«Ειδική» σύγκριση προβλεπομένου αριθμού κανόνων μεταξύ ΤΜΕ, Διπτύχων, κ.α.

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Χριστὸς ἀνέστη,

στο μήνυμα

-τοῦ Ἁγίου Δημητρίου (ἐν καθημερινῇ): ὁ Ἅγιος ἔχει δύο κανόνας, ὅμως τό ΤΜΕ φαίνεται ὅτι καταλιμπάνει τὸν ἕναν, καὶ ἔτσι ψάλλονται μόνον ὁ τοῦ σεισμοῦ εἰς δ’, καὶ ὁ εἷς τοῦ Ἁγίου εἰς δ’.

-τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων (ἐν καθημερινῇ): ἡ ἑορτὴ ἔχει δύο κανόνας, ὅμως τό ΤΜΕ φαίνεται ὅτι καταλιμπάνει τὸν ἕναν, καὶ ἔτσι ψάλλονται μόνον ὁ τῆς Θεοτόκου εἰς δ’, καὶ ὁ εἷς τῶν Ἀρχαγγέλων εἰς δ’.

είδαμε δύο ειδικές περιπτώσεις όπου το ΤΜΕ καταλιμπάνει τον έναν από τους δύο κανόνες της ακολουθίας Αγίου.


Για αυτές τις περιπτώσεις, πάντα στην εργασία μας του Τυπικού Όρθρου Ενοριών, ανατρέξαμε στα Δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος και στο Ημερολόγιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, για να δούμε τι προβλέπουν:

- τοῦ Ἁγίου Δημητρίου [Δίπτυχα 2006, σ. 282]: δὲν καταλιμπάνουν κανένα κανόνα, καὶ ὁρίζουν νὰ ψαλλοῦν καὶ ὁ τοῦ σεισμοῦ εἰς δ’, ἀλλὰ καὶ οἱ δύο τοῦ Ἁγίου εἰς η’.

- τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων [Δίπτυχα 2006, σ. 292], [Ημερολόγιο Οικουμενικού Πατριαρχείου 2005, σ. 452]: δὲν καταλιμπάνουν κανένα κανόνα, καὶ ὁρίζουν νὰ ψαλλοῦν ὁ τῆς Θεοτόκου, καὶ οἱ δύο τῶν Ἀρχαγγέλων (επίσης [Δίπτυχα 2007, σ.253, σ. 262]).

Αυτά από την εν λόγω εργασία, ΤΟΕ, σ. 61.


Ανατρέχοντας τώρα στις τελευταίες εκδόσεις για τις παραπάνω περιπτώσεις, βλέπουμε:

-των Αγίων Αρχαγγέλων: δεν καταλιμπάνουν κανένα κανόνα και ορίζουν να ψαλλούν ο της Θεοτόκου, και οι δύο των Αγίων Αρχαγγέλων [Δίπτυχα 2014, σ. 285], [Τυπικόν Εκκλησίας της Κύπρου, σ. 324 «εἰς τοὺς κανόνας τῶν ἀσωμάτων»].

Το ημερολόγιο όμως του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το 2013 (δεν έχω σε έντυπη ή διαδικτυακή μορφή του 2014), ορίζει να ψαλλεί ο ένας των Ασωμάτων, σε αντίθεση με το ημερολόγιο του 2005 σ. 452 (όπως είδαμε παραπάνω), ενώ τα Δίπτυχα 2013 έχουν και τους δύο, σ. 327.


Ας σημειωθεί και τούτο: Όταν προβλέπεται από το τυπικόν να ψαλλεί η ακολουθία ενός Αγίου μια ημέρα, σε καμία περίπτωση δεν καταλιμπάνεται ο κανόνας του. Διότι ο κανόνας είναι ένα εκ των δύο απαραιτήτων στοιχείων μιας Ακολουθίας Αγίου (το άλλο είναι τα τρία στιχηρά (εσπέρια) προσόμοια).

Προσωπικά, στό ΤΟΕ (εκδ. 2008), αφού ανέφερα τις ως άνω περιπτώσεις, συμφώνησα με τα Δίπτυχα της Εκκλησίας (2006, 2007) και το Ημερολόγιον του Οικουμενικού Πατριαρχείου (2005).
 
Last edited:
Top