Αντίφωνα Αναλήψεως

[dkalpakidis]

Στο Σύστημα Τυπικού του π. Κων/νου Παπαγιάννη αλλά και στο Νέον Εγκόλπιον της Αποστολικής Διακονίας υπάρχουν Αντίφωνα (Ψαλμοί 44ος, 45ος και 46ος) σύμφωνα με την παράδοση του Τυπικόν Αγια-Σοφιάς.
(βλ. και σημείωση στα Δίπτυχα 2008)

Άλλα αντίφωνα υπάρχουν στα Πεντηκοστάρια και στον Πραξαπόστολο (Ψαλμοί 46ος, 47ος και 48ος).

Θεωρώ πώς είναι προτιμότερα τα πρώτα (Σύστημα Τυπικού) και λόγο της ορθής δομής του γ' αντιφώνου.

[Σημειώνω ότι παλαιότερα - όταν δεν γνώριζα την ύπαρξη των παλαιών αντιφώνων- είχα ψάλλει τα δεύτερα αντίφωνα (Πραξαπόστολος) με αλλαγή στην σειρά των ψαλμών ώστε να ψαλλεί ο 46ος ψαλμός τελευταίος από τον οποίο είναι κι ο εισοδικός στίχος "Ανέβη ο Θεός εν αλλαλαγμώ Κύριος εν φωνή σάλπιγγος" ]

 

[tsak77]

Πέραν τοῦ περιεχομένου τῶν ἐν λόγῳ Ἀντιφώνων, ὑπάρχει καὶ τὸ θέμα τοῦ ἀριθμοῦ των. Ἐνῶ κατὰ κανόνα βλέπουμε στὰ Α΄ καὶ Β΄ Ἀντίφωνα τῶν Δεσποτικῶν ἑορτῶν 4 στίχους + Δόξα, καὶ νῦν, στὰ τῆς Ἀναλήψεως βλέπουμε 3 στίχους + Δόξα, καὶ νῦν. Στὸ ΣΤ ὅπως καὶ στὶς νέες ἐκδόσεις τοῦ Ἐγκόλπιου τῆς Ἀ.Δ. αὐτὸ τροποποιήθηκε. Γνωρίζουμε ἂν ὑπάρχει λόγος γιὰ αὐτὴ τὴν διαφοροποίηση στὰ λειτουργικά μας βιβλία;

 

[dkalpakidis]

Στο Σ.Τ. ο μακαριστός π. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης θεωρεί την τετράστιχη επιτομή προτιμότερη από την τρίστιχη.
Ίσως βοηθά και στην εναλλαγή των χορών.
Δηλ.
Να πει ο α´ χορός το Δόξα Και νυν... του α´ αντιφώνου
ο β´ χορός το Δόξα ... Και νυν ο Μονογενής.

 

[π. Μάξιμος]

Χρῆστο, ἀπαντήσεις ἴσως καί στό ὑποφόρουμ Τυπικά, Αντίφωνα και Μακαρισμοί.

Ἐγώ πάντα τρίστιχα, μέ Δόξα, Καὶ νῦν, μόνον στό β΄ γιά τό «Ὁ Μονογενής».

 

[π. Μάξιμος]

Γιατί ἀπορεῖς, Χρῆστο ;
Αὐτό ξέραμε ἀνέκαθεν

[Καί μή μοῦ πεῖς ὄτι στό γ΄ ἀντίφωνο λέτε παραπάνω ἀπό ἔνα στίχο... ]

 

[MTheodorakis]

Τὰ τυπικὰ Εὐεργέτιδος μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1098-1118 σ. 586 καὶ Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 σ. 272 προβλέπουν τέσσερεις στίχους σὲ κάθε ἀντίφωνο. Αὐτὴ εἶναι ἡ γενικὴ πρακτικὴ γιὰ τὰ παλαιὰ τυπικά. Ἐπίσης τὸ Δόξα εἶναι ξεχωριστὸς στίχος ἀπὸ τὸ Καὶ νῦν.

 

[dkalpakidis]

Μανόλη, στο α´ αντίφωνο βλέπω χωριστό τον Στίχο Δόξα... Και νυν... όχι όμως στο β´ και γ´ αντίφωνο.

 

[MTheodorakis]

Ἐννοεῖται. Αὐτὴ εἶναι ἡ γενικὴ πρακτικὴ γιὰ τὰ ἀντίφωνα στὰ παλαιὰ τυπικά.

Τὸ «Δόξα» διαχωρίζεται ἀπὸ τὸ «Καὶ νῦν»

(χφ. Σινὰ 1598 κανονάριο ι' αἰ. φ. 21v, J. Mateos Le Typicon de la Grande Eglise τ. 1 σ. 152, χφ. Vindob. Theol. gr. 308 πραξαπόστολος ιβ’ αἰ. φ. 2v, τυπικὰ Εὐεργέτιδος μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1098-1118 σ. 357, Ναοῦ Ἀναστάσεως τοῦ ἔτους 1122 σ. 201, Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 σσ. 277-278, Εὐχολόγιον μονῆς Σωτῆρος Μεσσήνης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1121-1132 ἔκδ. A. Jacob Un eucologe du Saint-Sauveur ‘’in Lingua Phari’’ de Messine, Le Bodleianus Auct. E. 5.13 στὸ Bulletin de l’ Institut historique belge de Rome 50 (1980) σ. 299, χφφ. Μ. Λαύρας Γ-5 ΤΑΣ ιβ’ αἰ. φ. 161r-v, Ottoboniani gr. 344 εὐχολόγιο τοῦ ἔτους 1177 φ. 143r, Κρυπτοφέῤῥης Γ. β. III εὐχολόγιο μετὰ τὸ ἔτος 1357 φ. 9r, Λειμῶνος 88 ΤΑΣ ιδ’ αἰ. φφ. 24v, 25r, 136r, Λειμῶνος 134 ΤΑΣ τοῦ ἔτους 1428/9 φ. 27r, Λειμῶνος 10 μηναῖα Σεπτεμβρίου-Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 1419 φ. 111r καὶ πολλὰ ἄλλα χφφ., ΤΑΣ κεφ. ιβ’, Πανθέκτη ἔκδ. 1817 τ. 1 σ. 491, ΤΜΕ σ. 47, Dmitrievskij τ. 3 σσ. 630, 679).