Καραογλάν βασίλειος
Μέλος
Ερώτηση σχετικά με τις ακολουθίες αγίων «Μετά μεγάλης Δοξολογίας».
Με αφορμή τις ακολουθίες των αγίων αποστόλων Φιλίππου (14/11) και Ματθαίου (16/11) , οι οποίες συμψάλλονται μετά της Παρακλητικής «εις ς΄, άνευ Εισόδου και Καταβασιών, μετά μεγάλης Δοξολογίας» θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα:
Άκουσα ότι κατά την παλαιά τάξη εις τους κανόνες -πέραν του ότι ο πρώτος της Οκτωήχου ψάλλεται εις δ΄ ,καταλιμπανομένων των μαρτυρικών τροπαρίων-
1. ο δεύτερος κανόνας της οκτωήχου την Δευτέρα , Τρίτη και Πέμπτη επίσης καταλιμπάνεται και ψάλλεται εις δ΄κανών της Θεοτόκου εις τον ήχον της εβδομάδος , όπως δηλαδή τις Τετάρτες και Παρασκευές.
Επιπλέον,
2. εις τα απόστιχα του Εσπερινού, είτε προτιμηθούν τα της Παρακλητικής είτε δεν υπάρχουν του αγίου, καταλιμπάνεται το μαρτυρικό και αντ΄ αυτού ψάλλεται είτε ένα κατανυκτικό ή σταυρώσιμο εκ των αποστίχων των αίνων είτε το ιδιόμελον του αγίου το κείμενο προ του δοξαστικού των αποστίχων , εφ΄όσον , βέβαιως, υπάρχει.
3. Καταλιμπάνεται, επίσης, και το μαρτυρικό κάθισμα της γ΄ στιχολογίας της Παρακλητικής αντικαθιστάμενο από το ,τυχόν, υπάρχον του αγίου.
Γενικώς υποχωρούν από την Παρακλητική τα μαρτυρικά και των Aγγέλων ή του Προδρόμου ή του αγίου Νικολάου και ψάλλονται εξ αυτής μόνο δεσποτικά (κατανυκτικά ή σταυρώσιμα) ή αποστολικά και της Θεοτόκου.
Επιπροσθέτως,
4. την Τετάρτη και Παρασκευή αντί των σταυροθεοτοκίων των καθισμάτων των στιχολογιών του όρθρου ψάλλονται θεοτοκία από τα καθίσματα άλλων ημερών.
Πέραν του ότι όλα αυτά ,ειδικά στην σημερινή πραγματικότητα, μπορούν να χαρακτηρισθούν σχολαστικά, το ερώτημα είναι εάν μαρτυρούνται ή όπου και αν ισχύουν ,ισχύουν εξ έθους;
Οι γνώστες των πηγών αλλά και οι ειδήμονες των Τυπικών έχουν τον λόγο.
Με αφορμή τις ακολουθίες των αγίων αποστόλων Φιλίππου (14/11) και Ματθαίου (16/11) , οι οποίες συμψάλλονται μετά της Παρακλητικής «εις ς΄, άνευ Εισόδου και Καταβασιών, μετά μεγάλης Δοξολογίας» θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα:
Άκουσα ότι κατά την παλαιά τάξη εις τους κανόνες -πέραν του ότι ο πρώτος της Οκτωήχου ψάλλεται εις δ΄ ,καταλιμπανομένων των μαρτυρικών τροπαρίων-
1. ο δεύτερος κανόνας της οκτωήχου την Δευτέρα , Τρίτη και Πέμπτη επίσης καταλιμπάνεται και ψάλλεται εις δ΄κανών της Θεοτόκου εις τον ήχον της εβδομάδος , όπως δηλαδή τις Τετάρτες και Παρασκευές.
Επιπλέον,
2. εις τα απόστιχα του Εσπερινού, είτε προτιμηθούν τα της Παρακλητικής είτε δεν υπάρχουν του αγίου, καταλιμπάνεται το μαρτυρικό και αντ΄ αυτού ψάλλεται είτε ένα κατανυκτικό ή σταυρώσιμο εκ των αποστίχων των αίνων είτε το ιδιόμελον του αγίου το κείμενο προ του δοξαστικού των αποστίχων , εφ΄όσον , βέβαιως, υπάρχει.
3. Καταλιμπάνεται, επίσης, και το μαρτυρικό κάθισμα της γ΄ στιχολογίας της Παρακλητικής αντικαθιστάμενο από το ,τυχόν, υπάρχον του αγίου.
Γενικώς υποχωρούν από την Παρακλητική τα μαρτυρικά και των Aγγέλων ή του Προδρόμου ή του αγίου Νικολάου και ψάλλονται εξ αυτής μόνο δεσποτικά (κατανυκτικά ή σταυρώσιμα) ή αποστολικά και της Θεοτόκου.
Επιπροσθέτως,
4. την Τετάρτη και Παρασκευή αντί των σταυροθεοτοκίων των καθισμάτων των στιχολογιών του όρθρου ψάλλονται θεοτοκία από τα καθίσματα άλλων ημερών.
Πέραν του ότι όλα αυτά ,ειδικά στην σημερινή πραγματικότητα, μπορούν να χαρακτηρισθούν σχολαστικά, το ερώτημα είναι εάν μαρτυρούνται ή όπου και αν ισχύουν ,ισχύουν εξ έθους;
Οι γνώστες των πηγών αλλά και οι ειδήμονες των Τυπικών έχουν τον λόγο.
