχω εκει άνεση Χρόνου να ψάλλουμε οτι μας κάνει κέφι. Χριστός Ανέστη !
Last edited:
Θεόδωρος Αιτωλός
Παλαιό Μέλος
Γνωρίζω οτι δεν είσαι κουφογιώργος . Κάθε άλλο μάλιστα . Η πρώτη παράγραφος των γραφομένων σου αναιρεί μέρος των της δευτέρας.
Ο Δάσκαλος είχε εντρυφήσει στον Βαρύ. Το 1980-84 είχε κατασταλάξει σε πολλά πράγματα. Υπάρχει Πραγματεία του για τον βαρύ. Περιμένουμε καποια στιγμή τα παιδιά του να τα δώσουν στην δημοσιότητα.
Υπάρχει μια ηχογράφηση που ψάλλει ο Δάσκαλος με τον Κυριαζή στην Λάρισα. Ο Ν΄σε Βαρυ, ταις των Αποστόλων και μετα δοξολογια σε πλα΄του Βιολάκη μπορείς να την Βρεις και να την ανεβάσουμε στο forum.
Νάσαι καλά με πήγες πολλά Χρόνια πίσω . Χριστός Ανέστη !
Αδελφέ τι το χρειάζεσαι το μακάμ ;
Last edited by a moderator:
Δεν με γνωρίζετε σίγουρα.
Έχω διαβάσει ολιγοσέλιδες διατριβές του άρχοντα περί μουσικής και συνέχισης της γνήσιας ψαλτικής παράδοσης . Aπο μαθητές του έχω πληροφορηθεί για θεωρητικό - επανάσταση που δεν πιστεύει κανείς ότι τελικά θα εκδοθεί. Απο εσάς μαθαίνω για πραγματεία του για τον βαρύ και για συγκεκριμένη δραστηριότητα 80-84. Όσοι τον γνώρισαν ξέρουν γιατί δεν έγραψε θεωρητικό.
Αναφέρθηκα στα λεγόμενα του γέροντα και στη Στοιχειώδη διδασκαλία γιατί για πολλούς αυτό και το Θεωρητικό του αείμνηστου Α. Ευθυμιάδη αποτελούν την σοβαρότερη προσπάθεια .
Διαβάζουμε κατά καιρούς διάφορα περί του ύφους και της θεωρίας της ψαλτικής παράδοσης και του πατριαρχικού ύφους.
Ειλικρινά με κούρασε να διαβάζω πράγματα που ούτε γράφτηκαν
από Δασκάλους ούτε και ειπώθηκαν από αυτούς .
Θεόδωρος Αιτωλός
Παλαιό Μέλος
Φίλε αν αρχίσω και γράφω αυτά που κατα καιρούς κατιδίαν μας έλεγε ο Δάσκαλος Καραμάνης, κινδυνεύω να μου πούνε διάφορα...γιαυτό ασε να δούμε την ανταπόκριση των παιδιών του πρώτα. Συμφωνώ με τα γραφόμενά σου. Ασχολούμαι με την Ψαλτική 40-ετία 1934-1974 στην Θεσσαλονίκη.
Ο Αρχ. Ευθυμιάδης έδωσε μεθοδικό τρόπο διδασκαλίας και έκανε την θεωρία προσιτή σε όλους. Μόνο να σκεφθούμε οτι κάθε τι που γράφει το στερεώνει με παραδείγματα απο παλαιά μαθήματα .Δεν του χρειάζονται οι αναφορές σε μακάμια.
Πολύ ωραία η αλληλουχία των εικόνων που παραθέτεις : ΙΑΚΩΒΟΣ-ΠΡΙΓΓΟΣ-ΚΑΡΑΜΑΝΗΣ
evangeloskarp
Παλαιό Μέλος
Πάνω κάτω όλοι προσπαθούμε να δώσουμε μια ερμηνεία περί το τί είναι πατριαρχικό ύφος και λόγω τού οτί με απασχολούσε χρόνια αυτό το ζήτημα άκουγα να το συζητούν ψάλτες και ψάλτες .
Ο Θεός μου έφερε εκτός άλλων έναν ψάλτη" ψάλταρο" ομιλώ για τον κωνσταντίνο μαφίδη .
Λοιπόν στον εορτασμό ενός ναού έδωσε βροντερό παρών (λυπούμε δεν έχω ηχητικά )στο κέρασμα μετά για να βρέξουμε το λαρύγγι μας κάθισα κοντά του (για να ρουφήξω όσες περισσότερες γνώσεις!) και τον ρώτησα μεταξύ άλλων τί είναι πατριαρχικό ύφος; και η απάντηση ήταν απλή ,το πατριαρχικό ύφος είναι ο όρθρος, είναι δηλαδή να λέμε τα κείμενα ώς έχει .
Αφήστε γιατί μόλις ειπώθηκε από μέρους μου πώς πλέον πολλοί βιάζονται να πάρουν ενα πτυχίο για να λένε πώς το έχουν χωρίς να ξέρουν να ψέλνουν ενώ οι παλιοί ψάλτες δέν είχαν πτυχία ,μου είπε πώς όντως, πιά δέν υπάρχουν ψάλτες !!
Ο Θεός μου έφερε εκτός άλλων έναν ψάλτη" ψάλταρο" ομιλώ για τον κωνσταντίνο μαφίδη .
Λοιπόν στον εορτασμό ενός ναού έδωσε βροντερό παρών (λυπούμε δεν έχω ηχητικά
)στο κέρασμα μετά για να βρέξουμε το λαρύγγι μας κάθισα κοντά του (για να ρουφήξω όσες περισσότερες γνώσεις!) και τον ρώτησα μεταξύ άλλων τί είναι πατριαρχικό ύφος; και η απάντηση ήταν απλή ,το πατριαρχικό ύφος είναι ο όρθρος, είναι δηλαδή να λέμε τα κείμενα ώς έχει .Αφήστε γιατί μόλις ειπώθηκε από μέρους μου πώς πλέον πολλοί βιάζονται να πάρουν ενα πτυχίο για να λένε πώς το έχουν χωρίς να ξέρουν να ψέλνουν ενώ οι παλιοί ψάλτες δέν είχαν πτυχία ,μου είπε πώς όντως, πιά δέν υπάρχουν ψάλτες !!
Παραθέτω και το σχετικό απόσπασμα που μνημονεύω παραπάνω. Ήταν δύσκολο να το απομονώσω γιατί δεν είναι σαφή τα σημεία που αλλάζει το θέμα της κουβέντας μας... Είναι από επίσκεψή μου στο σπίτι του την 1η Ιουλίου 2010. Για να σας βάλω στο κλίμα, πιο πριν έλεγε πως ο Ραιδεστηνός στη Μ. Εβδομάδα αντέγραψε εν πολλοίς τον Πέτρο και ότι ο Πρίγγος τα έγραψε 100% πατριαρχικά.
evangeloskarp
Παλαιό Μέλος
Τα ίδια είπε και σ'εμένα.Είναι το αναστασιματάριο ,το ειρμολόγιο λέει στο 4' .Αυτά είναι ο όρθρος εν ολίγοις .Ευχαριστώ που το ανεβάσετε .