Νομίζω ότι είναι χρήσιμο πάντα να γίνεται και να μην παραβλέπεται η διάκριση ανάμεσα σε πατριαρχικό ύφος με τη
στενή και την
ευρεία έννοια.
Στη δεύτερη περίπτωση, την
ευρεία, μιλούμε για παραδοσιακό ύφος που έχει ως
αφετηρία,
υπόδειγμα και
σημείο αναφοράς το Πατριαρχείο, αλλά χωρίς προαπαιτούμενο τα αυστηρά υφολογικά (αρθρωτικά, εκφραστικά, και, κυρίως, ρυθμο-χρονικά) χαρακτηριστικά που ακολουθούνται στο κλίμα του Πατριαρχείου - είτε από ψάλτες του, είτε από μαθητές τους (είτε ίσως και από δεινούς μελετητές του).
Ήδη στο φόρουμ αυτή η διάκριση είναι ευρέως αποδεκτή (αν σκεφτεί κανείς ότι στις ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ είναι χωρισμένοι π.χ. οι
Πατριαρχικοί από τους
Κωνσταντινοπολίτες και όλοι μαζί από την – όντως γενικευτική- κατηγορία
ΙΕΡΟΨΑΛΤΕΣ, που περιλαμβάνει ψάλτες διαμετρήματος Καραμάνη, Παναγιωτίδη, Ταλιαδώρου, Χρυσάνθου κ.λπ.).
Κάποια στιγμή θα μπορούμε να συνεννοηθούμε αν χρησιμοποιήσουμε και αντίστοιχους διακριτούς όρους, πράγμα που πιστεύω ότι είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει. (Τη δική μου συνεισφορά την έκανα κάποτε μιλώντας για
πατριαρχικό και
πατριαρχογενές ύφος, αλλά μακάρι να ανοίξει μια συζήτηση και να βρεθεί ένας κατάλληλος όρος, για να μπορούμε να συνεννοηθούμε καλύτερα). Προς αποφυγή παρεξηγήσεων: αυτή η διάκριση δεν είναι διχαστική του ενιαίου σώματος της Παραδόσεως, αλλά μεθοδολογική.
Συνοψίζοντας: αν μιλούμε για πατριαρχικό ύφος με την
ευρεία έννοια, θα συμφωνήσω με αυτό:
Τὸ πατριαρχικὸ ὕφος ὡς τὸ κατ' ἐξοχὴν παραδοσιακὸ μαζὶ μὲ τὸ ἁγιορειτικὸ ἀφορᾶ ΟΛΟΥΣ καὶ ἀπὸ τὴν φύση του ταιριάζει σὲ ὅλους καὶ σὲ ὅλες τὶς φωνές.
Αν μιλάμε όμως με τη
στενή έννοια (και μάλλον στο παρόν thread αυτήν είχε στο νου του το μέλος που μίλησε για «φιλοπατριαρχικούς»), τότε συμφωνώ με αυτό:
Δεν χωρούν όλοι παντού... σε άλλους ταιριάζει αυτό το ύφος, σε άλλους λιγότερο και σε άλλους καθόλου... κάθε λουλούδι με το άρωμά του!