Αυτό πράγματι είναι ένα πολύ καλό ερώτημα και η απάντηση δεν νομίζω ότι είναι τόσο προφανής και εύκολη. Είχα γράψει και σε ένα άλλο μήνυμα για τους Παρακλητικούς Κανόνες ότι -κατά τη γνώμη μου τουλάχιστον- δεν πιστεύω ότι οι κανόνες συνίσταται να ψάλλονται χορωδιακώς. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι καλό γιατί είτε θα είναι αργός ο ρυθμός είτε θα μπαίνει ο προεξάρχων και οι υπόλοιποι θα ακούγονται με διαφορά φάσης. Θα τολμούσα να πω ότι το ίδιο ισχύει με όλα τα σύντομα κομμάτια ειρμολογικού τύπου όπου -και χορωδία να υπάρχει- θα προέκρινα τη μονωδία εναλλάξ από τους χορωδούς. Σχετικά με τα αργά κομμάτια τώρα, εφ' όσον υπάρχουν οι μουσικές θέσεις τις οποίες οφείλουν να κατέχουν οι χορωδοί για να ψάλλουν, μπορεί με απλές κινήσεις ο χοράρχης και με την κατάλληλη διδασκαλία στις πρόβες να δείξει τη σωστή ρυθμική εκτέλεση των μελών ώστε να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι.
Το πρόβλημα με τις χορωδίες ως προς τον ρυθμό όπως εγώ τουλάχιστον έχω παρατηρήσει είναι ότι ο χοράρχης συνήθως (από γνώση, αυτοπεποίθηση, άποψη ίσως ή δεν ξέρω κι εγώ τι) επιλέγει πολύ γρήγορο και «χτυπητό» ρυθμό θεωρώντας ότι «έτσι είναι το πιο σωστό» και στο τέλος ο ρυθμός καταλήγει εκεί που είναι το πιο φυσικό για τους περισσότερους (δηλαδή σε κάπως πιο αργό και συνεπτυγμένο ρυθμό) και ο χοράρχης θυμώνει γιατί δεν ακολουθούν τα χέρια του...
Εγώ πάντως προτιμώ κάποια ακούσματα από αγιορείτικες αγρυπνίες, με τις ατέλειές τους, όπου ο ρυθμός όμως ρέει χωρίς κάποιος να εκβιάζει συγκεκριμένη χρονική αγωγή και συγκεκριμένη ρυθμική σήμανση των χρόνων. Θα μου πείτε, υπάρχουν ουρές, υπάρχουν φωνές που πετάγονται και αυτό μουσικά υπολείπεται, και θα συμφωνήσω. Τέτοιου είδους ερμηνείες δεν θα μπορούσαν να σταθούν συναυλιακά, όμως μου φαίνεται αφύσικη και η προσπάθεια χοραρχών να πετύχουν μία τυποποιημένη ρυθμικά ερμηνεία προσπαθώντας να καλουπώσουν τις φωνές με έναν τρόπο που αυτές δεν πάνε φυσικά. Να πούμε για τη γνωστή χορωδία εξ Αθηνών της οποίας η προσπάθεια ήταν εξ αρχής να ερμηνεύουν όλοι τις αναλύσεις όπως τις υπαγόρευε ο χοράρχης με ακρίβεια με αποτέλεσμα αυτό το κονσερβοποιημένο και αφύσικο εν πολλοίς άκουσμα που πολλοί χαρακτηρίζουν «ιλαροχορευτικό» αφού οι χαρακτήρες ποιότητες αντί να είναι στολίδια του κειμένου, καταλήγουν να είναι ένα σολφέζ στην ουσία αφού και ρυθμικά η ανάλυση γίνεται ισόχρονη για να υπάρξει στον συγκεκριμένο χρόνο η απόλυτη σύμπλευση των φωνών, το οποίο όμως ως αποτέλεσμα είναι σε μένα αλλά και σε πολλούς άλλους αφύσικο και κακόηχο... Όλα αυτά βέβαια είναι η δική μου πλευρά, δεν σημαίνει ότι έχω και το αλάθητο. Απλώς η αισθητική μου κάποια πράγματα δεν μπορεί να τα χωρέσει και ψάχνω να βρω έναν τρόπο να τα κωδικοποιήσω, ίσως εσφαλμένα.